Κυριακή των Βαΐων – Προεικονίσεις του Πάθους και της Αναστάσεως

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ: Φιλιπ. δ´ 4 – 9

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ: Ἰωάν. ιβ´ 1 – 18

Ἦχος – Ἑωθινόν –

ΠΡΟΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΘΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

1. Εὐωδία ἀγάπης καὶ εὐγνωμοσύνης

   Προάγγελοι τοῦ Πάθους καὶ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου εἶναι τὰ δύο γεγονότα ποὺ μᾶς περιγράφει τὸ σημερινὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο.

   Ἕξι μέρες πρὶν ἀπὸ τὴν ἑορτὴ τοῦ ἰουδαϊκοῦ Πάσχα, ὁ Κύριος Ἰησοῦς πῆγε στὴ Βηθα­νία, τὸ μικρὸ ἐκεῖνο προάστιο τῆς Ἱερουσαλήμ, ὅπου εἶχε ἀναστήσει τὸ νεκρὸ Λάζαρο. Γεμάτοι χαρὰ κι εὐγνωμοσύνη Τὸν ὑποδέχθηκαν ἐκεῖ, καὶ Τοῦ παρέθεσαν δεῖπνο. Ὁ Λάζαρος κάθισε μαζὶ μὲ τὸν Κύριο, ἐνῶ ἡ ἀδελφή του Μάρθα διακονοῦ­σε στὸ τραπέζι. Ἡ ἄλλη ἀδελφή τους, ἡ Μαρία, πλησίασε τὸν Κύριο καὶ μ’ ἕνα πανάκριβο γνήσιο μύρο, ποὺ εἶχε ἀγοράσει, ἄλειψε τὰ πόδια τοῦ Ἰησοῦ καὶ τὰ σκούπισε μὲ τὰ μαλλιά της. Τότε γέμισε ὅλο τὸ σπίτι ἀπὸ τὴν εὐωδία τοῦ μύρου.

   Τὸν ἀγαποῦσαν τὸν Κύριο ὁ Λάζαρος καὶ οἱ ἀδελφές του καὶ ἐπιπλέον αἰσθάνονταν βαθιὰ εὐγνωμοσύνη γιὰ τὸ ἀνέλπιστο θαῦμα ποὺ εἶχαν ζήσει. Γι’ αὐτὸ καὶ ἤθελαν μὲ κάθε τρόπο νὰ Τὸν εὐχαριστήσουν. Ὡστόσο ὁ φιλάργυρος Ἰούδας, ποὺ παρακολουθοῦσε τὴν ὅλη σκηνή, ἀντέδρασε: Γιατί ἔγινε τέτοια σπατάλη μὲ τὸ μύρο; Δὲν θὰ μποροῦσε νὰ πουληθεῖ αὐτὸ τὸ ἀκριβὸ ἄρωμα, καὶ τὸ ἀντίτιμό του νὰ δοθεῖ στοὺς φτωχούς;... Διαμαρτυρήθηκε, ὄχι ὅμως ἐπειδὴ ἐνδιαφερόταν γιὰ τοὺς φτωχούς, ἀλλὰ διότι ἤθελε νὰ καρπωθεῖ τὰ χρήματα, ἀφοῦ ὁ ἴδιος διαχειριζόταν τὶς εἰσφορές. 

   Ἀλλὰ ὁ Κύριος Ἰησοῦς, ποὺ εἶχε σταθερὰ προσανατολισμένη τὴ σκέψη Του στὸν ἐπικείμενο ἑκούσιο θάνατό Του, τοῦ ἔδωσε τὴν ἀπάντηση: Ἄφησέ την· μὴν τὴν κατηγορεῖς. Αὐτὴ σὰν νὰ διαισθανόταν ὅτι πρόκειται σύντομα νὰ πεθάνω καὶ νὰ ταφῶ, φύλαξε αὐτὸ τὸ μύρο καὶ μὲ ἄλειψε ἀπὸ τώρα, προαναγγέλλοντας συμβολικὰ τὸ μύρωμα τοῦ σώματός μου κατὰ τὴν ἡμέρα τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου. Μὴν τὴν ἐμποδίζετε λοιπόν. Τοὺς φτωχοὺς πάν­τοτε τοὺς ἔχετε μαζί σας, καὶ μπορεῖτε ὁποια­δή­ποτε στιγ­μὴ νὰ τοὺς ἐλεήσετε. Ἐμένα ὅμως δὲν θὰ μὲ ἔχετε πά­ντο­τε. 

   Τὸ ἐπιχείρημα τοῦ Ἰούδα φαινόταν λογικὸ ἐκ πρώτης ὄψεως. ­Ὡστόσο ὁ Κύριος, ποὺ γνωρίζει τὰ μυστικὰ βάθη τῶν καρδιῶν μας, διέκρινε τὴν ­ἰδιοτέλειά του καὶ παράλληλα τὴν εἰλικρινὴ ἀγάπη καὶ εὐγνωμοσύνη τῆς ­Μαρίας, ποὺ ­ἐκ­­δηλώθηκε μὲ γενναιοδωρία ἀλλὰ καὶ σεμνότητα. Γι’ αὐτό, ὄχι μόνο ­δέχθηκε τὴν προσ­φορὰ της, ἀλλὰ καὶ τὴν ­ἐγκωμίασε δίνοντας στὴν πράξη της ἰδιαίτερο ­συμβολισμό: τὴν προτύπωση τοῦ ­ἐνταφιασμοῦ Του.

   Ἀγάπη καὶ εὐγνωμοσύνη. Αὐτὸ εἶναι τὸ εὐωδιαστὸ μύρο ποὺ καλούμαστε κι ἐμεῖς νὰ προσφέρουμε στὸ Σωτήρα ­Χριστό, καθὼς τὶς προσεχεῖς ἡμέρες τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Ἑβδομάδος θὰ ζήσουμε τὰ ἄχραντα Πάθη Του. Ἂς ἐκδηλώνουμε κι ἐμεῖς θερμὴ τὴν εὐγνωμοσύνη μας γιὰ ὅσα ὑπέμεινε χάριν τῆς δικῆς μας σωτηρίας. Νὰ τὴν ἐκδηλώνουμε μὲ τὴν καθημερινὴ συμμετοχή μας στὶς ἱερὲς Ἀκολουθίες, τὴν προσωπικὴ περισυλλογὴ καὶ τὴν εἰλικρινὴ μετάνοια. Ἀπὸ τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς μας ἂς Τὸν εὐχαριστοῦμε γιὰ τὴ θυσιαστική Του ἀγάπη κι ἂς Τὸν δοξάζουμε ὡς Σωτήρα καὶ Λυτρωτή, ὡς τὸν Αἰώνιο Βασιλέα καὶ Νικητὴ τοῦ θανάτου.

2. Προανάκρουσμα θριάμβου

   Τὸν Κύριο ὡς Βασιλέα καὶ Νικητὴ μᾶς παρουσιάζει στὴ συνέχεια τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο. Διότι, τὴν ἄλλη μέρα ἀπὸ τὸ δεῖπνο τῆς Βηθανίας, ὁ Κύριος Ἰησοῦς προχώρησε γιὰ νὰ εἰσέλθει στὴν ἁγία Πόλη. Ὁ λαός, ποὺ τὸ πληροφορήθηκε, ἔτρεξε νὰ Τὸν ὑποδεχθεῖ. Πῆραν στὰ χέρια τους «τὰ βαΐα τῶν φοινίκων» ὡς σύμβολα νίκης καὶ φώναζαν θριαμβευτικά: «ὡσαννά, εὐλο­γημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ»· δόξα καὶ τιμὴ σ’ αὐτὸν ποὺ ὑποδεχόμαστε! Εὐλογημένος καὶ δοξασμένος νὰ εἶναι αὐτὸς ποὺ ἔρχεται ἀπεσταλμένος ἀπὸ τὸν Κύριο. Αὐτὸς εἶναι ὁ ἔνδοξος βασιλιὰς τοῦ Ἰσραήλ, ποὺ τόσο καιρὸ περιμέναμε. 

   Τὴν ἴδια ὥρα ὁ Χριστὸς εἰσερχόταν στὰ Ἱεροσόλυμα καθισμένος σ’ ἕνα γαϊδουράκι, σύμφωνα μ’ ἐκεῖνο ποὺ εἶναι γραμμένο στὸν προφήτη Ζαχαρία: Μὴ φοβᾶσαι, Ἱερουσαλήμ, κόρη τοῦ ὄρους Σιών. Ὁ βασιλιάς σου ἔρχεται ὄχι ὡς τύραννος καὶ κατα­κτη­­τὴς πάνω σὲ ἄλογο ἢ σὲ ἅρμα πολεμικό, ἀλλὰ «καθήμενος ἐπὶ πῶ­λον ὄνου». 

Βέβαια οἱ Μαθητὲς δὲν μποροῦσαν νὰ τὰ ἑρμηνεύσουν ὅλα αὐτά. Ἀργότερα, ὅταν ὁ Ἰησοῦς δοξάσθηκε μὲ τὴν Ἀνάσταση καὶ τὴν Ἀνάληψή Του, τότε φωτίστηκαν ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ ἀντιλήφθηκαν ὅτι τὰ προφητικὰ λόγια τοῦ προφήτη Ζαχαρία ἦταν γραμμένα γιὰ τὸν Χριστό, καὶ οἱ ἄνθρωποι συντελοῦσαν, χωρὶς νὰ τὸ καταλαβαίνουν, ὥστε νὰ ἐκπληρωθοῦν τὰ προφητικὰ αὐτὰ λόγια.

   Πάντως τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ, ποὺ ἐπευφημοῦσαν τὸν Κύριο, ἐκδηλώθηκαν μὲ τέτοιο ἐνθουσιασμό, διότι εἶχαν πληροφο­ρηθεῖ τὸ συγκλονιστικὸ θαῦμα τῆς Ἀ­να­στάσεως τοῦ Λαζάρου. Παράλληλα ὅμως, ἡ ἐνέργειά τους αὐτὴ ἦταν καὶ ἕνα προανάκρουσμα τῆς νίκης τοῦ Κυ­ρίου ἐπὶ τοῦ θανάτου. Καθὼς κι ἐμεῖς θὰ ἀκολουθήσουμε, ἀπὸ σήμερα τὸ βράδυ, τὸν Κύριο Ἰησοῦ «ἐρχόμενον ἐπὶ τὸ ἑκούσιον πάθος», ἂς μὴν ξεχνοῦμε ὅτι ὁ δρόμος ποὺ βαδίζει δὲν καταλήγει στὸ θάνατο ἀλλὰ στὴ νίκη τοῦ θανάτου, στὴν Ἀνάσταση! 

   Ἄλλωστε γι’ αὐτὸ κρατοῦμε «τά τῆς νίκης σύμβολα», τὰ εὐλογημένα βάγια ποὺ μᾶς προσφέρει ἡ Ἐκκλησία· γιὰ νὰ δοξάσουμε τὸν Νικητὴ τοῦ θανάτου καὶ νὰ στερεώσουμε τὴν πίστη μας στὴν προσδοκία τῆς Ἀναστάσεως καὶ τῆς αἰώνιας ζωῆς ποὺ Ἐκεῖνος μᾶς χαρίζει.

Ορθόδοξο Περιοδικό “Ο ΣΩΤΗΡ”