Μητροπολίτης Γόρτυνος Ιερεμίας: Μία η πραγματική Εκκλησία του Χριστού

ΜΙΑ Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

1. Λέγαμε, ἀδελφοί μου χριστιανοί, στά προηγούμενα κηρύγματά μας ὅτι ἡ Ἐκκλησία, τήν ὁποία ἵδρυσε ὁ Χριστός στή γῆ, διά τῶν ἁγίων Του ἀποστόλων, εἶναι ΜΙΑ.

Εἶναι ἡ Ἐκκλησία στήν ὁποία ἀνήκουμε, ἡ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ. Οἱ ἔξω ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία λεγόμενες «ἐκκλησίες», δέν ἀποτελοῦν Ἐκκλησία, ἀλλά εἶναι σχίσματα καί αἱρέσεις. Κυρίως αὐτοί οἱ αἱρετικοί εἶναι δύο. Εἶναι οἱ Προτεστάντες καί οἱ Καθολικοί. Ἀλλά αὐτοί οἱ δύο εἶναι σχεδόν ἕνα, γιατί, ὅπως εἶπε ἕνας Ρῶσος θεολόγος, ὁ Ἀλέξιος Χομιάκωφ (1846), «ὅλοι οἱ Προτεστάντες εἶναι κρυφοπαπικοί»! Καί ὁ ἴδιος αὐτός θεολόγος εἶπε σέ κάποιον παπικό, ὁ ὁποῖος τόν ἐρώτησε, «πῶς νά ἀποφεύγει τόν προτεσταντισμό»: «Φῦγε ἀπό τόν ρωμαιοκαθολικισμό σου»!

2. ῾Ενωμένη ἦταν πρῶτα ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ἀγαπητοί μου, ἀλλά χωρίστηκαν ἀπ᾽αὐτήν ἔπειτα μερικοί χριστιανοί, καί ἀποτέλεσαν δικά τους τμήματα. Ὁ πρῶτος χωρισμός ἔγινε στήν περιοχή τῆς Μέσης Ἀνατολῆς τόν 5ο καί 6ο αἰώνα. Καί αὐτοί πού ἀποσχίσθηκαν καί χωρίστηκαν ἀπό τήν Ἐκκλησία ἀποτέλεσαν δικές τους «ἐκκλησίες». Ὀνομάζονται «Νεστοριανική», «Χαλδαϊκή», «Μονοφυσιτική» ἐκκλησία, ἤ «ἐκκλησίες» μέ διάφορα ἄλλα ὀνόματα. Ὁ δεύτερος χωρισμός ἔγινε τό 1054.

Τότε οἱ χριστιανοί τῆς Δυτικῆς Εὐρώπης, ὑπό τόν πάπα τῆς Ρώμης, κόπηκαν καί αὐτοί ἀπό τήν Ἐκκλησία καί ἀποτέλεσαν καί αὐτοί δικό τους τμῆμα, τήν λεγόμενη «ρωμαιοκαθολική» ἤ «παπική» ἐκκλησία. Ὅπως τό καταλαβαίνετε, ἀγαπητοί μου, αὐτοί πού ἀποχώρησαν ἀπό τήν Ἐκκλησία μας, καί δέν ἀνήκουν πιά σ᾽ αὐτήν, βεβαίως δέν ἀποτελοῦν Ἐκκλησία. Αὐτοί εἶναι σχισματικοί καί αἱρετικοί καί δέν μποροῦμε τό σχίσμα καί τήν αἵρεση νά τά ποῦμε «Ἐκκλησία».

3. Στό σημεῖο αὐτό, ἀδελφοί μου, θέλω νά σᾶς πῶ ὅτι πρέπει νά προσέχουμε τήν ἔκφραση πού χρησιμοποιοῦμε ὅταν μιλᾶμε γι᾽ αὐτούς πού ἔφυγαν ἀπό τήν Ἐκκλησία.

Γι᾽ αὐτούς πρέπει νά λέμε τό ρῆμα «κόπηκαν» ἀπό τήν Ἐκκλησία μας. Γιατί, ἄν ποῦμε ἁπλῶς «ἔφυγαν» ἤ «χωρίσθηκαν» ἀπό τήν Ἐκκλησία καί ὀνομάζουμε μάλιστα καί αὐτούς μέ τή λέξη Ἐκκλησία (ὅπως λένε πολλοί, «Ρωμαιοκαθολική Ἐκκλησία»), τότε φαίνεται ὅτι καί αὐτοί οἱ αἱρετικοί, ἀποτελοῦν πραγματικά Ἐκκλησία. Δηλαδή, κατά τήν ἄποψη αὐτή, ἡ ΜΙΑ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ διαιρέθηκε σέ πολλές ἐπιμέρους Ἐκκλησίες. Μεγάλη αἵρεση αὐτό, χριστιανοί μου, ἄν τό ποῦμε. Αὐτό μᾶς φέρνει τήν «θεωρία τῶν κλάδων», πού λέγουν οἱ Προτεστάντες. Ὅτι, δηλαδή, ὅλοι ὅσοι πιστεύουν γενικά στόν Χριστό, ἀποτελοῦν κλάδους τοῦ ἑνός δένδρου, τῆς μιᾶς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Γιά νά μήν πέσουμε στή μεγάλη αὐτή πλάνη καί αἵρεση, πρέπει νά ξέρουμε καί νά λέμε αὐτό τό βασικό πού σᾶς εἶπα καί τό ξαναλέγω: Ἡ ἀληθινή ᾽Εκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶναι ΜΙΑ, ὅπως καί ἡ ἀλήθεια εἶναι μία, ἐνῶ τά ψέματα εἶναι πολλά. Ἡ ΜΙΑ αὐτή Ἐκκλησία εἶναι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας. Ὅσοι κόπηκαν ἀπό αὐτό τό θεῖο Δένδρο, πού φύτευσε ὁ Χριστός στή γῆ καί πότισε μέ τό Αἷμα Του, αὐτοί, λέγω, πού κόπηκαν ἀπό τό Δένδρο αὐτό τῆς Ἐκκλησίας, ξεράθηκαν,δέν εἶναι πιά μέλη τῆς Ἐκκλησίας.

Δέν δεχόμαστε λοιπόν, ἀδελφοί μου χριστιανοί,τόν ὅρο «διῃρημένη Ἐκκλησία»· τόν θεωροῦμε ἐσφαλμένο καί αἱρετικό, γιατί προσβάλλει καί βλασφημεῖ τήν Ὀρθόδοξη ᾽Εκκλησία μας, τήν Ὁποία θεωροῦμε ἀκεραία καί ὄχι «κουτσουρεμένη», ὥστε νά τήν ποῦμε «διῃρημένη».

4. Ἀλλά ἄς ἔλθουμε στά δικά μας: Ὅλη ἡ Ὀρθόδοξη πίστη μας εἶναι μία οικογένεια αὐτοδιοικουμένων Ἐκκλησιῶν. Ἄλλες Ἐκκλησίες ἀποτελοῦν Πατριαρχεῖα καί ἄλλες εἶναι Αὐτοκέφαλες. Ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι, ἀνάλογα μέ τό ποῦ κατοικοῦν, ἀνήκουν ἤ σέ κάποιο Πατριαρχεῖο ἤ σέ μία Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία. Ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες, γιά παράδειγμα, ἀνήκουμε στήν Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος. Ὅλα ὅμως τά Πατριαρχεῖα καί ὅλες οἱ Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες εἶναι ἑνωμένες μεταξύ τους. Ἡ ἑνότητά τους ὅμως αὐτή δέν προέρχεται ἀπό τήν ἐξουσία κάποιου μοναδικοῦ Ἐπισκόπου σέ ὅλο τό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, γιατί αὐτό τό λέγουν οἱ Παπικοί γιά τήν δική τους «ἐκκλησία». Ἡ ἑνότητα ἡμῶν τῶν Ὀρθοδόξων προέρχεται ἀπό τήν ἑνότητά μας στήν ἴδια πίστη καί ἀπό τήν κοινωνία μας στό ἱερό Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Πραγματικά, κάθε Πατριαρχεῖο καί κάθε Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία ἔχουν μεταξύ τους τήν ἴδια πίστη καί ἔχουν ἀκόμη μεταξύ τους μυστηριακή κοινωνία. Σέ ᾽μᾶς τούς Ὀρθοδόξους δέν ὑπάρχει «Πάπας». Λόγω ὅμως τιμῆς, καί εἰδικά μετά τό Σχίσμα Ἀνατολῆς καί Δύσης, καλοῦμε τόν Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως «Οἰκουμενικό». Αὐτός ὅμως ὁ τίτλος δέν τοῦ παρέχει τό δικαίωμα νά ἐπεμβαίνει στίς ἐσωτερικές ὑποθέσεις τῶν ἄλλων Ἐκκλησιῶν.

5. Τί πιστεύουμε γιά τήν Ἐκκλησία μας ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι; Πιστεύουμε, πρῶτον: Ὅτι φυλάσσει καί διδάσκει τήν ὀρθή πίστη γιά τόν Θεό. Δεύτερον: Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία δοξάζει τόν Θεό μέ ὀρθή λατρεία. Καί ἀκριβῶς γι᾽ αὐτά τά δύο, διότι ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει ΟΡΘΗ ΠΙΣΤΗ καί ΟΡΘΗ ΛΑΤΡΕΙΑ, γι᾽ αὐτό καί λέγεται ΟΡΘΟΔΟΞΗ. Καί τρίτον γιά τήν ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας πιστεύουμε ὅτι εἶναι ἡ ΜΟΝΗ Ἐκκλησία ἐπί τῆς γῆς. Στήν συνέχεια τῶν κηρυγμάτων μας αὐτῶν θά ἀποδείξουμε, μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, αὐτά τά τρία._

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας