1 Μαρ 2019

Εκκλησιαστικός διχασμός στην Ουκρανία.


Εκκλησιαστικός διχασμός στην Ουκρανία.
Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης.
Τον 16ο αιώνα το Ορθόδοξο ποίμνιο που κατοικούσε στην περιοχή της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας υπήχθη στην Συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόβσκ (1595), η οποία υποχρέωσε την ένωσή της με την παλαιά Ρώμη. Έτσι προέκυψαν οι λεγόμενοι Ουνίτες και σταδιακά απέκτησαν δυτικόφιλη συνείδηση, ώστε κατά τον 20ο αιώνα να γίνουν οι μεγαλύτεροι πολέμιοι της Ρωσίας,  τόσο επί κομμουνιστικής εποχής όσο και μετά από αυτήν. Αυτοί μαζί με Ρωμαιοκαθολικούς κατοικούν στην Δυτική Ουκρανία, την περιοχή δηλαδή που προκομμουνιστικά κατείχαν οι Αψβούργοι.
Το οικονομικό και βιομηχανικό κέντρο της χώρας βρίσκεται στην ανατολική Ουκρανία. Εκεί, οι δεσμοί με την Ρωσία είναι παραδοσιακά πολύ ισχυροί. Οι κάτοικοί της είναι Ορθόδοξοι, με αγαστή υπαγωγή της Εκκλησίας τους στην οριζόμενη από το Πατριαρχείο Μόσχας Σύνοδο. Εκεί συνέβησαν και οι πρώτες συγκρούσεις όταν το 2013 επικράτησαν στο Κίεβο οι φιλοδυτικοί.

Στο κέντρο της χώρας, το οποίο συμπεριλαμβάνει και το Κίεβο, οι κάτοικοι είναι Ορθόδοξοι μεν, αλλά με ευμετάβλητες διαθέσεις απέναντι στην Ρωσία και την Δύση. Πρόκειται για το κομμάτι του πληθυσμού το οποίο προσπαθούν οι δύο πλευρές να προσεταιριστούν μετά την πτώση του κομμουνισμού. Έκτοτε η Ουκρανία ισορροπεί σε τεντωμένο σκοινί ως το επίκεντρο του ανταγωνισμού Ρωσίας και Δύσης.
Το 1991 η Ρωσία εκπροσωπούσε τον Ορθόδοξο κόσμο που επανήλθε στην θρησκευτική ελευθερία. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο καλωσόρισε τη Ρωσική Εκκλησία περισσότερο ως ανταγωνιστή παρά ως χαμένη αδελφή: υφήρπασσε, για παράδειγμα, την Εκκλησία της Εσθονίας, όπου το 30% είναι Ρώσοι.
Η Ιστορία δείχνει πως η πολιτισμική ταυτότητα συμπλέκεται με την πολιτική, παρόλο που η μαρξιστική και φιλελεύθερη οπτική την υποβαθμίζουν. Έτσι, η εκκλησιαστική κρίση της Ουκρανίας όχι μόνο δεν μπορεί να οράται με αμιγώς εκκλησιολογικά κριτήρια, αλλά η ένταξή της στο γεωπολιτικό αναλυτικό πλαίσιο είναι απαραίτητη.
Ήδη από την αρχή της ανεξαρτησίας του Ουκρανικού κράτους, μέχρι και τις μέρες μας, ιθύνοντες νόες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής έχουν παραδεχτεί δημόσια ότι η δημιουργία μίας δεύτερης Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ουκρανία θα λειτουργούσε καταλυτικά για να αποσπάσει την χώρα από την επιρροή της Ρωσίας. Η ύπαρξη λοιπόν της παράλληλης αυτής Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία αξίωνε Αυτοκεφαλία για τον εαυτό της, ήταν αποτέλεσμα αμερικανικού σχεδίου. Με την υποστήριξη των δυτικόφιλων κυβερνήσεων της Ουκρανίας άγρευε πιστούς στα κεντρικά και δυτικά της χώρας.
Η κλήση εκ μέρους της Δύσης, σημαίνει αφομοίωση στην γεωπολιτική και πολιτισμική ταυτότητά της. Γι’ αυτό και η Ουνιτική Εκκλησία υποστηρίζει με τόσο πάθος την Ουκρανική Αυτοκεφαλία και τα διακυβεύματα της. Η κλήση εκ μέρους της Ρωσίας, σημαίνει την διατήρηση της χώρας στον πολιτισμικό και σημειολογικό κόσμο στον οποίο πορεύτηκε μέχρι σήμερα.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο πιέζεται εδώ και 15 τουλάχιστον χρόνια από τις Ουκρανικές κυβερνήσεις και τον αμερικανικό παράγοντα να πάρει θέση. Τελικώς φαίνεται να ενέδωσε χορηγώντας Αυτοκεφαλία στο κομμάτι της Ουκρανικής Ορθοδοξίας που θεωρείτο σχισματικό.
Το δικαίωμα του Πατριαρχείου να ακολουθεί πολιτικές με γεωστρατηγικές προεκτάσεις είναι σεβαστό. Η Εκκλησία της Ελλάδος όμως δεν είναι εξαναγκασμένη να ακολουθεί αυτές τις επιλογές. Το διακύβευμα δεν είναι απλώς η απειλούμενη να διαρραγεί εκκλησιαστική κανονικότητα, αλλά κυρίως να διασωθεί η μαρτυρία Ορθοδοξίας σε ένα κομμάτι του Ορθόδοξου κόσμου, όπου διαμάχες και αντιπαλότητες έχουν εναργή διάσταση που αφορά ψυχές, θρησκευτική και πολιτισμική και ταυτότητα σήμερα και στο εσαεί μέλλον.
Δημοσιεύθηκε στη Εστία, 26 Φεβρουαρίου 2019. & antibaro.gr

1 σχόλιο:

Γιάννης Νεστορίδης είπε...

Θα μου επιτρέψετε να αντιτείνω πως ο κίνδυνος να διαρραγεί η εκκλησιαστική κανονικότητα και να απολεσθεί η Ορθόδοξη μαρτυρία δεν βρίσκεται τόσο στην Ουκρανία, αλλά εδώ στη χώρα μας, εάν ακολουθήσουμε ακρίτως τον Οικουμενικό Πατριάρχη στο ατόπημα του. Τα προβλήματα κανονικότητας και καθορισμού αρμοδιοτήτων έχουν επιλυθεί από τον 5ο μ.Χ. αιώνα και την 4η Οικουμενική Σύνοδο,η οποία παρότι διεξάγονταν στη Χαλκηδόνα με πρώτο και πρόεδρο τον Κωνσταντινουπόλεως Ανατόλιο,δικαίωσε τον επίσκοπο Εφέσου σε διαμάχη του με τον Ανατόλιο, επειδή ο Εφέσου χειροτόνησε επίσκοπο χωρίς να ερωτηθεί ο Πατριάρχης και η Σύνοδος, με το επιχείρημα ότι ο συγκεκριμένος ιερέας επιλέχθηκε ως επίσκοπος, από ολόκληρο το λαό και τον κλήρο, κατά το αρχαίο έθος και παράδοση των Πατέρων. Καταδίκασε δε και ανακάλεσε τον αφορισμό ενός ιερωμένου, από τον Ανατόλιο, επειδή δεν συνάδει με την παράδοση και τους νόμους των Ρωμαίων να καταδικάζεται κάποιος χωρίς να απολογηθεί και να ακουστεί η άποψή του. Στην ίδια Οικουμενική Σύνοδο ο Τύρου Φώτιος, ενώ του είχε επιβληθεί ακοινωνησία 122 ημερών, δικαιώθηκε έναντι του Πατριάρχη Ανατολίου, για χειροτονία και διορισμό επισκόπων σε περιοχές δικαιοδοσίας του Τύρου. Στην πρώτη περίπτωση της Εφέσου οι διορισμένοι από τον Πατριάρχη επίσκοποι καθαιρέθηκαν, στη δεύτερη μετατέθηκαν αλλού. Αυτό που έχει σημασία είναι η εφαρμογή των κανόνων και της Αποστολικής παραδόσεως. Οι Ουκρανοί θα δυσκολευθούν, θα έχουν εμφύλιες, εντός εκκλησίας, διενέξεις, αλλά θα σωθούν. Το θέμα είναι εμάς του άφωνους και ακατήχητους Έλληνες ποιος θα σώσει. Και όπως μου έχει πει ένας γέρων, "τα δικαιώματα του πατριάρχη όλοι τα υπερασπίζονται, τα δικαιώματα του Χριστού ποιος τα υπερασπίζεται".

Oι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Η φωτογραφία μου
Για επικοινωνία : Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: aktinesblogspot@gmail.com