Γιώργος Ν. Παπαθανασόπουλος, Μηδέν Παιδεία, μηδέν ανάπτυξη

Μηδέν Παιδεία, μηδέν ανάπτυξη

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

                Ο εντυπωσιακός τίτλος του άρθρου δεν προέρχεται από κάποιον δάσκαλο ή καθηγητή, ούτε από ένα λογοτέχνη και διανοούμενο, ούτε  διατυπώθηκε στην Ελλάδα! Πρόκειται για το σύνθημα της εκστρατείας, που πριν από λίγες ημέρες ξεκίνησε η έγκυρη και μεγάλης κυκλοφορίας ιταλική τεχνοκρατική και οικονομική εφημερίδα "24 Ώρες"! Με την εκστρατεία αυτή η εφημερίδα προωθεί την αντίληψη ότι δεν μπορεί να υπάρξει ανάκαμψη της σε βαθιά κρίση  ευρισκόμενης ιταλικής οικονομίας, χωρίς να δοθεί ιδιαίτερο βάρος από το κράτος στην Παιδεία και, δια μέσου αυτής, στην έρευνα, στην εφευρετικότητα και στις καινοτομίες. Αντίθετα, όπως επισημαίνει η εφημερίδα, η λογική της έως σήμερα γυμνής από κουλτούρα εκπαίδευσης οδηγεί με μαθηματική βεβαιότητα σε μια εφιαλτική κοινωνία, με συνεχώς αυξανόμενη ανεργία και με γεωμετρική πρόοδο επεκτεινόμενη φτώχεια.

        Για την δια της Παιδείας ανάκαμψη και ανάπτυξη της ιταλικής οικονομίας οι "24 Ώρες" διατυπώνουν προτάσεις. Πρώτη, να συνεργασθούν και να συντονιστούν τα Υπουργεία Παιδείας, Πολιτισμού και Έρευνας με τα οικονομικά Υπουργεία, ώστε να προωθηθεί η κουλτούρα στη νέα γενιά, ανεξάρτητα από την κατεύθυνση που θα πάρει στις σπουδές της. Και δεύτερη σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης η Παιδεία - εφαλτήριο για την ανάπτυξη να εμπνέεται από τις υψηλές αξίες της πολιτισμικής κληρονομιάς της χώρας, ώστε  οι μαθητές και οι σπουδαστές να νιώσουν  τί παράδοση κουβαλάνε στις πλάτες τους και να αντιληφθούν την ευθύνη που μεγαλώνοντας θα αποκτήσουν έναντι των γενιών που θα τους ακολουθήσουν.

Πιο συγκεκριμένα στην ιταλική εφημερίδα τονίζεται πως παράδειγμα μιας τέτοιας πολιτικής αποτελεί η Αθηναϊκή Δημοκρατία, καθώς και η διδασκαλία του Σωκράτη, ο οποίος σε όλη του τη ζωή επέμεινε και με το παράδειγμα του δίδαξε πως για να επιβιώσει μια Πολιτεία πρέπει οι νέοι να εκπαιδεύονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να αποκτήσουν ισχυρά όπλα υπέρ της Δημοκρατίας και κατά της ηθικής διαφθοράς της πολιτικής. Η εφημερίδα υποστηρίζει πως η Παιδεία μεσοπρόθεσμα θα βοηθήσει στο να επανέλθουν "οι τυπικοί τόκοι στη θέση των spreads, ο άνθρωπος στη θέση του λύκου, το ψωμί στη θέση της πέτρας", η πραγματική οικονομία στη θέση της κερδοσκοπίας.

Ως ένα σοβαρό επιχείρημα του ρόλου που μπορεί να παίξει η Παιδεία στην ανάκαμψη και ανάπτυξη της ιταλικής οικονομίας οι "24 "Ωρες" αναφέρουν μια πρόσφατη μελέτη - έρευνα του Νίκλας Ποτράφκε, του Πανεπιστημίου της Κοστάντζα, που επεκτάθηκε σε 125 χώρες. Η μελέτη έχει τίτλο "Intelligence and Corruption" και δημοσιεύθηκε τον περασμένο Ιανουάριο στο περιοδικό " Economics Letters" (Τόμος 114, Νο 1). Η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα πως στις χώρες όπου το επίπεδο της Παιδείας είναι υψηλό είναι μικρότερη η έκταση της  διαφθοράς, δηλαδή του σαρακιού της οικονομίας και ενός από τους  πιο σοβαρούς  ανασταλτικούς παράγοντες για την ανάπτυξη.  Η εκστρατεία της ιταλικής οικονομικής εφημερίδας αποκτά ιδιαίτερη σημασία, μετά την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αποκλείσει την προστασία της ευρωπαϊκής φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς από το 8^ο πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία, προϋπολογισμού ύψους 80 δισ. Ευρώ. 

Αν έρθουμε στην Ελληνική πραγματικότητα διαπιστώνει κανείς ότι ο διαρκής και συστηματικός διωγμός σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης των βασικών Αρχών και της εποικοδομητικής αγωγής για μια πραγματική Δημοκρατία, η ισοπέδωση της αξιοκρατίας, το πέρασμα της ιδεοληψίας στις υψηλές ανθρώπινες Αξίες και στους θεμελιώδεις θεσμούς της Πολιτείας, η παραποίηση της Ιστορίας, η πτώχευση του γλωσσικού θησαυρού μας, η αποκοπή από τις ρίζες μας, η γενικευμένη διαμόρφωση ως  ιδανικού της δημοσιοϋπαλληλικής αντίληψης, η συγκρότηση μιας ιδεολογικής "ιεράς εξέτασης", που τιμωρεί αμείλικτα οποιαδήποτε αντίληψη και σκέψη ελεύθερης οικονομίας, καινοτομίας, εργατικότητας, εντιμότητας και επιχειρηματικότητας, μας οδήγησαν στη σημερινή οικονομική και κοινωνική κατάντια.

Τα πράγματα σήμερα στην ελληνική κοινωνία είναι εξαιρετικά δυσοίωνα. Ενδεικτικό της κατάστασης μας είναι πως  όποιος προτείνει αυτό που οι "24 Ώρες" με έμφαση πρότειναν στην Ιταλία, η Παιδεία  δηλαδή να γίνει εφαλτήριο για μια καλύτερη Ελλάδα, θα θεωρηθεί γραφικός, εξωγήινος…. Οι συνειδήσεις όσων έχουν στα χέρια τους την εξουσία διαμόρφωσης της οικονομίας και του βιοτικού και πολιτισμικού επιπέδου μας,  επί δεκαετίες διαβρώθηκαν  από τον ωφελιμισμό και το σύνδρομο της εξουσιαστικής δύναμης, όπως το περιγράφει ο Τόμας Χομπς στον "Λεβιάθαν". Από την άλλη πλευρά πολλών από εμάς των υπολοίπων οι συνειδήσεις διαβρώθηκαν επίσης και ενώ  καταδικάζουμε και μάλιστα με αυστηρό τρόπο την ανικανότητα του πολιτικού συστήματος, και  καταγγέλλουμε  τη διαφθορά στις δημόσιες υπηρεσίες, εμείς οι ίδιοι αναζητούμε τρόπους για να φοροδιαφύγουμε, ή για να διεκπεραιώσουμε, δια της διαφθοράς, υποθέσεις μας….

Τα ισχυρότατα κτυπήματα που δεχόμαστε και που θα συνεχιστούν για πολλά χρόνια ακόμη, ίσως μας νουθετήσουν, ίσως μας κάνουν να αλλάξουμε νοοτροπία, να ξαναγυρίσουμε στα παραδοσιακά προτερήματα μας, που στους περασμένους αιώνες μας ανέδειξαν σε έξοχους επιχειρηματίες και που τα συνεχίζουμε σε χώρες που προσφέρονται για επιχειρηματικές πρωτοβουλίες. Μην ξεχνάμε ότι υπό οθωμανική δουλεία οι Έλληνες αξιοποίησαν τα τάλαντα τους και στον ανταγωνισμό τους, στη Σμύρνη λ.χ., με τους Οθωμανούς, τους Εβραίους, και τους Αρμενίους  πέτυχαν, υπό ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες,  να επικρατήσουν πολιτισμικά, κοινωνικά και οικονομικά.

Το πολιτικό κατεστημένο και η δημόσια διοίκηση έχουν καταρρακωθεί στη συνείδηση μας. Στο χέρι μας τώρα είναι να αλλάξουμε προς το καλύτερο την κοινωνία μας, αρχίζοντας από τη σωστή επιλογή αυτών που αξιοκρατικά κρίνουμε ότι είναι ικανοί να μας οδηγήσουν στην πραγματική ανάπτυξη, μέσα από μια σωστή Παιδεία, αντάξια της Παράδοσης και του Πολιτισμού μας. Από αποδεδειγμένα ικανούς και αδιάφθορους πολίτες  πρέπει να δημιουργηθεί η νέα ανιδιοτελής, δημοκρατική, πατριωτική και αποτελεσματική πολιτική ηγεσία. Αυτή πρέπει να αποτάξει όλες τις κακές έξεις μιας πωρωμένης και κλειστής κάστας  και να επιδοθεί με αλτρουισμό στην εθνική ανασυγκρότηση, στην οικονομική ανάπτυξη  και στην αποκατάσταση της εθνικής μας αξιοπρέπειας, μέσα από μια ανοικτή και με επίγνωση των υποχρεώσεων της κοινωνία. Δεν είναι εύκολο το εγχείρημα, όμως αξίζει τον κόπο. Όσοι αναλάβουν την ευθύνη και την πρωτοβουλία να το επιχειρήσουν και επιτύχουν την ηθική, κοινωνική, εθνική και οικονομική ανάκαμψη της χώρας θα γραφτούν με χρυσά γράμματα στην Ιστορία.-