Ἡ διαπαιδαγώγησις τῶν νέων

 

Ἡ διαπαιδαγώγησις τῶν νέων

Τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση

    Ὅλοι οἱ γονεῖς ἀνησυχοῦν γιὰ τὰ παιδιά τους καὶ εἰδικότερα γιὰ τὶς ἐπιδράσεις ποὺ δέχονται ἀπὸ τὴν ὑποβαθμισμένη κοινωνία καὶ τοὺς πονηροὺς καὶ ἐπικίνδυνους ἀνθρώπους. Δὲν θέλουν νὰ τοὺς ξεφύγουν σὲ ἄγνωστα μονοπάτια, ποὺ ὁδηγοῦν στὴν καταστροφή τους. Παραπονοῦνται δὲ συνεχῶς γιὰ τοὺς δασκάλους τους καὶ γιὰ τοὺς ὑπεύθυνους τῶν σχολείων, οἱ ὁποῖ­οι δὲν προσφέρουν στὰ παιδιὰ τους αὐτὰ ποὺ πρέπει καὶ δὲν ἐξασφαλίζουν τὴ σωματική τους ἀκεραιότητα κατὰ τὴ διάρκεια τῶν μαθημάτων στὸ σχολεῖο. Γιὰ τὶς δικές τους ὅμως εὐθύνες δὲν κάνουν ποτὲ λόγο καὶ δὲν παραδέχονται ὅτι ἔχουν περιορίσει τὸ ἐνδιαφέρον τους γι’ αὐτὰ μόνο στὸ φαγητὸ καὶ τὸ ντύσιμο, ἐνῷ ὅλα τὰ ἄλλα, καὶ γενικὰ τὴ διαπαιδαγώγησή τους, τὰ περιμένουν ἀπὸ τοὺς δημόσιους φορεῖς.

     Ὁ ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς περιγράφει τὴν ἀνησυχητικὴ πραγματικότητα τῆς διαπαιδαγώγησης τῶν παιδιῶν, ὡς ἑξῆς: «Τὸ πρόβλημα εἶναι ὅτι ὅλη ἡ διαπαιδαγώγηση στὸ σπίτι σήμερα ἐπικεντρώνεται στὸ τάισμα καὶ στὸ ντύσιμο καὶ στὸ νὰ στείλουν τὰ παιδιὰ στὸ σχολεῖο. Σήμερα ὅμως τὰ σχολεῖα ἔπαψαν νὰ εἶναι τόποι διαπαιδαγώγησης καὶ κατέληξαν νὰ εἶναι τόποι πνευματικῆς ἀτροφίας τῆς νεολαίας διά μέσου τῆς ὑπερφόρτωσης τοῦ νεανικοῦ πνεύματος μὲ ὑπερβολικὲς καὶ διαφορετικὲς γνώσεις. Ἔτσι τὰ παιδιὰ διαπαιδαγωγοῦνται ἀπὸ μόνα τους, ἀφοῦ ἡ οἰκογένεια καὶ τὸ σχολεῖο δὲν τὰ βοηθᾶνε σὲ τίποτε.  Ἡ οἰκογένεια μόνον ταΐζει καὶ ντύνει τὸ παιδί, ἐνῷ τὸ σχολεῖο τὸ γεμίζει μὲ γνώσεις. Ἡ οἰκογένεια γεμίζει τὸ στομάχι τοῦ παιδιοῦ, ἐνῷ τὸ σχολεῖο τοῦ γεμίζει τὸ κεφάλι».

     Οἱ γονεῖς δὲν ἔχουν αὐτὰ ποὺ ζητοῦν νὰ ἀποκτήσουν τὰ παιδιά τους. Οἱ ἴδιοι δὲν εἶχαν πάρει ὅλα ἐκεῖνα ποὺ τοὺς λείπουν ἀπὸ τοὺς δικούς τους γονεῖς. Ἔτσι βλέπουμε παπποῦδες, γονεῖς καὶ παιδιὰ νὰ μὴ ἔχουν αὐτὰ ποὺ εἶναι ἀπαραίτητα γιὰ τὴ ζωή. Λείπει ἡ ἀληθινὴ παιδεία, τὸ ἦθος ἢ μὲ μία λέξη, λείπει ὁ Χριστὸς ἀπὸ τὴ ζωή τους. Αὐτὸ βέβαια δὲν τὸ δέχονται, γιατί εἶναι δέσμιοι προκαταλήψεων καὶ παραπληροφόρησης. Ὅμως αὐτὸ διαπιστώνουν, μετὰ ἀπὸ ἐμπειρίες δυσάρεστων καταστάσεων, ποὺ δημιουργοῦν τὰ παιδιά τους, χωρὶς νὰ ἀναθεωροῦν τὶς ἀπόψεις τους καὶ χωρὶς νὰ δέχονται ὅτι τὰ παιδιὰ τους πρέπει νὰ διαμορφώσουν ἠθικὸ χαρακτῆρα. Ἀρνοῦνται νὰ δεχθοῦν «ὅτι ὁ μορφωμένος ἄνθρωπος, ποὺ δὲν ἔχει σωστὸ χαρακτήρα, εἶναι πιὸ ἐπικίνδυνος τόσο γιὰ τὸν ἴδιο του τὸν ἑαυτό, ὅσο καὶ γιὰ τοὺς ἄλλους, παρὰ ὁ ἀμόρφωτος ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος μπορεῖ νὰ μὴ ἔχει χαρακτήρα, εἶναι, λόγῳ τῆς ἀδυναμίας του, λιγότερο ἐπικίνδυνος, ἐνῷ ὁ μορφωμένος εἶναι περισσότερο ἐπικίνδυνος, ἐπειδὴ ἔχει τὰ «πιστεύω» του», ὅπως λέει ὁ ἅγιος Νικόλαος.

     Δὲν μιλοῦμε πιὰ γιὰ κοινωνία εἰρηνικὴ καὶ εὐνοϊκὴ γιὰ τὴν προκοπὴ τῶν πολιτῶν. Ζοῦμε σὲ ἐποχὴ πνευματικῆς παρακμῆς καὶ ἀπερίγραπτης κρίσης, κάτι βέβαια ποὺ συνέβαινε καὶ πολλοὺς αἰῶνες πρίν. Εἶναι χαρακτηριστικὲς οἱ περιγραφὲς ποὺ κάνει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος γιὰ τὴν ἐποχή του καὶ δὲν διαφέρουν πολὺ ἀπὸ τὴ σημερινὴ πραγματικότητα:

    «Ὅλα ἀνεξαιρέτως ἔχουν ἀνατραπεῖ καὶ ἐπικρατεῖ γενικὴ σύγχυση καὶ πουθενὰ δὲν μπορεῖ νὰ βρεῖ κανεὶς ἔστω καὶ ἴχνος ἀρετῆς».

    «Ὅλα ἔχουν γίνει ἄνω κάτω, ὅλα βρίσκονται σὲ σύγχυση καὶ ἔχουν διαφθαρεῖ».

     «Τίποτα δὲν εἶναι βέβαιο, τίποτα δὲν εἶναι σταθερὸ ἀπὸ τὰ ἀνθρώπινα πράγματα, ἀλλὰ μιμοῦνται τὴ μανιασμένη θάλασσα καὶ γεννοῦν καθημερινὰ παράξενα καὶ φοβερὰ ναυάγια. Ὅλα τὰ ἀνθρώπινα εἶναι γεμάτα ἀπὸ θορύβους καὶ ταραχή· ὅλα μοιάζουν μὲ σκοπέλους καὶ γκρεμούς· ὅλα μὲ ὑφάλους καὶ διαβρωμένους βράχους· ὅλα περικλείουν φόβους καὶ κινδύνους καὶ ὑποψίες καὶ τρόμους καὶ ἀγωνίες. Κανεὶς δὲν ἔχει ἐμπιστοσύνη σὲ κανένα, ὅλοι φοβοῦνται τοὺς γύρω τους… Δὲν ὑπάρχει σίγουρος φίλος, οὔτε βέβαιος ἀδελφός. Τὸ καλό τῆς ἀγάπης ἔχει ἐξαφανισθεῖ… Ἄπειρα προσωπεῖα παντοῦ… Αὐτοὶ ποὺ ἕως χθὲς περιποιοῦνταν, αὐτοὶ ποὺ κολάκευαν, αὐτοὶ ποὺ καταφιλοῦσαν τὰ χέρια, ξαφνικὰ τώρα παρουσιάσθηκαν ὡς ἐχθροί, καὶ ἀφοῦ πέταξαν τὰ προσωπεῖα, ἔγιναν οἱ πικρότεροι ἀπὸ ὅλους τούς κατηγόρους, κατηγορώντας καὶ συκοφαντώντας ἐκείνους ἀκριβῶς, πρὸς τοὺς ὁποίους προηγουμένως ἐξέφραζαν τὴν εὐγνωμοσύνη τους».

    Ἀξιοπρόσεκτες εἶναι καὶ δύο περιγραφὲς τοῦ Μεγάλου Βασιλείου γιὰ τὴ μεγάλη ἠθικὴ κρίση τῆς ἐποχῆς του:

      «Πουθενὰ δὲν βρίσκει κανεὶς χριστιανικὴ εὐσπλαγχνία, πουθενὰ δὲν χύνεται ἕνα δάκρυ συμπάθειας. Δὲν ὑπάρχει κανεὶς ποὺ θὰ στηρίξει τὸν ἀσθενῆ στὴν πίστη, ἀλλὰ ἔχει ἀνάψει τόσο μῖσος ἀνάμεσα στοὺς συμπατριῶτες, ὥστε ὁ καθένας χαίρεται καὶ ἀγάλλεται περισσότερο γιὰ τὶς ἠθικὲς πτώσεις τοῦ πλησίον, παρὰ γιὰ τὶς δικές του ἐπιτυχίες».

     «Τὸ κακὸ ἔχει ριζώσει μέσα μας, ὥστε καταντήσαμε πιὸ ἄλογοι ἀπὸ τὰ ἄλογα ζῷα, καθόσον ἐκεῖνα, ὅσα εἶναι ἀπὸ τὸ ἴδιο εἶδος, συγκροτοῦν μεταξύ τους μιὰ εἰρηνικὴ ἀγέλη, ἐνῷ σὲ μᾶς ὁ φοβερὸς αὐτὸς πόλεμος ἔχει ξεσπάσει ἐναντίον τῶν συμπολιτῶν μας».

       Εἶναι δύσκολο μὲ αὐτὰ τὰ δεδομένα νὰ εἶναι κάποιος αἰσιόδοξος. Οἱ ὑπεύθυνοι ἄνθρωποι γιὰ τὴ διαπαιδαγώγηση τῶν νέων ἀποδείχθηκε γιὰ πολλοστὴ φορὰ ὅτι δὲν ἐπιθυμοῦν τὰ παιδιὰ νὰ διδαχθοῦν τὶς ἠθικὲς ἀρχὲς τοῦ Εὐαγγελίου, ἀλλὰ νὰ ζοῦν ἐλεύθερα, ὑπακούοντας στὰ πάθη τους, τὰ ὁποῖα ὀνομάζουν «δικαιώματα». Ἔτσι καθημερινὰ βλέπουμε ἀπαράδεκτες συμπεριφορὲς στοὺς νέους, ὅπου τὰ ἀληθινὰ δικαιώματα τοῦ λαοῦ σχεδὸν ἔχουν καταργηθεῖ! Καὶ τὸ κακὸ συν­εχίζεται αὐξανόμενο…

Ορθόδοξος Τύπος