Μηνύματα και παρακαταθήκες του 1955-59

Μηνύματα και παρακαταθήκες του 1955-59

Της Μαρίας Χατζηνικόλα

Αναμφίβολα ο αγώνας του 1955-59 ήταν ο αγώνας της νεολαίας, των λαμπρών αυτών παιδιών του Δημοτικού, του Γυμνασίου και της μεταγυμνασιακής ηλικίας που ήταν ατσαλωμένα με άφθονο πατριωτισμό, περηφάνια, ισχυρή θέληση κι ακλόνητη αποφασιστικότητα. Ήταν, όμως, κι επίτευγμα των άξιων γονιών που τους γαλούχησαν με αξίες και ιδανικά, όπως η Ελευθερία και που με τη γενναία ψυχή τους, ανθίσταντο σθεναρά στους Άγγλους, οι οποίοι οργάνωναν ύπουλα και συστηματικά σχέδια αφελληνισμού τους. Έτσι ανέθρεψαν αυτή τη λαμπρή εποποιία παιδιώναγωνιστών. Με τη συμβολή αυτών των παιδιών, η ΕΟΚΑ διεξάγει έναν αντάρτικο αγώνα «απίστευτης» αποτελεσματικότητας που η αποικιοκρατία αδυνατεί να καταπνίξει. Είναι απίστευτο, όμως στη σύγχρονη ιστορία μια αμελητέα ποσότητα-μια ελάχιστη σε αριθμό δύναμη Κυπρίων στρατιωτών κατορθώνει να καθηλώσει σχεδόν 30.000 Βρετανούς στρατιώτες: επίτευγμα που κατέστη δυνατό χάρη στην έκταση της υποστήριξης που είχε η εθνική υπόθεση από τον πληθυσμό. Σε καθαρά επιχειρησιακό επίπεδο η εκστρατεία της ΕΟΚΑ ήταν, ίσως το πλέον επιτυχημένο από όλα τα κινήματα αντίστασης της μεταπολεμικής περιόδου.

 Η Κύπρος πραγματοποιεί μια εξέγερση μοναδικής ισχύος απέναντι στη Βρετανία, συνδυάζοντας το αντάρτικο στα βουνά με τις διαδηλώσεις στους δρόμους των πόλεων.

Αξιοθαύμαστα είναι τα πάμπολλα παραδείγματα, όπου μαθητές, Κυπριόπουλα, ύψωσαν το ανάστημά τους απέναντί στους Άγγλους αποικιοκράτες, πληρώνοντας ακόμη και με τη ζωή τους τη φιλοπατρία τους. Ένα τέτοιο παράδειγμα, ο Πετράκης Γιάλλουρος, ηγείτο σημαιοφόρος μαθητικής διαδήλωσης στην Αμμόχωστο όταν έπεσε από τα αγγλικά πυρά.

 Οι Άγγλοι κατακτητές αδυνατούν να σταματήσουν την ακλόνητη θέληση κι αποφασιστικότητα των Ελληνοκυπρίων, ακόμη κι όταν το σύνηθες ρεπερτόριο της καταστολής τους τίθεται σε εφαρμογή, οπόταν οι διαδηλώσεις απαγορεύονται, τα σχολεία κλείνουν, οι ύποπτοι συμμετοχής στην ΕΟΚΑ απαγχονίζονται... Έτσι, απαγορεύσεις κυκλοφορίας, αστυνομικές έφοδοι, ξυλοδαρμοί κι εκτελέσεις είναι το φόντο μέσα στο οποίο συνεχίζει να διεξάγεται ο αγώνας. Σήμερα, 37 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή, 38% του κυπριακού εδάφους βρίσκεται υπό κατοχή. Ο αγώνας του ΄55-59 αφήνει ως παρακαταθήκη μηνύματα αγωνιστικότητας. Το λαμπρό παράδειγμα του σταυραετού του Μαχαιρά που θυσιάστηκε εθελούσια κι έγινε ολοκαύτωμα για την ελευθερία των συντρόφων του, αλλά και της Κύπρου ολόκληρης, μας αφήνει κληρονομιά τη δική μας μαχητικότητα για να διώξουμε τον Τούρκο δυνάστη. Οι μαθητές που διαδήλωναν στους δρόμους μάς λένε πολλά. Τότε οι νέοι δεν είχαν τίποτα, αλλά αγωνίζονταν για κάποιο σκοπό. Σήμερα οι νέοι έχουν τα πάντα, αλλά δεν έχουν κάποιο σκοπό, γι΄ αυτό εκτονώνονται και τα «σπάνε» στα γήπεδα κι όχι μόνο. Ίσως οι μεγάλοι με το παράδειγμά τους, στα πλαίσια του καταναλωτικού τους οράματος, να μην τους έδωσαν ως μήνυμα ζωής την πίστη σε κάποιο αγαθό, μη υλικής μορφής όπως η Αξιοπρέπεια και η Ελευθερία στη σωστή της διάσταση, για την οποία αγωνίζονταν τότε οι νέοι.

Ακόμη, ως αποτέλεσμα του Αγώνα η Ένωση δεν έγινε κατορθωτή ούτε και σήμερα τα ιστορικά δεδομένα την επιτρέπουν. Δεν παύουμε, όμως να διατηρούμε την ελληνική μας ταυτότητα διαμέσου της ελληνικής γλώσσας και ιστορίας, δηλαδή, του ελληνικού πολιτισμού μας, αλλά και διαμέσου των δυναμικών αγώνων μας. Κύρια, στην παρούσα ιστορική στιγμή επιβάλλεται όσο ποτέ ενότητα κι ομοψυχία στο εσωτερικό μέτωπο. Είμαστε ένα κράτος υπό κατοχή κι η τουρκική απειλή δεν παύει να υπάρχει. Αν, για ακόμη μια φορά, κυριαρχήσει το ολέθριο σαράκι της διχόνοιας, που διαχρονικά χαρακτηρίζει τον ελληνισμό, θα είναι το τσουνάμι που θα μας αφανίσει.
*Η Μαρία Χατζηνικόλα είναι φιλόλογος

Φιλελεύθερος,01/04/2012