ΑΚΤΙΝΕΣ: Ἐπέτειος τῆς Α' Οἰκουμενικῆς Συνόδου

Ἐπέτειος τῆς Α' Οἰκουμενικῆς Συνόδου

Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Τό νέον ἔτος 2025 πού ἀνέτειλε ἔχει μιά ἰδιαιτερότητα, διότι θά ἑορτασθῆ ἡ ἐπέτειος τῶν 1.700 ἐτῶν ἀπό τήν σύγκληση τῆς Α’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου στήν Νίκαια τῆς Βιθυνίας τοῦ ἔτους 325 μ.Χ., ἡ ὁποία ἀντιμετώπισε τήν αἵρεση τοῦ Ἀρείου καί τῶν ὁμοφρόνων του οἱ ὁποῖοι ὑποστήριζαν ὅτι ὁ Χριστός δέν εἶναι Θεός, ἀλλά τό πρῶτο κτίσμα τῆς δημιουργίας. Ἔτσι, οἱ 318 Θεοφόροι Πατέρες συνέταξαν τά πρῶτα ἄρθρα τῆς πίστεως, τό λεγόμενο «Σύμβολον τῆς Πίστεως», τό γνωστό «Πιστεύω», τό ὁποῖο συμπληρώθηκε καί ὁλοκληρώθηκε ἀπό τήν Β΄ Οἰκουμενική Σύνοδο τοῦ ἔτους 381 στήν Κωνσταντινούπολη.

Γι’ αὐτήν τήν ἐπέτειο τῶν 1.700 ἐτῶν τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἔγιναν καί θά γίνουν Θεολογικά Συνέδρια, θά γίνουν ὁμιλίες γιά νά παρουσιασθῆ ὅλο τό θεολογικό ἔργο της.

Μέ τήν εὐκαιρία αὐτήν θά ἤθελα νά παρουσιάσω τίς βασικές σκέψεις ἑνός κειμένου τοῦ ἁγίου Ἰουστίνου τοῦ νέου Ὁμολογητοῦ, τοῦ γνωστοῦ Πόποβιτς, τό ὁποῖο συνέγραψε τό ἔτος 1925, δηλαδή πρίν ἑκατό (100) χρόνια, ὅταν καί τότε ἑόρταζαν τήν ἐπέτειο τῶν 1.600 ἐτῶν ἀπό τήν σύγκληση τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, καί τό ὁποῖο εἶναι καί σήμερα ἐπίκαιρο μέ τήν νέα ἐπέτειο τῶν 1700 ἐτῶν.

Τό ἄρθρο φέρει τόν τίτλο «ἀπό τόν ἀρειανισμόν τοῦ Ἀρείου ἕως τόν νεώτερον εὐρωπαϊκόν ἀρειανισμόν». Σέ αὐτό διακρίνουμε δύο σημαντικά σημεῖα.

Τό πρῶτον ἀναφέρεται στήν αἵρεση τοῦ Ἀρείου, τήν ὁποία καταδίκασαν οἱ Θεοφόροι Πατέρες τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστῖνος, ἀναφέροντας τόν λόγο ἑνός ξένου θεολόγου, τοῦ Newman τόν ὁποῖο ἀποδέχεται, ὅτι «ὁ Ἀριστοτέλης εἶναι ὁ ἐπίσκοπος τῶν ἀρειανῶν». Αὐτό λέγεται ἀπό τήν ἄποψη ὅτι οἱ Ἀρειανοί ἔφθασαν στήν αἵρεση, χρησιμοποιώντας τήν ἀριστοτελική φιλοσοφία καί ὄχι τήν ἀποκαλυπτική θεολογία τῶν Προφητῶν, τῶν Ἀποστόλων καί τῶν Πατέρων.

Μέ αὐτόν τόν τρόπο, ὅπως γράφει, φιλοσοφώντας ὁ Ἄρειος, ὑπέπεσε σέ μεγαλύτερο ἁμάρτημα ἀπό τόν Νέρωνα, ἀφοῦ ὁ Νέρων ἀπέκτεινε τούς Μαθητές τοῦ Χριστοῦ, ἐνῶ ὁ Ἄρειος ἤθελε νά ἀποκτείνη τόν Χριστό ὡς Θεό. Καί μάλιστα, ὁ Σατανᾶς «ἐξελθών ἐκ τοῦ θεοκτόνου καί αὐτοκτόνου Ἰούδα εἰσῆλθεν εἰς τόν Ἄρειον, καί δι’ οὐδενός ἄλλου ἐνήργει τόσον ὁλοκληρωτικῶς, ὅσον διά τοῦ Ἀρείου». Κανένας διωγμός δέν τάραξε τήν Ἐκκλησία «ὅσον ὁ ἀρειανισμός», διότι ὁ Ἄρειος ἐκδίωκε τόν Θεόν ἀπό τόν Χριστόν. Στήν πραγματικότητα ὁ ἀρειανισμός «εἶναι μιά ἀπόπειρα νά υἱοθετηθοῦν οἱ μέθοδοι καί τά μέσα τῆς κατά ἄνθρωπον φιλοσοφίας ὡς μέθοδοι καί τά μέσα τῆς Χριστογνωσίας καί Θεογνωσίας». Καί σημειώνει ἀφοπλιστικά: «Ὁ ἀρειανισμός εἶναι ἀνεστημένος παγανισμός, διότι σμικρύνει τόν Θεάνθρωπον Χριστόν εἰς τό ἐπίπεδον ἑνός ἡμιθέου».

Ἡ Α΄ Οἰκουμενική Σύνοδος ἀντέδρασε σέ αὐτό τό γεγονός καί «δέν ἐδημιούργησε τίποτε τόν νέον, ἀλλ’ ἁπλῶς ἐξέφρασε καί διετύπωσε τήν ἀρχαίαν πίστιν καί διδασκαλίαν τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία ἐφυλάττετο ἱερῶς καί ὁσίως ἐν τῇ χαρισματικῇ ζωῇ τῆς Ἐκκλησίας διά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος».

Τό δεύτερον σημεῖο πού τονίζει ὁ ἅγιος Ἰουστῖνος ὁ νέος Ὁμολογητής καί ἀφορᾶ τήν ἐποχή μας εἶναι ὅτι «ὁ Ἀρειανισμός δέν ἔχει ἀκόμη ταφῆ• σήμερον εἶναι περισσότερον τῆς μόδας παρά ποτέ ἄλλοτε καί ἔχει διαδοθῆ περισσότερον ἀπό ἄλλοτε. Ἔχει διαχυθῆ ὡς ψυχή εἰς τό σῶμα τῆς συγχρόνου Εὐρώπης». Αὐτό φαίνεται στήν «κουλτούρα τῆς Εὐρώπης», διότι «ὅλα περιορίζονται εἰς τόν ἄνθρωπον καί μόνον, καί αὐτόν τόν Θεάνθρωπον Χριστόν ἔχουν σμικρύνει εἰς τά πλαίσια τοῦ ἀνθρώπου. Μέ τήν ζύμην τοῦ ἀρειανισμοῦ ἔχει ζυμωθῆ καί ἡ φιλοσοφία τῆς Εὐρώπης, καί ἡ ἐπιστήμη της καί ὀ πολιτισμός της, καί ἐν μέρει ἡ θρησκεία της».

Γιά νά ὑποστηρίξη αὐτό τό γεγονός ἀναφέρει τά διάφορα φιλοσοφικά συστήματα, τήν «εὐρωπαϊκή ἐπιστήμη», τόν «Προτεσταντισμόν», τόν «Παπισμόν», τούς διανοούμενους, οἱ ὁποῖοι λένε συχνά ὅτι «ὁ Χριστός εἶναι ἕνας μεγάλος ἄνθρωπος, σοφός ἄνθρωπος, ὁ μεγαλύτερος φιλόσοφος, ἀλλ’ ὁπωσδήποτε ὄχι Θεός». Αὐτά συνιστοῦν ἕναν ἀρειανισμόν, ἀκόμη καί «ἡ σύγχρονη εὐρωπαϊκή σχετικοκρατία ἀκολουθεῖ τόν ἀρειανισμόν».

Τό συμπέρασμά του εἶναι ὅτι τήν τότε ἐπέτειο τῶν 1.600 ἐτῶν τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἑορτάζει ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ὡς «τήν νίκην τῆς καθολικῆς πίστεως ἐπί τοῦ ὑπερηφάνου ἀτομικοῦ νοῦ, τήν νίκην τοῦ Θεανθρώπου ἐπί τοῦ ἀνθρώπου». Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία «δέν ἀλλάσσει τήν πίστιν της καί τά μέσα τοῦ ἀγῶνος της ἐναντίον τοῦ ἀρειανισμοῦ. Ὅπως ἐνίκησε τόν παλαιόν ἀρειανισμόν, οὕτω νικᾷ καί κάθε ἀρειανισμόν, καί τόν σύγχρονον ἀρειανισμόν». Αὐτό τό κάνει «μέ τήν ἀποστολικήν καί ἁγίαν καθολικήν πίστιν της, μέ τήν ἐκ Θεοῦ δοθεῖσαν ἁγιοπατερικήν πανοπλίαν-τήν καθολικότητα».

Αὐτό σημαίνει ὅτι ὁ «ὀρθόδοξος ἄνθρωπος» «καθολικοποιεῖ τόν ἑαυτόν του», δηλαδή τόν ὁλοκληρώνει μέ τήν ἐν Χάριτι ἄσκηση καί τά Μυστήρια, μεταμορφώνει τήν καρδιά μέ τήν προσευχή, τόν νοῦ μέ τήν ταπεινοφροσύνη, τήν θέληση μέ τήν φιλόχριστη ἀγάπη πού ἀποδιώκει τήν φιλαυτία, τήν σκέψη του ὅταν τήν βαπτίση στά διαυγῆ ὕδατα τῆς αἰωνιότητος καί τῆς Θεανθρωπότητος τοῦ Χριστοῦ, τό πνεῦμα του ὅταν τό βυθίση στά βάθη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τήν προσωπικότητά του ὅταν ὅλος ὁ ἄνθρωπος ἐνσωματωθῆ στό ἅγιο Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ὅταν γίνη σύσσωμος Χριστοῦ, «ὅταν ὅλος ἐκκλησιοποιηθῆ, ὅταν ὅλος ὀρθοδοξοποιηθῆ». Καταλήγει ὅτι αὐτή εἶναι «ἡ μοναδική ὁδός. Ἄλλη δέν ὑπάρχει».

Ὁ ἅγιος Ἰουστῖνος ὁ νέος εἶχε σπουδάσει τήν παιδεία τῆς Εὐρώπης, στόν δικό της χῶρο, καί γνώριζε ὅλη τήν πορεία της ὅπως γράφει σέ ἄλλο κείμενό του, ἀπό τόν «φυσικό ἄνθρωπο τοῦ Ρουσσώ» στήν «αἰσθησιαρχική φιλοσοφία τοῦ Λοκ καί τοῦ Χιούμ», «τήν ὀρθολογιστική φιλοσοφία» τοῦ Ντεκάρτ καί τοῦ Κάντ, τήν «βουλησιοκρατία» τοῦ Σοπενχάουερ καί τοῦ Στῆρνερ, τόν «ὑπεράνθρωπο» τοῦ Νίτσε καί τήν κάληξη της στήν ἴδια τήν «αὐτοκτονία» τοῦ ἀνθρώπου.

Ἔτσι ἀπό «τό ἔμβριον τοῦ Ρουσσώ, ὁ οὐμανιστικός ἄνθρωπος ἐξελίχθη εἰς τόν ὑπεράνθρωπον» τοῦ Νίτσε καί ἀπό ἐκεῖ ἔφθασε στόν ὑπαρξισμό τοῦ Σάρτρ καί στόν «ἀποθεοποιημένον καί ἀποψυχωμένον ἄνθρωπον-ρομπότ», τό ὁποῖο ρομπότ «δέν ἀναγνωρίζει τόν Θεόν καί τήν ψυχήν». Ἔτσι ἡ Εὐρώπη μεταβλήθηκε «εἰς ἐργαστήριον ρομπότ» πού ἀποτελεῖ μιά αὐτοκτονία τοῦ ἀνθρώπου, «καί ἡ αὐτοκτονία (τοῦ ἀνθρώπου) εἶναι ὁ ἀναπόφευκτος ἀκόλουθος τῆς Θεοκτονίας».

Ἡ φωνή τοῦ ἁγίου Ἰουστίνου γιά τήν ἐπέτειο τῶν 1.600 ἐτῶν τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, πού ἑορτάστηκε στήν ἐποχή του, πρίν 100 χρόνια, τό ἔτος 1925, εἶναι προφητική καί γιά τήν ἐπέτειο τῶν 1.700 ἐτῶν ἀπό τήν σύγκληση τῆς Μεγάλης αὐτῆς Συνόδου, πού ἑορτάζουμε ἐφέτος, τό ἔτος 2025.

Καί σήμερα χρειαζόμαστε τέτοιες προφητικές φωνές, διότι παντοῦ κυριαρχεῖ ὁ ὀρθολογισμός καί στήν πίστη, ὁ συγκρητισμός στήν θεολογία, ὁ ὑποβιβασμός τοῦ μυστηρίου, ὁ ἄθεος ἀνθρωπισμός, ἡ κατάβαση τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ στά κατώτατα ἀνθρώπινα μέτρα, ἡ θεοποίηση τῶν παθῶν, ἡ παραθεώρηση τῆς ἀσκητικῆς μεθόδου γνώσεως τοῦ Θεοῦ, ἡ ἀλλοίωση τῆς θεολογίας τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἀποκαλύφθηκε ἀπό τόν Θεό στούς Προφῆτες, Ἀποστόλους, Πατέρες καί Ἁγίους καί διαφυλάσσεται ὡς ἀτίμητος θησαυρός μέσα στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.

Ἀκριβῶς, γι’ αὐτόν τόν λόγο πρέπει νά παραμείνουμε πιστοί στίς ἀποφάσεις τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου καί τῶν μετέπειτα Οἰκουμενικῶν Συνόδων καί μέ αὐτήν νά κρίνουμε τά σύγχρονα ποικιλόμορφα ρεύματα τῆς θεολογίας καί τῆς φιλοσοφίας.

ΑΚΤΙΝΕΣ

2 Ιαν 2025

Ἐπέτειος τῆς Α' Οἰκουμενικῆς Συνόδου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Oι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Επικοινωνία

aktinesblogspot@gmail.com

Δήλωση Ι.Μονών & Ι.Ησυχαστ. σχετικά με την ψήφιση στη Βουλή του νόμου περί γάμου ομοφυλοφίλων

Ανακοίνωση Ι.Μονών και Ι.Ησυχαστηρίων για τις νέες ηλεκτρονικές ταυτότητες και τον προσωπικό αριθμό

Ετικέτες

Η ώρα είναι:

Είναι μαζί μας

Αναζήτηση στο ιστολόγιο "ΑΚΤΙΝΕΣ"

Αρχειοθήκη ιστολογίου

Από 07/09/2019

ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ

Αναγνώστες

Φιλικά ιστολόγια

Δημοφιλείς αναρτήσεις

Φιλικά ιστολόγια (2)

Από 13/06/09

Ιστοσελίδα της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων

Διαδικτυακός Ραδιοφωνικός Σταθμός Ιεράς Μονής Αγίου Νικοδήμου Πυργετού