Μητροπολίτης Γόρτυνος Ιερεμίας, Για να μην αρνηθούμε το μαρτύριο

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΑΡΝΗΘΟΥΜΕ ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ

1. Ἀδελφοί μου, ὅλοι μας εἴμαστε βαπτισμένοι στήν ἅγια Κολυμβήθρα, εἴμαστε χριστιανοί, ἀλλά πρέπει νά γίνουμε σωστοί χριστιανοί. Ἤ νά εἴμαστε ἤ νά μήν εἴμαστε! Πρέπει νά γίνουμε σωστοί χριστιανοί, ξαναλέγω. Τόν Χριστό μας πρέπει νά τόν ἀγαπᾶμε πολύ, τόσο πολύ ὥστε, ἄν τό καλέσουν οἱ καιροί, καί τό αἷμα μας νά εἴμαστε ἕτοιμοι νά δώσουμε γιά τήν ἀγάπη Του. Αὐτοί ἦταν οἱ μάρτυρες, «οἱ σφαγιασθέντες ὥσπερ ἄρνες», πού σφάχτηκαν σάν ἀρνιά (!), γιατί δέν πρόδωσαν τήν πίστη τους καί τήν ἀγάπη τους στόν Ἰησοῦ Χριστό. Τά λέγω αὐτά, χριστιανοί μου, γιατί εἶναι μερικοί πού νομίζουν ὅτι κοντά στόν Χριστό θά καλοπεράσουν καί θά δοξασθοῦν κοσμικά καί μάλιστα τό ζητοῦν αὐτό καί στήν προσευχή τους. Δέν τούς θέλει αὐτούς ὁ Χριστός. Ὁ Χριστός θέλει οἱ ἰδικοί Του νά εἶναι ἕτοιμοι σέ μαρτύριο γι᾽ Αὐτόν. 

Θά σᾶς ἀναφέρω γι᾽ αὐτά πού σᾶς λέγω μιά ἱστορία ἀπό τά Ἱερά Εὐαγγέλια: Ὁ Ἰησοῦς Χριστός πήγαινε μέ τούς δώδεκα μαθητές Του γιά τελευταία φορά στά Ἰεροσόλυμα. Στό δρόμο τούς ἔλεγε ὅτι οἱ ἐχθροί Του, ἀρχιερεῖς καί γραμματεῖς, θά τόν συλλάβουν, θά τόν ἐμπαίξουν καί θά τόν μαστιγώσουν καί ἔπειτα θά τόν σταυρώσουν. Καί ἐνῶ ὁ Χριστός τούς μίλαγε γιά τό μαρτύριό Του καί τόν θάνατό Του, δυό μαθητές Του, δυό ἀδελφοί, ὁ Ἰάκωβος καί ὁ Ἰωάννης, πού εἶχαν μιά κοσμική ἔννοια περί τοῦ Μεσσία, πῆγαν καί τοῦ μίλησαν ἰδιαίτερα καί ἀκοῦστε τί τοῦ εἶπαν: «Θέλουμε, τοῦ εἶπαν, στά Ἰεροσόλυμα πού θά πᾶς γιά νά ἀνεβεῖς στόν θρόνο τοῦ δοξασμένου Δαβίδ, νά ἔχεις καί ἐμᾶς, τά δυό ἀδέλφια, δίπλα σου, ἕνα στά δεξιά καί ἕνα στά ἀριστερά». Καί ὁ Χριστός τούς εἶπε: Δέν ξέρετε τί ζητᾶτε. «Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε»! Ἄς μήν παρεξηγήσουμε τούς δυό μαθητές γι᾽ αὐτό πού ζήτησαν ἀπό τόν Χριστό. Δέν εἶχαν λάβει ἀκόμη τό Ἅγιο Πνεῦμα καί γι᾽ αὐτό δέν εἶχαν σωστή ἔννοια περί τοῦ Μεσσία. Οἱ περισσότεροι τότε περίμεναν τόν Μεσσία ὡς ἕνα δυναμικό ἄνδρα, πού θά ἐξεγείρει τόν λαό σέ ἐπανάσταση κατά τῶν Ρωμαίων κατακτητῶν, γιά νά ἀποκτήσει πάλι τό Ἰουδαϊκό ἔθνος τήν πρώτη του δόξα , αὐτήν πού εἶχε μέ τόν βασιλέα Δαβίδ. Γι᾽ αὐτό καί στά Ἰεροσόλυμα πού πῆγε ὁ Χριστός οἱ κάτοικοι τόν ὑποδέχτηκαν μέ ζητωκραυγές καί μέ βάγια, γιατί πίστεψαν ὅτι μέ αὐτόν τόν Μεσσία, πού ἀνασταίνει καί νεκρούς, ἦρθε ἡ ὥρα τοῦ ξεσηκωμοῦ τους γιά τήν ἀπελευθέρωσή τους καί γιά τήν δημιουργία μιᾶς νέας δοξασμένης ἐποχῆς γιά τό ἔθνος τους. Ὁ Χριστός ὅμως δέν ἀνταποκρινόταν σ᾽ αὐτήν τήν πλανεμένη κοσμική ἰδέα περί τοῦ Μεσσία: Καί ἐνῶ ὁ κόσμος ζητωκραύγαζε, Αὐτός «ἔκλαιε». «Ἰδών τήν πόλιν ἔκλαυσε», λέγει ὁ Εὐαγγελιστής (Λουκ. 19,41). Καί οἱ Ἰουδαῖοι, πού δέν διάβαζαν τούς προφῆτες, πού παρουσίαζαν τόν πραγματικό Μεσσία, σκέφτηκαν καί εἶπαν γιά τόν Χριστό: Ὥστε λοιπόν δέν εἶναι ὅπως τόν περιμέναμε, σάν τόν νέο Δαβίδ, πού θά ξαναφέρει τό μεγαλεῖο στό ἔθνος μας; Τότε θάνατος γι᾽ αυτόν! Καί ἡ ζητωκραυγή τοῦ «Ὡσαννά» πολύ γρήγορα, σέ δυό -τρεῖς μέρες, κατέληξε στό «Σταυρωθήτω»!...

2. Ἀλλά, ἄς ἐπιστρέψουμε στό ἐπεισόδιο τοῦ Εὐαγγελίου πού λέγαμε. Στούς δυό μαθητές πού ζήτησαν νά δοξασθοῦν κοσμικά, ὁ Χριστός τούς εἶπε στήν συνέχεια: «Μπορεῖτε νά πιεῖτε τό ποτήριο πού ἐγώ θά πιῶ; Μπορεῖτε νά βαπτιστεῖτε στό βάπτισμα πού ἐγώ θά βαπτιστῶ;» (βλ. Μάρκ. 10,32-40). Ποιό, χριστιανοί μου, ἦταν τό ποτήρι, πού θά ἔπινε ὁ Χριστός καί ποιό ἦταν τό βάπτισμα, πού θά βαπτιζόταν; Ἦταν τό μαρτύριό Του, ὁ σταυρικός Του θάνατος! Ναί! Ὅταν ὁ Χριστός σταυρώθηκε κολύμβησε στό Αἷμα Του! Ὥστε, λοιπόν, ἐνῶ οἱ μαθητές ζήτησαν κοσμικές δόξες καί τιμές, ὁ Χριστός ἀπόρριψε τό αἴτημά τους αὐτό καί τούς μίλησε νά ἑτοιμάζονται γιά μαρτύριο καί γιά θάνατο.

Τό μήνυμα, ἀδελφοί μου, τῆς εὐαγγελικῆς αὐτῆς περικοπῆς, πού σᾶς ἀνέφερα, εἶναι νά μή ζητᾶμε ἀνθρώπινες δόξες καί τιμές, μή ζητᾶμε γήϊνες ἀπολαύσεις καί καλοπεράσεις, ἀλλά, ἄν θέλουμε νά εἴμαστε σωστοί χριστιανοί, νά παρακαλοῦμε τόν Χριστό νά μᾶς δώσει τήν Χάρη Του νά μήν Τόν ἀρνηθοῦμε καί νά μήν Τόν προδώσουμε, ὅταν οἱ ἐχθροί τῆς πίστης μας θά μᾶς βάλουν τό μαχαῖρι στόν λαιμό. Μήν τό ἀκοῦτε περίεργο αὐτό πού σᾶς λέγω. Μπορεῖ νά συμβεῖ καί σέ μᾶς αὐτό, πού, ὄχι παλαιότερα, σέ ἐποχή διωγμῶν, ἀλλά καί σήμερα καί τώρα σφάζονται καί σταυρώνονται χριστιανοί, ἐπειδή εἶναι χριστιανοί!... Καί διαβάζουμε καί ἀκοῦμε τό θαυμαστό φαινόμενο ὅτι ὄχι μόνο μεγάλοι στήν ἡλικία ἄνδρες καί γυναῖκες, ἀλλά καί παλληκάρια καί κοπέλλες, καί παιδιά ἀκόμη δέν ἀρνοῦνται τόν Χριστό καί πεθαίνουν ἀπό τούς διῶκτες τῆς πίστης μας μέ μαρτυρικό καί βασανιστικό θάνατο.

3. Καί πῶς ἀντέχουν στά φρικτά βασανιστήρια; Τούς δυναμώνει ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ, πού ἔχουν μέσα τους, καί τά ἀντέχουν. Πραγματικά, μέ τήν ἀντοχή τους αὐτή στό μαρτύριο οἱ νέοι μάρτυρες, ἀποδεικνύουν, ὅπως καί οἱ παλαιοί, ὅτι εἶναι καλά καί εὐλογημένα παιδιά τοῦ Θεοῦ, ὅτι ἔχουν καλή καί καθαρή καρδιά, γι᾽ αὐτό καί ἔχουν τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ μέσα τους, πού τούς δυναμώνει νά ἀντέξουν τό μαρτύριο. Ἄρα, ἀδελφοί μου, ἡ προετοιμασία μας γιά μαρτύριο εἶναι τό νά ἀγωνιζόμαστε νά καθαρίσουμε τήν καρδιά ἀπό τά ἁμαρτωλά μας πάθη, νά ξερριζώσουμε ἀπ᾽ αὐτήν τίς κακές καί βρώμικές ἐπιθυμίες μας γιά νά γίνει ἕνα καθαρό κατοικητήριο τοῦ Χριστοῦ. Ἔτσι, μιά καρδιά πού ἔχει μέσα της τόν Χριστό, δέν τήν φοβίζουν οὔτε τά σπαθιά, οὔτε τά καμίνια, οὔτε τά δόντια τῶν θηρίων καί δέν θά προδώσει ποτέ τήν ἀγάπη της σ᾽ Αὐτόν. Τά ἱερά μας Συναξάρια μᾶς ἀναφέρουν παραδείγματα καλῶν φαινομενικά χριστιανῶν καί ἱερωμένων ἀκόμη, πού ἀρνήθηκαν τόν Χριστό τήν ὥρα τοῦ μαρτυρίου. Αὐτοί φαίνονταν μέν γιά καλοί ἐξωτερικά, ἀλλά δέν πρόσεχαν τήν ἐσωτερική τους πνευματικότητα, δέν ἀγωνίζονταν γιά τόν πνευματικό τους καθαρμό καί γι᾽ αὐτό, στερούμενοι τῆς θείας Χάριτος, δέν ἄντεξαν τό μαρτύριο καί ἀρνήθηκαν τόν Χριστό. Καί πῶς ἀποκτᾶμε τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ; Μέ τήν προσευχή καί τήν μελέτη τῆς ζωῆς τῶν ἁγίων, ἀγωνιζόμενοι κι ἐμεῖς νά μιμηθοῦμε, ὅσο μποροῦμε, τήν ἅγια ζωή τους.

4. Ἕνα τελευταῖο θέλω νά σᾶς πῶ τώρα, ἀγαπητοί μου χριστιανοί, καί τελειώνω τό ταπεινό μου κήρυγμα. Ἄς μήν ἐπιτρέψει ὁ Θεός νά μᾶς συμβεῖ βασανιστικό μαρτύριο, γιατί δέν ξέρουμε ἄν θά τό ἀντέξουμε. Ἄς τό ὁμολογήσουμε ταπεινά ὅτι δέν ζοῦμε ζωή μετανοίας, γι᾽ αὐτό δέν εἶναι καθαρή ἡ καρδιά μας καί δέν ἔχουμε λοιπόν πλούσια τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ μέσα μας, γιά νά ἀντέξουμε τό μαρτύριο. Ἀλλά στή ζωή μας, καί μάλιστα στήν καθημερινή μας ζωή, μᾶς συμβαίνουν περιστατικά καί γεγονότα, στά ὁποῖα καλούμαστε νά ἀποδείξουμε ἄν ἀγαπᾶμε τόν Χριστό περισσότερο ἀπ᾽ ὅλα. Ἀλλά σ᾽ αὐτά τά καθημερινά μας συμβαίνει  νά προτιμᾶμε τά πάθη μας, τό νά θυμώσουμε, γιά παράδειγμα, τό νά θέλουμε νά σκεπτόμαστε καί πράττουμε αὐτά πού γλυκαίνουν τήν σάρκα καί αὐτά πού τρέφουν τόν ἐγωϊσμό μας, πράγματα δηλαδή πού δέν τά θέλει ὁ Χριστός μας. Ἄρα, ὅταν σκεπτόμαστε καί πράττουμε πράγματα πού δέν τά θέλει ὁ Χριστός, Τόν ἀρνούμαστε. Γιατί θά ἔπρεπε, ὅσο βασανιστικές καί ἄν μᾶς εἶναι οἱ κακές αὐτές ἐπιθυμίες, νά μή λυγίζουμε καί νά ὑποχωροῦμε σ᾽ αὐτές, ἀλλά νά ἀγωνιζόμαστε καί νά τίς ἀποκρούουμε. Ἀφοῦ δέν τό κάνουμε, αὐτό εἶναι ἄρνηση μαρτυρίου. Γι᾽ αὐτό, ἀγαπητοί μου, ἄς προσέχουμε τό καθημερινό μας μαρτύριο γιά τόν Χριστό, στό ὁποῖο μᾶς καλοῦν αὐτά τά ἴδια τά γεγονότα τῆς ζωῆς μας. Ἄς δίνουμε καθημερινά, μέ τά λόγια μας καί μέ τή ζωή μας, μιά καλή μαρτυρία γιά τόν Χριστό μας καί αὐτό θά μᾶς καταρτίσει καί θά μᾶς δυναμώσει καί γιά τό μεγάλο μαρτύριο. Ὑπάρχουν, χριστιανοί μου, τρία εἴδη μαρτυρίου: Τό πρῶτο εἶναι τό νά ἀπαρνηθεῖ κάποιος ὅ,τι ἀγαπάει γιά χάρη τοῦ Θεοῦ. Πραγματικά, εἶναι μαρτύριο αὐτό. Τό ἄλλο μαρτύριο εἶναι τό νά ἀγωνίζεται ὁ ἄνθρωπος, μέ τήν νηστεία καί τήν ἄσκηση, νά ἐλευθερώσει τόν ἑαυτό του ἀπό τά ἁμαρτωλά πάθη, νά βιώνει δηλαδή τήν μετάνοια. Καί τό τρίτο εἶδος μαρτυρίου, πού τό εἶπαν «κόκκινο», εἶναι τό νά ὑποφέρει κανείς τόν θάνατο γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, τό νά δώσει τό αἷμα του γι᾽ Αὐτόν.

Ἄς μᾶς δώσει, ἀδελφοί, τήν εὐχή Της ἡ Παναγία Δέσποινα νά ζοῦμε καθημερινά τά πρῶτα δύο εἴδη τοῦ μαρτυρίου καί αὐτό θά εἶναι βέβαιο ὅτι θά φανοῦμε ὁμολογητές καί στό τρίτο μαρτύριο, ἄν μᾶς ἔρθει, τό μαρτύριο τοῦ αἵματος. Γιατί, ἄν δέν ζοῦμε τά δύο πρῶτα μαρτύρια, τότε θά εἶναι πάλι βέβαιο ὅτι θά γίνουμε ἀρνητές στό κόκκινο μαρτύριο, ἄν μᾶς λάχει. Ὁ Θεός νά μήν τό ἐπιτρέψει ποτέ αὐτό, γιατί δέν ὑπάρχει τίποτε φρικτότερο ἀπό τό νά ἀρνηθοῦμε τόν Χριστό. Μή γένοιτο, Χριστέ! Μή γένοιτο Παναγία Δέσποινα!

Μέ πολλές εὐχές,

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας