Η Βιομηχανία απονομής Διδακτορικών Τίτλων και η Κρίση του Ήθους

Η Βιομηχανία απονομής Διδακτορικών Τίτλων και η Κρίση του Ήθους

Του Σωτήρη Μ. Τζούμα 

Κάποτε, η αξία ενός εκκλησιαστικού ανδρός δεν μετριόταν σε χαρτιά, αλλά σε χάρη. Για να φθάσει κανείς στον θρόνο του Πατριάρχη, και μάλιστα του Οικουμενικού, δεν αρκούσε τίποτε λιγότερο από την Πρόνοια του Θεού — αυτή που εκδηλωνόταν δια του Αγίου Πνεύματος μέσα από μια πορεία φωτισμού, ταπείνωσης και προσφοράς. Ήθος, βίος, καρπός. Αυτά ήταν τα πτυχία του Ουρανού.

Σήμερα όμως, η ουρά του Αγίου Πνεύματος φαίνεται να αντικαταστάθηκε από την ουρά στα γραφεία απονομής διδακτορικών τίτλων. 

Ο συναγωνισμός δεν είναι πλέον για το ποιος θα διακονήσει πιο πιστά και σωστά  τον Χριστό, αλλά για το ποιος θα αναρτήσει πρώτος ένα ακόμη διδακτορικό στο βιογραφικό του.

Αρχιερείς ολίγων ετών, με έργο ισχνό ή αμφιλεγόμενο,με προβληματική διακονία συνωστίζονται στα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα και στις αίθουσες τελετών  — όχι για να μαθητεύσουν στην γνώση και στην αλήθεια, αλλά για να αποκτήσουν μια ακόμα “βεβαίωση κύρους”. Ένα χαρτί, μια κορνίζα, ένα σύμβολο “εγκυρότητας” που υποτίθεται πως θα τους προσδώσει βάρος. 

Μα ποιο βάρος; Εκείνο που λυγίζει την αυθεντία της Εκκλησίας και εξευτελίζει την έννοια της αληθινής γνώσης;

Το αποτέλεσμα; Μια άτυπη βιομηχανία απονομής διδακτορικών. 

•Διατριβές που γράφονται για να φωτογραφηθούν, όχι για να διαβαστούν.

•Καθηγητές που κλείνουν το μάτι σε “πνευματικούς πελάτες”.

•Και πτυχία που κοσμούν ράφια επισκοπικών γραφείων δίπλα στα εγκόλπια, ως  τρόπαια της ματαιότητας.

 Υπάρχει μεγαλύτερος τίτλος από αυτόν του Αρχιερέως;Κι όμως  αφού έλαβαν  την Αρχιερωσύνη- – είτε την άξιζαν , είτε όχι- θέλουν να την εμπλουτίσουν και με μερικά διδακτορικά μήπως αυτό και τους ανοίξει κι άλλες μεγαλύτερες πόρτες! Αμ δε! Λογαριάζουν χωρίς τον ξενοδόχο! 

Ωστόσο  δεν ευθύνονται μόνον αυτοί που λαμβάνουν τους διδακτορικούς τίτλους. Ευθύνονται εξίσου — αν όχι περισσότερο — τα πανεπιστήμια, που από κιβωτοί σοφίας μετατράπηκαν σε εργοστάσια απονομής  τίτλων. Πλέον, οι έδρες λειτουργούν ως γραφεία δημοσίων σχέσεων. Ο τίτλος δεν είναι αναγνώριση πνευματικού μόχθου, αλλά συναλλαγή: “δώσε κύρος, πάρε προβολή”.

 Το αλισβερίσι του ακαδημαϊκού τύπου με το εκκλησιαστικό κύρος γεννά τέρατα: διδακτορικά χωρίς περιεχόμενο, διατριβές χωρίς πνεύμα, πανεπιστήμια χωρίς σεβασμό.

Η γνώση, όταν δεν συνοδεύεται από ταπείνωση, γίνεται αλαζονεία. Και ο τίτλος, όταν δεν στηρίζεται σε μόχθο, είναι κενό ένδυμα — όπως το άμφιο χωρίς αγιότητα. 

Δεν σώζει, δεν τιμά, δεν προσθέτει αξία,απλώς αποκαλύπτει το μέγεθος της ματαιοδοξίας και την γύμνια της ψυχής που θέλει κάλυμμα για να μη φαίνεται! 

 Ας πάψουμε λοιπόν να χειροκροτούμε τους “διδάκτορες των ταχύρυθμων σπουδών” και ας αρχίσουμε να αναζητούμε ξανά εκείνους που διδάσκουν με το παράδειγμα και το έργο τους- και όχι με τη βιβλιογραφία. 

Η Εκκλησία δεν έχει ανάγκη από άλλους τίτλους αλλά  έχει ανάγκη από πρόσωπα φωτισμένα. 

Και τα πανεπιστήμια, αν θέλουν να παραμείνουν σεβαστά, οφείλουν να θυμηθούν ότι δεν υπάρχουν για να εξυπηρετούν φιλοδοξίες, αλλά για να καλλιεργούν αλήθεια και να μεταδίδουν γνώση. 

Γιατί όταν η αλήθεια υποκαθίσταται από τον τύπο, τότε και η Εκκλησία και η Ακαδημαϊκή κοινότητα μετατρέπονται σε θέατρο ματαιότητας. Και το χειροκρότημα, όσο δυνατό κι αν είναι, δεν καλύπτει ποτέ τη σιωπή του Πνεύματος.

Η Εκκλησία δεν έχει ανάγκη από “διδάκτορες της θεολογίας” αλλά από θεολόγους της ζωής. Από ανθρώπους που μαρτυρούν, όχι απλώς αρθρώνουν,που διδάσκουν χωρίς τίτλους, γιατί το φως τους αρκεί. Και τα πανεπιστήμια, αν θέλουν να σέβονται τη λέξη “ακαδημαϊκό”, ας πάψουν να λειτουργούν ως γραφεία απονομής τιμητικών τίτλων.

Γιατί, στο τέλος, η Ιστορία δεν θα θυμάται ποιος είχε το διδακτορικό αλλά θα θυμάται ποιος είχε το φως.

exapsalmos.gr 12/11/2025