Μια περιγραφή
της Κωνσταντινούπολης
– Στήβεν Ράνσιμαν.
Τον 5ο ήδη αιώνα ο πληθυσμός της Κωνσταντινούπολης, χωρίς τα
προάστειά της, πρέπει να ήταν περίπου ένα εκατομμύριο και ο αριθμός αυτός
διατηρήθηκε κατά προσέγγιση ως τη λατινική κατάκτηση. Μετά τη λατινική
κατάκτηση όμως άρχισε να λιγοστεύει με γρήγορο ρυθμό, ώσπου το 1453 αυτοί που
έμεναν δεν ήταν ούτε εκατό χιλιάδες.
Η έκταση της Πόλης ήταν πολύ πιο μεγάλη και από όσο θα
δικαιολογούσε ένας τέτοιος αριθμός. Η βάση του Τριγώνου, όπου ήταν χτισμένη,
είχε περίπου εφτάμιση χιλιόμετρα μήκος και εκεί, σε διπλή γραμμή, από τον
Μαρμαρά ως τον Κεράτιο κόλπο, εκτείνονταν τα χερσαία τείχη, που είχε χτίσει ο
Θεοδόσιος Β’, με τις έντεκα πύλες τους, εκ περιτροπής μια στρατιωτική και μια
πολιτική. Από τις δύο άκρες τους άρχιζαν τα θαλάσσια τείχη, που το καθένα είχε
δέκα περίπου χιλιόμετρα μήκος, για να συναντηθούν στην αμβλεία κορυφή του
τριγώνου στο Βόσπορο.
Μέσα στα τείχη υπήρχαν διάφορες πολυάνθρωπες πόλεις και
χωριά, που τα χώριζαν περιβόλια με οπωροφόρα δέντρα και κήποι. Όπως η παλιά
Ρώμη έτσι και η Κωνσταντινούπολη μπορούσε να υπερηφανεύεται για τους εφτά της
λόφους. Οι λόφοι αυτοί ορθώνονταν απότομοι πάνω από το Βόσπορο και τον Κεράτιο
κόλπο, προς τη θάλασσα όμως του Μαρμαρά οι πλαγιές ήταν πιο μαλακές και οι
χώροι ανάμεσά τους πιο μεγάλοι.