15 Σεπ 2020

Επιστημονικά δεδομένα κατά ή υπέρ χρήσεως μάσκας εξαιτίας Covid-19;

 

Επιστημονικά δεδομένα κατά ή υπέρ χρήσεως μάσκας εξαιτίας Covid-19;

Ιωάννης Κουντουράς, Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής Α.Π.Θ.

Ο τύπος της μάσκας και η χρήση της για την προφύλαξη έναντι του Covid-19 αποτέλεσε αντικείμενο ευρείας διχογνωμίας με έντονους τόνους προφορικών αντιπαραθέσεων, χωρίς να γίνεται κατεξοχήν αναφορά σε  ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽. Θεραπευτικτεκμηριωμένα  σχετικά επιστημονικά δεδομένα και δημοσιευμένα σε έγκριτα διεθνή περιοδικά. Αόριστες προφορικές αναφορές π.χ. σε ΜΜΕ και μάλιστα από «ειδικούς» υπέρ  της ευρείας ή μη χρήσης της μάσκας με το πρόσχημα της επιστήμης χωρίς καταγραμμένη επιστημονική τεκμηρίωση εμπεριέχουν σοβαρές ευθύνες  εξαιτίας του συνεπαγόμενου δυνητικού καταρράκτη των ζοφερών συνεπειών στην παγκόσμια κοινότητα.

Κατά συνέπεια, καταγράφονται τα ακόλουθα  δειγματοληπτικά σχετικά επιστημονικά δεδομένα που ισχύουν στον διεθνή επιστημονικό χώρο για  μία κατά το δυνατόν έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση - καθοδήγηση απευθυνόμενη κυρίως προς  τους ειδικούς ή μη, τον υπεύθυνο πολίτη, πολιτικούς ή πολιτικάντηδες, εκπαιδευτικούς ή εκπαιδευόμενους και  φορείς ΜΜΕ, ώστε να  αποφευχθούν δυσάρεστα ατοπήματα (πρβλ. φανατικό δημόσιο φορέα που δηλώνει υπέρ της χρήσεως μασκών,  επηρεάζει αρνητικά και οδηγεί τους αποδέκτες σε αποπτωτικές ατραπούς εκθέσεως της υγείας τους).

Τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα δημοσιευμένα σε διεθνή περιοδικά κύρους επισημαίνουν ότι καθίσταται απαραίτητο να συνεκτιμηθεί αναλυτικά η πολυπλοκότητα των αλληλεπιδράσεων θετικών και αρνητικών από τη χρήση μάσκας σε πληθυσμιακό δημόσιο επίπεδο πριν την άσκοπη επιβολή τους χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση (Antonio Ivan Lazzarino et al. Covid-19: Important potential side effects of wearing face masks that we should bear in mind. BMJ 2020 May 21;369:m2003).

Παρατίθενται δειγματοληπτικά σημαντικές παρενέργειες της χρήσεως μάσκας προσώπου. Οφείλουν να ληφθούν σοβαρώς υπόψη καθώς η χρήση της οδηγεί σε παθολογίες για τις οποίες έχουν ευθύνη οι ποικίλοι φορείς που την συνιστούν με το πρόσχημα «της επιστήμης». Είναι οι ακόλουθες:

1. Η χρήση μάσκας δίνει την ψευδή αίσθηση της ασφάλειας στον κόσμο, ώστε να εκδηλώνει μειωμένη συμμόρφωση για έλεγχο άλλων σπουδαίων λοιμώξεων, οι οποίες τον εκθέτουν σε σοβαρό κίνδυνο  (Greenhalgh T, et al. Face masks for the public during the covid-19 crisis. BMJ 2020;369:m143).

2. Οι άνθρωποι επιβάλλεται  να αποφεύγουν το άγγιγμα της μάσκας τους (στην κλινική πράξη ουδείς ενήλικας και πολύ περισσότερο παιδιατρικός πληθυσμός το παραμεττουςείπράξη ουδε επιπολεπιτυγχάνει!) και να ακολουθούν άλλες επιπρόσθετες παραμέτρους προφύλαξης· διαφορετικά οι μάσκες  δεν προστατεύουν (WHO. Advice on the use of masks in the community in the context of covid-19. 6 April2020. www.who.int/publications-detail/advice-on-the-use-of-masks-in-the-communityduring-home-care-and-in healthcare-settings-in-the-context-of-the-novel-coronavirus-(2019-ncov)-outbreak, Desai AN, Aronoff DM. Masks and coronavirus disease 2019 (covid-19). JAMA 2020).

3. Η ποιότητα και η ένταση της ομιλίας μεταξύ των ανθρώπων που φορούν μάσκες μειώνονται σημαντικά, ώστε ασυνείδητα να πλησιάζουν ανεπίτρεπτα τους συνομιλητές τους (Antonio Ivan Lazzarino et al. Covid-19: Important potential side effects of wearing face masks that we should bear in mind. BMJ 2020 May 21;369:m2003).

4. Η χρήση μάσκας συντελεί, ώστε ο εισπνεόμενος αέρας να φθάσει στους οφθαλμούς. Αυτό προκαλεί σχεδόν αναπόφευκτα παρορμητικό αίσθημα ψηλάφησης των οφθαλμών (στην κλινική πράξη σπάνια ο ενήλικας και πολύ περισσότερο ο παιδιατρικός πληθυσμός παραμεττουςείπράξη ουδε επιπολαπoφεουν την αναυν  επιπολύγει την αναφερόμενη παρορμητική ψηλάφηση)· δουν  ﷽﷽﷽﷽μητικη  επιπολ όταν τα χέρια είναι μολυσμένα, το άτομο αυτομολύνεται (Antonio Ivan Lazzarino et al. Covid-19: Important potential side effects of wearing face masks that we should bear in mind. BMJ 2020 May 21;369:m2003).

5. Οι μάσκες προσώπου δυσκολεύουν την αναπνοή (Kyung SY, et al. Risks of N95 face mask use in subjects with COPD. Respir Care 2020;65:658-64). Επιπλέον, ένα ποσοστό του διοξειδίου του άνθρακα που αποβάλλεται με την εκπνοή εισπνέεται εκ νέου σε κάθε αναπνευστικό κύκλο. Αυτά τα φαινόμενα αυξάνουν τη συχνότητα και το βάθος της αναπνοής και είναι δυνατόν να επιδεινώσουν την επίπτωση του covid-19, εάν τα μολυσμένα άτομα που φορούν μάσκες μεταδίδουν περισσότερο μολυσμένο αέρα. Αυτά, επίσης, είναι δυνατόν να επιδεινώσουν την κλινική κατάσταση των μολυσμένων ατόμων, εάν η αύξηση της εισπνοής ωθήσει μεγαλύτερο ιικό φορτίο  προς τους πνεύμονες. (Antonio Ivan Lazzarino, et al. Covid-19: Important potential side effects of wearing face masks that we should bear in mind. BMJ 2020 May 21;369:m2003).

6. Η αποτελεσματικότητα της ενδογενούς άμυνας (ανοσίας) του ξενιστή για την αντιμετώπιση του Covid-19 εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ιικό φορτίο. Εάν οι μάσκες οδηγούν στην ανάπτυξη ενός υγρού βιότοπου, όπου ο SARS-CoV-2 είναι δυνατόν να παραμείνει ενεργός λόγω των υδρατμών που παράγονται συνεχώς με την αναπνοή και συλλαμβάνεται από το ύφασμα της μάσκας, προκαλείται αύξηση του ιικού φορτίου (με την επαναλαμβανόμενη εισπνοή των εκπνεόμενων ιών). Ως εκ τούτου  είναι δυνατόν να οδηγήσει σε ήττα της ενδογενούς άμυνας και αύξηση των λοιμώξεων (Antonio Ivan Lazzarino, et al. Covid-19: Important potential side effects of wearing face masks that we should bear in mind. BMJ 2020 May 21;369:m2003).

Ειδικότερα, ο τύπος της μάσκας και η χρήση της κατά τη διάρκεια φυσικής άσκησης είναι αντικείμενο διχογνωμίας. Σχετικές μελέτες  δείχνουν ότι  κατά τη διάρκεια φυσικής άσκησης (κατάσταση που ισχύει κατεξοχήν σε άτομα παιδικής-εφηβικής ή και μέσης ηλικίας)  η χρήση μάσκας δεν συνιστάται, διότι δεν επιτρέπει την έξοδο του αναφερόμενου διοξειδίου του άνθρακα και αυξάνει την συγκέντρωσή του (υπερκαπνία) με συνοδές παρενέργειες (José Miguel Robles-Romero, et al. [Mask use during high impact exercise in the pandemic][Article in Spanish] Review Rev Esp Salud Publica 2020 Aug 31;94:e202008108, Kaifeng Jin, et al. Re: Esposito et al.: To mask or not to mask children to overcome COVID-19. Eur J Pediatr. 2020 Jun 20 : 1–2).

Σχετικές μελέτες στην Κίνα έδειξαν ότι τουλάχιστον τρία παιδιά κατέληξαν από ασφυξία οφειλόμενη σε χρήση Ν95 μάσκας κατά τη διάρκεια της Covid-19 επιδημίας (Kaifeng Jin, et al. Re: Esposito et al.: To mask or not to mask children to overcome COVID-19. Eur J Pediatr. 2020 Jun 20 : 1–2).

Στη συνάφεια αυτή επισημαίνεται ότι οι ασθενείς με Covid-19 εκδηλώνουν άκρως σοβαρή υπερμεταβολική συνδρομή με συνοδό υπερκαπνία, παρατηρείται δε σημαντική επιδείνωση της αναπνευστικής λειτουργίας τους ως συνέπεια της υπερκαπνίας (Christiane Matuschek, et al.  Face masks: benefits and risks during the COVID-19 crisis. Eur J Med Res 2020 Aug 12;25(1):32) και απαιτείται  έντονη οξυγόνωση. Σχετικά δεδομένα δείχνουν ότι η εφαρμογή υποθερμίας μειώνει το μεταβολικό φορτίο και βελτιώνει την υπερκαπνία - υποξία σε αυτούς τους κριτικά σοβαρούς ασθενείς (Pey-Jen Yu, et al. Hypermetabolism in critically ill patients with COVID-19 and the effects of hypothermia: A case series. Metabol Open. 2020 Jul 26;7:100046). Σημειωτέον ότι ωπίσεως αυτής της παθολογικής σωπίσεως αυτής της παθολογικής ση υποθερμία εφαρμόζεται ευρέως στην καρδιοχειρουργική και σε ασθενείς που ανένηψαν μετά από καρδιακή ανακοπή και βρίσκονται σε κώμα με σκοπό τη μείωση του μεταβολικού φορτίου και την τελική διατήρηση του οργάνου (Lascarrou JB, et al. Targeted temperature management for cardiac arrest with nonshockable rhythm. N Engl J Med. 2019;381:2327–2337). Θεραπευτική υποθερμία εφαρμόστηκε και σε ασθενείς με  ARDS (Slack DF, et al. Pilot feasibility study of therapeutic hypothermia for moderate to severe acute respiratory distress syndrome. Crit Care Med. 2017;45:1152–1159).

Στην προσπάθεια αντιμετωπίσεως αυτής της παθολογικής συνδρομής πρόσφατα έγινε εφαρμογή ειδικής  τροποποιημένης μάσκας υψηλού κόστους που φαίνεται ότι παρεμποδίζει την υπερκαπνία και υποξία (βλ. κάτωθι φωτογραφίες), αλλά ενέχει ιατρικό-οικονομικό “bias” (προκατάληψη σε ιατρικό - οικονομικό επίπεδο;), ;)επειδή προφανώς είναι αδύνατον να εφαρμοστεί στην πλειοψηφία των ενηλίκων, πολύ δε περισσότερο στον παιδικό πληθυσμό της παγκοσμίου κοινότητας (Mohamad Karim Kechli, et al. Modifying a Full-Face Snorkel Mask to Meet N95 Respirator Standards for Use With Coronavirus Disease 2019 Patients. A A Pract 2020 May;14(7):e01237). Εντούτοις, η καταφυγή σε τέτοιες μεθόδους, επισημαίνει το σοβαρό πρόβλημα εφαρμογής μάσκας προσώπου ιδιαίτερα σε νεαρή ηλικία που φαίνεται να είναι ανέφικτη.

Επιπλέον δεδομένα δείχνουν ότι η χρήση μάσκας σχετίζεται με αναπνευστικές και άλλες παθοφυσιολογικές επιπτώσεις.

Για παράδειγμα,

α) Η χρήση Ν95 μάσκας επιδεινώνει το μεταβολικό σύστημα εγκύων επαγγελματιών υγείας (Tong PS, et al. Respiratory consequences of N95‐type Mask usage in pregnant healthcare workers—a controlled clinical study. Antimicrob Resist Infect Control. 2015;4:48).

β) Σε μελέτη 53 χειρουργών,  οι ερευνητές αναφέρουν αύξηση της συχνότητας του σφυγμού των χειρουργών με συνοδό μείωση του κορεσμού οξυγόνου αίματος εντός μιας ώρας μετά την εφαρμογή χειρουργικής μάσκας κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης (Beder A, et al. Preliminary report on surgical mask induced deoxygenation during major surgery. Neurocirugia (Astur). 2008;19:121‐126).

γ) Επίσης σε ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η συχνότητα αναπνοών, ο κορεσμός οξυγόνου αίματος και το εισπνεόμενο διοξείδιο του άνθρακος παρουσίασαν στατιστικά σημαντικές διαφορές πριν και μετά χρήση Ν95 μάσκας (Kyung SY, et al. Risks of N95 face mask use in subjects with COPD. Respir Care. 2020;65:658‐664).

δ) Επιπλέον μειονεκτήματα χρήσης μάσκας προσώπου σε υγιή πληθυσμό της  δημόσιας κοινότητας περιλαμβάνουν εκτός από τη δυσκολία της αναπνοής, ενοχλητική καρηβαρία, δερματίτιδα και έκζεμα (World Health Organization. (2020). Advice on the use of masks in the context of COVID‐19: interim guidance, 5 June 2020. World Health Organization; https://apps.who.int/iris/handle/10665/332293. License: CC BY‐NC‐SA 3.0 IG/. Accessed June 11, 2020, Bruno Zanotti, et al. Can the Elastic of Surgical Face Masks Stimulate Ear Protrusion in Children? Aesthetic Plast Surg. 2020 Jun 18;1-4).

Ειδικότερα, η συχνότητα των αλλεργιών εξαιτίας της επαφής με μάσκα φαίνεται ότι αυξάνει (Zhen Xie, et al.  Mask‐induced contact dermatitis in handling COVID‐19 outbreak. Contact Dermatitis. 2020 May 26 : 10.1111/cod.13599), απαιτεί δε προσοχή κυρίως σε άτομα νεαρής ηλικίας τα οποία έχουν προδιάθεση  αλλεργίας.

Επιπρόσθετα επισημαίνεται ότι η χρήση χειρουργικών μασκών με ελαστικούς βρόχους που κατεξοχήν προτιμούν οι γονείς για τα παιδιά τους,  προκαλούν σταθερή συμπίεση του δέρματος και ακολούθως του χόνδρου του πτερυγίου του ωτός (αφτιού) οδηγώντας σε ερυθηματώδεις επώδυνες βλάβες  του δέρματος του ωτός, όταν οι μάσκες χρησιμοποιούνται πολλές ώρες ημερησίως. Ακολούθως, τα παιδιά πριν την εφηβεία παρουσιάζουν μη αναπτυγμένο χόνδρο του ωτός με μειωμένη αντίσταση στην παραμόρφωση που τελικά είναι δυνατόν να επηρεάσει τη σωστή ανάπτυξη και τον γωνιασμό του ωτός  με δυσμενείς επιπτώσεις (Bruno Zanotti et al. Can the Elastic of Surgical Face Masks Stimulate Ear Protrusion in Children? Aesthetic Plast Surg 2020 Jun 18;1-4).

Αυτές οι παρεκκλίνουσες από το φυσιολογικό συνθήκες διαβίωσης προκαλούν, ιδίως  στον νεανικό πληθυσμό, διαταραχές συμπεριφοράς (οργή, διαπληκτισμοί) και συνοδές ψυχονευρωτικές παθολογίες συμπεριλαμβανομένης και της κατάθλιψης (Huidi Xiao, et al.  Social Distancing among Medical Students during the 2019 Coronavirus Disease Pandemic in China: Disease Awareness, Anxiety Disorder, Depression, and Behavioral Activities. Int J Environ Res Public Health. 2020 Jul; 17(14): 5047, Cuiyan Wang, et al. A longitudinal study on the mental health of general population during the COVID-19 epidemic in China.  Brain Mehav Immun. 2020 Jul; 87: 40–48), απαιτώντας βοηθητικής παρέμβασης (Cuiyan Wang, et al. A longitudinal study on the mental health of general population during the COVID-19 epidemic in China. Brain Mehav Immun. 2020 Jul; 87: 40–48). Διαφορετικά  οι ανισόρροπες συνθήκες της δημόσιας ζωής αναμένεται να διαμορφώσουν παγκοσμίως διαταραγμένες προσωπικότητες.

Πολύ πρόσφατες μετα-αναλύσεις αναφέρουν ότι η επιδημία Covid-2 συνεχίζεται και απαιτείται να διανύσουμε μακρινή ερευνητική πτήση πριν καταλήξουμε σε ασφαλές συμπέρασμα χρήσης ή όχι μασκών (Hua Wang , et al.  The efficacy of masks for influenza-like illness in the community: A protocol for systematic review and meta-analysis. Medicine (Baltimore) 2020 Jun 5;99(23):e20525)· έχουν δε μεγάλη ευθύνη με συνοδές συνέπειες εκείνοι οι «ειδικοί» που  εξακολουθούν να προτρέχουν υποστηρίζοντας τη  χρήση μάσκας και μάλιστα με εναλλασσόμενο λεκτικό σενάριο χαιρετισμού, δηλαδή άλλοτε εφαρμογής  της μάσκας και άλλοτε όχι (δείγμα μάλλον έλλειψης επιστημονικής ενημερότητας;). Αυτή η επιπολής «επιστημονική διγλωσσία» μερικών είναι επιλήψιμη· μας θυμίζει τον θυμόσοφο λαό, που λέγει «και στη γάτα καλησπέρα και στον σκύλο bonsoir» ή το Βιβλικό «ἀνήρ δίψυχος ἀκατάστατος ἐν πάσαις ταῖς ὁδοῖς αὐτοῦ» (Ι 1.8).

Όσον αφορά στον παιδικό πληθυσμό οι ειδικοί επισημαίνουν ότι, ενώ η χρήση της μάσκας σε παιδιά άνω των 3 ετών  δεν  είναι επικίνδυνη, σε σύγκριση με τον πληθυσμό νεότερης ηλικίας, εντούτοις προκαλεί πολλαπλά προβλήματα συμπεριλαμβανομένης και της κακής συμμόρφωσης. Ως εκ τούτου προτιμάται η μη χρήση της και μόνο η εφαρμογή άλλων  υλοποιήσιμων προληπτικών μέτρων, όπως η τήρηση αποστάσεων ασφαλείας ή το πλύσιμο χεριών που, επίσης, δεν τηρούνται συνήθως στην παιδική ηλικία (Susanna Esposito, et al. Mask-wearing in pediatric age. Eur J Pediatr 2020 Aug;179(8):1341-1342, Kaifeng Jin, et al. Re: Esposito et al.: To mask or not to mask children to overcome COVID-19. Eur J Pediatr. 2020 Jun 20 : 1–2).  ( ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽λά επισημαέλικ3ροσώπου

Άλλοι συγγραφείς συνιστούν τη χρήση μάσκας  στη μεγαλύτερη παιδική ηλικία,  αλλά  προηγουμένως απαιτείται λεπτομερής εξήγηση και διδασκαλία για τον τρόπο τοποθέτησης και αφαίρεσης της μάσκας και κυρίως  όχι άγγιγμά της, επειδή αυξάνει τον κίνδυνο λοιμώξεων (World Health Organization. Advice on the use of masks in the context of COVID-19: interim guidance, 5 June 2020. Geneva: WHO; 2020, Esposito S, Principi N. To mask or not to mask children to overcome COVID-19. Eur J Pediatr. 2020;179:1267-70, Jin K, et al. Re: Esposito et al. To mask or not to mask children to overcome COVID-19. Eur J Pediatr. 2020;179:1339-40, Sociedade Brasileira de Pediatria. O uso de máscaras faciais em tempos de COVID-19 por crianças e adolescentes: Uma proposta inicial. Rio de Janeiro: SBP; 2020, Joana Valente Dias, et al.  SARS-CoV-2 Pandemic: Should Children Wear Masks? Acta Med Port 2020 Sep 3). Εντούτοις, οι εν λόγω  παράμετροι, όπως ήδη τονίστηκε, συνήθως δεν εφαρμόζονται επιτυχώς στους ενήλικες, πόσο μάλλον στην παιδική ηλικία.

Τρεχόντως, δεν υπάρχουν standard πιστοποιητικά για χρήση των διαθέσιμων μασκών στα παιδιά (Susanna Esposito, et al. Mask-wearing in pediatric age. Eur J Pediatr 2020 Aug;179(8):1341-1342), οι δε διαθέσιμες στην αγορά Ν95 μάσκες δεν συνιστώνται σε νεαρά παιδιά, ενώ και οι ευμεγέθεις μάσκες είναι αναποτελεσματικές (US Food and Drug Administration. N95 respirators, surgical masks, and face masks. Available at: https://www.fda.gov/medical-devices/personal-protective-equipment-infection-control/n95-respirators-surgical-masks-and-facemasks#s3  Accessed on: June 8, 2020).

Κατά συνέπεια εκείνοι (“ειδικοί” ή μη, πολιτικοί ή πολιτικάντηδες κλπ.) που θέλουν να επιβάλουν με επιτακτικό - επιτιμητικό τρόπο τη χρήση μάσκας ιδίως στα παιδιά αντιπαραβάλλοντας με επιπολής λεκτικό τρόπο πο ﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽ τη χρήση της από ογκολογικούς  ασθενείς με υγιή παιδικό πληθυσμό, οφείλουν να είναι πολύ προσεκτικοί σε κάθε τέτοια τόσο σοβαρή και κρίσιμη τοποθέτησή τους η οποία έχει δυσμενή επακόλουθα για το δημόσιο πρόβλημα υγείας.

Συνοπτικά, τα αναφερόμενα τρέχοντα επιστημονικά δεδομένα με τις απαραίτητες αναφορές τους στη διεθνή βιβλιογραφία ώστε να έχουν κατά δυνατόν επιστημονικό αντικειμενικό κύρος, δείχνουν ότι η χρήση μασκών ιδίως στην παιδική ηλικία έχει αρνητικές επιπτώσεις και δεν συνιστάται η χορήγησή τους προς το παρόν. Απαιτείται μακρινό ταξίδι σχετικής έρευνας πριν καταλήξει με οριστικό τεκμηριωμένο επιστημονικό τρόπο στην τελική φάση προς την Ιθάκη με ή χωρίς μασκοφόρα προσωπεία.

Υποσημειούμαι

Ιωάννης Κουντουράς

Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής Α.Π.Θ.

17 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Μπράβο στον καθηγητή που ασχολήθηκε επισταμένως με το θέμα και μας άνοιξε τα μάτια!
Δυστυχώς τα συστημικά μέσα δεν αναδεικνύουν αυτές τις φωνές.

Κων/ νος Σ. είπε...

Περιμένουμε καί άλλους επιστημονες- ιατρούς να τοποθετηθούν.

Μαρία είπε...

Δέν ἔχουμε δεῖ ποτέ στό φῶς ἀπό τούς "εἰδικούς" τοῦ συστήματος τῆς Νέας Τάξης στήν Πατρίδα μας καί παγκοσμίως, τίς ἐπιστημονικές πηγές ὑπέρ τῆς πολύωρης χρήσης μάσκας στούς ἀνηλίκους, ἀλλά καί σέ ἐμᾶς τούς ἐνήλικες.
Παρακαλοῦμε νά μᾶς τίς δείξουν καί νά εἶναι χρονικά τό ἴδιο τουλάχιστον ἤ πιό πρόσφατες ἀπό τίς ἄλλες.

Ἥδη χρησιμοποίησα τήν μάσκα δύο μέρες στό Σχολεῖο κι ὅπως γνωρίζετε ἐμεῖς μιλᾶμε συνέχεια στήν τάξη, κάτι πού περιπλέκει περαιτέρω τήν χρήση της καί κοντεύω νά τά σᾶς ἀφήσω χρόνους. Φέρνει μεγάλη δυσφορία στήν ἀναπνοή, πέραν κι ἀπό ἄλλες παρενέργειες κάποιες ἐκ τῶν ὀποίων ἔχουμε ἄμεσα ἀποτελέσματα (π.χ ἀλλεργίες, πονοκέφαλο κ.ἄ.) καί ἄλλες πού δυστυχῶς θά ἔχουμε ἐν καιρῷ, ἐκτός ἄν μᾶς σώσει θαυματουργικά ὁ Θεός.
Ἐπίσης κατεβαίνει συνέχεια ἀπό τήν μύτη ὅσο σφικτή κι ἄν εἶναι ἀπό τήν συνεχόμενη ὁμιλία καί τό ἀνεβοκατέβασμα τοῦ πηγουνιοῦ. Ἐπιπλέον δύσκολα γράφεις καί διαβάζεις (εἰδικά μέ γυαλιά) γιατί ἀνεβαίνει καί μπαίνει στά μάτια!
Δέν σᾶς λέω γιά τό πόσο εὔκολα μᾶς ἀκοῦνε οἱ μαθητές κι ἀκόμη χειρότερα ἐμεῖς αὐτούς.
Τά δε παιδιά πνίγονται κυριολεκτικά τά καημένα.

Συνδυάστε ὅλο αὐτό μέ συνωστισμό στά 25άρια καί 27άρια τμήματα τῶν ἑκατοντάδων μαθητῶν καί δεκάδων ἐκπαιδευτικῶν τῆς Μονάδας μου (τό σύνηθες τῶν Ἑλληνικῶν Σχολείων) καί μέ 15λεπτα διαλείμματα ντάλα στόν ἧλιο καί πεῖτε μου ἄν πρέπει νά ἑτοιμάζουμε τήν διαθήκη μας ἤ ὄχι.

Τά ἴδια προβλήματα ἔχουν καί οἱ συνάδελφοί μου. Δέν εἶναι προσωπικό μου βίωμα ὅλο αὐτό καί μεμονωμένη δική μου ἰδέα.

Ανώνυμος είπε...

Καλά τά παθαίνουμε,μέχρι νά πεθάνουμε, ραγιαδες τού κερατά θά είμαστε...!!!

Ανώνυμος είπε...

Είμαι σίγουρος ότι όσο πιο πολύ θα φανερώνεται η αλήθεια τόσο πιο πολύ θα αγριεύουν τα μέτρα εναντίον των πολιτών και μάλιστα των χριστιανών. Η Νέα Τάξη δεν θα το βάλει εύκολα κάτω αν πρώτα δεν υποτάξει αυτούς που αντιστέκονται. Είμαι επίσης σίγουρος ότι αυτές τις επιστημονικές απόψεις τις γνωρίζει η επιστημονική κοινότητα αλλά τις αποκρύπτει διότι συμμετέχει στην απάτη. Τώρα το γιατί συμμετέχει σε αυτή τη πλάνη και η ιεραρχία της Εκκλησίας μας είναι το ζητούμενο.

Ανώνυμος είπε...

15 Σεπτεμβρίου 2020 - 8:27 μ.μ.
φίλε τι προτείνεις για να μην είμαστε ραγιάδες του κερατά;
Δεν μου άρεσε αυτό που έγραψες. Ειδικά ο κερατάς.
Οὔτε και το καλά να πάθουμε αν το λες χαιρέκακα, γιατί έτσι μου φαίνεται από τον τρόπο σου.

Παρακαλώ πρότεινε κάτι ωφέλιμο, ουσιαστικό και ρεαλιστικό, κι άσε τον κερατά σε αυτούς που τον λατρεύουν.

Μαρία είπε...

Ανώνυμε ἤ ἀνώνυμη 8:27

ἄν αὐτό πού ἔγραψες εἶναι ἡ εὐχή σου γιά τό σχόλιό μου, πού εἶναι γιατί δέν κολλάει μέ τό ἄρθρο, λυπᾶμαι πού εὐχαριστιέσαι νά "παθαίνουμε καλά" ἐμεῖς οἱ "ραγιάδες τοῦ κερατᾶ" κι ἄς χρησιμοποίησες Α΄ πληθυντικό.
Πολύ χριστιανικό κι ὀρθόδοξο!

Ἄν τό ἔγραψες μέ αὐτοσαρκασμό καί ὄχι κακόβουλα, κάτι πού σέ ἐμένα δέν φαίνεται, ἐπίτρεψέ μου νά σοῦ πῶ πώς τόν κερατᾶ κυρίως, δέν πρέπει νά τόν ἀναφέρεις οὔτε γιά ἀστεῖο, πολλῷ δέ μᾶλλον νά μᾶς ταυτίζεις ὅλους μαζί του μέχρι νά πεθάνουμε.
Εὐχαριστοῦμε δέν θά πάρουμε.
Θά ἀντιδροῦμε ὁ καθένας ὅπως δύναται κι ἔχει ὁ Θεός. Θά μᾶς βοηθήσει.
Μέχρι νά πεθάνουμε ἐγώ εὔχομαι νά εἴμαστε μέ τόν Θεό.


Τί νά πεῖ κανείς.
Ἄλαλα...

Ανώνυμος είπε...

Στο δικό μου Σχολείο, μετά από 4 διδακτικές ώρες, όπου μιλούσα το 80-90 % του χρόνου εγώ, έχω ερεθισμό στο λαιμό (κάψιμο, "καρφιά") που διαρκεί όλη μέρα.
Αυτό κατέθεσε ως εμπειρία το σύνολο των καθηγητών που ρώτησα.
Φυσικά την μάσκα την έπιασα μπροστά, στο ύψος της μύτης δεκάδες φορές, είτε για να την τακτοποιήσω επειδή κυλούσε, είτε για να την τεντώσω λίγο για να πάρω αναπνοές.
Όχι μόνο covid, αλλά οτιδήποτε κυκλοφορεί θα το "τσιμπήσουμε" με τις μάσκες...
Γινόμαστε πειραματόζωα οι εκπαιδευτικοί.

Οι μαθητές δεν εξέφρασαν κάποιο παράπονο. Άλλωστε τώρα τις πρώτες μέρες, ελάχιστα μιλούν, μόνο γνέφουν.

magda είπε...

👍👍👍👍

Ανώνυμος είπε...

Αν θυμάμαι καλά για οικονομικούς λόγους οι εκπαιδευτικοι κατεφευγαν πάντοτε σε απεργίες διαρκείας μέχρι να πετύχουν τους στόχους τους. Όλοι ενωμένοι ώστε να κερδίσουν όσα περισσότερα μπορούσαν. Δεν τους ένοιαζε τίποτε άλλο. Κλειστά σχολεία, παιδιά στο δρόμο, γονείς έξαλλοι, η κοινωνία απέναντι τους, αρκεί όμως αυτοί να πετύχουν το στόχο τους που δεν ήταν άλλος από το χρήμα.
Τώρα κάτω από αυτές τις δύσκολες εκπαιδευτικές συνθήκες που διαμορφώνονται φανερώνουν το πραγματικό τους πρόσωπο, αυτό του βολεμενου και αραχτου δημοσίου υπαλλήλου του καναπέ. Δεν ομιλούν καθόλου οι λαλίστατοι κατά τα άλλα δάσκαλοι, έχουν βάλει την ουρά στα σκέλια, τη μάσκα στο πρόσωπό και φοβούνται μη χάσουν τα κεκτημένα. Σιωπούν εγκληματικά όλοι λες και δεν είναι δάσκαλοι, λες και δεν γνωρίζουν από εκπαιδευτική ψυχολογία των παιδιών, λες και κατάπιαν τη γλώσσα τους, λες και ξέχασαν ότι διδάχτηκαν, λες και ξέχασαν ότι οι μαθητές τους είναι παιδιά.
Συλλόγους πρωτοβάθμιους και δευτεροβαθμιους έχουν, που είναι οι συνεδριάσεις τους για τόσο σημαντικά θέματα; που είναι οι αντιδράσεις τους; που είναι οι επιστημονικές αντιδράσεις τους σε τέτοια αντί εκπαιδευτικά μέτρα;
Δυστυχώς τους έφαγε η γάτα τη γλώσσα. Εκπαιδευτικοι μόνο για το χρήμα και καθόλου για το λειτούργημα.

Ανώνυμος είπε...

Όπως πάντα, ο σεβαστός καθηγητής, τεκμηριώνει, σε επιστημονική βάση τα όσα υποστηρίζει.
Ας ελπίσουμε ότι η εγχώρια επιστημονική κοινότητα θα αξιοποιήσει τη σχετική παρέμβασή του.
Λ. Ν.

Μαρία είπε...

17 Σεπτεμβρίου 2020 - 1:44 μ.μ.,

Πρῶτον,
ἄν εἶχες σωστή πληροφόρηση, θά ἔπρεπε νά γνωρίζεις πώς οἱ ἐκπαιδευτικοί ἐδῶ καί πολλά χρόνια δέν ἀπεργοῦμε ΟΥΤΕ γιά τά λεφτά. Δέν ἀπεργοῦμε.
Γι' αὐτό δέν γίνονται ἐδῶ καί πολλά χρόνια ὄχι μόνο πολυήμερες ἀπεργίες, ἀλλά οὔτε ἀπεργία μίας ἡμέρας. Κι ἄν γίνει καμιά φορά τόν χρόνο, ἔχει συντριπτική ἀποτυχία στήν συμμετοχή γιά διάφορους λόγους, πού δέν εἶναι τῆς παρούσης.
Πῶς φαίνονται οἱ ἄσχετοι, ἀλλά κατά τ' ἄλλα λένε ἀνακρίβειες καί μάλιστα μέ δημόσια σιγουριά...
Οἱ συνεδριάσεις γιά ἐκπαιδευτικά ζητήματα γίνονται κι ἄλλες δράσεις, πολλές κάθε χρόνο.

Δεύτερον,
ὅπως σέ ὅλους τούς κοινωνικούς καί ἐπαγγελματικούς κλάδους, ἔτσι καί σέ ἐμᾶς τούς ἐκπαιδευτικούς, δέν ὑπάρχουν σωστά φρονήματα μέ ὕψιστο τήν πίστη στόν Θεό, γιατί γιά ἐμένα ἀπό κεῖ ξεκινᾶνε ΟΛΑ!
Ἐλλείψει λοιπόν τῆς ὀρθῆς Πίστεως, ὁ ἄνθρωπος σέ ὅποιον χῶρο κι ἄν κινεῖται (κοινωνικό καί ἐπαγγελματικό) δέν ἔχει Θεῖο φωτισμό, μέ ἀποτέλεσμα νά σκοτίζεται, νά πλανᾶται καί νά μήν φρονεῖ τά θεάρεστα καί σωστά, λίγο ἤ πολύ.
Ὅπως συμβαίνει μέ τούς γιατρούς ἐδῶ καί μῆνες. Πόσοι τολμοῦν ἐκτός ἀπό λίγους νά ὑψώσουν φωνή μέ ἀλήθειες;
Ὅπως συμβαίνει μέ τούς ἐκκλησιαστικούς ἡγέτες οἱ ὁποῖοι ἔχουν ταυτισθεῖ μέ μάσκες, καραντίνες καί ἐμβόλια πλειοψηφικά ἐκτός λίγων.
Ὅπως συμβαίνει ἀκόμη καί μέ ἐμᾶς τούς πιστούς πού καταδίδει ὁ ἕνας τόν ἄλλον πού δέν φορᾶ μάσκα μέσα στόν Ναό.
Ἔτσι καί σἐ ἐμᾶς τούς ἐκπαιδευτικούς, λίγοι ἐκφράζουν ἀλήθειες πού ξέρουν καί ἐνημερώνουν συναδέλφους.
Στά παιδιά θέλει πολύ λεπτούς χειρισμούς γιατί εἴμαστε συνωστισμένοι, ὑπάρχει ἰός καλῶς ἤ κακῶς καί θά ἔλθει καί χειρότερος... Περιμένετε. Ἕνα παιδί ἤ συνάδελφος νά νοσήσει (πού ἔχουμε ἤδη τέτοια περιστατικά) εἴμαστε ὑπόλογοι εἰδικά ἐπειδή εἴμαστε ὁ ἕνας πάνω στόν ἄλλον.

Τρίτον,
ἐσύ τί ἐπαγγέλεσαι; Ὁ δικός σου κλάδος τί κάνει γιά τό ζήτημα τῆς μάσκας καί τοῦ κορωναϊοῦ γενικότερα;
Ἤ μήπως εἶναι ἀπασχολημένος νά κατακεραυνώνει τούς ἐκπαιδευτικούς ἀντί γιά αὐτούς πού ἐπιβάλλουν στήν Ἑλλάδα καί στήν ἀνθρωπότητα τά δαιμονικά σχέδιά τους;

Τέταρτον,
ἡ οὐσιαστική παιδεία ξεκινᾶ ἀπό τούς γονεῖς καί τήν οἰκογένεια σᾶς ἀρέσει δέν σᾶς ἀρέσει ἐφόσον λέμε ἀλήθειες καί ξεσκεπαζόμαστε!
Βλέπεις τούς περισσότερους γονεῖς νά κατηχοῦνται, νά ἐκκλησιάζονται, νά μετανοοῦν, νά φρονοῦν σωστά, νά μπολιάζουν τά παιδιά τους μέ Θεό καί Πατρίδα, νά ἐνημερώνονται ὅπως πρέπει γιά καίρια τρέχοντα ζητήματα καί νά ἐνημερώνουν καί τά παιδιά τους ἤ ἐν προκειμένῳ τά στέλνουν μασκοφορεμένα καί κακοενημερωμένα στό Σχολεῖο περιμένοντας νά βγάλουν ἄλλοι τό φίδι ἀπό τήν τρύπα; Ἐγώ βλέπω καί ζῶ τό δεύτερο, γιά νά μήν σοῦ πῶ καί χειρότερα, ὅτι οἱ περισσότεροι γονεῖς δέν ξέρουν τί τούς γίνεται.
Ὅταν οἱ γονεῖς πού δέν θέλουν τήν μάσκα δέν τήν βγάζουν αὐτοί ἀπό τά παιδιά τους (πολλῷ δε μᾶλλον ὅταν τήν θέλουν κατά πλειοψηφία καί ταυτίζονται μέ τούς "εἰδικούς" καί τήν τηλεοπτική πλύση ἐγκεφάλου), μέ ποιό δικαίωμα ἕνας ἐκπαιδευτικός θά ἁπλώσει χέρι στά παιδιά γιά νά ἀφαιρέσει μάσκες;
Ἐσύ ἔχεις παιδιά; Τί κάνεις μέ αὐτά στήν παροῦσα περίσταση; Μήπως φορτώνεις στούς ἐκπαιδευτικούς τίς δικές σου εὐθύνες γιά νά τίς ξεφορτωθεῖ ἡ δική σου συνείδηση;

Μαρία είπε...

(συνέχεια)

Πέμπτον,
γιατί δέν τά βάζεις μέ τούς κατ' ἐξοχήν ὑπεύθυνους γιά αὐτά πού βιώνουμε μέ ἀντισυνταγματικούς κρατικούς νόμους καί ποινές, δηλαδή τούς ἡγέτες, τούς συστημικούς "εἰδικούς", τούς συνταγματολόγους καί τούς Εἰσαγγελεῖς;

Ἕκτον,
αὐτό ἀκριβῶς θέλουν οἱ ἑωσφοριστές, ἄθεοι κι ὅ,τι ἄλλο μαῦρο ἡγέτες.
Νά μᾶς ἀποπροσανατολίζουν ἀπό αὐτούς, νά δημιουργοῦν ἄλλους στόχους ἐπίθεσης κι ἀντίδρασης καί νά μᾶς βάζουν νά μαλώνουμε μεταξύ μας ἡ μία κοινωνική ἤ ἐπαγγελματική ὁμάδα μέ τήν ἄλλη. Κι ἐτσι ἀνοίγεται ἡ βαλβίδα τῆς λάθος κατσαρόλας γιά νά ξεθυμάνει ἐκεῖ πού δέν πρέπει ὅλο τό δυναμικό τοῦ κάθε πολίτη.
Ἔχεις μπεῖ στό τρυπάκι τους κι ὄσοι σκέπτονται φανατικά καί μεμονωμένα.
Καλή εἶναι ἡ κριτική καί εὐπρόσδεκτη, ἀλλά δέν εἶναι δεῖγμα ἐξυπνάδας νά φεύγει κανείς ἀπό τόν κεντρικό στόχο καί νά ἀποπροσανατολίζεται ἐμπαθῶς.

Τό ἐπαναλαμβάνω γιατί κάποιοι δέν θέλετε νά τό καταλάβετε.
Μήν περιμένετε ἀπό ἐμᾶς τούς ἐκπαιδευτικούς νά δώσουμε θαυματουργικά τήν λύση.
Ὅπως σέ ὅλους τούς ἐπαγγελματικούς κλάδους καί τίς κοινωνικές ὁμάδες πού μόνο ἕνα λεῖμμα φρονεῖ τά ὀρθά, ἔτσι συμβαίνει καί σέ ἐμᾶς. Δέν ἀποτελοῦμε ἐξαίρεση δυστυχῶς! Σέ κάθε χῶρο μόνο ἕνα λεῖμμα ἀληθεύει καί μάλιστα γιά τούς ὑπόλοιπους εἶναι οἱ "ψεκασμένοι", "συνωμοσιολόγοι" καί τά λοιπά νεοταξικά κοσμητικά ἐπίθετα.

Ἀγαπητέ ἤ ἀγαπητή πού ἐξαντλεῖς τήν χολή σου σέ ἐμᾶς ἀπκλειστικά, ἐπιπλέον ὑπάρχουν κανονισμοί στό ἐπάγγελμά μας καί κώδικες πού δέν εἶναι τῆς παρούσης. Θέλει πολύ συζήτηση τό πρᾶγμα καί ὑπάρχουν πολύ μεγάλες δυσκολίες κι ὄχι οὐσιαστικό ἀποτέλεσμα ὅταν δέν ὑπάρχει σύμπνοια μεγάλων κοινωνικῶν στρωμάτων ἤ συνόλων πολιτῶν.

Πῶς νά συνεννοηθῶ γιά παράδειγμα μέ 25 συναδέλφους πού εἶναι σύμφωνοι μέ μάσκες καί μέ ἄλλα πολύ χειρότερα, ἐπίσης καί μέ ἑκατοντάδες γονεῖς καί παιδιά πού δέν ἔχουμε κοινή ἄποψη;
Ἄν τό κάνεις ἐσύ στόν ἐπαγγελματικό χῶρο σου (καί μέ τόσα πολλά πρόσωπα) ἔλα νά μοῦ ξαναγράψεις, νά μοῦ πεῖς τήν συνταγή ἐπιτυχίας καί νά τήν ἐφαρμόσω ταπεινά κι ἐγώ.
Ἀλλά νά μοῦ πεῖς σενάριο οὐσιαστικό, σωστό καί ρεαλιστικό.
Ὄχι ἄρες μάρες κουκουνάρες.

Ανώνυμος είπε...

Ανώνυμε,η 17 Σεπτεμβρίου 2020 - 1:44 μ.μ παραληρείς.
Ποιό χρήμα παίρνουμε οι δάσκαλοι και οι καθηγητές; Ξέρεις πόσα μας έχουν μειώσει από τον μισθό μας εδώ και πολλά χρόνια, χώρια τα δώρα, την καλοκαιρινή αποζημίωση και τα κομμένα τρίμηνα που καταργήθηκαν ακόμη πιό παλιά, τόσο που δεν τα θυμόμαστε όλα αυτά πια;
Όχι προφανώς.

Αυτό το μίσος που βγάζει η κοινωνία σε εμάς, εσύ και πολλοί σαν κι έσένα, το περνάτε και στα παιδιά σας, γι' αυτό δεν υπάρχει κανένας σεβασμός.
Επομένως τι ζητάτε ακριβώς από τους δασκάλους;
Να απεργήσουμε για να μην φοράνε μάσκα τα παιδιά ενώ οι υπεύθυνοι κηδεμόνες τους τα στέλνουν με μάσκα στο σχολείο;
Με ποιά δικαιοδοσία;
Παρανοϊκό δεν είναι;



π.Λεωνίδας Στ. Αμοργιανός είπε...

Μακάρι να αναγνώσει και το σώμα των επισκόπων αυτό τό επιστημονικό άρθρο. Γιατί μόνο όταν γνωρίσουμε την αλήθεια, θα μας ελευθερώσει! Γένοιτο.
π.Λεωνίδας Αμοργιανός

Ανώνυμος είπε...

Αξιότιμε κ.διευθυντά του ιστολογίου
διαβάζοντας την παρούσα τεκμηριωμένη επιστημονικά ανάρτηση πήρα κι εγώ τις απαντήσεις μου στον προβληματισμό για τη χρήση μάσκας στο σχολείο. Επιβεβαιώνω με τη σειρά μου ότι το μάθημα με την επιστροφή μας στην τάξη έχει καταντήσει μαρτύριο. Δεν ακούμε τα παιδιά όταν μας μιλούν, δεν μας ακούνε και αυξάνουμε τα dB της έντασης της φωνής μας, καταπίνουμε τη μάσκα όταν δεν μας γλυστρά βρεγμένη από τη μύτη, και στην πράξη δεν τηρούνται οι αποστάσεις.
Αξιο απορίας είναι το γεγονός ότι τέτοια άρθρα δεν αξιοποιούνται δεόντως από την ιατρική κοινότητα και πώς ο καθηγητής της Ιατρικής γνωρίζει καλύτερα πώς λειτουργεί πρακτικά το σχολείο από το Υπουργείο Παιδείας.
Ο.Ι.Γ
Εκπαιδευτικός

Voula Iliakis είπε...

δυστυχως!!!!!!!!

Oι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Η φωτογραφία μου
Για επικοινωνία : Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: aktinesblogspot@gmail.com