Κυριακή Ι΄Λουκά – «Ταύτην δε, θυγατέρα Αβραάμ ούσαν… ουκ έδει λυθήναι… τη ημέρα του Σαββάτου;»

Απόστολος:Εβρ. ιγ΄ 17-21

Ευαγγέλιο: Λουκ. ιγ΄ 10-17

«Ταύτην δε, θυγατέρα Αβραάμ ούσαν… ουκ έδει λυθήναι… τη ημέρα του Σαββάτου;» (Λουκ. ιγ΄ 16).

Μια από τις πολυσυζητημένες εντολές του Θεού αλλά και ταυτόχρονα παρεξηγημένη, είναι η εντολή που αφορά την αργία του Σαββάτου ή της εβδόμης ημέρας. Είναι απαραίτητη η εφαρμογή αυτής της εντολής; Αν, ναι, τότε πως επιτυγχάνεται αυτή η εφαρμογή; Παράλληλα προβάλλει το ερώτημα: Ποιος είναι ο σωστός τρόπος με τον οποίο ο άνθρωπος θα εφαρμόσει αυτή την εντολή; Απάντηση στα ερωτήματα αυτά μας δίνει το σημερινό Ευαγγέλιο και μάλιστα με το πιο αξιόπιστο πρόσωπο, τον Ιησού.

Ο Ιησούς επιβεβαιώνει, τόσο με τον τρόπο της ζωής του, όσο και με τη διδασκαλία του, το σεβασμό του προς την αργία του Σαββάτου. Και το σεβασμό αυτό τον εκδηλώνει τόσο με την παρουσία του στη συναγωγή κατά την καθιερωμένη λατρεία του Σαββάτου, όσο και με την θεραπεία της κυρτωμένης γυναίκας. Η λατρεία του Θεού ενώ φαίνεται ότι είναι πράξη ατομική, στην ουσία είναι πράξη κοινωνική. Γιατί, από τη μια είναι προσευχή του συνόλου των πιστών και από την άλλη είναι πράξη αγάπης που περνά από το συνάνθρωπο και καταλήγει στο Θεό. Η λατρεία είναι πράξη ουσίας και όχι μια εκδήλωση τυπικής εφαρμογής του νόμου του Θεού, Η λατρεία σαν πράξη ουσίας αποβλέπει στον αγιασμό του ανθρώπου. Μάλιστα για να τον επιτύχει ο άνθρωπος παραμερίζει τα οποιαδήποτε εμπόδια.

Η συγκύπτουσα γυναίκα δεν επικαλέσθηκε την αναπηρία της για να μην προσέλθει στη συναγωγή ή και για εκδήλωση της πικρίας της στο Θεό. Αντίθετα αυτή η σωματική αναπηρία της ενίσχυε τόσο την υπομονή της όσο και ιδιαίτερα την πίστη της. Μέσα από αυτή τη σταθερότητα των αρετών της βρέθηκε στη συναγωγή και στο τέλος δικαιώθηκε.

Ο Ιησούς αναγνώρισε την πίστη της και της πρόσφερε τη θεραπεία. «Γύναι απολέλυσαι της ασθενείας σου». Της είπε «Γυναίκα απαλάσσεσαι από την αρρώστια σου». Ο Ιησούς διέγνωσε την πίστη της για τούτο και την αντάμειψε με τη θεραπεία. Μέσα από την όλη συμπεριφορά της, δηλαδή την υπομονή, την πίστη και ιδιαίτερα το σεβασμό της προς το νόμο του θεού, έδωσε απάντηση στο κάθε ένα που δοκιμάζεται. Αναπτέρωσε τις ελπίδες του, λέγοντάς του ότι ο Θεός είναι και παρών και ότι θα δώσει και σε εκείνον την απάντηση στο αίτημα του που προβάλλει επίμονα μέσα από την προσευχή του. Για τούτο μας προτρέπει ο Απόστολος Ιάκωβος «Εγγίσατε τω Θεώ και εγιεί υμίν» (Ιακ. δ΄ 8). Πλησιάστε το Θεό και θα σας πλησιάσει κι εκείνος.

Ιησούς και συγκύπτυοσα μας αποκάλυψαν σήμερα τους σωστούς τρόπους μέσα από τους οποίους επιτυγχάνεται το πλησίασμα του θεού από τον άνθρωπο. Και αυτοί οι τρόποι είναι η συνειδητή συμμετοχή στη λατρεία του Θεού, η πίστη, η προσευχή και η αγάπη. Η λατρεία σαν πράξη ουσίας έχει σαν στόχο τον αγιασμό της έβδομης ημέρας, που για μας είναι η Κυριακή, η ημέρα δηλαδή της Αναστάσεως του Κυρίου. Και αυτός ο αγιασμός επιτυγχάνεται με την συνειδητή συμμετοχή που εξυπακούει το σεβασμό προς το νόμο του Θεού και την εφαρμογή του από αγάπη και όχι τυπικά και από ανάγκη. Μάλιστα αυτή η αγάπη προς το Θεό πρέπει να επιβεβαιωθεί με έργα και όχι με λόγια προς το συνάνθρωπο. Είπε ο Ιησούς: «Όταν προσφέρεις στο ναό κι εκεί θυμηθείς πως ο αδελφός σου έχει κάτι εναντίον σου, άφησε εκεί, μπροστά στο θυσιαστήριο του ναού, το δώρο σου, και πήγαινε να συμφιλιωθείς πρώτα με τον αδελφό σου και ύστερα έλα να προσφέρεις το δώρο σου» (ματθ. ε΄ 23 – 24).

Ο άνθρωπος για να προσευχηθεί πρέπει να είναι απαλλαγμένος από το μίσος, τα πάθη και την κακία. Για τούτο ακούμε στη Θεία Λειτουργία, να επαναλαμβάνεται συχνά η προτροπή: «Εν ειρήνη του κυρίου δεηθώμεν». Και όχι μόνον επαναλαμβάνεται η πρόταση «εν ειρήνη», αλλά αυτή η κατ’ εξοχήν εκδήλωση της χριστιανικής λατρείας αρχίζει με το «εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν». Ας προσευχηθούμε με εσωτερική γαλήνη, που υπάρχει μόνο όταν ο άνθρωπος είναι απαλλαγμένος από την κακία και είναι συμφιλιωμένος με το Θεό και το συνάνθρωπο.

Σε αντίθετη περίπτωση, η συμμετοχή στη λατρεία είναι όχι μόνο τυπική, αλλά και υποκριτική και σαν τέτοια καταδικάζεται σήμερα από τον Ιησού. Στην αντίδραση του αρχισυναγώγου, που πρόταξε τον τύπο, ο Ιησούς πρόβαλε την αγάπη, στην άρνηση του δε να τον αναγνωρίσει ως Θεό πρόβαλε το θαύμα με τη θεραπεία της συγκύπτουσας που υπέφερε για δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια. Προσκολλημένος στο γράμμα του νόμου ο αρχισυνάγωγος αρνήθηκε να διακρίνει το θαύμα, την υπερφυσική δηλαδή, θεραπεία και θεωρώντας τη θεραπεία σαν αποτέλεσμα εργασίας, επέκρινε έμμεσα τόσο τη συγκύπτουσα, όσο και τον Ιησού σαν παραβάτες της αργίας του Σαββάτου λέγοντας: «Υπάρχουν έξι μέρες που επιτρέπεται να εργάζεται κανείς, μέσα σε αυτές, λοιπόν, να έρχεστε και να θεραπεύεστε και όχι το Σάββατο.

Αλήθεια, τι παράδοξο σκεπτικό. Ο αρχισυνάγωγος όχι μόνο απορρίπτει, στην περίπτωση της συγκύπτουσας, τη συγκατάβαση του Θεού, με την εκδήλωση ενός θαύματος, αλλά και θεωρεί τη θεραπεία ενός ασθενούς σαν ένα «κατά παραγγελίαν» γεγονός, αρκεί να γίνεται τις καθημερινές και όχι την έβδομη ημέρα.

Άμεση και ξεκάθαρη η απάντηση του Ιησού: «Υποκριτή! Ο καθένας σας δε λύνει το βόδι του ή το γαϊδούρι του από το παχνί το Σάββατο να πάει να το ποτίσει; Κι αυτή, που είναι απόγονος του Αβραάμ και ο σατανάς την είχε δεμένη δεκαοκτώ χρόνια, δεν έπρεπε να λυθεί απ’ αυτά τα δεσμά το Σάββατο»; Σε άλλη περίπτωση πάλι θα ξεκαθαρίσει ότι «το Σάββατο έγινε για τον άνθρωπο, όχι ο άνθρωπος για το Σάββατο» (Μάρκ. β΄ 27). Αυτό σημαίνει ότι προτεραιότητα έχει η ουσία και όχι ο τύπος. Και ο τύπος έχει αξία, όμως προτεραιότητα έχει η αγάπη για τον άνθρωπο. Χωρίς την αγάπη ο νόμος αχρηστεύεται. Όπως είπε και στο νομικό, ο Νόμος και οι Προφήτες συνοψίζονται σε δυο εντολές, που είναι η αγάπη προς το Θεό και η αγάπη προς το συνάνθρωπο (Ματθ. κβ΄ 36-40).

Αδελφοί μου, πρώτιστο καθήκον για κάθε Χριστιανό, είναι ο σεβασμός της έβδομης ημέρας που ξεκινά με το καθήκον της συμμετοχής στη λατρεία, σε καθορισμένο χώρο και χρόνο, και που ολοκληρώνεται με τα έργα της αγάπης. Τούτο το καθήκον όχι μόνο το υπέδειξε ο Ιησούς, αλλά το επιβεβαίωσε, τόσο με τη δική του συμμετοχή στη λατρεία και την παρουσία του στη συναγωγή, όσο και με το θαύμα της θεραπείας της συγκύπτουσας. Το επιβεβαίωσε και η συγκύπτουσα με τη δική της παρουσία, παρά το σοβαρό πρόβλημα υγείας της. Μέσω της λατρείας ο άνθρωπος γίνεται κοινωνός των αγαθών της χάριτος και της αγάπης του Θεού και τα οποία στη συνέχεια επιστρέφει μέσα από την αγάπη στο συνάνθρωπο. Ας γίνουμε, λοιπόν, πειστικοί προς τους γύρω μας για το σεβασμό του Νόμου του Θεού, μέσα από την πίστη, τον καθημερινό τρόπο της ζωής μας, ζώντας στη γη, αλλά σαν πολίτες του ουρανού.

Αμήν.

Θεόδωρος Αντωνιάδης