Μητροπολίτης Κυθήρων Σεραφείμ, Κυριακή Ζ΄ Λουκά - Να μη χάνωμεν την ελπίδα μας

ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ

Να μη χάνωμεν την ελπίδα μας

Ο άρχοντας της συναγωγής Ιάρειος ήλθε με πίστι κοντά στο Χριστό, έπεσε στα πόδια του Ιησού και τον παρακαλούσε να πάη στο σπίτι του, για να γιατρέψη την ετοιμοθάνατη 12χρονη μοναχοκόρη του. Και όταν ήλθε το θλιβερό μαντάτο από το σπίτι του ότι η κόρη του απέθανε και δεν πρέπει να ενοχλή άλλο τον Διδάσκαλο, δεν έχασε την πίστι και την ψυχραιμία του. Άλλωστε τον καθησύχασε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, λέγοντάς του: «Εσύ μη φοβάσαι, μόνο πίστευε και θα σωθή η κόρη σου». Και η πίστις του δικαιώθηκε με το εκπληκτικό θαύμα της αναστάσεως της θυγατέρας του.

Και η αιμορροούσα γυναίκα με θερμή πίστι πλησίασε τον Ιησού, αφού απογοητεύθηκε προηγουμένως από πολλούς γιατρούς, οι οποίοι ενώ έπαιρναν την αμοιβή, κανένας δεν μπόρεσε να την κάνη καλά. Με πολλή πίστι άγγιξε την άκρη του ενδύματος του Χριστού και αμέσως έλαβε την γιατρειά της. Όταν δε ο Ιησούς, που ένοιωσε ότι εβγήκε από επάνω του θεραπευτική δύναμις την ανεζήτησε και εκείνη τρεμάμενη έπεσε στα πόδια Του και ωμολόγησε μπροστά σε όλους για πιο λόγο τον άγγιξε και ποιό ήταν το ευεργετικό αποτέλεσμα από την προσέγγισι αυτή, της είπε: «Θάρρος, κόρη μου, η πίστι σου σε έσωσε· πήγαινε στο καλό». Και με τον τρόπο αυτό επεβράβευσε την ένθερμη πίστι της.

Στα όσα περί πίστεως ακούσαμε μέχρι στιγμής κρίνουμε σκόπιμο και ωφέλιμο να προστεθούν τα ακόλουθα στοιχεία από τον ένθεο βίο και την θεοφιλή πολιτεία του σημερινού εορταζομένου Αγίου Παύλου, Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως του ομολογητού, ο οποίος ήταν Ιεράρχης μεγάλης πίστεως, δια την οποίαν υπέμεινε τα πάνδεινα και την οποία περιτράνως ωμολόγησε.

Ο Άγιος Παύλος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ. Την εποχή της Α  Οἰκουμενικῆς Συνόδου της Νικαίας ήταν ακόμη έφηβος. Λίγο αργότερα εντάχθηκε στον Ιερό Κλήρο της Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως. Διακρίθηκε για την αγνότητα του βίου του, την πραότητά του και ως λαμπρός διδάσκαλος της Ορθοδόξου πίστεως. Για τον λόγο αυτό, νέος ακόμη, χειροτονήθηκε Διάκονος και κατόπιν Πρεσβύτερος από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Αλέξανδρο.

Ήταν αγαπητός σε όλους τους πιστούς της Βασιλεύουσας. Το 340 χειροτονήθηκε Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, μετά τον θάνατο του προκατόχου του Αλεξάνδρου, ο οποίος και τον είχε υποδείξει ως διάδοχό του.

Η εκλογή του όμως προκάλεσε το μίσος των αρειανών, οι οποίοι τον διέβαλαν στον αυτοκράτορα Κωνστάντιο, που τότε βρισκόταν στην Αντιόχεια και σε έξαλλη κατάστασι γύρισε πίσω στην Κων/πολι, όταν έμαθε τα της εκλογής και χειροτονίας του νέου Ορθοδόξου Αρχιεπισκόπου. Συγκάλεσε μία Σύνοδο αρειανοφρόνων επισκόπων, η οποία εκθρόνισε τον Αρχιεπίσκοπο Παύλο και στη θέσι του εξέλεξε τον επίσκοπο Νικομηδείας Ευσέβιο, ένα από τους αιρεσιάρχες.

Τότε ο θρίαμβος του αρειανισμού φάνηκε οριστικός, αφού ο αυτοκράτορας και ο αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως ήταν ένθερμοι οπαδοί του. Ο Ευσέβιος με την ενθρόνισί του άρχισε να καταδιώκη μανιωδώς τους υπερασπιστές της Οικουμενικής Συνόδου της Νικαίας. Ο Θεός όμως δεν εγκατέλειψε την Εκκλησία του· ο Ευσέβιος πέθανε μετά από ένα χρόνο και οι ορθόδοξοι της Βασιλεύουσας εκάλεσαν τον Αρχιεπίσκοπο Παύλο να επιστρέψη στον θρόνο του. Ο Παύλος είχε καταφύγει στη Ρώμη, κοντά στον Ορθόδοξο πάπα Ιούλιο, μαζί με τον άγιο Αθανάσιο Αλεξανδρείας, ο οποίος είχε κι αυτός εξορισθή για το όνομα του Χριστού.

Όταν όμως ο άγιος ομολογητής Παύλος ετοιμαζόταν να αναλάβη πάλι τα αρχιεπισκοπικά του καθήκοντα, βρέθηκε στη δίνη λαϊκών ταραχών, διότι οι αρειανοί είχαν από τη μεριά τους εκλέξει και χειροτονήσει διάδοχο του Ευσεβίου τον αιρετικό Μακεδόνιο. Ο Μακεδόνιος στην πλάνη του Αρείου, όσον αφορά την θεότητα του Λόγου, πρόσθεσε την βλασφημία κατά της θεότητος του Αγίου Πνεύματος. Μόλις πληροφορήθηκε τις ειδήσεις για τις εκδηλώσεις αυτές ο αυτοκράτορας Κωνστάντιος, διέταξε από την Αντιόχεια τον Ερμογένη, στρατιωτικό διοικητή της Θράκης, να εισβάλη με τα στρατεύματά του στην πρωτεύουσα και να εκδιώξη με την βία τον Αρχιεπίσκοπο Παύλο. Ο λαός, όμως, εστασίασε, υπερασπιζόμενος τον κανονικό Αρχιεπίσκοπο Παύλο. Έγιναν παντού αιματηρές οδομαχίες με πλήθος θυμάτων και ο Ερμογένης μάλιστα έπεσε και ο ίδιος θύμα της λαϊκής οργής. Οι στασιαστές τον σκότωσαν, έσυραν το σώμα του στους δρόμους και έκαψαν την κατοικία του.

Ο Αρχιεπίσκοπος Παύλος αποκαταστάθηκε στον θρόνο του, για λίγο όμως, γιατί ο αυτοκράτορας Κωνστάντιος έξαλλος πάλι έφθασε στην Κων/πολι με τις δυνάμεις του, εκδίωξε τον Παύλο, εξαναγκάζοντάς τον να αναζητήση για μια ακόμη φορά καταφύγιο στη Ρώμη και ξέσπασε την οργή του πάνω στον αρειανό Αρχιεπίσκοπο Μακεδόνιο, κατηγορώντας τον ως υπαίτιο των ταραχών αυτών.

Στη Δύσι ο Αρχιεπίσκοπος Παύλος εξασφάλισε την υποστήριξι του αυτοκράτορα Κώνστα που διέμενε στα Τρέβηρα και χάρις στις επιτιμητικές επιστολές του πάπα προς τους Επισκόπους της Ανατολής για την στάσι τους απέναντι σ’ αυτόν τον διωκόμενο Αρχιεπίσκοπο και τον Άγιο Αθανάσιο, διωγμένο κι εκείνον Αρχιεπίσκοπο Αλεξανδρείας από τους φοβερούς αρειανούς, μπόρεσε λίγο αργότερα ο Παύλος να ανακτήση τον θρόμο του προς μεγάλη χαρά του λαού.

Ωστόσο, ο αρειονόφρων αυτοκράτορας Κωνστάντιος, μη μπορώντας να ησυχάση στον αγώνα του κατά των Ορθοδόξων, ανέθεσε σύντομα στον έπαρχο Φίλιππο να εκθρονίση τον Αρχιεπίσκοπο Παύλο και να τον αντικαταστήση με τον αιρετικό Μακεδόνιο, χωρίς όμως αυτή τη φορά να επαναληφθούν οι ταραχές, που προκάλεσε η παρέμβασι του στρατιωτικού διοικητή της Θράκης, Ερμογένη στο παρελθόν. Για τον λόγο αυτό ο Φίλιππος έβαλε σε εφαρμογή ένα στρατήγημα με σκοπό να προσελκύση τον Παύλο στα λουτρά, με το πρόσχημα ότι επιθυμούσε να του αποτίση τιμές και εκεί έβαλε να τον απαγάγουν κρυφά και να τον εξορίσουν στη Θεσσαλονίκη, από όπου ο πολυπαθής Αρχιεπίσκοπος μετέβη εκ νέου στη Ρώμη.

Το έτος 347 μ.Χ., μετά την Σύνοδο της Σαρδικής, ο Αθανάσιος και ο Παυ­λος μπόρεσαν να ανακτήσουν τον θρόνο τους. Για τρία περίπου χρόνια η Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως συσπειρωμένη γύρω από τον κανονικό Ποιμενάρχη της Αρχιεπίσκοπο Παύλο γνώρισε την ειρήνη και την ασφάλεια της Ορθοδοξίας. Η ανάπαυλα όμως αυτή δεν κράτησε για πολύ, διότι το 350 ο κόμης Μαγνέντιος εστασίασε κατά του Ορθοδόξου αυτοκράτορα της Δύσεως Κώνστα και ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας ο ίδιος από τα στρατεύματά του. Ο Μαγνέντιος όμως διεκδικούσε και την ανατολική αυτοκρατορία. Ο Κωνστάντιος κήρυξε πόλεμο, έκανε εκστρατεία εναντίον του και μετά από σκληρές μάχες ανακατέλαβε το Λούγδουνο (τη σημερινή Λυών), αποκαθιστώντας για δικό του όφελος την ενότητα της αυτοκρατορίας. Η ισορροπία, που εξασφάλιζε μέχρι τώρα η παρουσία ενός ορθοδόξου αυτοκράτορα στη Δύση έπαυσε πια να υπάρχη και ο Κωνστάντιος μπορούσε ελεύθερος πλέον να εξαπολύση τους διωγμούς του κατά των υπερασπιστών της θεότητος του Υιού του Θεού και του Αγίου Πνεύματος.

Διέταξε να συλλάβουν τον Αρχιεπίσκοπο Παύλο και να τον οδηγήσουν σιδηροδέσμιο στο Σιγκάρ, στην αρχή, κατόπιν στην Έμεσα και τέλος στην Κουκουσό της μακρινής Αρμενίας. Εκεί μία ημέρα, που ο Άγιος αυτός Αρχιεπίσκοπος τελούσε την Θεία Λειτουργία, εισέβαλαν οι αρειανοί στον Ι. Ναό και τον στραγγάλισαν, τον έπνιξαν, με το ωμοφόριό του. Η τιμία κάρα του Ομολογητού Πρωθιεράρχου φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας του Αγίου Όρους, όπου ιδιαίτερα τιμάται.

Το μήνυμα της σημερινής Κυριακής είναι να έχωμε -και να μας χαρίζη ο Πανάγαθος Θεός- πίστι σταθερή και ακλόνητη μέσα στους δύσκολους καιρούς της ηθικοπνευματικής, αλλά και της οικονομικής κρίσεως, που διερχόμαστε και μας σπρώχνουν στην παρατεταμένη αγωνία, την ανασφάλεια και μερικές φορές στην απόγνωσι και απελπισία, και να μη χάνωμε ποτέ το θάρρος και την ελπίδα μας στον Τρισάγιο Θεό μας, που τρέφει και συντηρεί όλο τον κόσμο και την κορωνίδα των δημιουργημάτων του, τον άνθρωπο, και ελευθερώνει πάντοτε από τις δύσκολες περιστάσεις και τα αδιέξοδα, όσους τον επικαλούνται και τον εμπιστεύονται.

† Ο Κυθήρων Σεραφείμ

Ορθόδοξος Τύπος