Άγιος Αναστάσιος ο Νεομάρτυρας «ο πολιούχος του Ναυπλίου» (1η Φεβρουαρίου 1655)

Άγιος Αναστάσιος ο Νεομάρτυρας «ο πολιούχος του Ναυπλίου» (1η Φεβρουαρίου 1655)

Κωνσταντίνος Αθ. Οικονόμου, δάσκαλος. 

   Ο ΝΕΟΣ ΑΓΙΟΓΡΑΦΟΣ ΤΟΥ ΝΑΥΠΛΙΟΥ: Ο Αναστάσιος γεννήθηκε στο Ναύπλιο κατά την εποχή της τουρκοκρατίας, στις αρχές του 17ου αιώνα. Ήταν έξυπνος και ταλαντούχος, με ιδιαίτερο χάρισμα στη ζωγραφική. Κι επειδή από μικρός αγαπούσε πολύ τον Χριστό και τους Αγίους της Εκκλησίας, θέλησε να ασχοληθεί με την Αγιογραφία. Μαθήτευσε κοντά σε σπουδαίους δασκάλους της αγιογραφίας, όπως ήταν οι αδελφοί Δημήτριος και Γεώργιος Μόσχου, ενώ επισκέφθηκε και το Άγιον Όρος, για να μελετήσει τις τοιχογραφίες σε διάφορες Ιερές Μονές και να βελτιώσει την τεχνική του. Εκείνο τον καιρό ξέσπασε ο Ενετο-τουρκικός πόλεμος στην Κρήτη (1645-1669), γεγονός που πυροδότησε το φανατισμό των Οθωμανών, ο οποίος μεταδόθηκε και στο Ναύπλιο, λιμάνι σε καίρια θέση που χρησίμευε ως βάση για ανεφοδιασμό των τούρκων.

Ο ΑΡΡΑΒΩΝΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΑΓΙΚΑ: Στο μεταξύ ο Αναστάσιος είχε αρραβωνιαστεί με μία κόρη χριστιανών. Δυστυχώς όμως η κοπέλα αυτή φάνηκε απρόσεκτη στη ζωή της και προκλητική και γι’ αυτό ο Αναστάσιος δεν θέλησε να προχωρήσουν. Έτσι διέλυσε τον αρραβώνα τους. Το γεγονός αυτό ερέθισε τους γονείς της κοπέλας, οι οποίοι πήραν απόφαση να εκδικηθούν τον νέο που απέρριψε την κόρη τους. Τυφλωμένοι,λοιπόν, από τον πληγωμένο εγωισμό τους κατέφυγαν σε κάποιο μάγο και του ζήτησαν να βλάψει τον Αναστάσιο. Έτσι ο διάβολος βρήκε ευκαιρία να επιτεθεί στον αγνό αυτό και πιστό νέο, ο οποίος ήταν πρότυπο αρετής και χριστιανικής ζωής.

ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΣ[;]: Ο Αναστάσιος λίγο μετά έπαθε, συνεργεία των δαιμόνων, κάποια κρίση κι έχασε τα λογικά του. Άρχισε να τριγυρνά στους δρόμους και να φωνάζει ασυνάρτητα λόγια. Όταν τον είδαν οι Τούρκοι, έτσι αλλόκοτο, τον έκαναν να αλλαξοπιστήσει. Ο Θεός όμως τον λυπήθηκε και σε λίγες μέρες του έδωσε την υγεία του. Και ερχόμενος στα συγκαλά του, κατανοεί ότι είναι Τούρκος και ότι φορούσε στο κεφάλι άσπρο σαρίκι. Αμέσως το πετάει στο χώμα και αρχίζει να φωνάζει με δυνατή φωνή και με τόλμη μέσα στο πλήθος των Τούρκων ότι ήταν, είναι και θα είναι για πάντα χριστιανός.

ΠΡΟΣ ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ:Την ίδια στιγμή τον συνέλαβαν και τον οδήγησαν στο δικαστήριο. Πάλι όμως επανέλαβε με θάρρος την ομολογία του. Ο δικαστής προσπάθησε να τον μεταπείσει και με κολακείες και με απειλές, αλλά δεν τα κατάφερε. Ο νεαρός αθλητής του Χριστού έλεγε με παρρησία: « Δεν αρνούμαι τον Κύριό μου Ιησού Χριστό, τον αληθινό Θεό, αλλά πιστεύω και τον προσκυνώ ως Δημιουργό και Σωτήρα μου. Τη δική σας την πίστη δεν την χρειάζομαι…» Στο άκουσμα αυτών των λόγων ο κριτής διέταξε να τον αποκεφαλίσουν. Ωστόσο πριν προλάβουν να τον αποκεφαλίσουν ο τουρκικός όχλος εξαγριωμένος έπεσε με μανία πάνω του. Άλλοι με ξύλα, άλλοι με ξίφη κι άλλοι με μαχαίρια κτυπούσαν και κατατρυπούσαν το σώμα του μάρτυρα μέχρι που ξεψύχησε κι έλαβε το μαρτυρικό στεφάνι. Ήταν 1η Φεβρουαρίου 1655. Έτσι ετελειώθη την 1η Φεβρουαρόυ 1655 μ.Χ. (κατά άλλους το 1654 μ.Χ.) ο ευλογημένος Αναστάσιος και έλαβε του μαρτυρίου το στεφάνι και τώρα ευφραίνεται στο χορό των Μαρτύρων εις δόξαν του Τριαδικού Θεού. Με Βασιλικό διάταγμα της 14ης Νοεμβρίου 1935 μ.Χ. καθιερώθηκε η 1η Φεβρουαρίου ως ημέρα ολοκληρωτικής αργίας των καταστημάτων και ορίστηκε ο Νεομάρτυς Άγιος Αναστάσιος πολιούχος Ναυπλίου.

ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ: Ο άγιος νεομάρτυρας Αναστάσιος εικονίζεται συνήθως βαστώντας ένα κλαδί ελιάς, διότι σύμφωνα με την παράδοση το σημείο όπου μαρτύρησε βρίσκεται δίπλα σε μια υπεραιωνόβια ελιά στην πλατεία Παναγιάς, στη βόρεια πλευρά του Ιερού Ναού του Γενεσίου της Θεοτόκου. Το ιστορικό αυτό δέντρο κάτω από το οποίο δίδασκε και ο μεγάλος ιεροκήρυκας του Ναυπλίου Ηλίας Μηνιάτης, διατηρείται μέχρι σήμερα και μαζί με το μνημείο που έχει στηθεί δίπλα του υπενθυμίζουν τη γενναία άθληση του Αγίου και αποτελούν πηγή εμπνεύσεως για τους ευλαβείς προσκυνητές. Μεγάλη ευλογία για το Ναύπλιο είναι και το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια απέκτησε Ναό προς τιμήν του προστάτου της πόλεως αγίου Αναστασίου. Ο μεγαλοπρεπής αυτός ναός, εγκαινιάστηκε τον Ιούνιο του 1995 και πλέον δεσπόζει στην είσοδο της πόλης ως σημείο της προστασίας του Αγίου.

Ο άγιος Αναστάσιος, ο οποίος δέχθηκε σκληρή την επίθεση του πειρασμού, αλλά την αντιμετώπισε με πίστη και ανδρεία, έλαβε χάρη από τον Θεό για να βοηθεί και όλους τους πιστούς που ζητούν τη βοήθειά του. Ας παρακαλούμε λοιπόν κι εμείς τον «της πόλεως Ναυπλίου ένδοξον φρουρόν», για να μας περιφρουρεί από κάθε επιβουλή του πονηρού και να μας κρατά σταθερούς στην πίστη στον Άγιο Τριαδικό Θεό. Ακολουθίες συνέθεσαν ο Μητροπολίτης πρώην Καρπάθου και Κάσου Νείλος Σμυρνιωτόπουλος και ο Υμνογράφος Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης.