Μαθήματα Ορθόδοξης Κατήχησης (3ον) – (Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμία)

Δείτε και Μαθήματα Ορθόδοξης Κατήχησης (1ον) & (2ον)

             IEΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ

ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

Δημητσάνα, Πέμπτη 18 Ἰουνίου 2015

ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ

[Μέ βάση καί πηγή τό σπουδαῖο ἔργο A CATECHETICAL HANDBOOK OF THE EASTERN ORTHODOX CHURCH τοῦ συγγραφέως D.H. Stamatis, ἔκδοσις Light & Life Publishing Company (συνιστοῦμε θερμά στούς γνῶστες τῆς Ἀγγλικῆς τήν ἀπόκτηση τοῦ βιβλίου), καί μέ ἄλλα ἐπίσης βοηθήματα, ἀρχίζω μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ νά δίνω, προφορικῶς πρῶτα καί γραπτῶς ἔπειτα, στόν λαό τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως ὅπου διακονῶ, μία σειρά ἑβδομαδιαίων κατηχητικῶν μαθημάτων. Ἡ κατήχηση αὐτή θά εἶναι κατά πολύ πληρέστερη ἀπό τήν ἄλλη πού ἔγραψα πρό πολλῶν ἐτῶν μέ τόν τίτλο ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΚΑΤΗΧΗΣΗ καί μέ διαφορετικό τρόπο καί περιεχόμενο πρός ἐκείνη γραμμένη.

Τά ἁγιογραφικά καί πατερικά χωρία πού θά παραθέτω θά γράφονται στήν γλώσσα τοῦ κειμένου μέ τήν παράκληση νά τά διαβάζουν οἱ ἀναγνῶστες ἐπανειλημμένως, ὥστε νά τά ἀποστηθίσουν.]

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

ΤΙ ΝΑ ΠΙΣΤΕΥΟΥΜΕ

(Συνέχεια ἀπό τό προηγούμενο)

3. Ὀνόματα πού ἀποδίδονται στόν Ἰησοῦ Χριστό

Μερικά ἀπό τά ὀνόματα καί τούς τίτλους πού ἀποδίδει ἡ Ἁγία Γραφή στόν Ἰησοῦ Χριστό εἶναι τά ἑξῆς:

(α) Κύριος Ἰησοῦς Χριστός. «Ὁ Θεός αὐτόν ὑπερύψωσε καί ἐχαρίσατο αὐτῷ τό ὑπέρ πᾶν ὄνομα, ἵνα ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ πᾶν γόνυ κάμψῃ ἐπουρανίων καί ἐπιγείων καί καταχθονίων καί πᾶσα γλῶσσα ἐξομολογήσηται ὅτι Κύριος Ἰησοῦς Χριστός εἰς δόξαν Θεοῦ Πατρός» (Φιλιπ. 2,9-11).

(β) Μεσσίας. «Εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν· ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον Χριστός» (Ἰωάν. 1,42). «Οἶδα ὅτι Μεσσίας ἔρχεται ὁ λεγόμενος Χριστός· ὅταν ἔλθῃ ἐκεῖνος ἀναγγελεῖ ἡμῖν πάντα» (Ἰωάν. 4,25).

(γ) Σωτήρ. «Ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον σωτήρ, ὅς ἐστι Χριστός Κύριος» (Λουκ. 2,11). «Ἡμῶν γάρ τό πολίτευμα ἐν οὐρανοῖς ὑπάρχει ἐξ οὗ σωτῆρα ἀπεκδεχόμεθα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν» (Φιλιπ. 3,20).

(δ) Λυτρωτής. Ὁ Ἰησοῦς Χριστός «ἔδωκεν ἑαυτόν ὑπέρ ἡμῶν, ἵνα λυτρώσηται ἡμᾶς ἀπό πάσης ἀνομίας καί καθαρίσῃ ἑαυτῷ λαόν περιούσιον, ζηλωτήν καλῶν ἔργων» (Τίτ. 2,14). – «... εἰδότες ὅτι οὐ φθαρτοῖς, ἀργυρίῳ καί χρυσίῳ ἐλυτρώθητε ἐκ τῆς ματαίας ὑμῶν ἀναστροφῆς πατροπαραδότου, ἀλλά τιμίῳ αἵματι ὡς ἀμνοῦ ἀμώμου καί ἀσπίλου Χριστοῦ» (Α´ Πέτρ. 1,18-19). – «Χριστός δέ παραγενόμενος ἀρχιερεύς τῶν μελλόντων ἀγαθῶν... οὐδέ δι᾽ αἵματος τράγων καί μόσχων, διά δέ τοῦ ἰδίου αἵματος εἰσῆλθεν ἐφάπαξ εἰς τά Ἅγια αἰωνίαν λύτρωσιν εὑράμενος» (Ἑβρ. 9,12).

(ε) Ὅλα ὅσα λέγει τό χωρίον Ἡσ. 9,6: «Καλεῖται τό ὄνομα αὐτοῦ μεγάλης βουλῆς ἄγγελος, θαυμαστός σύμβουλος, Θεός ἰσχυρός, ἐξουσιαστής, ἄρχων εἰρήνης, πατήρ τοῦ μέλλοντος αἰῶνος».

(στ) Μάρτυς ὁ πιστός. «Ἀπό Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ μάρτυς ὁ πιστός» (Ἀποκ. 1,5. Βλ. καί 19,11).

(ζ) Λόγος, Λόγος τοῦ Θεοῦ. «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος καί ὁ Λόγος ἦν πρός τόν Θεόν καί Θεό ἦν ὁ Λόγος... Καί ὁ Λόγος σάρξ ἐγένετο καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν» (Ἰωάν. 1,1.14). – «Καί εἶδον τόν οὐρανόν ἀνεῳγμένον καί ἰδού ἵππος λευκός καί ὁ καθήμενος ἐπ᾽ αὐτόν... περιβεβλημένος ἱμάτιον βεβαμμένον ἐν αἵματι καί κέκληται τό ὄνομα αὐτοῦ ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ» (Ἀποκ. 19,11-13).

(η) Ἡ ὁδός, ἡ ἀλήθεια, ἡ ζωή. Ὁ Ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶπε: «Ἐγώ εἰμι ἡ ὁδός καί ἡ ἀλήθεια καί ἡ ζωή» (Ἰωάν. 14,6).

(θ) Φῶς τοῦ κόσμου. «Ὁ Ἰησοῦς ἐλάλησε λέγων· ἐγώ εἰμι τό φῶς τοῦ κόσμου· ὁ ἀκολουθῶν ἐμοί οὐ μή περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ᾽ ἕξει τό φῶς τῆς ζωῆς» (Ἰωάν. 8,12).

(ι) Ὁ καλός ποιμήν. Ὁ Ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶπε περί τοῦ Ἑαυτοῦ Του: «Ἐγώ εἰμι ὁ ποιμήν ὁ καλός. Ὁ ποιμήν ὁ καλός τήν ψυχήν αὐτοῦ τίθησιν ὑπέρ τῶν προβάτων... Ἐγώ εἰμι ὁ ποιμήν ὁ καλός καί γινώσκω τά ἐμά καί γινώσκομαι ὑπό τῶν ἐμῶν» (Ἰωάν. 10,11.14).

(ια) Μεσίτης. «Εἷς Θεός, εἷς καί μεσίτης Θεοῦ καί ἀνθρώπων, ἄνθρωπος Χριστός Ἰησοῦς» (Α´ Τιμ. 2,5). – Ὁ Ἰησοῦς Χριστός «κρείττονός ἐστι διαθήκης μεσίτης, ἥτις ἐπί κρείττοσιν ἐπαγγελίαις νενομοθέτηται» (Ἑβρ. 8,6)· «διαθήκης καινῆς μεσίτης ἐστίν» (Ἑβρ. 9,15).

(ιβ) Ἱερεύς μέγας, Ἀρχιερεύς. «Ἔχοντες ἱερέα μέγαν ἐπί τόν οἶκον τοῦ Θεοῦ, προσερχώμεθα μετά ἀληθινῆς καρδίας» (Ἑβρ. 10,19-22). «Σύ (ὁ Χριστός) ἱερεύς εἰς τόν αἰῶνα κατά τήν τάξην Μελχισεδέκ» (Ἑβρ. 5,6). – «Τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς, ὅσιος, ἄκακος, ἀμίαντος, κεχωρισμένος ἀπό τῶν ἁμαρτωλῶν καί ὑψηλότερος τῶν οὐρανῶν γενόμενος» (Ἑβρ. 7,26). «Τοιοῦτον ἔχομεν ἀρχιερέα, ὅς ἐκάθισεν ἐν δεξιᾷ τοῦ θρόνου τῆς μεγαλωσύνης ἐν τοῖς οὐρανοῖς» (Ἑβρ. 8,1).

(ιγ) «Ἀρχηγός» καί «τελειωτής» τῆς πίστεως, δηλαδή ὁ Ἰησοῦς Χριστός καί δίδει καί δικαιώνει τήν πίστη. «Ἀφορῶντες εἰς τόν τῆς πίστεως ἀρχηγόν καί τελειωτήν Ἰησοῦν» (Ἑβρ. 12,2).

(ιδ) Ἀρχηγός τῆς σωτηρίας. «Ἔπρεπε... τόν ἀρχηγόν τῆς σωτηρίας αὐτῶν διά παθημάτων τελειῶσαι» (Ἑβρ. 2,10).

(ιε) Ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ. «Καί ἰδού φωνή ἐκ τῶν οὐρανῶν λέγουσα, οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα» (Ματθ. 3,17).

(ιστ) Ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου. «Τότε φανήσεται τό σημεῖον τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῷ οὐρανῷ καί τότε κόψονται πᾶσαι αἱ φυλαί τῆς γῆς καί ὄψονται τόν υἱόν τοῦ ἀνθρώπου ἐρχόμενον ἐπί τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ» (Ματθ. 24,30).

(ιζ) Ὁ ὑπεράγιος. «Καί τά τέσσαρα ζῶα... ἀνάπαυσιν οὐκ ἔχουσιν ἡμέρας καί νυκτός λέγοντες· ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος Κύριος ὁ Θεός ὁ παντοκράτωρ, ὁ ἦν καί ὁ ὤν καί ὁ ἐρχόμενος» (Ἀποκ. 4,8). Αὐτό λέγεται διά τόν Ἰησοῦν Χριστόν, διότι Αὐτός εἶναι ὁ «ἐρχόμενος» μέ τήν δεύτερή Του παρουσία καί ἀσφαλῶς εἶναι ὁ προϋπάρχων Θεός, γι᾽ αὐτό καί τό χωρίο λέγει περί Αὐτοῦ «ὁ ἦν».

(ιη) Μονογενής υἱός τοῦ Θεοῦ. «Ἐθεασάμεθα τήν δόξαν αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονογενοῦς παρά Πατρός, πλήρης Χάριτος καί ἀληθείας» (Ἰωάν. 1,14). «Οὕτω γάρ ἠγάπησεν ὁ Θεός τόν κόσμον, ὥστε τόν Υἱόν αὐτοῦ τόν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτόν μή ἀπόλυται, ἀλλ᾽ ἔχῃ ζωήν αἰώνιον» (Ἰωάν. 3,16).

(ιθ) Εἰκόνα τοῦ Θεοῦ. Ὁ Ἰησοῦς Χριστός, «ὅς ἐστιν εἰκών τοῦ Θεοῦ» (Β´ Κορ. 4,4. Βλ. καί Κολ. 1,15).

(κ) Κύριος κυρίων, Βασιλεύς βασιλέων. «... Τό Ἀρνίον νικήσει αὐτούς ὅτι Κύριος κυρίων ἐστι καί Βασιλεύς βασιλέων» (Ἀποκ. 17,14. Βλ. καί Α´ Τιμ. 6,15).

(κα) Μακάριος καί μόνος ἐξουσιαστής. «Ὁ μακάριος καί μόνος δυνάστης, ὁ Βασιλεύς τῶν βασιλευόντων καί Κύριος τῶν κυριευόντων» (Α´ Τιμ. 6,15).

(κβ) Υἱός Δαυίδ. «Περί τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ (τοῦ Θεοῦ Πατρός) τοῦ γενομένου ἐκ σπέρματος Δαυίδ κατά σάρκα» (Ρωμ. 1,3). Ὁ Χριστός «ἡ ρίζα Δαυίδ» (Αποκ. 5,5. Βλ. καί 22,16).

(κγ) Λαμπρός ἀστήρ. Ὁ Ἴδιος ὁ Ἰησοῦς λέγει: «Ἐγώ εἰμι ἡ ρίζα καί τό γένος Δαυίδ, ὁ ἀστήρ ὁ λαμπρός ὁ πρωινός» (Ἀποκ. 22,16).

(κδ) «Ἐμμανουήλ». Ὁ προφήτης Ἡσαΐας εἶχε προφητεύσει περί τῆς γεννήσεως τοῦ Μεσσία: «Ἰδού ἡ παρθένος ἐν γαστρί ἕξει καί τέξεται υἱόν καί καλέσεις τό ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ» (7,14). Ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος λέγει περί τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ, «ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον μεθ᾽ ἡμῶν ὁ Θεός» (1,23).

(κε) Δεύτερος Ἀδάμ. «Ὁ πρῶτος ἄνθρωπος Ἀδάμ εἰς ψυχήν ζῶσαν ὁ ἔσχατος Ἀδάμ εἰς πνεῦμα ζωοποιοῦν... Ὁ πρῶτος ἄνθρωπος ἐκ γῆς χοϊκός, ὁ δεύτερος ἄνθρωπος ὁ Κύριος ἐξ οὐρανοῦ» (Α´ Κορ. 15,45.47).

(κστ) Ὁ Ἀμνός τοῦ Θεοῦ. Ὁ Πρόδρομος Ἰωάννης εἶπε ὅταν εἶδε τόν Ἰησοῦν ἐρχόμενον πρός αὐτόν: «Ἴδε ὁ ἀμνός τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου»(Ἰωάν. 1,29.36). Καί ὁ ἀπόστολος Πέτρος γράφει στούς χριστιανούς: «Εἰδότες ὅτι ἐλυτρώθητε τιμίῳ αἵματι ὡς ἀμνοῦ ἀμώμου καί ἀσπίλου Χριστοῦ» (A´ Πέτρ. 1,19).

(κζ) Λέων ἀπό τήν φυλή τοῦ Ἰούδα. «Ἐνίκησεν ὁ λέων ἐκ τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα, ἡ ρίζα Δαυίδ» (Ἀποκ. 5,5).

(κη) Τό Ἄλφα καί τό Ὠμέγα, Πρῶτος καί Ἔσχατος. «Ἐγώ εἰμί τό Α καί τό Ω, λέγει Κύριος ὁ Θεός, ὁ ὤν καί ὁ ἦν καί ὁ ἐρχόμενος ὁ παντοκράτωρ» (Ἀποκ. 1,8). «Ἐγώ τό Α καί τό Ω, ὁ πρῶτος καί ὁ ἔσχατος, ἀρχή καί τέλος» (Ἀποκ. 22,13).

(κθ) Πρωτότοκος πάσης κτίσεως. Γράφοντας περί τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ὁ ἀπόστολος Παῦλος λέγει, «Ὅς ἐστιν εἰκών τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀοράτου, πρωτότοκος πάσης κτίσεως, ὅτι ἐν αὐτῷ ἐκτίσθη τά πάντα, τά ἐν οὐρανοῖς καί τά ἐπί τῆς γῆς, τά ὁρατά καί τά ἀόρατα, εἴτε θρόνοι εἴτε κυριότητες εἴτε ἀρχαί εἴτε ἐξουσίαι· τά πάντα δι᾽ αὐτοῦ καί εἰς αὐτόν ἔκτισται» (Κολ. 1,15-16).

(λ) Ὁ «Ἀμήν». «Τάδε λέγει ὁ Ἀμήν, ὁ μάρτυς ὁ πιστός καί ἀληθινός» (Ἀποκ. 3,14).

(συνεχίζεται)