Μεγάλη Παρασκευή

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

π. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΗΝΑΣ

Ἡ Σταύρωσις, τά Ἄχραντα Πάθη, ἡ Θεία Ἀποκαθήλωσις, ὁ Ἐπιτάφιος Θρῆνος, εἶναι ἡ ὁριστική νίκη τοῦ Χριστοῦ ἐπί τοῦ θανάτου, ὁ ὁριστικός θρίαμβος τῆς ὀρθοδόξου πίστεως - τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας - πάνω σέ ὅλες τίς δυνάμεις τοῦ Σατανᾶ, τοῦ Ψεύστη καί ἀνθρωποκτόνου.

Ξαφνικά ἀδελφοί μου, βρεθήκαμε σήμερα, τώρα, μπροστά στή Σταύρωση τοῦ Χριστοῦ, στήν Ἁγία Ἀποκαθήλωση. Ζοῦμε μιά οὐράνια, φοβερή πραγματικότητα. Μέ καθαρή ἐσωτερική ὅραση, καθαρή ματιά, ἀτενίζουμε τόν Θεάνθρωπο Ἰησοῦ μέ τό ἀκάνθινο στεφάνι στήν Ἁγία Του Κεφαλή, καρφωμένον ἐπάνω στό Σταυρό καί τό πανάγιον αἷμα Του, τρέχει- τρέχει ἀπό ὅλες τίς πληγές.  Ἡ ἁγία Σινδόνη γεμάτη θεϊκό αἷμα ἀθῶο.

Τό βλέμμα τῶν πιστῶν προσηλωμένο στό ματωμένο σῶμα τοῦ Ἰησοῦ Μεσσία, ἐνῶ τά δάκρυα τρέχουν σάν βρύσες· φόβος δέν ὑπάρχει, μόνο δέος μεγάλο μᾶς διακατέχει· καί ἀπέραντη ἀγάπη καί εἰρήνη γιά τήν συγκατάβαση τοῦ Χριστοῦ πού θυσιάζεται γιά μᾶς. Τώρα, σήμερα μέ τήν Ἁγία Ἀποκαθήλωση, πού μόλις τελειώσαμε καί τόν Ἐπιτάφιο Θρῆνο σέ λίγο, ἀναγγέλεται ἀπό τόν Παράκλητο, στίς καρδιές μας, ἡ γλυκιά χαραυγή τῆς Ἀναστάσεως. Ἀκολουθοῦμε τόν αἰώνιο Νυμφίο, σέ ὅλη Του τήν πορεία, ὥστε στό τέλος, νά γίνουμε ἡ ζωντανή παρουσία τοῦ Θεοῦ ἐπί τῆς γῆς· ἡ καινή κτίσις.

Τό Φῶς τοῦ Χριστοῦ στήν ψυχή μας, τήν γεμίζει χαρά καί εἰρήνη. Ἀναδεικνύεται δύναμη οὐράνια, φάρμακο ἀθανασίας πού φωτίζει καί γιατρεύει κάθε ἄνθρωπο πού πιστεύει καί ἐμπιστεύεται τόν Θεάνθρωπον Κύριον Ἰησοῦν. «Φῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσι». Ὁ γλυκύτατος Πλάστης καί Σωτῆρας, μᾶς ἔδειξε τόν τρόπο τῆς ἐπιστροφῆς στήν ἀρχαία πατρίδα, στό πρωτόκτιστον κάλλος, στήν πρωτόγονη εὐγένεια, στήν αἰώνια παντοτινή πνευματική ἄνοιξη. Ὁδηγεῖ σήμερα τήν φιλόθεη καρδιά μας, τήν ψυχή καί τό νοῦ μας, νά διανοηθεῖ  τό ἄπειρον μέγεθος τῆς θείας συγκαταβάσεως· καταγγέλοντας ταυτόχρονα ὅλους αὐτούς τούς ἐχθρούς Του, πού ψάχνουν, δῆθεν, νά βροῦν τρόπους κοσμικούς, ἔξω ἀπό τήν ὀρθόδοξη παράδοση, δηλαδή χωρίς Σταυρό καί Ἀνάσταση, νά σώσουν τάχα τόν κόσμο.

Ὦ, τῆς ἀφροσύνης! Ὦ, τῆς ἀμετανοησίας καί ἀνοησίας ὅλων αὐτῶν τῶν ψευτοσωτήρων πού ἀρνοῦνται νά κατανοήσουν τούς πνευματικούς νόμους! Δέν θέλουν τίς εὐεργεσίες τοῦ Θεανθρώπου. Καταστρέφουν δέ καί αὐτοκτονοῦν πνευματικά καί ἠθικά τήν ψυχή τους, τό σῶμα τους, ὁδηγώντας στήν ἀπώλεια καί ὅσους τούς ἐμπιστεύονται. Ἔλλειψις φροντίδας τούς διακατέχει, γιά τήν σωτηρία τῶν ψυχῶν των· καλλιεργοῦν τήν λήθη τοῦ Θεοῦ, ἀρνούμενοι τόν θεῖον λόγον: «Οὐχὶ ταῦτα ἔδει παθεῖν τὸν Χριστὸν καὶ εἰσελθεῖν εἰς τὴν δόξαν αὐτοῦ;».

Οἱ προφητεῖες, ἀπό καταβολῆς κόσμου, κατατείνουν ὅλες, σ’ αὐτήν τήν μοναδικήν ἀλήθεια, δηλαδή· ὁ Χριστός ἔλαβε ὁ Ἴδιος ἐπάνω Του, τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων, τίς ἀνέβασε στόν Σταυρόν· ἔσχισε τό χειρόγραφον· καί δώρισε τή δικαίωση στούς πάντας ἀνθρώπους, μέ τήν λαμπροφόρον Ἀνάστασιν. Ὤθησις βοηθητική, πρός τά ἄνω βασίλεια, ἡ Ἄκτιστος Χάρις, πού ἕλκει δυναμικά, μέ τοῦ Σταυροῦ τήν δύναμιν, τούς θέλοντας.

Ὁ Χριστός ὡς Ἀναμάρτητος καί μέ τίς δύο φύσεις Του πού εἶναι ἑνωμένες ἀτρέπτως καί ἀναλλοιώτως  στό πρόσωπο τοῦ Θεοῦ Λόγου, καλεῖ πάντοτε τούς πολίτες τοῦ Παραδείσου, στήν Βασιλεία τοῦ Πατέρα Του, μέ ἀνοιχτές τίς ἀγκάλες, δωρούμενος ὑπομονήν εἰς τέλος, ἐπάνω στήν Πέτρα τῆς Πίστεως. Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι ὁ χῶρος τῆς ζωντανῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ καί τοῦ Χριστοῦ καί ἐμᾶς σήμερα, αὐτήν τήν ὥρα καί πάντοτε, εἰσερχόμενοι στήν Ἐκκλησία, ὡς τίμια μέλη τοῦ σώματος τοῦ Θεανθρώπου, ἀπολαμβάνουμε, ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι αὐτῆς τῆς ἀκτίστου δωρεᾶς καί εὐεργεσίας. Κατέχουμε, ἐν Πνεύματι, πλήρη τήν Ἀλήθεια· πιστεύουμε ἀκράδαντα, ὅτι τόν τελευταῖον λόγον δέν τόν ἔχει ὁ θάνατος, ἀλλά ἡ Ἀνάστασις· ὄχι ὁ κόσμος, ἀλλά ὁ Σωτῆρας Χριστός. Ὁ ἁγιασμός ἡμῶν εἶναι ὁ σκοπός τῆς πορείας μας, ἀπό τήν ἀρχή τῆς Σαρακοστῆς ἕως σήμερα, μέχρι τήν λαμπροφόρο Ἀνάσταση, πού γλυκοφέγγει ἤδη. Κάθε ἡμέρα, κάθε ὥρα, κάθε στιγμή, πορευόμαστε μέ τό τρίπτυχο τῆς μετανοίας καί ὁμολογίας, ἐνώπιον πάντων:

                                              I.          Ὁ Χριστός εἶναι ὁ καθηγητής· ἐμεῖς εἴμαστε οἱ μαθητές.

                                            II.          Ἐν τῇ ὑπομονῇ τοῦ Χριστοῦ, ὡς αἰώνιον πρότυπον, χτίζουμε τάς ψυχάς ἡμῶν.

                                           III.          Ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος, οὗτος σωθήσεται.

Ἐκείνη τήν ἔκτη ὥρα τῆς παρακοῆς τῶν Πρωτοπλάστων, ὁ Ἰησοῦς τήν γιάτρεψε· τήν ἀποκατέστησε σήμερα· τώρα, ἐνώπιόν μας. Μέ τήν μετάνοια γινόμαστε ὅλοι ζωντανή εἰκόνα τοῦ Θεοῦ καί ὁ κόσμος, κόσμημα γίνεται· δηλαδή Παράδεισος. «Τά ἀρχαῖα παρῆλθεν· ἰδού γέγονε τά πάντα καινά». Ἀλίμονον στούς συκοφάντες, πού μέ ἄσβεστο μῖσος παρέδωσαν στόν Πιλᾶτο, τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ σάν κακοποιό· ἀνόητα κακοποιοῦν τίς ψυχές τους· διακατέχονται ἀπό δόλο.

Ἐντούτοις ὁ Χριστός, μπροστά σ’ αὐτήν τήν ἀδικία, σωπαίνει μέ πόνο καί προσεύχεται καί γι’ αὐτούς τούς σταυρωτές Του. Γνωρίζει ὡς Θεάνθρωπος, ὅτι κι ἄν τούς ἀπαντήσει, δέν θά δεχτοῦν τήν ἀλήθεια· ἀλλά κι ἄν τούς ἐρωτήσει, τί γράφουν οἱ προφῆτες, οἱ Πατριάρχες, δέν θά ἀπαντήσουν. Αὐτόν πού ὀνομάζουν Πατέρα τους κατά σάρκα, τόν Ἀβραάμ, λέγουν οἱ γραφές: «Ἀβραὰμ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἠγαλλιάσατο ἵνα ἴδῃ τὴν ἡμέραν τὴν ἐμήν, καὶ εἶδε καὶ ἐχάρη»[1]. Ὅπως ἐπίσης: «Εἰ γὰρ ἐπιστεύετε Μωϋσεῖ, ἐπιστεύετε ἂν ἐμοί· περὶ γὰρ ἐμοῦ ἐκεῖνος ἔγραψεν»[2].

Πράγματι, ἁγία γερόντισσα, οἱ προφῆτες αὐτοί δέν θά ἔγραφαν κάτι γιά τό ὁποῖον δέν θά εἶχαν τίποτε νά ποῦν, ἀλλά ἐπειδή τό γνώριζαν καί τό προσκυνοῦσαν. Ἀντίθετα, τά σατανοκίνητα ὄργανα ἀποκομμένα ἀπό τό πνεῦμα καί τό γράμμα τῶν προφητῶν, ἑνώθηκαν μέ τόν πατέρα τους τόν διάβολο καί ζητοῦσαν ἀπό τόν Ἰησοῦν νά κατεβεῖ ἀπό τόν Σταυρόν, ὥστε, εἰ δυνατόν, νά ἀκυρωθεῖ ἡ διά τοῦ Τιμίου Σταυροῦ σωτηρία τοῦ κόσμου.

Ἄς μάθουν, λοιπόν, ὅτι ὁ Σταυρός εἶναι καί ἡ δόξα καί ἡ δύναμις καί ἡ τιμή τοῦ Ναζωραίου, Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὁ Κύριος, διά τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ἕνωσε, ἐν δυνάμει ὅλους τούς ἀνθρώπους στό Θεανθρώπινο Σῶμα Του, ἐκ τοῦ Ὁποίου καί στό Ὁποῖον, ὑπάρχει ἡ Ἐκκλησία[3]. Ἔτσι καί ἐμεῖς ἀδελφοί, στήν ἐν Χριστῷ ἕνωσή μας καί τώρα καί πάντοτε στά πάθη καί στήν Ἀνάσταση, συναποτελοῦμε ἕνα σῶμα, ὑπό τήν μίαν Κεφαλήν τοῦ Σταυρωθέντος καί Ἀναστάντος Κυρίου καί Θεοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ἁγία γερόντισσα, στῶμεν καλῶς. Ἡ Ἀνάστασις γλυκοχαράζει· ἀλλά καί ἡ Δευτέρα Παρουσία, ἐγγύς, ὅσον ποτέ ἄλλοτε. Ὁ κόσμος, χωρίς Χριστό, παραπαίει· τρελλαίνεται· γίνεται αἰσχρός, βορβορώδης καί σηπώδης.

Ὁ Τίμιος Σταυρός, γνωρίζουμε φανερά, ὅπως καί σήμερα, θά προηγηθεῖ τῆς Δευτέρας Παρουσίας· γι’ αὐτό καί ὁ Ἰησοῦς φέρει μαζί Του, στούς οὐρανούς, τά στίγματα τοῦ μαρτυρίου τῶν Ἁγίων Παθῶν, τούς τύπους τῶν ἥλων. Πιστοί καί ἄπιστοι, φίλοι καί ἐχθροί, θά Τόν δοῦμε· καί τότε ὁ καθένας θά ἀπολαύσει τόν μισθό τῶν πράξεων καί τῆς πίστεως, ἤ τῆς ἀπιστίας, εἰς τέλος. Μάρτυρες, οἱ δύο ληστές στόν Σταυρό καί ὁ Πιλᾶτος μέ τήν συμβία του.

Ἑπομένως, ἀδελφοί, ἀποδεικνύεται μέ κάθε ἀκρίβεια, ὅτι ὁ Σταυρός, ἡ Θεία Ἀποκαθήλωση, ὁ Ἐπιτάφιος Θρῆνος, ἡ Ἀνάστασις, εἶναι ὄντως χαρά καί πανηγύρι (Βλέπε, Ἅγιο Εὐμένιο Σαριδάκη στήν τελευταία λειτουργία Ἀνάστασης). Προφανῶς μέ κέντρο τόν φριχτό Γολγοθᾶ, τόν Πανάγιο Ναό τῆς Ἀναστάσεως, ὅλη ἡ γῆ κατέστη ναός τοῦ Θεοῦ. Κριτήριο σωτηρίας ἤ καταδίκης. Σημεῖον ἀντιλεγόμενον. Σαφῶς καί σήμερα ἄνοιξε τόν Παράδεισον τό ξύλον τοῦ Σταυροῦ, καθώς ἐπέτρεψε νά μπεῖ ὁ ληστής μέσα σ’ Αὐτόν, δυναμικά. Ὁ Χριστός, σήμερα, ἔσχισε τό χειρόγραφον· δώρισε ξανά τήν παλιά πατρίδα· μᾶς ξανάφερε στήν προγονική ἑστία· ἐκεῖ ὅπου δέν ὑπάρχει λύπη, πόνος, ἤ στεναγμός, ἀλλά χαρά, εἰρήνη, ζωή καί ἀνάστασις αἰώνια.

- Γλυκύτατε, Ἰησοῦ Χριστέ, μᾶς χαρίζεις ἕνα τέτοιο μεγάλο δῶρο;

- Ναί, γιατί σᾶς ἀγαπῶ.

Σ’ Ἐσένα, γλυκεία χαρά, παρηγοριά καί τιμή τῆς ζωῆς μας, ἡ Βασιλεία, ἡ Δόξα καί τό Κράτος εἰς τούς αἰῶνας. Ἀμήν.

---

[1](Ἰωάν.8, 56)

[2](Ἰωάν. 5, 46)

[3](Ἐφεσ. 2, 16)