Το πρόσωπο και το προσωπείο της Σκοπιάς

Το πρόσωπο και το προσωπείο της Σκοπιάς

Αλεξία Κρηνίτη

Όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι με τους ΜτΙ, για λόγους που δεν ενδιαφέρουν το παρόν άρθρο,  παραξενεύτηκα από τις εκδόσεις δύο περιοδικών «Σκοπιά»: η Σκοπιά και η λεγόμενη Σκοπιά μελέτης. Διαπίστωσα ότι η πρώτη διανέμεται σε όσους δεν είναι ΜτΙ, ενώ η δεύτερη χρησιμοποιείται στις λατρευτικές συγκεντρώσεις των ΜτΙ και είναι περιοδικό, που για τους ΜτΙ έχει τεράστια σημασία. Για την ακρίβεια, δεν είναι ένα απλό ενημερωτικό έντυπο, αλλά αποτελεί τη γραπτή διατύπωση των δογμάτων της Σκοπιάς. Στο ευρύ κοινό διανέμεται και το περιοδικό Ξύπνα!. Αξίζει ίσως να προσθέσουμε ότι υπάρχουν και διάφορα άλλα έντυπα και βιβλία, τα οποία απαγορεύεται να διατεθούν σε όσους δεν είναι ΜτΙ και κάποια που είναι απαγορευμένα και για τους ίδιους τους ΜτΙ και απευθύνονται αποκλειστικά στους υπεύθυνους των ομίλων τους.

Αυτή η διάκριση στα περιοδικά τους αρχικά με παραξένεψε. Χάρη όμως στο διαδίκτυο, διαβάζω άρθρα και από τα τρία έντυπα (Ξύπνα!, Σκοπιά, Σκοπιά μελέτης). Δεν άργησα να συνειδητοποιήσω ότι σε πολύ σημαντικά ζητήματα, η Οργάνωση των ΜτΙ στέλνει  άλλα μηνύματα σε όσους δεν είναι ΜτΙ και διδάσκει διαφορετικά, πολλές φορές ακόμη και αντίθετα, τους οπαδούς της!

Προς την υπόλοιπη κοινωνία, η Σκοπιά προσπαθεί να προβάλει την εικόνα της χριστιανικής «εκκλησίας», που σέβεται τις θρησκευτικές πεποιθήσεις των άλλων, δεν επιβάλλει απαγορεύσεις στους οπαδούς της, απλά τους συμβουλεύει και εκείνοι αποφασίζουν ελεύθερα με βάση «τη γραφικά εκπαιδευμένη συνείδησή τους» και εν γένει είναι μια ανοιχτόμυαλη οργάνωση, που αδιαφορεί για τα υλικά αγαθά και επικρατεί αδελφική αγάπη μεταξύ των μελών της.

Η πραγματικότητα είναι κάπως διαφορετική. Οι ΜτΙ έχουν έναν μάλλον μεγάλο κατάλογο από όσα τους επιτρέπονται και όσα τους απαγορεύονται. Ακόμη και για κάποια απλά θέματα, π.χ. να παραβρεθούν στο γάμο ενός ετερόθρησκου, υπάρχουν άρθρα στη Σκοπιά με αναλυτικές οδηγίες. Έπειτα τι είδους σεβασμός στις θρησκευτικές πεποιθήσεις των ανθρώπων είναι αυτός, όταν η Σκοπιά διδάσκει πως οι ομολογίες στις οποίες ανήκουν οι Χριστιανοί είναι συλλήβδην η πόρνη της Αποκάλυψης; Άλλωστε, κραυγαλέα αντίφαση έχουμε, όταν αυτοχαρακτηρίζονται «χριστιανοί ΜτΙ» και ταυτόχρονα μιλούν για το «λεγόμενο χριστιανικό κόσμο», που θα χαθεί στον Αρμαγεδδώνα!

Είναι αξιοθαύμαστο πώς ο «πιστός και φρόνιμος δούλος» πείθει τους ΜτΙ να δέχονται και να κηρύττουν και στους άλλους αυτές τις απόψεις, που είναι μεταξύ τους αντίθετες, την ίδια στιγμή που διατυπώνονται. Πρέπει επίσης να υπογραμμιστεί ότι σε πολλές περιπτώσεις, η Σκοπιά δε διατυπώνει ευθέως την απαγόρευση, αλλά κάνει κάτι χειρότερο: φροντίζει να τρομοκρατεί τους ΜτΙ ότι αν δεν συμμορφωθούν με τις οδηγίες της, απογοητεύουν τον Ιεχωβά και κάνουν το χατίρι του Σατανά!

Ας δούμε όμως μέσα από τα έντυπα της Σκοπιάς παραδείγματα που δείχνουν αυτήν την αντίθεση μεταξύ των όσων οι ΜτΙ κηρύττουν σε εμάς και σε όσα διδάσκονται οι ίδιοι. Επέλεξα τρία θέματα, τα οποία επανέρχονται τακτικά στη θεματολογία της: σχέση θρησκείας και χρήματος, μόρφωση, αγάπη.

Θρησκεία και χρήμα:

Στα έντυπα και τα περιοδικά, που μας μοιράζουν οι ΜτΙ, διαβάζουμε συνέχεια ότι στις συναθροίσεις τους «δεν περιφέρεται ποτέ δίσκος». Για όσους τυχόν αναγνώστες δε γνωρίζουν: αναφέρονται στην περιφορά δίσκου στους ναούς με σκοπό τη συλλογή χρημάτων από τους πιστούς για την ενίσχυση του ναού και του ποιμαντικού έργου. Η πρακτική αυτή συνηθίζεται όχι μόνο μεταξύ των ορθοδόξων, αλλά και των καθολικών και διαφόρων άλλων ομολογιών. Σε καμιά περίπτωση, οι πιστοί δεν είναι υποχρεωμένοι να προσφέρουν χρήματα (τουλάχιστον στην Ορθόδοξη Εκκλησία, όπως και στους καθολικούς). Είναι όμως αλήθεια ότι η Σκοπιά δεν ζητάει χρήματα; Ας δούμε τι γράφουν με δύο παραδείγματα.

Στην πρόσκληση που μοιράζουν για την «Περιφερειακή και Διεθνή Συνέλευση 2014» (γεγονός ιδιαίτερης σημασίας για τους ΜτΙ) γράφουν:

Ας δούμε όμως τι γράφουν στο πρόγραμμα της συνέλευσης (σελίδα 4). Έχουμε υπογραμμίσει κάποια σημεία, που μας φάνηκαν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα:

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το θέμα των χρημάτων, παρουσιάζει το κεντρικό άρθρο με τίτλο Πρέπει να εμπιστεύεστε τη θρησκεία; της Σκοπιάς για το κοινό, τεύχος Ιουλίου 2013.  Σε αυτό, γίνεται ένα αφιέρωμα για το τι πρέπει να εξετάζουμε στη θρησκεία μας. Ένα από τα προβληματικά σημεία, κατά τη Σκοπιά πάντα, των άλλων θρησκειών είναι το γεγονός ότι πιέζουν τους πιστούς για συνεισφορές. Έτσι, στο κεντρικό άρθρο, αφού κατά την πάγια τακτική της συκοφαντεί κάποιους ιερείς (χωρίς στοιχεία βέβαια, πρέπει να αρκεστούμε στον ανώνυμο αρθογράφο), ρωτάει τον αναγνώστη και ταυτόχρονα δίνει απάντηση. Καθώς θα διαβάζετε, προσέξτε και τη φράση «συγκαλυμμένη πίεση».

Και μπορεί σε αυτό το περιοδικό να μη δούμε ποτέ εκκλήσεις για χρήματα, οι ίδιοι οι ΜτΙ όμως θα δουν στη Σκοπιά μελέτης και μάλιστα η έκκληση δεν είναι καν συγκαλυμμένη. Ας δούμε το άρθρο από τη Σκοπιά μελέτης Νοεμβρίου 2012, με τίτλο Το Περίσσευμά τους Αντιστάθμισε την Έλλειψη.

Και αυτό το άρθρο δεν είναι μοναδική περίπτωση. Η Σκοπιά δεν παραλείπει να υπενθυμίζει τακτικά στους ΜτΙ να δίνουν χρήματα. Ενδεικτικά, αναφέρουμε τη Σκοπιά μελέτης Νοεμβρίου 2013, άρθρο με τον εύγλωττο τίτλο Πώς Μπορούμε να Καλύψουμε τις Ανάγκες Άλλων, όπου επαναλαμβάνεται ακριβώς ένα χρόνο μετά αυτούσια η σελίδα 9 του άρθρου, που μόλις είδαμε!

Ανώτερη Εκπαίδευση:

Ένα ακόμη θέμα για το οποίο η Σκοπιά προσπαθεί να δώσει διαφορετική εικόνα σε όσους δεν ανήκουν στην οργάνωση είναι η μόρφωση. Στο περιοδικό Ξύπνα!, σχεδόν σε κάθε τεύχος προβάλει επιστήμονες και συνομιλεί μαζί τους για την πίστη τους (εννοείται ότι οι επιστήμονες είναι ΜτΙ). Ας δούμε το πρόσφατο τεύχος Ξύπνα!, Μαΐου 2014, όπου μιλάει ένας διευθυντής χειρουργικής κλινικής:

Επαναλαμβάνουμε ότι αυτό είναι μόνο ένα από τα πολλά άρθρα αντίστοιχου περιεχομένου σε περιοδικά, που διανέμονται από τους ΜτΙ στο ευρύ κοινό. Θα περίμενε κανείς ότι και στη Σκοπιά μελέτης θα προβάλλονταν επιστήμονες  και ότι οι νεαροί ΜτΙ θα ενθαρρύνονταν να σπουδάσουν. Είναι όμως έτσι; Ας δούμε μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα από τη Σκοπιά μελέτης Ιουνίου 2014και το άρθρο “Εξομαλύνετε την Πορεία των Ποδιών σας” για να Προοδεύσετε.Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η φωτογραφία, που συνδέεται με τον τίτλο.

Ακόμη πιο χαρακτηριστικό όμως του τι πρεσβεύει η Σκοπιά για την ανώτερη εκπαίδευση είναι ένα άρθρο στη Σκοπιά μελέτης Σεπτεμβρίου 2008 με τίτλοΝα Σκέφτεστε Ποιο θα Είναι το “Τέλος Μετά”. Εκεί, η μόρφωση εξομοιώνεται με τα ναρκωτικά και την πορνεία! Ας διαβάσουμε το απόσπασμα (σελ. 8-11):

«Οι νεαροί αντιμετωπίζουν πολλές φορές πειρασμούς και πιέσεις προκειμένου να πειραματιστούν με πράγματα που φαίνονται δημοφιλή. Ακολουθούν μερικά πιθανά σενάρια.

·        Κάποιος σας προκαλεί να καπνίσετε ένα τσιγάρο.

·        Ένας καλοπροαίρετος καθηγητής σάς παροτρύνει να επιδιώξετε ανώτερη εκπαίδευση στο πανεπιστήμιο.

·        Σας καλούν σε ένα πάρτι όπου θα υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση σε αλκοόλ και πιθανώς σε ναρκωτικά.

Αγάπη μεταξύ των ΜτΙ

Οι ΜτΙ επαναλαμβάνουν πολύ συχνά και καμαρώνουν για την αγάπη που επικρατεί μεταξύ τους. Επικαλούνται τη φράση του Χριστού ότι ο κόσμος θα αναγνωρίζει τους μαθητές Του από την αγάπη που θα έχουν ο ένας για τον άλλον και υποστηρίζουν ότι εκείνοι το έχουν εφαρμόσει στην πράξη. Μάλιστα, υποστηρίζουν στα έντυπά τους ότι ετερόθρησκοι και άθεοι προσήλθαν στις τάξεις τους, εντυπωσιασμένοι από την αγάπη που επικρατεί στις ομάδες τους. Ας δούμε ένα παράδειγμα, από το περιοδικό Ξύπνα!, Αύγουστος 2013, άρθρο Μια Ορθοπεδική Χειρουργός Μιλάει για την Πίστη Της

Και αυτή δεν είναι η μοναδική αναφορά στην αγάπη μεταξύ των ΜτΙ. Συνοπτικά, αναφέρουμε ένα άρθρο από το Ξύπνα! Μαΐου 2012 με τίτλο Πώς να Γίνουμε Πιο Δίκαιοι. Σε αυτό, μια Αμερικανίδα, η Χάιντι, που αναζητούσε τη δικαιοσύνη, αλλά αμφισβητούσε τα όσα λέει η αγία Γραφή, δηλώνει: «Οι αμφιβολίες μου διαλύθηκαν όταν διάβασα τα όσα λένε οι Γραφές για τη δύναμη και την αγάπη τουΘεού και όταν βίωσα την αγάπη που υπάρχει μεταξύ των Μαρτύρων του Ιεχωβά».

Το κατά πόσο επικρατεί αγάπη μεταξύ των ΜτΙ, μας το καταμαρτυρεί η αποκοπή. Θα δούμε αποσπάσματα από έντυπα, που απευθύνονται στα μέλη της οργάνωσης, όμως ας εξηγήσουμε σύντομα τι είναι η αποκοπή. Πρόκειται για μια τακτική της Σκοπιάς, που συνίσταται όχι μόνο στην απομάκρυνση κάποιου μέλους από την «εκκλησία» της, αλλά και στην απαγόρευση της οποιασδήποτε  επικοινωνίας, ακόμη και ενός απλού χαιρετισμού, ανάμεσα στους ΜτΙ και τον αποκομμένο. Από την απαγόρευση, δεν εξαιρούνται ούτε καν οι στενοί συγγενείς, π.χ. οι γονείς και τα αδέρφια! Για να καταλάβουμε πόσο αυστηρός είναι αυτός ο κανονισμός, αρκεί να αναφέρουμε ότι η Σκοπιά Μελέτης, Αυγούστου 2013, περιέχει οδηγίες για το πού πρέπει να κάθεται το αποκομμένο παιδί στην αίθουσα βασιλείας. Η αποκοπή εφαρμόζεται σε άτομα που «διαπράττουν χονδροειδή αμαρτία αμετανόητα» (Σκοπιά μελέτης, Νοέμβριος 2006). Υποτίθεται ότι αυτή η σκληρότατη πρακτική των ΜτΙ έχει βάση την αγία Γραφή και σκοπός είναι η διαπαιδαγώγηση του αποκομμένου και η διαφύλαξη της καθαρότητας της «εκκλησίας» (έτσι όπως εννοεί η Σκοπιά την εκκλησία).

Είναι χαρακτηριστικό ότι στην επίσημη ιστοσελίδα της Σκοπιάς, στην ενότητα «συχνές ερωτήσεις», που παρουσιάζουν τις βασικές απόψεις τους σε όσους δεν είναι ΜτΙ, υπάρχει ερώτηση: «Διακόπτουν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά τις Σχέσεις με Πρώην Μέλη της Θρησκείας Τους;». Στην απάντηση που δίνεται, δεν είναι καθόλου ξεκάθαρο πόσο ακραία σκληρή είναι η αποκοπή. Διαβάζουμε: «Αν κάποιος κάνει μια σοβαρή αμαρτία, δεν αποκόπτεται αυτομάτως. Αν όμως ένας βαφτισμένος Μάρτυρας του Ιεχωβά παραβιάζει αμετανόητα τους ηθικούς κανόνες της Αγίας Γραφής, διακόπτουμε τις σχέσεις μαζί του, δηλαδή τον αποκόπτουμε…Ο γάμος δεν διαλύεται ούτε αλλάζει κάτι όσον αφορά τα αισθήματα στοργής και τις σχέσεις μέσα στην οικογένεια». Πουθενά δεν αναφέρουν ότι αν το μέλος της οικογένειας μένει σε άλλο σπίτι (π.χ. ενήλικος έχει φύγει από το πατρικό του), απαγορεύεται η επικοινωνία!

Ας δούμε μερικά παραδείγματα αποκοπής, μέσα από τη Σκοπιά μελέτης. Ας ξεκινήσουμε από το τεύχος Αυγούστου 2013. Προσέξτε πώς οι γονείς και τα αδέρφια δεν είχαν ούτε καν χαιρετήσει το παιδί τους επί 16 ολόκληρα χρόνια!

Ανάλογο παράδειγμα βρίσκουμε και στη Σκοπιά μελέτης Απριλίου 2012. Εδώ μάλιστα, ο αποκομμένος ομολογεί το συναίσθημα μοναξιάς.

Φυσικά, η Σκοπιά δεν παραλείπει να δίνει συμβουλές και για τους συγγενείς των αποκομμένων, ιδίως τους γονείς. Στη Σκοπιά Μελέτης Ιανουαρίου 2007,άρθρο «Παραμείνετε Σταθεροί Όταν ένα Παιδί Στασιάζει»,  διαβάζουμε: «Αν παίρνατε το μέρος του στασιαστικού σας παιδιού, αυτό δεν θα παρείχε καμία πραγματική προστασία από τον Διάβολο. Μάλιστα, θα διακινδυνεύατε τη δική σας πνευματική υγεία».  Τρομοκρατεί ουσιαστικά τους απορφανισμένους γονείς ότι αν επικοινωνήσουν με το παιδί τους κινδυνεύουν από το Διάβολο!

Το θέμα της αποκοπής είναι τεράστιο με πολλές προεκτάσεις. Μέσα από αυτά τα ελάχιστα παραδείγματα (τα έντυπα της Σκοπιάς που απευθύνονται στους ΜτΙβρίθουν τέτοιων αναφορών), διαφαίνεται ότι η αποκοπή είναι ένας στυγνός συναισθηματικός εκβιασμός, που δεν έχει καμία σχέση με την αγάπη και που οδηγεί σε διάλυση οικογενειών και ανελευθερία.

Ελπίζουμε ότι ιχνογραφήθηκε σε αρκετό βαθμό η διγλωσσία της Σκοπιάς: Το προσωπείο που χρησιμοποιεί για εμάς, που δεν είμαστε μέλη της και το πραγματικό της πρόσωπο, που ξέρουν οι ΜτΙ. Τα παραδείγματα και τα θέματα δεν είναι σε καμιά περίπτωση εξαντλητικά, όμως οι αναγνώστες μας ίσως κατανόησαν πώς εάν αποφασίσουν ποτέ να ενταχθούν σε αυτήν την οργάνωση, θα βρουν κάτι πολύ διαφορετικό από αυτό που κατάλαβαν ότι είναι η Σκοπιά, όταν ήταν ακόμη απλοί «ενδιαφερόμενοι».

Αντιαιρετικός