Ὁ οὐρανοφάντωρ
Τοῦ Σεβ.
Μητροπολίτου Μάνης κ. Χρυσοστόμου Γ'
Οὐρανοφάντωρ
εἶναι ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος ἐκπέμπει λάμψη, φῶς, πού φθάνει ὡς τόν οὐρανό,
ἀλλά ἀκόμη καί ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος ἔρχεται καί μᾶς ἀποκαλύπτει τά μυστήρια τοῦ οὐρανοῦ.
Μ' αὐτή, λοιπόν, τήν προσωνυμία ἀπεκλήθη ὁ Μέγας Βασίλειος, τοῦ ὁποίου τήν μνήμη
ἑορτάζουμε τήν 1η Ἰανουαρίου.
Τῷ ὄντι, ὁ Μ.
Βασίλειος ὑπῆρξε ἐκ τῶν ἐπιφανῶν θεοφόρων ἁγίων καί σοφῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας
κατά τόν 4ο μ.Χ. αἰῶνα, ἀλλά ὡστόσο ἀνήκει στήν οἰκουμένη, γιατί κατέστη οἰκουμενικός
διδάσκαλος καί καύχημα τῆς Ἐκκλησίας καί στή Δύση ἀνακηρύχθηκε ὡς ὁ Doctor
Ecclesiae. Εἶναι ἐκεῖνος, «ὁ θεσπέσιος», ὡς τόν ἀποκαλεῖ ὁ Μ. Φώτιος, ὁ ὁποῖος
κατ' ἄριστον βαθμόν συνεδύασε τόν «θεωρητικόν» βίον, μέ τόν πρακτικόν, ἕνωσε ἁρμονικά
θύραθεν καί χριστιανική παιδεία, φιλοσοφική διανόηση καί θεολογική ἀκρίβεια,
συγγραφή καί συνειδητή χριστιανική βιοτή, πίστη στό Θεό καί ἀγάπη πρός τόν
πλησίον μέ ἔργα φιλανθρωπίας.
Δύο, πολύ
χαρακτηριστικά, τροπάρια τοῦ Ὄρθρου τῆς ἑορτῆς του συμπτύσσουν τό ὑψηλό φρόνημα
καί τό πρακτικό μυαλό τοῦ Ἁγίου. Τό πρῶτον: «Ὅλος ἱερωμένος Θεῷ, καὶ ὁλοτρόπως ἐκ
παιδὸς ἀνακείμενος, σοφίας τῆς ὑπερσόφου, καταυγασθεὶς ταῖς αὐγαῖς, τὴν τῶν ὄντων
γνῶσιν διετράνωσας˙ λαμπρῶς ἐξηγούμενος, καὶ σοφῶς διηγούμενος, τὴν ἐν τοῖς οὖσιν,
εὐταξίαν ποιούμενος, ἐπιγνώσεως, θειοτέρας ὑπόθεσιν.». Καί τό δεύτερον: «Πατὴρ ὀρφανῶν,
καὶ χηρῶν προασπιστής καὶ πλοῦτος πένησι, τῶν ἀσθενούντων ἡ παράκλησις, καὶ τῶν
ἐν πλούτῳ κυβέρνησις, γήρως βακτηρία ἐδείχθης, παιδαγωγία νεότητος καὶ
μοναζόντων ἀρετῆς, κανὼν Βασίλειε».
