Ἐν Πειραιεῖ 4-2-2019
ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΙΚΑ ΛΕΧΘΕΝΤΑ ΚΑΙ ΠΡΑΧΘΕΝΤΑ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ
ΑΛΒΑΝΙΑΣ κ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
Εἶναι
γνωστές τοῖς πᾶσι οἱ θέσεις τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας κ. Ἀναστασίου, χωρίς
φυσικά νά παραθεωρεῖται τό ἱεραποστολικό του ἔργο στήν Ἀφρική καί τήν Ἀλβανία.
Ὁ
κ. Ἀναστάσιος εἶναι φανερός προωθητής τοῦ διαχριστιανικοῦ καί διαθρησκειακοῦ
πνεύματος. Διετέλεσε Πρόεδρος τοῦ προτεσταντικοῦ καί εἰκονομαχικοῦ λεγομένου
«Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν». Εἶναι ὑπέρμαχος τῆς ψευδοσυνόδου τῆς Κρήτης,
στήν ὁποῖα ζήτησε νά καταδικαστεῖ ὁ ἀντιοικουμενισμός ὡς αἵρεση. Ἔχει
συμμετάσχει σέ οὐκ ὁλίγες ἀντικανονικές συμπροσευχές μέ αἱρετικούς καί ἀλλοθρήσκους.
Διοργανώνει συμπόσια μέ ἐκτός Ἐκκλησίας ἀλλοθρήσκους, προκειμένου νά
καλλιεργήσει τήν ἀρχή τῆς «εἰρηνικῆς συνυπάρξεως τῶν θρησκειῶν» καί τήν διαθρησκειακή
ψευδοενότητα ὡς φυσικό καί ἑπόμενο ἀποτέλεσμα τῆς παγκοσμιοποίησης τῶν θρησκειῶν.
Συμμετέχει, ὡς διαθρησκειακός συγκρητιστής, σέ πλείστα ὅσα παγκόσμια
διαχριστιανικά καί διαθρησκειακά forum, διαμηνύοντας τήν ψευδοένωση τῶν πάντων
στὀ ὄνομα πάντα τῆς ἀγαπολογίας, πού εἶναι ὅμως ψευδοαγάπη, διότι ἀπουσιάζει ἡ Ἀλήθεια,
πού εἶναι ὁ Χριστός. Μέ αὐτήν τήν ἀγαπολογία, στά πλαίσια τῆς ὁποίας καταπατοῦνται
τά δόγματα, ἡ πατερική παράδοση τῆς Ὀρθοδοξίας, οἱ θείες ἐντολές καί τό ἱερό
Πηδάλιο, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας ἔχει συγκινήσει ἀκόμη καί ἡμετέρους, πού τόν ἀποκαλοῦν,
«φωτισμένο Ἱεράρχη», «Γέροντα», «τό θαῦμα τῆς Ἀλβανίας» κ. ἄ.
Ὁ
Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιος διετέλεσε μέλος τῆς Διεθνοῦς «Ἐπιτροπῆς γιά
ἱεραποστολικές μελέτες» τοῦ λεγομένου «Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν» («Π.Σ.Ε.»
1963-69) καί Γραμματέας γιά τήν «Ἱεραποστολική ἔρευνα καί τίς σχέσεις μέ τίς Oρθόδοξες Ἐκκλησίες» στή Γενική Γραμματεία
τοῦ «Π.Σ.E.»
(Γενεύη, 1969-71). Ἔλαβε μέρος στίς Συνελεύσεις Παγκοσμίου Ἱεραποστολῆς καί Eὒαγγελισμοῦ
(Μεξικό 1963, Μπανγκόκ 1973, Μελβούρνη 1980, Σάν Ἀντόνιο 1989) καί τίς Συνελεύσεις
τοῦ «Π.Σ.Ε.» (Οὐψάλα 1968, Ναϊρόμπι 1975, Βανκοῦβερ 1983, Καμπέρα 1991, Χαράρε
1998, Πόρτο Ἀλέγκρε 2006).
Εἶναι
μέλος πολλῶν διεθνῶν ἐπιστημονικῶν ἐπιτροπῶν, ὅπως τῆς «Γερμανικῆς Ἑταιρείας γιά
τήν Ἱεραποστολή», τῆς «Διεθνοῦς Ἑταιρείας Ἱεραποστολικῶν Mελετῶν», τῆς
Διαχριστιανικῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ «Π.Σ.Ε.» γιά τόν διάλογο μέ ἄλλες θρησκεῖες καί ἰδεολογίες
(1975-83), τῆς Mικτῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ «Συμβουλίου τῶν Eὐρωπαϊκῶν Ἐκκλησιῶν» καί τῆς
Συνελεύσεως τῶν παπικῶν «ἐπισκόπων» «Islam in Europe» Committee (1989-91) καί
τοῦ «Διεθνοῦς Συμβουλίου» τοῦ World Conference on Religion and Peace
(1985-1994).
Ἀπό
τό 1959 μετέχει ἐνεργῶς σέ ἀρκετά διεθνῆ συνέδρια, διορθόδοξες, διαχριστιανικές
καί διαθρησκειακές συσκέψεις, ἐκπροσωπώντας τήν διοικούσα Ἐκκλησία ἤ τήν ἐπιστήμη
σέ διαφόρους διεθνεῖς Ὀργανισμούς. Ἔχει δώσει διαλέξεις σέ διάφορα
πανεπιστημιακά κέντρα τοῦ ἐξωτερικοῦ, σχετικά μέ τή σύγχρονη χριστιανική σκέψη,
τόν διαθρησκειακό διάλογο, τήν παγκόσμια ἀλληλεγγύη καί εἰρήνη. Εἶναι ἐπίτιμο μέλος
τοῦ Kuratorium τοῦ παπικοῦ Ἰδρύματος Pro Oriente, Βιέννη (1989), Πρόεδρος-Συντονιστής
τῆς Commission on World Mission and Evangelism τοῦ «Π.Σ.E.» (1984-1991), μέλος
τῆς Kεντρικῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ «Π.Σ.E.» (1998-2006) καί τῆς Ἐπιτροπῆς «Πίστις καί
Tάξις» (2000-2006). Ἀκόμη εἶναι μέλος τῶν European Council of Religious Leaders
/ Religions for Peace (ECRL) (2001) καί Council of 100, Παγκόσμιο Οἰκονομικό Φόρουμ,
Νταβός (2003), ἀντιπρόεδρος τῆς Conference of European Churches (2003), Πρόεδρος
τοῦ λεγομένου «Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν» (2006) καί Ἐπίτιμος Πρόεδρος τῆς
«Παγκοσμίου Διασκέψεως τῶν Θρησκειῶν γιά τήν Εἰρήνη» (2006)[1].
Τήν
στιγμή, πού πολλοί Ὀρθόδοξοι κληρικοί ἐφαρμόζουν τό ἀναφαίρετο ἱεροκανονικό
δικαίωμα τῆς διακοπῆς μνημονεύσεως τοῦ ὀνόματος τοῦ οἰκείου ἐπισκόπου τους, ἐξαιτίας
τοῦ Οἰκουμενισμοῦ καί τῆς ψευδοσυνόδου τῆς Κρήτης, καί γι’αὐτό ἀντικανονικῶς
διώκονται, ὀδηγοῦνται στά ἐπισκοπικά καί συνοδικά δικαστήρια καί ἀπειλοῦνται μέ
τήν ποινή τῆς καθαιρέσεως, καθίσταται ἀναγκαία ὅσο ποτέ ἄλλοτε ἡ σύγκληση μιᾶς
Πανορθοδόξου Συνόδου, πού θά καταδικάσει τήν παναίρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ καί
τήν ψευδοσύνοδο τῆς Κρήτης.
Παραθέτουμε
τά πιό βασικά λεχθέντα, γραφέντα καί πραχθέντα τοῦ Μακαριωτάτου,
μέ χρονολογική σειρά ἀπό τό 2002 ἕως σήμερα 2019, μέ
τήν ἡμερομηνία γιά τό καθένα, τόν τονισμό μέ Bold γράμματα ἀρκετῶν σημείων τους καί τίς ἀνάλογες παραπομπές,
πού ἀποδεικνύουν τίς θέσεις του.
Τέλος, προτείνουμε γιά ἀνάγνωση τό βιβλίο τοῦ Αἰδεσιμολογιωτάτου
Πρωτοπρεσβυτέρου π. Ἰωάννου Φωτοπούλου «Θεανθρώπινη
Καθολικότητα ἤ Πανθρησκειακή Παγκοσμιότητα; Κριτικὲς τοποθετήσεις στὸ βιβλίο
«Παγκοσμιότητα καὶ Ὀρθοδοξία» τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας κ. Ἀναστασίου»,
2002[2].
1) 1-6-2002 Θεία Λειτουργία στή βασιλική τοῦ Ἁγίου Ἀπολλιναρίου στή Ραβέννα τῆς Ἰταλίας, ἱερουργοῦντος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου, ὁ ὁποῖος
μετέδωσε τά Ἄχραντα Μυστήρια σέ αἱρετικούς λαϊκούς παπικούς, καί συλλειτουργοῦντος
τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας Ἀναστασίου, ὁ ὁποῖος δέν ἀντέδρασε καθόλου.
Παρίσταντο καί ἐκπρόσωποι διαφόρων αἱρέσεων καί θρησκειῶν.
(ΠΗΓΗ : https://www.youtube.com/watch?v=gXk_sEPRfR4&t=3434s)
2) «Οἱ Μουσουλμάνοι,
τονίζοντας τήν ἀφοσίωσή τους στόν Ἀβραάμ... συμμετέχουν σ’αὐτή τή διαθήκη, ἔχοντας
κάνει μιά ἰδιότυπη ἱστορική κίνηση πρός τά πίσω».
(ΠΗΓΗ
: ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΤΟΣ, Παγκοσμιότητα καί Ὀρθοδοξία, Ἀθήνα 2003, σ. 166 καί ΜΟΝΑΧΟΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ, «Περί τῆς ἀληθείας τοῦ Θεοῦ τοῦ Ἰσλάμ», Θεοδρομία ΙΒ2 (Ἀπρίλιος - Ἰούνιος 2010) 265).
3 ) «Καί
οἱ μή Χριστιανοί, οἱ ἐθνικοί, οἱ ἀλλόθρησκοι, ἀνήκουν ἀοράτως στήν Ἐκκλησία.
Εἶναι τά ἔθνη συγκληρονόμα καί σύσσωμα καί συμμέτοχα τῆς ἐπαγγελίας αὐτοῦ (τοῦ
Θεοῦ) ἐν τῷ Χριστῷ»
(Ἐφεσ. 3, 6).
(ΠΗΓΗ
: ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ
ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΤΟΣ, Ἴχνη ἀπό τήν ἀναζήτηση τοῦ ὑπερβατικοῦ, ἐκδ.
Ἀκρίτας, 2004, σσ. 423-424 καί ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΙΩ. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ, «Εἶναι καί οἱ ἀλλόθρησκοι
Ἐκκλησία; Ἀπάντησις εἰς τάς οἰκουμενιστικάς θεωρίας τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας ὅτι
«εἶναι τά ἔθνη συγκληρονόμοι καί σύσσωμα καί συμμέτοχα τῆς ἐπαγγελίας αὐτοῦ (τοῦ
Θεοῦ) ἐν τῷ Χριστῷ» », Ὀρθόδοξος Τύπος
(18-11-2011) 1, http://aktines.blogspot.com/2011/11/blog-post_7678.html).
4) Ο ᾿Αρχιεπίσκοπος ᾿Αλβανίας
δὲν παραδέχεται τὸ τοῦ ἁγίου Κυπριανοῦ «ἐκτὸς τῆς ᾿Εκκλησίας δὲν ὑπάρχει
σωτηρία» (extra Ecclesiam nulla salus). Διότι, γράφει, αὐτὸ «γεννήθηκε στὴ Δύση καὶ ἀπέκτησε
Ρωμαιοκαθολικὴ ἰθαγένεια».
(ΠΗΓΗ
: ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ
ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΤΟΣ, Ἴχνη ἀπό τήν ἀναζήτηση τοῦ ὑπερβατικοῦ, ἐκδ.
Ἀκρίτας, 2004, σ. 423 καί ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΙΩ. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ, «Εἶναι καί οἱ ἀλλόθρησκοι Ἐκκλησία;
Ἀπάντησις εἰς τάς οἰκουμενιστικάς θεωρίας τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας ὅτι «εἶναι
τά ἔθνη συγκληρονόμοι καί σύσσωμα καί συμμέτοχα τῆς ἐπαγγελίας αὐτοῦ (τοῦ Θεοῦ)
ἐν τῷ Χριστῷ» », Ὀρθόδοξος Τύπος
(18-11-2011) 1, http://aktines.blogspot.com/2011/11/blog-post_7678.html).
5) 4-12-2009 Ἀγκαλιές τοῦ Ἀλβανίας μέ
τόν Πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ΄ καί προσκύνηση τοῦ Ἀντιχρίστου Πάπα ἀπό σύνοδό του!
(ΒΙΝΤΕΟ)
6) 31-10-2011 Ἀντικανονική
συμπροσευχή τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀναστασίου στή Διαθρησκειακή συνάντηση τῆς Ἀσίζης
(ΠΗΓΗ
: https://www.youtube.com/watch?v=3FvkU2QQTno)
7) 3-9-2012 Ὁμιλία στό «Παγκόσμιο
Συμβούλιο Ἐκκλησιῶν», στήν «Ὀρθόδοξη» Ἀκαδημία τῆς Κρήτης, μέ θέμα
: «Ἡ οἰκονομική κρίσις καί ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας.
Ἀπό κοινωνίαν ἐλευθέρων προσώπων οἱ λαοί γίνονται ὑποψήφιοι δοῦλοι ἀπροσώπων ὁμάδων».
Ἡ
ἐκτελεστική ἐπιτροπή τοῦ λεγομένου «Π.Σ.Ε.» συνῆλθεν εἰς τήν Κρήτην (3-9-2012).
Εἰς αὐτήν συμμετεῖχε καί ὁ Ἀρχιεπίσκοπος πάσης Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιος. Οὗτος ἐξεφώνησε μίαν ὁμιλίαν διά τήν οἰκονομικήν κρίσιν καί
τόν ρόλον τῆς Οἰκονομίας. Εἰς τήν ὁμιλίαν αὐτήν ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας ἀπεκάλεσε τίς αἱρετικές κοινότητες – μέλη
τοῦ «Π.Σ.Ε.» κανονικάς Ἐκκλησίας, κάτι τό ὁποῖον δέν ἀποδέχεται ἡ συντριπτική
πλειοψηφία τοῦ πιστοῦ λαοῦ. Συγκεκριμένα εἶπε : «… 2. Στήν ὀδυνηρή αὐτή
οἰκονομική κρίση, ἡ Ἐκκλησία δέν
μπορεῖ νά μείνει ἁπλός θεατής. Εἶναι ὑποχρεωμένη νά ἀρθρώσει μέ σθένος λόγο
προφητικό, πρός τρεῖς κατευθύνσεις.
α) Σθεναρή κριτική στά μέλη τῶν Ἐκκλησιῶν μας γιά τήν ἀσυνεπῆ πρός
τίς ἀρχές τοῦ Εὐαγγελίου στάση,…
γ) Οἱ κατά τόπους ᾽Εκκλησίες ἔχουν τήν εὐκαιρία νά δείξουν εὐρύτερη ἀλληλεγγύη
μεταξύ τους ἐπιδρώντας στίς κοινωνίες μέσα στίς ὁποῖες ζοῦν»...
(ΠΗΓΗ : «Ἡ οἰκονομική κρίση
καί ὁ ρόλος της Ἐκκλησίας», Ὀρθόδοξος Τύπος
(14-9-2012) 1, 7, http://www.pemptousia.gr/2012/09/katigoro-anastasiou-gia-tin-ikonom/)
8)
27-12-2013 «Προαγωγή» τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας
Τὸν
Νοέμβριο τοῦ 2013 «τιμήθηκε» ἀπὸ τὸν διαθρησκειακὸ
ὀργανισμὸ «Θρησκεῖες γιὰ τὴν Εἰρήνη» ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιος.
«Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος τῆς αὐτοκέφαλης Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας, ὁ
Μακαριώτατος, Ἀναστάσιος, ἐξελέγη ἐπίτιμος
πρόεδρος τοῦ Ὀργανισμοῦ “Θρησκεῖες γιὰ τὴν Εἰρήνη”, ἡ μεγαλύτερη θρησκευτικὴ ὀργάνωση
στὸν κόσμο, μὲ τὴ συμμετοχὴ ὅλων τῶν μεγάλων θρησκευτικῶν κοινοτήτων, ἡ ὁποία ἀποσκοπεῖ
στὴν προώθηση καὶ ἐπίτευξη τῆς εἰρήνης. Ἡ 9η συνέλευσή της, πραγματοποιήθηκε στὶς 20-22 Νοεμβρίου στὴ Βιέννη, καὶ συμμετεῖχαν
600 θρησκευτικοὶ ἡγέτες ἀπὸ ὅλες τὶς περιοχὲς τοῦ κόσμου, γιὰ νὰ μιλήσουν
γιὰ τὴν αὐξανόμενη βία σὲ ὅλη τὴν ὑφήλιο. Σὲ ἀνακοίνωσή της, ἡ Αὐτοκέφαλη Ὀρθόδοξη
Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας ἀναφέρει ὅτι “αὐτὴ ἦταν μία ἐπιλογή,
ποὺ τιμᾶ τὸ ρόλο τῆς Ὀρθόδοξης Αὐτοκέφαλης Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας, ἡ ὁποία πρὶν
ἀπὸ δύο δεκαετίες ἄρχισε τὸ θαῦμα τῆς ἀνάκτησης ἀπὸ τὰ ἐρείπια, ἀλλὰ καὶ γιὰ ὁλόκληρη
τὴ χώρα μας”».
(ΠΗΓΗ
: Ὀρθόδοξος Τύπος (27-12-2013) 2)
9)
15-1-2014 Σημαντική διάκριση γιά τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀλβανίας Ἀναστάσιο
Ἐπίτιμος διδάκτορας
στίς Ἀνθρωπιστικές Ἐπιστῆμες τοῦ γνωστοῦ Ἀμερικανικοῦ
Πανεπιστημίου Fordham τῆς Νέας Ὑόρκης θά ἀναγορευτεῖ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας
κ. Ἀναστάσιος, στή διάρκεια ἐπίσημης τελετῆς, πού θά γίνει το ἀπόγευμα τῆς Τρίτης
28 Ἰανουαρίου 2014, στήν Πανεπιστημιούπολη Rose Hill, πλησίον του Βοτανικοῦ κήπου
της ἀμερικανικῆς μεγαλούπολης. Κατά τη διάρκεια της ἀπονομῆς ὁ Μακαριώτατος
θά ἀναπτύξει το θέμα : «Διαδίδοντας το Εὐαγγέλιο
σέ μία πολυθρησκευτική χώρα. Θεολογικοί στοχασμοί γιά τίς ἄλλες θρησκεῖες».
Τό
Πανεπιστήμιο Fordham ἱδρύθηκε τό 1841 ἀπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο τῆς Νέας Ὑόρκης Rev.
John Hughes, στήν ὁμώνυμη περιοχή τῆς Νέας Ὑόρκης καί ὑπῆρξε τό πρῶτο Παπικό Πανεπιστήμιο στή Βόρειο-Ἀνατολική
ἀκτή τῶν ΗΠΑ. Ἀκολούθησε τήν ἐκπαιδευτική παράδοση τῶν Ἰησουϊτῶν, πού εἶχε ἀναπτυχθεῖ στήν
Εὐρώπη ἀπό τόν 16ο αἰώνα καί ἀναδείχτηκε σέ σπουδαῖο Ἀνώτατο Ἐκπαιδευτικό
Ἴδρυμα, μέ ἐξειδίκευση στίς Ἀνθρωπιστικές ἐπιστῆμες (Θεολογία, Φιλοσοφία, Ἱστορία,
Κοινωνιολογία, Ἐκπαίδευση). Τό ἴδιο πανεπιστήμιο σήμερα προσελκύει φοιτητές ἀπό
ὅλον τόν κόσμο καί ἀξιολογεῖται μέ ὑψηλές βαθμολογίες ἀνάμεσα στά ἄλλα ἀμερικανικά
πανεπιστήμια.
(ΠΗΓΗ
: http://www.amen.gr/article16634)
10) 28-1-2014 ΗΠΑ : Ἐπίσκεψη τοῦ Ἀρχιεπισκόπου
Ἀλβανίας Ἀναστάσιου στή Νέα Υόρκη
Μέ θρησκευτικούς ἡγέτες, πολιτικούς παράγοντες καί στελέχη τῆς
ἑλληνοαμερικανικῆς κοινότητας θά συναντηθεῖ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου
καί πάσης Ἀλβανίας, Ἀναστάσιος, ὁ ὁποῖος ἐπισκέπτεται τή Νέα Ὑόρκη.
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀμερικῆς Δημήτριος
παρέθεσε γεῦμα πρός τιμήν τοῦ Ἀναστάσιου, στήν ἔδρα τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς,
στό ὁποῖο παρακάθισαν ὁ Παπικός
«ἀρχιεπίσκοπος» τῆς Νέας Ὑόρκης Καρδινάλιος Τίμοθι Ντόλαν, ἄλλοι θρησκευτικοί
ἡγέτες, διπλωμάτες καί ἐκπρόσωποι τῆς λαϊκῆς ἡγεσίας τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς
Ἀμερικῆς.
Ἀπό την πλευρά του, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος
Ἀλβανίας, ἀνταποκρινόμενος σέ αἴτημα τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Δημητρίου, ἀναφέρθηκε στήν
πολυετή ἱεραποστολική ἐμπειρία του
καί ἰδιαίτερα στό πῶς βλέπει τό μέλλον
τῶν διαθρησκειακῶν σχέσεων γενικότερα, τή συμβίωση μέ ἄλλες θρησκευτικές
κοινότητες καί τό «σεβασμό γιά τόν ἄλλο».
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας Ἀναστάσιος,
στά πλαίσια τῆς σειρᾶς διαλέξεων τοῦ Πανεπιστημίου Φόρντχαμ τῆς Νέας Ὑόρκης, θά
δώσει σήμερα διάλεξη μέ θέμα : «Ἡ
Ὀρθοδοξία στήν Ἀμερική» καί θά ἀναφερθεῖ «στή διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου σέ μιά πολύ-θρησκευτική χώρα». Τό Πανεπιστήμιο θά ἀνακηρύξει τόν κ. Ἀναστάσιο σέ ἐπίτιμο διδάκτορα ἀνθρωπιστικῶν σπουδῶν, κατά
τή διάρκεια εἰδικῆς τελετῆς.
11) 30-1-2014 ΗΠΑ : Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας Ἀναστάσιος
ἀνακηρύχθηκε ἐπίτιμος διδάκτορας τοῦ Πανεπιστημίου Φόρντχαμ τῆς Νέας Ὑόρκης
Ἐπίτιμο διδάκτορα Ἀνθρωπιστικῶν Σπουδῶν
ἀνακήρυξε τόν Ἀρχιεπίσκοπο Τιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας Ἀναστάσιο τό
Πανεπιστήμιο Φόρντχαμ τῆς Νέας Ὑόρκης, κατά τή διάρκεια εἰδικῆς τελετῆς στόν
ναό τῆς Πανεπιστημιούπολης Rose Hill.
Στά πλαίσια τῆς τελετῆς καί τῆς
σειρᾶς διαλέξεων «Ἡ Ὀρθοδοξία στήν Ἀμερική» καί ἀμέσως μετά τήν ἀπονομή τοῦ
διδακτορικοῦ τίτλου, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀναστάσιος μίλησε μέ θέμα : «Ἡ διάδοση τῶν
καλῶν εἰδήσεων τοῦ Εὐαγγελίου σέ μιά πολυθρησκευτική χώρα : Θεολογικές σκέψεις
γιά τίς ἄλλες θρησκεῖες».
Μετά τήν ἐναρκτήρια δέηση τοῦ
Ἀρχιεπισκόπου Δημητρίου, τόν λόγο ἔλαβε ὁ κοσμήτορας
τοῦ Πανεπιστημίου Στέφεν Φρίντμαν καί ἀνέγνωσε τό κείμενο τῆς ἀνακήρυξης, ἡ
ὁποία ἀναγνωρίζει τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀναστάσιο «ὡς ἐμπνευσμένο ἡγέτη, πού πάντα
πρόθυμος προσέρχεται, ὅπου ὁ Θεός καί ἡ Ἐκκλησία τόν καλεῖ, ὡς μεγάλο σύγχρονο
καί λόγιο Ὀρθόδοξο Ἱεράρχη, ὡς διορατικό θεολόγο καί ὡς ἔνθερμο ὑποστηρικτή τῆς ἁρμονικῆς συνύπαρξης μέ ὅλους τούς ἀνθρώπους
ὅλων τῶν θρησκειῶν», κάνοντας ἰδιαίτερη ἀναφορά στή «θριαμβευτική καί
ἀναστάσιμη πορεία» τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας.
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀναστάσιος, φανερά
συγκινημένος, ἀποδέχθηκε τήν τιμή καί ἐξέφρασε τήν εὐγνωμοσύνη του στό
Πανεπιστήμιο καί τούς ἰθύνοντες. Στή διάλεξη, πού ἀκολούθησε, παρουσίασε σειρά
διδακτικῶν ἐμπειριῶν ἀπό τή διακονία του στήν Ἀλβανία ἀπό τό 1991, ὅταν ἀρχικά
ὁρίσθηκε ἔξαρχος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Ἐξήγησε τήν προσέγγισή του «γιά
τήν ἀναβίωση καί ἀναγέννηση τῆς Αὐτοκέφαλης Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας, τή
διακονία τῆς Ἐκκλησίας πρός ὄφελος ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί τήν ἀναγγελία καί
διάδοση τῶν καλῶν εἰδήσεων τοῦ Εὐαγγελίου». Στό πλαίσιο αὐτό, ὁ κ. Ἀναστάσιος
ἀνέλυσε τρεῖς βασικές ἔννοιες στήν Ὀρθόδοξη Θεολογία : τό Λόγο, τήν Ἀγάπη καί τό
Φῶς.
12) 6/9-3-2014 Ἔλαβε μέρος στήν
Σύναξη τῶν Προκαθημένων στό Φανάρι στίς 09-03-2014 καί
ὑπέγραψε τό μήνυμά της
Σύναξις τῶν
Προκαθημένων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν (Φανάριον, 6 - 9 Μαρτίου 2014)
Μήνυμα
Εἰς τό Ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ
καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Διά τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ, οἱ
Προκαθήμενοι τῶν Ἁγιωτάτων Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, πρός τούς ἁπανταχοῦ
τῆς γῆς Ὀρθοδόξους πιστούς, τούς ἀνά τόν κόσμον ἀδελφούς χριστιανούς καί πρός
πάντα ἄνθρωπον καλῆς θελήσεως, εὐλογίαν ἀπό Θεοῦ καί ἀσπασμόν ἀγάπης καί εἰρήνης.
"Εὐχαριστοῦμεν τῷ Θεῷ πάντοτε περί
πάντων ὑμῶν μνείαν ὑμῶν ποιούμενοι ἐπί τῶν προσευχῶν ἡμῶν, ἀδιαλείπτως
μνημονεύοντες ὑμῶν τοῦ ἔργου τῆς πίστεως καί τοῦ κόπου τῆς ἀγάπης καί τῆς ὑπομονῆς
τῆς ἐλπίδος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἔμπροσθεν τοῦ Θεοῦ καί πατρός ἡμῶν"
(Α΄ Θεσ. α΄ 2-4).
1. Συνελθόντες διά τῆς χάριτος τοῦ
Παναγάθου Θεοῦ, τῇ προσκλήσει τοῦ τῆς Κωνσταντίνου Πόλεως Ἀρχιεπισκόπου καί Οἰκουμενικοῦ
Πατριάρχου Βαρθολομαίου ἐν Φαναρίῳ, μεταξύ 6ης καί 9ης Μαρτίου 2014,
συνεσκέφθημεν ἐν ἀδελφικῇ ἀγάπῃ περί τῶν ἀπασχολούντων σήμερον τήν Ἁγιωτάτην ἡμῶν
Ἐκκλησίαν ζητημάτων. Συλλειτουργοῦντες τῷ Κυρίῳ ἐν τῷ πανσέπτῳ Πατριαρχικῷ Ναῷ
τοῦ Ἁγίου Γεωργίου κατά τήν εὔσημον καί μεγαλώνυμον ταύτην Κυριακήν τῆς Ὀρθοδοξίας,
ἀπευθύνομεν πρός ὑμᾶς λόγον ἀγάπης, εἰρήνης καί παρακλήσεως.
Ἡ Μία, Ἁγία Καθολική καί Ἀποστολική Ὀρθόδοξος
ἡμῶν Ἐκκλησία ἐν τῷ κόσμῳ παροικοῦσα, βιώνει καί αὕτη τάς προκλήσεις τοῦ ἀνθρώπου
ἑκάστης ἐποχῆς. Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, πιστή εἰς τήν Ἱεράν Παράδοσιν, εὑρίσκεται
εἰς διαρκῆ διάλογον μετά τῆς ἑκάστοτε ἐποχῆς, συμπάσχει μετά τῶν ἀνθρώπων καί
συμμερίζεται τήν ἀγωνίαν των. «Ἰησοῦς Χριστός χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς
τούς αἰῶνας» (Ἑβρ. ιγ΄ 8-9).
Οἱ πειρασμοί καί αἱ προκλήσεις τῆς ἱστορίας
εἶναι ἰδιαιτέρως ἔντονοι εἰς τάς ἡμέρας μας καί οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί δέν
δυνάμεθα νά εἴμεθα ἀμέτοχοι εἰς αὐτά ἤ ἀδιάφοροι ἀπέναντί των. Διά τόν λόγον αὐτόν
συνήλθομεν ἐπί τό αὐτό διά νά ἐγκύψωμεν εἰς τούς πειρασμούς καί τά προβλήματα
τά ὁποῖα ἀντιμετωπίζει σήμερον ἡ ἀνθρωπότης. «Ἔξωθεν μάχαι, ἔσωθεν φόβοι» (Β΄
Κορ. ζ΄ 6) οἱ λόγοι αὐτοί τοῦ Ἀποστόλου ἰσχύουν καί σήμερον.
2. Ἀναλογιζόμενοι τήν ὀδύνην τῶν ἀνθρώπων
ἀνά τόν κόσμον, ἐκφράζομεν τήν συμπάθειάν μας διά τό μαρτύριον καί τόν
θαυμασμόν μας διά τήν μαρτυρίαν τῶν χριστιανῶν ἐν τῇ Μέσῃ Ἀνατολῇ, Ἀφρικῇ καί ἀλλαχοῦ
τῆς γῆς. Φέρομεν εἰς τόν νοῦν μας τό διττόν αὐτῶν μαρτύριον: περί τῆς πίστεώς
των ὡς καί περί τῆς διαφυλάξεως τῆς ἱστορικῆς των σχέσεως μετά ἀνθρώπων ἄλλων
θρησκευτικῶν πεποιθήσεων. Καταγγέλλομεν τήν ἀναταραχήν καί τήν ἀστάθειαν αἱ ὁποῖαι
ὠθοῦν τούς χριστιανούς νά ἐγκαταλείψουν τήν γῆν, ἔνθα ἐγεννήθη ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς
Χριστός καί ἔνθεν διεδόθη τό Εὐαγγέλιον εἰς τόν κόσμον ἅπαντα.
Συμπάσχομεν μετά πάντων τῶν θυμάτων τῆς
ἐν Συρίᾳ τραγῳδίας. Καταδικάζομεν πᾶσαν μορφήν τρομοκρατίας καί θρησκευτικῆς ὕβρεως.
Ἡ ἀπαγωγή τῶν Μητροπολιτῶν Παύλου καί Ἰωάννου, ἄλλων κληρικῶν, ὡς καί τῶν
μοναζουσῶν τῆς ἐν Μααλούλᾳ Ἱερᾶς Μονῆς τῆς Ἁγίας Θέκλης, ἀποτελεῖ χαίνουσαν
πληγήν καί ζητοῦμεν τήν ἄμεσον ἀπελευθέρωσίν των.
Ἀπευθύνομεν ἔκκλησιν εἰς πάντα ἐμπλεκόμενον
πρός ἄμεσον κατάπαυσιν τῶν στρατιωτικῶν ἐπιχειρήσεων, ἀπελεύθερωσιν τῶν αἰχμαλώτων
καί ἑδραίωσιν τῆς εἰρήνης ἐν τῇ περιοχῇ διά τοῦ διαλόγου. Οἱ ἐν Μέσῃ Ἀνατολῇ
χριστιανοί ἀποτελοῦν τήν ζύμην τῆς εἰρήνης. Εἰρήνη διά πάντα ἄνθρωπον σημαίνει ἐπίσης
εἰρήνη διά τούς χριστιανούς. Στηρίζομεν τό Πατριαρχεῖον Ἀντιοχείας εἰς τήν
πνευματικήν καί ἀνθρωπιστικήν διακονίαν αὐτοῦ, ὡς ἐπίσης καί τάς προσπαθείας αὐτοῦ
διά τήν παλινόρθωσιν τῆς περιοχῆς καί τήν παλιννόστησιν τῶν προσφύγων.
3. Ἐνθέρμως προσευχόμεθα ὑπέρ τῆς
διεξαγωγῆς εἰρηνικῶν διαπραγματεύσεων καί τῆς ἐν προσευχῇ καταλλαγῆς πρός ἔξοδον
ἐκ τῆς ἐν Οὐκρανίᾳ συνεχιζομένης κρίσεως. Καταδικάζομεν τάς ἀπειλάς βιαίας
καταλήψεως Ἱερῶν Μονῶν καί Ναῶν καί προσευχόμεθα διά τήν ἐπιστροφήν τῶν ἀδελφῶν
ἡμῶν, τῶν σήμερον εὑρισκομένων ἐκτός τῆς κοινωνίας μετά τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας.
4. Ἡ παγκόσμιος οἰκονομική κρίσις ἀποτελεῖ
θεμελιώδη ἀπειλήν διά τήν δικαιοσύνην καί τήν εἰρήνην εἰς τοπικόν καί
παγκόσμιον ἐπίπεδον. Αἱ συνέπειαι αὐτῆς εἶναι ἐμφανεῖς εἰς ἅπαντα τά στρώματα τῆς
κοινωνίας, ἔνθα ἀπουσιάζουν ἀξίαι ὡς ἡ ἀξιοπρέπεια τοῦ προσώπου, ἡ ἀδελφική ἀλληλεγγύη
καί ἡ δικαιοσύνη. Τά αἴτια τῆς κρίσεως ταύτης δέν εἶναι ἀμιγῶς οἰκονομικά. Εἶναι
καί πνευματικῆς καί ἠθικῆς φύσεως. Ἀντί τοῦ συσχηματισμοῦ πρός τά παγκόσμια εἴδωλα
τῆς ἰσχύος, τῆς πλεονεξίας καί τῆς φιληδονίας, ἐξαίρομεν τήν ἀποστολήν μας νά
μεταμορφώσωμεν τόν κόσμον, ἐφαρμόζοντες τάς ἀρχάς τῆς δικαιοσύνης, τῆς εἰρήνης καί
τῆς ἀγάπης.
Συνεπείᾳ τοῦ ἐγωϊσμοῦ καί τῆς
καταχρήσεως τῆς ἐξουσίας, πολλοί ἄνθρωποι ὑποτιμοῦν τήν ἱερότητα τοῦ ἀνθρωπίνου
προσώπου, ἀδιαφοροῦντες νά διακρίνουν τό πρόσωπον τοῦ Θεοῦ εἰς τούς ἐλαχίστους
τῶν ἀδελφῶν μας (πρβλ. Ματθ. κε΄, 40, 45), πολλοί δέ παραμένουν ἀδιάφοροι ἔναντι
τῆς πτωχείας, τῆς ὀδύνης καί τῆς βίας, αἱ ὁποῖαι μαστίζουν τήν ἀνθρωπότητα.
5. Ἡ Ἐκκλησία καλεῖται νά ἀρθρώσῃ
τόν προφητικόν της λόγον. Ἐκφράζομεν τήν εἰλικρινῆ ἡμῶν ἀνησυχίαν διά τάς τοπικάς
καί παγκοσμίους τάσεις, αἱ ὁποῖαι ἀπαξιώνουν καί διαβιβρώσκουν τάς ἀρχάς τῆς
πίστεως, τήν ἀξιοπρέπειαν τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, τόν θεσμόν τοῦ γάμου καί τό
δῶρον τῆς δημιουργίας.
Ὑπογραμμίζομεν τήν ἀναμφισβήτητον ἱερότητα
τῆς ἀνθρωπίνης ζωῆς ἀπό τῆς συλλήψεως μέχρι τοῦ φυσικοῦ θανάτου. Ἀναγνωρίζομεν
τόν γάμον ὡς ἕνωσιν ἀνδρός καί γυναικός, ἡ ὁποία εἰκονίζει τήν ἕνωσιν τοῦ
Χριστοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας Του. Ἀποστολή ἡμῶν εἶναι ἡ διαφύλαξις τοῦ φυσικοῦ
περιβάλλοντος ὡς οἰκονόμων καί οὐχί ὡς κατόχων αὐτοῦ. Κατά τήν περίοδον ταύτην
τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς προτρεπόμεθα τόν κλῆρον καί τόν λαόν ἡμῶν
νά ἐπιδείξουν πνεῦμα μετανοίας, νά βιώσουν τήν καθαρότητα τῆς καρδίας, τήν
ταπείνωσιν καί τήν συγχωρητικότητα, καταθέτοντες εἰς τήν κοινωνίαν μαρτυρίαν περί
τῶν πάντοτε ἐπικαίρων διδαγμάτων τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.
6. Ἡ Σύναξις αὕτη τῶν Προκαθημένων
συνιστᾷ δι᾿ ἡμᾶς μίαν εὐλογημένην εὐκαιρίαν, ἵνα ἐπαναβεβαιώσωμεν τήν ἑνότητα ἡμῶν
διά τῆς κοινωνίας καί τῆς συνεργασίας. Ἐπιβεβαιοῦμεν τήν ἀφοσίωσιν ἡμῶν εἰς τήν
ἔννοιαν τῆς συνοδικότητος, ἥτις τυγχάνει ὑψίστης σημασίας διά τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας.
Ἐνωτιζόμεθα τήν ρῆσιν τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Ἀρχιεπισκόπου
Κωνσταντινουπόλεως, ὅτι "τό τῆς Ἐκκλησίας ὄνομα, οὐ χωρισμοῦ ἀλλ᾿ ἑνώσεως
καί συμφωνίας ὄνομα". Ἡ καρδία ἡμῶν
στρέφεται πρός τήν ἀπό μακροῦ ἀναμενομένην Ἁγίαν καί Μεγάλην Σύνοδον τῆς Ὀρθοδόξου
Ἐκκλησίας, διά νά μαρτυρήσωμεν τήν ἑνότητα αὐτῆς, ὡς καί τήν εὐθύνην καί τήν
στοργήν της πρός τόν σύγχρονον κόσμον.
Ἡ
Σύναξις συνεφώνησεν ὅτι ἡ προπαρασκευαστική τῆς Συνόδου ἐργασία πρέπει νά ἐντατικοποιηθῇ.
Εἰδική Διορθόδοξος Ἐπιτροπή θά ἀρχίσῃ τό ἔργον αὐτῆς ἀπό τοῦ Σεπτεμβρίου 2014
καί θά ὁλοκληρώσῃ αὐτό μέχρι τοῦ Ἁγίου Πάσχα τοῦ ἔτους 2015. Θά ἀκολουθήσῃ
Προσυνοδική Πανορθόδοξος Διάσκεψις κατά τό πρῶτον ἥμισυ τοῦ ἔτους 2015. Ἅπασαι
αἱ ἀπόφασεις, τόσον κατά τάς ἐργασίας τῆς Συνόδου, ὅσον καί κατά τά
προπαρασκευαστικά στάδια αὐτῆς, θά λαμβάνωνται καθ᾿ ὁμοφωνίαν. Ἡ Ἁγία καί
Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας θά συγκληθῇ ὑπό τοῦ Οἰκουμενικοῦ
Πατριάρχου ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐν ἔτει 2016, ἐκτός ἀπροόπτου. Ἡ Σύνοδος θά
προεδρεύηται ὑπό τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου. Οἱ ἀδελφοί Αὐτοῦ Προκαθήμενοι τῶν
λοιπῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν θά κάθηνται ἐκ δεξιῶν καί ἐξ εὐωνύμων Αὐτοῦ.
7. Ἀναποσπάστως συνδεδεμένη πρός τήν
ἑνότητα εἶναι ἡ ἱεραποστολή. Ἡ Ἐκκλησία δέν ζῇ διά τόν ἑαυτόν της, ἀλλά ὀφείλει
νά μαρτυρῇ καί νά μοιράζηται τά δῶρα τοῦ Θεοῦ μετά τῶν ἐγγύς καί τῶν μακράν.
Μετέχοντες τῆς Θείας Εὐχαριστίας καί προσευχόμενοι ὑπέρ τῆς οἰκουμένης,
καλούμεθα νά συνεχίσωμεν τήν λειτουργίαν μετά τήν Θείαν Λειτουργίαν καί νά
μοιρασθῶμεν μεθ᾿ ὁλοκλήρου τῆς ἀνθρωπότητος τά δῶρα τῆς ἀληθείας καί τῆς ἀγάπης,
συμφώνως πρός τήν τελευταίαν ἐντολήν καί διαβεβαίωσιν τοῦ Κυρίου:
"Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη [...] καί ἰδού ἐγώ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι
[...] ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος" (Ματθ. κη΄, 19-20).
8. Ζῶμεν ἐντός ἑνός κόσμου, ὅπου ἡ
πολυπολιτισμικότης καί ὁ πλουραλισμός συνιστοῦν ἀναπόφευκτον πραγματικότητα καί
συνεχῶς μεταβαλλομένην. Ἔχομεν ἐπίγνωσιν τοῦ γεγονότος ὅτι οὐδέν θέμα τῆς ἐποχῆς
μας δύναται νά θεωρηθῇ ἤ ἐπιλυθῇ ἄνευ ἀναφορᾶς εἰς τό παγκόσμιον, καθώς καί ὅτι
οἱαδήτις πόλωσις μεταξύ τοπικοῦ καί παγκοσμίου καταλήγει εἰς ἀλλοίωσιν τοῦ ὀρθοδόξου
φρονήματος.
Ὡς ἐκ τούτου, ἐνώπιον καί αὐτῶν εἰσέτι
τῶν διαφωνιῶν, διαχωρισμῶν καί διαιρέσεων, εἴμεθα ἀποφασισμένοι νά διακηρύξωμεν
τό μήνυμα τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἀναγνωρίζομεν ὅτι ὁ διάλογος τυγχάνει πάντοτε
καλλίτερος τῆς συγκρούσεως. Ἡ ἀποχώρησις καί ἡ ἀπομόνωσις οὐδέποτε ἀποτελοῦν ἐπιλογήν.
Ἐπαναβεβαιοῦμεν τήν ὑποχρέωσίν μας νά διαλεγώμεθα πρός τόν ἄλλον, μετά τῶν ἄλλων
ἀνθρώπων, μετά τῶν ἄλλων πολιτισμῶν, ὅπως καί μετά τῶν ἄλλων χριστιανῶν καί τῶν
ἀνθρώπων ἄλλων θρησκευτικῶν πεποιθήσεων.
9. Παρά τάς ἀνωτέρω προκλήσεις,
διακηρύσσομεν τό Εὐαγγέλιον τοῦ Θεοῦ "ὅστις τοσοῦτον ἠγάπησε τόν
κόσμον" ὥστε "ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν". Τοιουτοτρόπως, οἱ Ὀρθόδοξοι
παραμένομεν πλήρεις ἐλπίδος. Παρά τάς δυσχερείας τολμῶμεν, ἐν τούτοις, νά ἔχωμεν
τήν ἐλπίδα ἡμῶν εἰς τόν Θεόν Ὅστις ἐστί "ὁ ὤν καί ὁ ἦν καί ὁ ἐρχόμενος, ὁ
παντοκράτωρ" (Ἀποκ. α΄, 8). Διό καί ἀναμιμνῃσκόμεθα ὅτι ὁ τελευταῖος λόγος
-λόγος ἀγαλλιάσεως, ἀγάπης καί ζωῆς- ἀνήκει εἰς Αὐτόν, ᾯ πρέπει πᾶσα δόξα, τιμή
καί προσκύνησις εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Ἐν Φαναρίῳ, τῇ 9ῃ Μαρτίου 2014
+ Ὁ Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαῖος
+ Ὁ Ἀλεξανδρείας Θεόδωρος
+ Ὁ Ἱεροσολύμων Θεόφιλος
+ Ὁ Μόσχας Κύριλλος
+ Ὁ Σερβίας Εἰρηναῖος
+ Ὁ Ρουμανίας Δανιήλ
+ Ὁ Βουλγαρίας Νεόφυτος
+ Ὁ Γεωργίας Ἠλίας
+ Ὁ Κύπρου Χρυσόστομος
+ Ὁ Ἀθηνῶν Ἱερώνυμος
+ Ὁ Βαρσοβίας Σάββας
+ Ὁ Τιράνων Ἀναστάσιος
13) 14-09-2014 Ἀντίδραση τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας : «Ἡ ἐπίσκεψη τοῦ πάπα Φραγκίσκου στήν Ἀλβανία εἶναι καλοδεχούμενη»
Ἀπεγνωσμένη προσπάθεια, γιά νά χαλάσουν τήν φιλόξενη ἀτμόσφαιρα καί
τήν θρησκευτική ἁρμονία.
Ἀντίδραση τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας γιά τήν δήλωση τοῦ Νικόλα
Μάρκου παραμονές τῆς ἐπίσκεψης τοῦ Πάπα.
Ὅπως
ἔχουμε δηλώσει, ὁ ἐρχομός τοῦ Πάπα Φραγκίσκου
στήν χώρα μας εἶναι πέρα ἀπό καλοδεχούμενη καί ἡ συνέχεια μιᾶς παράδοσης ἐξαιρετικῶν
σχέσεων καί ὄχι μόνο μεταξύ τῶν χριστιανῶν. Ἀπό τήν στιγμή πού ἡ θρησκευτική
ἐλευθερία ἐπανῆλθε, οἱ βασικές
θρησκευτικές κοινότητες, μουσουλμάνοι, ὀρθόδοξοι, καθολικοί καί μπεκτασίδες, ἔχουν
καλλιεργήσει, ὄχι μόνο τήν θρησκευτική ἀνεκτικότητα καί τήν κατανόηση, ἀλλά κάτι
πιό σημαντικό : τόν ἀλληλοσεβασμό, τήν ἀμοιβαιότητα, τήν δημιουργική συνεργασία.
Γεγονός, πού ἔχει βοηθήσει γενικά στήν εἰρηνική συμπόρευση καί τήν ἀνάπτυξη τῆς
χώρας.
Καθόλου
τυχαῖο δέν εἶναι, πού λίγο πρίν ἀπό τήν ἐπίσκεψη στήν Ἀλβανία, ὁ Πάπας θά δήλωνε «αὐτοί εἶναι ἱκανοί νά
δημιουργοῦν μιά «κυβέρνηση ἐθνικῆς ἑνότητας» μεταξύ μουσουλμάνων, ὀρθοδόξων καί
καθολικῶν καί ἕνα διαθρησκευτικό συμβούλιο, πού ἔχει βοηθήσει πολύ, καί εἶναι ἰσορροπημένο.
Αὐτή εἶναι ἡ θρησκευτική ἁρμονία». Εἶναι ἀκριβῶς αὐτή ἡ μοναδική ἀξία, πού ὁ
λαός μας ἔχει καλλιεργήσει ἐδῶ καί αἰῶνες, πού τώρα πιά ἀναφέρεται ὡς ἡ πιό
σημαντική μαρτυρία, πού μπορεῖ νά δώσει στήν Εὐρώπη καί τόν κόσμο, κατατάσσοντας
τήν χώρα δίπλα στίς πιό πολιτισμένες χῶρες.
Γιά
κακή μας τύχη, μερικά ΜΜΕ χρησιμοποιήθηκαν, γιά νά δώσουν φωνή καί εἰκόνα σέ
μερικές ὀθόνες καί ἐφημερίδες σέ ἕνα ἄτομο ἀπό τό Ἐλμπασάν, πού ἔχει αὐτοανακηρυχθεῖ
ἱερέας, πού βεβηλώνει κάθε μέρα τά ἱερά ὀρθόδοξα μυστήρια, καί λέει ψέματα ἐναντίον
ἁγίων, ἱερῶν κανόνων καί κληρικῶν τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, πού στηρίζεται ἀπό ἀντί-ὀρθόδοξα
κυκλώματα, πού θέλουν νά σπείρουν τήν διχόνοια μεταξύ ἀλβανῶν. (Αὐτός δέν ἀναγνωρίζεται
ὡς κληρικός ἀπό καμία Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία στόν κόσμο ἤ χριστιανική ἐκκλησία καί ἀπό
καμία ἄλλη θρησκεία ἤ κράτος).
Οἱ
ὀρθόδοξοι τῆς Ἀλβανίας τό ἔχουν ἐκφράσει μέ ὅλους τούς δυνατούς τρόπους καί σέ
δύσκολες στιγμές, πώς εἶναι ἑνωμένοι, γύρω ἀπό τόν ἀρχιποιμένα τους, τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀναστάσιο, ὁ ὁποῖος ἀναγνωρίζεται
καί τιμᾶται, ὄχι μόνο ἀπό τίς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, ἀλλά καί ἀπό ὅλες τίς
Χριστιανικές Ἐκκλησίες, καί εὐρύτερα ἀπό τίς ἄλλες θρησκεῖες (μεταξύ ἄλλων αὐτός
εἶναι Ἐπίτιμος Πρόεδρος τοῦ «Θρησκεῖες γιά τήν Εἰρήνη», ὁ μεγαλύτερος
διαθρησκευτικός ὀργανισμός στό κόσμο) καί ἀποστασιοποιοῦνται ἀπό τέτοιες
δηλώσεις καί στάσεις.
Οἱ συναντήσεις καί οἱ ἐπαφές τῆς Ἐκκλησίας
μας μέ τήν ἱεραρχία τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας εἶναι συχνές καί σέ περιπτώσεις
κοινῶν, ἀμέτρητων δραστηριοτήτων, μέσα καί ἔξω ἀπό τήν χώρα. «Οἱ ἀδερφικές σχέσεις
μεταξύ καθολικῶν καί ὀρθοδόξων εἶναι ἔμπνευση γιά ὅλο τόν ἀλβανικό λαό καί
μαρτυροῦν ὅτι γιά τους χριστιανούς εἶναι δυνατόν νά ζοῦν σέ ἁρμονία…», δήλωσε ὁ
Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ΄, στίς 4 Δεκεμβρίου 2011, κατά τήν ἐπίσημη ἐπίσκεψη του Ἀρχιεπισκόπου
Ἀναστασίου στό Βατικανό. Αὐτή ἡ σχέση ἀποτελεῖται ἀπό
πρωτοβουλίες καί πολλές συναντήσεις, πού ξεκινοῦν ἀπό προσωπικές συναντήσεις καί τήν γνωριμία τοῦ Μακαριοτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀναστασίου
μέ τόν Πάπα Ἰωάννη Παῦλο, στίς πολλές διεθνές συναντήσεις πού πραγματοποιήθηκαν
στό ὄνομα τῆς εἰρήνης καί τῆς εἰρηνικῆς συμβίωσης μεταξύ τῶν θρησκειῶν καί μέχρι
τήν κοινή πρωτοβουλία ἐδῶ στήν χώρα, ὅπως ἡ Διαδογματική Βιβλική Ἑταιρεία καί
τό Διαθρησκευτικό Συμβούλιο τῆς Ἀλβανίας, οἱ συχνές συναντήσεις, ἡ παρουσία στίς
τελετές τῶν ἀλλήλων καί σέ σημαντικές στιγμές κ.ἄ. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀναστάσιος εἶχε
προσωπική πλούσια ἀλληλογραφία μέ τόν Πάπα Ἰωάννη Παῦλο Β' καί μέ τόν Πάπα Βενέδικτο
ΙΣΤ’. Ἀσφαλῶς ἡ ἐπίσκεψη τοῦ Πάπα θά βοηθήσει στήν καλύτερη ἀνάδειξη αὐτῆς τῆς
μοναδικῆς ἁρμονίας καί θά ἐξατμίσει τέτοιες κακόβουλες στάσεις.
Τίρανα 14-09-2014
Γραφεῖο Τύπου Ὀρθόδοξης Αὐτοκέφαλης Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας
14) 23-09-2014 Διαθρησκειακή ἑνότητα γύρω ἀπό τον Πάπα κατά τήν ἐπίσκεψή του στήν Ἀλβανία
(ΒΙΝΤΕΟ)
Ἐνώπιον τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Τιράνων Ἀναστασίου, ἄλλων
ὀρθοδόξων κληρικῶν καί ἐκπροσώπων ἄλλων ὁμολογιῶν καί θρησκειῶν μίλησε ὁ Πάπας Φραγκίσκος
κατά τήν ἐπίσκεψή του στήν Ἀλβανία. Ἔκανε μάλιστα χιοῦμορ, σχολιάζοντας τόν τρόπο,
πού ἦταν καθισμένοι οἱ ἐκπρόσωποι των θρησκειῶν ἀπό τή μία πλευρά καί οἱ Παπικοί
ἀπό τήν ἄλλη : Μοιάζει σάν νά εἴμαστε δύο ὁμάδες: οἱ Καθολικοί ἀπό τή μία καί ὅλοι οἱ ἄλλοι ἀπό τήν ἄλλη, εἶπε (δεῖτε στό 1.50 κ. ἑξῆς)
15) 09-01-2015 Ὅλες οἱ ἀπαντήσεις γιά τίς σχέσεις Χριστιανισμοῦ - Ἰσλάμ ἀπό
τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀλβανίας
Τό
περιστατικό στή Γαλλία μέ τήν ἐπίθεση στό σατυρικό περιοδικό ἀνέδειξε γιά
πολλοστή φορά τίς προθέσεις καί τήν ἀκραία δράση τοῦ
φονταμενταλιστικού Ἰσλάμ. Μέ τό θέμα τοῦ Ἰσλάμ ἔχει ἀσχοληθεῖ ἐκτενέστατα
μιά ἀπό τίς πιό σοφές φωνές τῆς σύγχρονης Ὀρθοδοξίας, ὁ
Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων & πάσης Ἀλβανίας Ἀναστάσιος.
Στό
βιβλίο τοῦ "Ἰσλάμ, θρησκειολογική ἐπισκόπηση" , ἀπό τή δεκαετία τοῦ 1980
ὅσο ἀκόμη ἦταν Ἐπίσκοπος Ἀνδρούσης καί Καθηγητής του Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, ἔχει
περιγράψει τά βασικά στοιχεῖα τοῦ Ἰσλάμ, τίς θεολογικές του γραμμές καί τήν
λατρευτική ζωή, τίς ἠθικές κατευθύνσεις του, τά χαρακτηριστικά τοῦ σύγχρονου Ἰσλάμ
καί ἄλλα πολλά. Πρός τό τέλος αὐτοῦ τοῦ ἐμπεριστατωμένου πονήματος ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας κάνει ἰδιαίτερη
ἀναφορά στήν συντηρητική τάση τοῦ Ἰσλάμ, ἡ ὁποία κηρύττει τήν ἀνάγκη ἐξαγνισμοῦ,
καθάρσεως καί ἐπιστροφῆς στίς πηγές τοῦ Ἰσλάμ. Μέ λίγα λόγια τήν γενικότερη ἀναστήλωση
τοῦ λεγομένου "Οἴκου τοῦ Ἰσλάμ". Μεταξύ
ἄλλων ἀναφέρει πώς "ὁ θρησκευτικός ἐνθουσιασμός - φανατισμός - μέ τόν ὁποῖο
ὁπλίζει τάς μάζας τό Ἰσλάμ, προσέφερε μεγάλας ὑπηρεσίας εἰς πολλάς ἐθνικιστικάς
κινήσεις ἀνά τόν κόσμον"!
Σημειώνει
δέ πώς οἱ πολιτικοοικονομικές συνθῆκες μέ τήν ἄνοδο τοῦ οἰκονομικοῦ δυναμικοῦ τῶν
ἰσλαμικῶν πολιτειῶν κυρίως λόγῳ τοῦ πετρελαίου καί ἡ ἐπακολουθήσασα βελτίωση τοῦ
βιοτικοῦ ἐπιπέδου, οἱ ἐξοπλισμοί, τά ὑπερκέρδη δημιούργησαν νέα αὐτοπεποίθηση
καί αἴσθηση δυνάμεως στούς φορεῖς τοῦ Ἰσλάμ. Χαρακτηριστικά ἀναφέρει πώς "ὁ
μαῦρος χρυσός ἀποδεικνύεται πολύτιμος, ὄχι μόνο διά τόν φωτισμόν καί τήν κίνησιν
τῆς βιομηχανικῆς Δύσεως, ἀλλά καί διά τήν τόνωσιν τοῦ πυρσοῦ τοῦ Ἰσλάμ".
Αὐτό,
πού κάνει ἰδιαίτερη ἐντύπωση πάντως, εἶναι πώς στόν ἐπίλογό του καί μετά ἀπό ἐμπεριστατωμένη
ἀνάλυση σχεδόν 300 σελίδων ὁ Ἀρχιεπίσκοπος καταλήγει στό συμπέρασμα πώς "ἀπό ὅλας τάς ζώσας θρησκείας
τό Ἰσλάμ βρίσκεται πλησιέστερον - τόσο πνευματικῶς ὅσο καί γεωγραφικῶς - πρός
τόν Ὀρθόδοξον Χριστιανισμό, παρά
τάς βαθειάς θεολογικάς διαφοράς καί τίς δραματικές συγκρούσεις τοῦ παρελθόντος".
Μετά τούς "δίδυμους πύργους"
Ὁ
Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας ἐρωτήθηκε σχετικά μέ τό Ἰσλάμ καί μετά τό τραγικό
περιστατικό μέ τό χτύπημα στούς "δίδυμους πύργους" τῆς Νέας Ὑόρκης. Σέ
συνέντευξή του στήν ἐφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ ἕνα μήνα μετά τό χτύπημα (13.10.2001) τόνισε
πώς ἕνα ἀκραῖο Ἰσλάμ ἀποτελεῖ πόλο ἕλξης
τῶν πεινασμένων καί συμπλήρωσε πώς «Ζοῦμε μιά σύγκρουση πολιτισμοῦ καί
τρομοκρατίας κι ὄχι μιά σύγκρουση πολιτισμῶν».
Διαβάστε
τα σχετικά ἀποσπάσματα :
Συμφωνεῖτε
μέ τήν ἐκτίμηση τοῦ Χάντινγκτον ὅτι ζοῦμε μιά σύγκρουση πολιτισμῶν;
Μᾶλλον
ζοῦμε μιά σύγκρουση πολιτισμοῦ καί τρομοκρατίας.
Δέν πιστεύω ὅτι ἡ τρομοκρατία ἐκφράζει πολιτισμό. Ἀπό παλαιότερα διαφωνοῦσα μέ
τό βιβλίο του Samuel Huntington «Ἡ σύγκρουση τῶν πολιτισμῶν». Ὡς γνωστόν, ὁ
συγκεκριμένος καθηγητής στρατηγικῶν μελετῶν διακρίνει μεταξύ δυτικοῦ πολιτισμοῦ,
ὅπως διαμορφώθηκε ἀπό τόν Ρωμαιοκαθολικισμό καί τόν Προτεσταντισμό, καί ἀνατολικοῦ
πολιτισμοῦ, στόν ὁποῖο μαζί μέ το Ἰσλάμ ἐντάσσει μέ αὐθαίρετο τρόπο καί τον Ὀρθόδοξο
Χριστιανισμό. Αὐτή κυρίως τήν τελευταία σύνδεση τή θεωρῶ ἀπαράδεκτη. Σέ παλαιότερες
ἐποχές ἡ τρομοκρατία ὡς κραυγή διαμαρτυρίας ἐναντίον καταπιεστικῶν καθεστώτων
χρησιμοποιήθηκε ἀπό ὁμάδες ἀδιάφορες ἤ καί ἐχθρικές πρός
κάθε μορφή θρησκευτικότητας. Τό νέο, πού βλέπουμε σήμερα, εἶναι μιά ἐξελιγμένη
τρομοκρατία, πού μαζί μέ τήν τελευταία τεχνολογία χρησιμοποιεῖ θρησκευτικές
παρορμήσεις. Δέν νομίζω ὅτι οἱ ὀργανωτές τοῦ τρομοκρατικοῦ χτυπήματος τῆς 11ης
Σεπτεμβρίου ἐκπροσωποῦν τό Ἰσλάμ στό σύνολό του. Ὑπάρχουν πολλοί μουσουλμάνοι,
πού τό καταδίκασαν.
Συμφωνεῖτε
μέ αὐτούς, πού περιγράφουν τήν κατάσταση ὡς τήν ἀρχή ἑνός θρησκευτικοῦ πολέμου ἀνάμεσα
στό Ἰσλάμ καί στόν Χριστιανισμό;
Δέν
εἶναι, νομίζω, ἀκριβές νά μιλοῦμε γιά θρησκευτικό πόλεμο ἀνάμεσα στό Ἰσλάμ καί
στόν Χριστιανισμό. Κατ' ἀρχήν, δέν ὑπάρχει αὐτή τή στιγμή ἕνας ἑνιαῖος
χριστιανικός κόσμος. Ἐπίσης, δέν ὑπάρχει ἕνα ἑνιαῖο Ἰσλάμ. Στόν δυτικό κόσμο
πολύ μεγάλο ποσοστό εἶναι ἐντελῶς ἀδιάφορο στίς χριστιανικές ἀρχές. Ἡ ἐκκοσμίκευση
καί ἡ θρησκευτική ἀδιαφορία ἔχουν δημιουργήσει στίς καπιταλιστικές κοινωνίες νέες
ἀρχές, νέο προσανατολισμό.
Ὑπάρχει
«καλό» Ἰσλάμ, πού ἀποκηρύσσει τήν τρομοκρατία, καί «κακό» Ἰσλάμ, πού πυροδοτεῖ
τήν ἔνταση;
Ὑπάρχει
πρόβλημα. Τό ὁποῖο δέν λύνεται μέ τό νά ἀποφανθοῦν ὁρισμένοι διανοούμενοι
μουσουλμάνοι ὅτι το ἀληθινό Ἰσλάμ ἀποκηρύσσει
την τρομοκρατία. Γεγονός παραμένει ὅτι πλήθη μουσουλμάνων ἔχουν πεισθεῖ ὅτι αὐτό,
πού κάνουν, εἶναι πόλεμος καί μάλιστα ἱερός πόλεμος, «τζιχάντ». Σ' αὐτό τούς ἐξυπηρετεῖ
καί ἡ πρόσφατη ὁρολογία τῶν Δυτικῶν. Καί τόν «ἱερό πόλεμο», ὄχι μόνο δέν τόν
καταδικάζει τό «ἀληθινό Ἰσλάμ», ἀλλά τόν ἀπαιτεῖ ἀπό τούς πιστούς μουσουλμάνους.
Αὐτή τήν ἐποχή, λοιπόν, ὑπάρχει ἕνα ἤπιο
Ἰσλάμ, πού ἀποκηρύσσει τήν τρομοκρατική δράση, καί ἕνα ἄλλο, πού ἀνεπιφύλακτα
τήν κηρύσσει. Καί τό πιό ἐπικίνδυνο εἶναι ὅτι οἱ ὀπαδοί τῆς δεύτερης αὐτῆς τάσης
ἔχουν πεισθεῖ ὅτι, δίνοντας τή ζωή τους γιά τό Ἰσλάμ ἐξασφαλίζουν τό ὕψιστο
ζητούμενο ἀπό ἕναν πιστό, μιά βέβαιη εἴσοδο στόν παράδεισο. Καί οἱ δύο τάσεις εἶναι
σέ θέση νά δικαιώσουν τήν ἄποψή τους μέ ἐδάφια καί ἐπιχειρήματα ἀπό τό Κοράνιο.
Ἀνεξάρτητα ἀπό τό ποιό καί ἀπό ποιούς θεωρεῖται ἀληθινό Ἰσλάμ, γεγονός εἶναι ὅτι
καί τό ἄλλο Ἰσλάμ ἀποτελεῖ μιά πραγματικότητα. Καί στό σημεῖο αὐτό ἐπιβάλλεται
ψύχραιμη καί νηφάλια ἀντιμετώπιση. Οἱ θρησκευτικές πεποιθήσεις ἔχουν τή δική
τους λογική καί δυναμική.
Τί
εἶναι τό πλέον ἀνησυχητικό στήν ἐξέλιξη αὐτή τῶν πραγμάτων;
Οἱ
οἰκονομικά ἀνεπτυγμένες κοινωνίες τῆς Δύσης πρέπει νά λάβουν σοβαρά ὑπόψη τους
μιά σημαντική μετατόπιση, πού γίνεται στήν ἐποχή μας στή συμπεριφορά τῶν φτωχότερων
κοινωνιῶν τοῦ πλανήτη μας. Στόν εἰκοστό αἰώνα, πολλές ἀπό τίς καταπιεζόμενες ὁμάδες
προσανατολίστηκαν πρός τόν κομμουνισμό, ὁ ὁποῖος εἶχε ταυτισθεῖ μέ τόν ἱστορικό
ὑλισμό. Καί ἐνῶ εἶχε υἱοθετήσει σημαντικά χριστιανικά συνθήματα, ὅπως τῆς
κοινωνικῆς δικαιοσύνης, τῆς ἀδελφοσύνης, τῆς ἰσότητας, ἀπέβαλε ἀπό τήν ἀγωνιστική
του δυναμική τό νεῦρο τῆς θρησκευτικῆς πίστης. Σήμερα, ἐμφανίζεται ἕνας ἄλλος πόλος
ἕλξης πολλῶν, πού κινοῦνται στό ὅριο τῆς πείνας, ἰδιαίτερα στήν Ἀσία καί στήν Ἀφρική
: ἕνα Ἰσλάμ, πού χρησιμοποιεῖ τή
θρησκευτική πίστη μέ ἀκραῖο τρόπο. Ἔτσι, μπορεῖ νά ὁδηγηθοῦμε σ' ἕναν ἄλλο
τύπο σύγκρουσης. Οἱ πλούσιες κοινωνίες τῆς Δύσης, πού ξεκίνησαν ἀπό μιά
χριστιανική παράδοση, χωρίς νά μείνουν συνεπεῖς πρός αὐτή, πρέπει νά φροντίσουν
νά γίνουν οὐσιαστικά δίκαιες στό παγκόσμιο χρέος τους.
Πιστεύω ὅτι σήμερα τά δύο ἄλλα ὀνόματα τῆς εἰρήνης εἶναι δικαιοσύνη καί ἀνάπτυξη.
Ἄν συνεχίσουν τά πλούσια ἔθνη νά ἀδιαφοροῦν γι' αὐτά τά δύο, μπορεῖ νά δοῦμε πολλές
ἐκπλήξεις καί πολλές ἀναστατώσεις σέ διάφορα σημεῖα τοῦ πλανήτη.
Στή
μελέτη σας γιά τό Ἰσλάμ γράφετε πώς, πέραν τῶν θεολογικῶν διαφορῶν, ἡ θρησκεία
αὐτή εἶναι ἡ μόνη ἀπό τίς ζῶσες θρησκεῖες, πού βρίσκεται τόσο κοντά, πνευματικά
ἀλλά καί γεωγραφικά, στόν Ὀρθόδοξο Χριστιανισμό. Ποῦ κυρίως ἐντοπίζεται ἡ ἐγγύτητά
τους;
Προφανῶς
τό Ἰσλάμ εἶναι πιό κοντά στόν Χριστιανισμό ἀπό ὅ,τι ὁ Ἰνδουισμός, ὁ Βουδισμός, τά
παραδοσιακά Κινεζικά ἤ Ἰαπωνικά θρησκεύματα, πού στηρίζονται σέ ἐντελῶς
διαφορετικές φιλοσοφικές προϋποθέσεις καί συστήματα σκέψης. Τό Ἰσλάμ ὅσο καί ὁ Χριστιανισμός ἔχουν
τροφοδοτηθεῖ ἀπό τό θρησκευτικό στρῶμα, πού ξεκινᾶ ἀπό τήν παράδοση τοῦ Ἀβραάμ.
Κοινά στοιχεῖα εἶναι, σέ γενικές γραμμές, ἡ βεβαιότητα στήν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ, ἡ
πεποίθηση γιά τήν κοινή καταγωγή τῆς ἀνθρωπότητας, ἡ πίστη στό μήνυμα τῶν προφητῶν,
πού μίλησαν ἐξ ὀνόματος τοῦ Θεοῦ, ἡ πίστη στήν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν καί στήν ἔσχατη
κρίση. Πολλές ἐπίσης μορφές ἔκφρασης τῆς θρησκευτικῆς ἐμπειρίας ἀκολουθοῦν παράλληλους
δρόμους : προσευχή, ἐλεημοσύνη, νηστεία, ἀποδημίες, ὁμολογία πίστεως, διάφορες ἑορτές,
σεβασμός τῆς τιμῆς καί περιουσίας. Ὅπως ἡ ἀντίληψη περί Θεοῦ, τό δόγμα τῆς Ἁγίας
Τριάδος, ἡ θεότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί ὅλα ὅσα αὐτή συνεπάγεται, ἡ πίστη ὅτι «ὁ
Θεός ἀγάπη ἐστί». Στίς κοινωνικές ἀντιλήψεις οἱ διαφορές κορυφώνονται κυρίως
στήν ἀντίληψη σχετικά μέ τήν ἀξία καί τή θέση τῆς γυναίκας, καθώς καί τή μορφή τῆς
θρησκευτικῆς ἐλευθερίας. Ἄλλωστε, γι' αὐτό δέν εἴμαστε μία θρησκεία, ἀλλά
διαφορετικές. Ἐπί πολλούς αἰῶνες, πάντως, οἱ
Ὀρθόδοξοι συμβιώσαμε μέ μουσουλμανικούς πληθυσμούς, παρά τίς διαφορές, καί σέ
πολλές περιοχές, ὅπως στή σημερινή Ἀλβανία, ἡ συνύπαρξη αὐτή διατηρεῖ εἰρηνική
μορφή.
Πῶς
μπορεῖ νά προωθηθεῖ στόν αἰώνα μας ἡ εἰρηνική συνύπαρξη;
Ὑπῆρξαν
ἐποχές κατά τίς ὁποῖες καλλιεργήθηκε ἡ ἀντίληψη ὅτι ἡ ἑνότητα τῆς ἀνθρωπότητας
θά ἑδραιωθεῖ μέ τήν ἐπιβολή διά τῆς βίας τῆς μίας ἤ τῆς ἄλλης θρησκείας. Μιά τέτοια
ἄποψη δέν ὑποστηρίζεται πλέον σήμερα. Πιστεύω ὅτι μέ τή βία ἐν ὀνόματι τῆς
θρησκείας βιάζεται ἡ οὐσία τῆς θρησκείας. Γιά
νά καλλιεργηθεῖ θετικότερο κλίμα στίς σχέσεις χριστιανῶν καί μουσουλμάνων πρέπει
νά ἐνταθεῖ ὁ χριστιανό-ἰσλαμικός διάλογος μέ κέντρο τή μελέτη καί τήν ἔξαρση τῶν
οὐσιαστικῶν ἀνθρωπολογικῶν ἀρχῶν τῶν δύο θρησκειῶν : π.χ. ἕνας στίχος τοῦ Κορανίου
(κεφ. 49. Τά δώματα, στ. 13) τονίζει : «Ὦ ἄνθρωποι! Σας ἔχουμε πλάσει ἀπό ἕναν (μόνο)
ἄνδρα καί μία (μόνο) γυναίκα καί ἀπό σᾶς κάναμε λαούς, φυλές, γιά νά ἀναγνωρίζουν
ὁ ἕνας τόν ἄλλο. Ὁ πιό τιμημένος ἀνάμεσά σας ἐνώπιον τοῦ Ἀλλάχ εἶναι ὁ πιό ἐνάρετος».
Ὅσο γιά τή φοβερή ραδιενέργεια μίσους, πού ἐξαπλώνεται στίς διάφορες περιοχές,
τό ἰδιαίτερο χρέος τῶν εὐσυνείδητων χριστιανῶν εἶναι νά ἀντισταθοῦν μέ
πρωτοβουλίες ἀγάπης. Στή σύγχρονη πλουραλιστική κοινωνία ἡ μόνη δυνατότητα γιά εἰρηνική συμβίωση εἶναι ἡ ἀποδοχή τῆς ἰδιαιτερότητας
τοῦ ἄλλου, ὁ σεβασμός τῆς ἀξιοπρέπειας καί τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας τοῦ κάθε
ἀνθρώπου.
16) 07-09-2015 Διαθρησκειακή
Συνάντηση στά Τίρανα ἀπό τήν Παπική Κοινότητα τοῦ Ἁγίου Αἰγιδίου - Πολυαρχιερατικό
Συλλείτουργο στά Τίρανα (ΦΩΤΟ)
Σήμερα,
Κυριακή, 6 Σεπτεμβρίου 2015, ἐτελέσθη στόν Ὀρθόδοξον Καθεδρικόν Ναόν τῆς Ἀναστάσεως
τοῦ Χριστοῦ στά Τίρανα Πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο, προεξάρχοντος τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Τιράνων καί πάσης
Ἀλβανίας κ. Ἀναστασίου, μέ τή συμμετοχή τῶν ἐκπροσώπων τῶν κατά τόπους Ὀρθοδόξων
Ἐκκλησιῶν, πού λαμβάνουν μέρος στή Διαθρησκειακή
Συνάντηση, ἡ ὁποία διοργανώνεται ἀπό τήν Κοινότητα τοῦ Ἁγίου Αἰγιδίου.
Ἡ ἐκδήλωση φέρει τό θέμα : "Ἡ εἰρήνη
εἶναι πάντα δυνατή - θρησκεῖες καί πολιτισμοί σέ διάλογο".
Ἔλαβαν
μέρος στήν Θεία Λειτουργία : οἱ Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Βελγίου κ. Ἀθηναγόρας
(Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο), Ζιμπάμπουε καί Ἀγκόλας κ. Σεραφείμ (Πατριαρχεῖο Ἀλεξανδρείας),
Μπορισπόλ κ. Ἀντώνιος (Πατριαρχεῖο Μόσχας), Μαυροβουνίου καί Παραθαλάσσης κ. Ἀμφιλόχιος
(Πατριαρχεῖο Σερβίας), Τιμισοάρα κ. Ἰωάννης (Πατριαρχεῖο Ρουμανίας), Ἀχαΐας κ. Ἀθανάσιος
(Ἐκκλησία της Ἑλλάδας), ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Μπιαλιστόκ κ. Ἰάκωβος (Ἐκκλησία της
Πολωνίας), καθώς καί οἱ Μητροπολίτες καί Ἐπίσκοποι τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας, ἀλλά
καί οἱ ἱερεῖς καί διάκονοι τῶν διαφόρων κατά τόπους Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Ἔψαλαν οἱ δύο χορωδίες τοῦ Καθεδρικοῦ
Ναοῦ. Συμμετεῖχαν πολλοί πιστοί καί ἐκπρόσωποι
τῶν διαφόρων Ἐκκλησιῶν, πού συμμετέχουν στή Συνάντηση.
Στό
τέλος τῆς λειτουργίας μίλησε ὁ Μακαριώτατος
Ἀρχιεπίσκοπος Ἀναστάσιος, λόγια ἀπό τήν καρδιά του σέ ὅλους τούς παρευρισκόμενους
καί τούς εὐχαρίστησε γιά τήν παρουσία τους, τονίζοντας τή σημασία τῆς συνεργασίας
γιά τό καλό ὅλων.
17) 10-09-2015 Ἀλβανίας Ἀναστάσιος : Τραγικό νά ἀφήσουμε νά ἐξελιχθεῖ ἕνα
νέο, πολύμορφο προλεταριάτο, τό ὁποῖο θά ἐπαναστατεῖ βίαια
Ὁ
Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων καί πάσης Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιος, μιλώντας στήν διεθνῆ συνάντηση «Ἡ Εἰρήνη εἶναι πάντα ἐφικτή»,
πού διεξήχθη στά Τίρανα, τό χρονικό διάστημα 6-8 Σεπτεμβρίου, ἀνέφερε μεταξύ
ἄλλων πώς τό ἀντίθετο τῆς εἰρήνης δέν εἶναι ὁ πόλεμος, ἀλλά ὁ ἐγωκεντρισμός : ὁ
ἀτομικός, ὁ συλλογικός, ὁ ἐθνικός, ὁ φυλετικός. Σημείωσε ἐπίσης πώς ἀπαραίτητο προαπαιτούμενο, γιά νά γίνει ἡ εἰρήνη δυνατή, εἶναι
ἡ εἰρήνη μεταξύ τῶν θρησκειῶν.
Ἀκολουθεῖ ὁλόκληρη ἡ ὁμιλία του :
Ἡ πιό τραγική βία σήμερα εἶναι ἡ κατάχρηση τοῦ ὅρου «εἰρήνη» ἀπό ἀνθρώπους,
πού στήν πραγματικότητα δέν τήν πιστεύουν. Παρ' ὅλα αὐτά, ὁ ἀνθρώπινος πόθος γιά μία παγκόσμια εἰρηνική συνύπαρξη παραμένει
σταθερός. Κάθε μία προσπάθεια, λοιπόν, ἀνανεώσεως τοῦ ἐνδιαφέροντος
γιά τήν εἰρήνη καί ἐμβαθύνσεως τοῦ νοήματός της εἶναι μιά πολύτιμη προσφορά στήν
πορεία τῆς ἀνθρωπότητος. Καί τό Διεθνές
Συνέδριό μας, δόξα τῷ Θεῷ, ἀνήκει σέ αὐτή τήν κατηγορία.
Ἀποτελεῖ ἰδιαίτερη χαρά καί τιμή γιά
τήν Ὀρθόδοξο Αὐτοκέφαλο Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας νά εἶναι συνδιοργανώτρια τῆς παρούσης
28ης Διεθνοῦς Συναντήσεως γιά τήν Εἰρήνη, μέ τήν κοινότητα τοῦ Sant
Egidio καί τή Συνέλευση τῶν Καθολικῶν Ἐπισκόπων τῆς Ἀλβανίας (Conference of
Catholic Bishops of Albania).
Κατ'
ἀρχήν θά θέλαμε νά ἐκφράσουμε τίς ἐγκάρδιες εὐχαριστίες καί τό θερμό «καλωσόρισμα»
πρός ὅλους τούς ἐκλεκτούς συνέδρους, πού ἀνταποκρίθηκαν στήν πρόσκλησή μας. «Ἡ
εἰρήνη τοῦ Θεοῦ, ἡ ὑπερέχουσα πάντα νοῦν» (Φιλ. 4 : 7) ἄς γεμίζει τή ζωή καθενός
καί ἄς καταυγάζει τίς ψυχές μας κατά τήν περίοδο τῶν ἐργασιῶν τοῦ παρόντος
Συνεδρίου.
Ἡ
Ἀλβανία, ὅπως εἶναι στούς περισσοτέρους γνωστό, κατά τή διάρκεια τοῦ 20ου
αἰῶνος ἀντιμετώπισε σοβαρές δοκιμασίες καί κυρίως ἕνα μακροχρόνιο ἀθεϊστικό
διωγμό. Ἀπό τό 1991, ὅμως, ἔχει ἐμπεδωθεῖ
ἡ θρησκευτική ἐλευθερία καί συνάμα καλλιεργεῖται ἡ εἰρηνική συνύπαρξη τῶν
θρησκευτικῶν κοινοτήτων, καθώς ἐπίσης καί ἐκείνων, πού δέν ἀνήκουν σέ κάποια
θρησκευτική κοινότητα. Οἱ ὀδυνηρές ἀναμνήσεις ἀπό τίς πολεμικές αἱματοχυσίες
τοῦ προηγουμένου αἰώνα, τόσο ἀπό τούς δύο παγκοσμίους πολέμους, ὅσο καί ἀπό τίς
αἱματηρές συγκρούσεις στό τέλος του στήν περιοχή τῶν Δυτικῶν Βαλκανίων, συμβάλλουν
στό νά ἐπιτείνεται ὁ πόθος γιά τήν εἰρήνη σέ ὅλες τίς διαστάσεις της.
Ὁ
τίτλος τοῦ θέματος τοῦ Συνεδρίου μας, «Ἡ εἰρήνη εἶναι πάντα ἐφικτή» (Peace is
always possible), φαίνεται δυναμικός καί αἰσιόδοξος. Οἱ εἰδήσεις, ὅμως, πού
μεταδίδονται συνεχῶς τόν τελευταῖο καιρό ἀπό ὅλα τά μέσα ἐνημερώσεως, μέ τίς ἄγριες
συγκρούσεις, πού προβάλλουν σέ διάφορες περιοχές τοῦ πλανήτη, ἔρχονται νά σκιάσουν
μέ σύννεφα βαριά τήν αἰσιοδοξία μας γιά τή δυνατότητα μιᾶς παγκόσμιας εἰρήνης. Ἔτσι
προσθέτουν στή διατύπωση τοῦ θέματός μας καί ἕνα ἐρωτηματικό στό τέλος : «Εἶναι
πάντοτε ἐφικτή ἡ εἰρήνη;» (“Is peace always possible?”). Μέσα σέ αὐτήν τήν ἀμφίβολη
πραγματικότητα, οἱ ἐργασίες τῆς παρούσης 28ης
Διεθνοῦς Συναντήσεως γιά τήν Εἰρήνη ἀσφαλῶς θά ἀποτελέσουν μιά ἐλπιδοφόρο ἀναζήτηση,
προσφέροντας δημιουργικές προτάσεις στό κρίσιμο θέμα τῆς εἰρήνης.
Εἰσαγωγικά,
θά ἤθελα νά ἐπισημάνω ἐν συντομίᾳ πέντε σημεῖα :
1.
Γιά νά γίνει δυνατό τό ἐκ πρώτης ὄψεως ἀδύνατο, ἡ ἐπικράτηση δηλαδή τῆς παγκόσμιας
εἰρήνης, κεντρικό ρόλο ἔχουν καί οἱ θρησκευτικές κοινότητες. Ἀνάλογα μέ τίς
κατευθύνσεις, τίς ὁποῖες ἀντλοῦν οἱ ὀπαδοί τους ἀπό τίς θρησκευτικές τους
πεποιθήσεις, μποροῦν νά στηρίζουν ἤ νά ὑπονομεύουν, σέ τοπικό, περιφερειακό ἤ
παγκόσμιο ἐπίπεδο, τήν εἰρήνη. Ἀπαραίτητο,
λοιπόν, προαπαιτούμενο, γιά νά γίνει ἡ εἰρήνη δυνατή, εἶναι ἡ εἰρήνη μεταξύ τῶν
θρησκειῶν.
Τό
ζήτημα τῆς εἰρήνης μεταξύ τῶν θρησκειῶν,
πού διαλέγονται μέ κατανόηση, εἶναι προφανῶς πολύπλοκο καί ἀσφαλῶς δέν ἔχουμε
καμία διάθεση συγκρητισμοῦ. Ὁ ἀληθινός
σεβασμός τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας κάθε ἀνθρώπινου προσώπου καί τῆς ἀξιοπρέπειάς
του παραμένει τό στέρεο θεμέλιο γιά εἰρηνική
συνύπαρξη. Ὑπάρχουν σπουδαία στοιχεῖα
καί εἰρηνοφόρες ἐμπνεύσεις στά κοιτάσματα τῆς
διδασκαλίας τῶν μεγάλων θρησκειῶν, τά ὁποία ὀφείλουν νά ἐντοπισθοῦν μέ
προσοχή, νά χρησιμοποιηθοῦν καί νά ἀποβοῦν παραγωγικά γιά μία παγκόσμια εἰρήνη.
Οἱ εἰρηνικές φωνές, πού βγαίνουν ἀπό τούς
πνεύμονες τῶν παγκοσμίων θρησκειῶν, πρέπει νά ἐνταθοῦν καί ἐπίμονα νά
προβληθοῦν, μέ τό κήρυγμα, τήν κατήχηση, τίς διαλέξεις, μέ κάθε μορφή ἐπικοινωνίας.
Πρός
αὐτή τήν κατεύθυνση συμβάλλουν ἀσφαλῶς ὅλες οἱ πρωτοβουλίες γιά διάλογο μεταξύ τῶν θρησκειῶν καί τῶν
πολιτισμῶν. Καί εἴμαστε εὐγνώμονες σέ
ὅλους ἐκείνους, πού ἀγωνίζονται πρός αὐτή τήν κατεύθυνση, ὅλως ἰδιαιτέρως στήν Κοινότητα τοῦ Sant Egidio γιά τή
συστηματική καί ἐμπνευσμένη προσπάθειά της κατά τίς τελευταῖες δεκαετίες.
2.
Ἡ θρησκευτική συνείδηση μέ τήν ποικιλία τῶν μορφῶν της ἔχει τή δυνατότητα νά
συμβάλλει μέ διαφόρους τρόπους στήν ἀνάπτυξη εἰρηνοφόρων τάσεων καί, γενικότερα,
τήν καλλιέργεια τῆς εἰρήνης σέ τοπικό καί παγκόσμιο ἐπίπεδο.
Στά περισσότερα θρησκεύματα εὑρίσκουμε
: Πρῶτον μία ἀναζήτηση γιά ἐσωτερική εἰρήνη. Δεύτερον χαλίνωση τῆς ἐπιθετικότητας.
Τρίτο κοινό χαρακτηριστικό εἶναι ἡ ἐπιδίωξη εἰρηνικῶν σχέσεων μέ τήν ὕψιστη
Πραγματικότητα, εἴτε αὐτή νοεῖται ἀπρόσωπη εἴτε ὡς προσωπικός Θεός. Τέταρτον ἔχουν
θεσμοθετηθεῖ ἀπό τίς θρησκεῖες ἀρχές, γιά νά διευκολύνουν τήν εἰρηνική συμβίωση
μέσα σέ κάθε ἰδιαίτερη κοινωνική ὁμάδα. Καί τέλος καταβάλλονται προσπάθειες γιά
τή διατήρηση τῆς εἰρήνης πέρα ἀπό τή συγκεκριμένη θρησκευτική κοινότητα πρός τήν
ἀνθρωπότητα.
Ὅλοι
ὅσοι συνειδητά θρησκεύουμε ὀφείλουμε νά
διερευνήσουμε καί νά προωθήσουμε μία εἰρηνική θεολογία καί ἀνθρωπολογία, ἀντλώντας
ἀπό τόν πλοῦτο τῶν θρησκευτικῶν μας διδασκαλιῶν καί ἀπό τίς καλύτερες σελίδες τῆς
ἱστορίας τῶν θρησκευτικῶν μας παραδόσεων. Τονίζοντας συγχρόνως τό καθῆκον κάθε ἀνθρώπου
νά ἀντιτίθεται στή βία, καί ἐργαζόμενοι γιά τή συμφιλίωση καί τή διαρκῆ εἰρήνη
στήν ὑφήλιο. Ἡ νέα γενιά, ὅλως ἰδιαιτέρως, χρειάζεται μία συνειδητή ἀγωγή εἰρήνης,
ἡ ὁποία νά τροφοδοτεῖται καί νά ἐμπνέεται ἀπό πνευματικές θρησκευτικές πηγές.
3.
Ἡ ἀναζήτηση τῆς εἰρήνης προϋποθέτει σταθερή ὑπεράσπιση καί ἐνδυνάμωση τῆς
δικαιοσύνης. Ἀνέκαθεν, ἰδιαίτερα ὅμως στήν ἐποχή μας, προβάλλει μέ ἐκρηκτικούς
τρόπους ἡ σχέση, πού ἔχει ἡ εἰρήνη μέ τή δικαιοσύνη. Ὁ δεσμός αὐτός ἀπαντᾶ σέ
πολλά θρησκεύματα. Εἰλικρινής πόθος γιά τήν εἰρήνη σέ τοπικό καί παγκόσμιο ἐπίπεδο,
ἐκφράζεται μέ τήν ἀληθινή ἐπιθυμία καί μέ ἀγώνα γιά τή δικαιοσύνη. Ἕνας ἄδικος
κόσμος δέν μπορεῖ νά εἶναι εἰρηνικός. Σήμερα, εἰρήνη καί δικαιοσύνη ἔχουν προσλάβει
ἕνα ἀκόμη συνώνυμο : ἀνάπτυξη. Καί ὅλοι μας μποροῦμε καί ὀφείλουμε νά συμβάλλουμε
γιά τήν ἀνάπτυξη τῶν πτωχότερων περιοχῶν. Ἡ φτώχεια παραμένει ὁ χειρότερος τύπος
βίας. Ὅταν οἱ ἄνθρωποι, κοντά μας ἤ μακριά μας, στεροῦνται τῶν στοιχειωδῶς ἀναγκαίων
γιά τήν ἐπιβίωση τους, δέν εἶναι παράξενο νά στραφοῦν πρός ἄλλες κατευθύνσεις
καί νά υἱοθετήσουν ἄλλες ἀκραῖες θρησκευτικές ἀντιλήψεις γιά τήν ἐπίτευξη μιᾶς
δίκαιης κοινωνίας καί τή νοηματοδότηση τῆς ζωῆς καί τοῦ θανάτου.
Πιό
συγκεκριμένα, σχετικά μέ τό πρόβλημα τῆς τρομοκρατίας, πού δεσπόζει τά τελευταία
χρόνια, θεωροῦμε ὅτι οἱ δυτικές κοινωνίες, πού διαθέτουν οἰκονομική, ἐπιστημονική
καί στρατιωτική δύναμη, ὀφείλουν νά προχωρήσουν
σέ μιά δημιουργική αὐτοκριτική. Νά δοῦν καθαρότερα τήν εὐθύνη καί τό χρέος τους
στίς νέες παγκόσμιες διαστάσεις. Ἡ εἰρήνη καί ἡ ἀσφάλεια, γιά τήν ὁποίαν ὅλοι
μιλοῦμε, θά ἐξασφαλισθοῦν μέ τή φροντίδα γιά κοινωνική δικαιοσύνη καί τήν ἀνάπτυξη
τῶν πτωχότερων κοινωνιῶν τοῦ πλανήτη. Θά εἶναι τραγικό, πνευματικά καί πολιτικά,
λόγῳ ἀμελείας ἤ ὑπεροψίας, νά ἀφήσουμε νά ἐξελιχθεῖ ἕνα νέο, πολύμορφο
προλεταριάτο, τό ὁποῖο θά ἐπαναστατεῖ βίαια, καταχρώμενο τήν πνευματική "ἀτομική
ἐνέργεια" μιᾶς συγκεκριμένης θρησκευτικῆς παραδόσεως.
4.
Κάτι πού συχνά λησμονεῖται, - ἐνῶ συνιστᾶ τόν πυρήνα τῆς εἰρήνης - καί ἡ
θρησκευτική συνείδηση ὀφείλει νά τό ἐπισημαίνει, εἶναι ὅτι ἡ εἰρήνη ἀρχίζει ἀπό
μέσα μας, ἀπό τό βάθος τῆς ὑπάρξεώς μας. Συνδέεται μέ τήν ταπείνωση, τή συγγνώμη,
τήν ἐλευθερία ἀπό τό μίσος, ἀπό τήν πικρία, τή ζήλεια. Ἀνθεῖ μέ τή διαρκῆ
κοινωνία μέ τόν Θεό τῆς εἰρήνης. Ἰδιαίτερα τό χριστιανικό νόημα τῆς ἐσωτερικῆς
εἰρήνης εἶναι βαθύτερο καί εὐρύτερο ἀπό τήν ἀπάθεια τῶν Στωϊκῶν. Δέν περιορίζεται
στήν ἀδιαφορία γιά ὅ,τι συμβαίνει γύρω μας. Διαφυλάσσοντας τήν ἐσωτερική μας εἰρήνη
θά εἴμαστε ἱκανοί νά ζοῦμε μέ τούς ἄλλους «εἰ δυνατόν τό ἐξ ἡμῶν (ὑμῶν), μετά πάντων
ἀνθρώπων εἰρηνεύοντες» (Ρωμ. 12, 18).
5.
Σέ τελευταία ἀνάλυση, τό ἀντίθετο τῆς εἰρήνης δέν εἶναι ὁ πόλεμος, ἀλλά ὁ ἐγωκεντρισμός
: ὁ ἀτομικός, ὁ συλλογικός, ὁ ἐθνικός, ὁ φυλετικός. Αὐτός ἐπιστρατεύει τίς ποικίλες
μορφές βίας, πού δολοφονοῦν μέ διαφόρους τρόπους τήν εἰρήνη. Αὐτός εἶναι ὁ ἐμπνευστής
καί τροφοδότης τῶν μεγάλων ἤ μικρότερων συγκρούσεων, αὐτός τίς πυρπολεῖ μέ μίση
διαρκείας.
Τό
ἀντίδοτο στόν ἐγωισμό δέν ἀποτελοῦν οἱ γενικόλογες ἠθικές συμβουλές καί παροτρύνσεις.
Οὔτε οἱ νομικές διατυπώσεις καί οἱ μηχανισμοί καταστολῆς. Ἀλλά ἡ ἐνδυνάμωση τῆς
ἀγάπης. Μιᾶς πολυδιάστατης ἀγάπης, ἔμπρακτης, ἀνιδιοτελοῦς, πού δέν περιορίζεται
ἀπό σύνορα, προκαταλήψεις καί κάθε εἴδους διακρίσεις. Ἐδῶ βρίσκεται ἡ τεράστια
δυνατότητα καί συμβολή μιᾶς ὑγιοῦς θρησκευτικῆς συνειδήσεως. Αὐτή, ἀκόμα καί σέ
συνθῆκες μακροχρονίων συγκρούσεων, χαρίζει τή δύναμη τῆς συγχωρητικότητος καί τῆς
συμφιλιώσεως. Ἡ δύναμη τῆς ἀγάπης τελικά νικᾶ τήν ἀγάπη γιά δύναμη, ἡ ὁποία
καταστρέφει την εἰρήνη.
Καθένας
μας, ἀνάλογα μέ τίς θρησκευτικές καταβολές του, καθοδηγεῖται στόν ἀγώνα γιά τήν
εἰρήνη. Καί ἀπό αὐτή τήν προσωπική πίστη ἀντλοῦμε ἔμπνευση καί δύναμη. Ἰδιαίτερα σέ ὅσους ἀκολουθοῦν μονοθεϊστικές
θρησκεῖες, δεσπόζει ἡ βεβαιότητα ὅτι ἡ εἰρήνη εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ. Καί ὅτι ὁ ἄνθρωπος
καλεῖται νά τό προσλάβει καί νά συνεργήσει στήν ἐνδυνάμωση του, μέ σεβασμό πρός
κάθε ἀνθρώπινο πρόσωπο, ἀνεξαρτήτως πολιτικῶν, θρησκευτικῶν ἤ ἄλλων πεποιθήσεων.
Ἐλπίζω
ὅτι, μέσα ἀπό τίς εἰσηγήσεις, τίς συζητήσεις καί τόν γενικότερο προβληματισμό τοῦ
Συνεδρίου μας, θά ἀντλήσουμε πολύτιμο ὑλικό γιά πληρέστερη ἐμβάθυνση στό κρίσιμο
θέμα τῆς εἰρήνης, τῶν προϋποθέσεων καί τῶν δυνατοτήτων γιά τήν ἐπίτευξή της˙ ἀκόμη
καί ἔμπνευση γιά νά συνεχίσουμε μέ μεγαλύτερο ἐνθουσιασμό νά εἴμαστε ἐργάτες εἰρήνης.
Μέ τή βεβαιότητα ὅτι «μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοί, ὅτι αὐτοί υἱοί Θεοῦ κληθήσονται»
(Ματθ. 5:9).
Ὁ
ἀγώνας γιά τήν εἰρήνη βαθειά μέσα μας, στό φυσικό περιβάλλον, στήν κοινότητά
μας, σέ ὅλον τόν κόσμο εἶναι πρωταρχικό μας καθῆκον. Καί στόν 21ο αἰώνα
θά πρέπει νά ἀποτελεῖ πρωταρχική μας μέριμνα, μέ τή βεβαιότητα ὅτι ὁ Θεός εἶναι
εἰρήνη. Ὁ Θεός εἶναι πάντοτε μέ τούς εἰρηνοποιούς, ἐμπνέοντας καί ἐνισχύοντάς
τους στίς προσπάθειες καί τούς ἀγῶνες τους γιά τήν εἰρήνη.
18) 18/20-10-2015 Α΄ Διεθνῆς
Διαθρησκειακή Διάσκεψη τῶν Ἀθηνῶν “Θρησκευτικός καί πολιτιστικός
πλουραλισμός καί εἰρηνική συνύπαρξη στή Μέση Ἀνατολή”
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ
– ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
Ὑπό
τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
Ἡ
ἐνσυνείδητη ἀποδοχή τοῦ θρησκευτικοῦ καί πολιτιστικοῦ πλουραλισμοῦ καί ἡ εἰρηνική συνύπαρξη τῶν διαφόρων κοινοτήτων
μποροῦν νά προέλθουν ἀπό δύο ἀντίθετες ἀφετηρίες. Εἴτε ἀπό τήν ἀδιαφορία γιά τή
θρησκευτική πίστη εἴτε ἀπό τή συνειδητή βίωση τῆς οὐσίας τῆς θρησκείας. Ἀντιστρόφως,
ἡ θρησκευτική μισαλλοδοξία ἀνάμεσα σέ συνυπάρχουσες θρησκευτικές κοινότητες καί
πολιτιστικές παραδόσεις εἶναι δυνατόν νά ἀναπτυχθεῖ α) ἀπό σπέρματα θρησκευτικοῦ
τύπου, π.χ. ἀπό ἕναν ἀκραῖο φανατισμό β) ἀπό μή θρησκευτικές ρίζες π.χ. παράγοντες
πολιτικούς, ἐθνικιστικούς, πού χρησιμοποιοῦν τή θρησκεία γιά ἄλλες ἐπιδιώξεις. Ὅλες
αὐτές οἱ ρίζες ἐξακολουθοῦν νά εἶναι ἰσχυρές στήν περιοχή τῆς Μέσης Ἀνατολῆς.
Πάντως,
ὁ ἀνθρώπινος πόθος γιά παγκόσμια εἰρήνη παραμένει ἐναγώνιος. Κάθε λοιπόν προσπάθεια
γιά μελέτη καί ἀντιμετώπιση τοῦ πολυσύνθετου αὐτοῦ προβλήματος ἀποτελεῖ πολύτιμη
προσφορά. Ἀξίζουν συνεπῶς ὁλόψυχα συγχαρητήρια στό Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν τῆς Ἑλληνικῆς
Δημοκρατίας, στόν ἐπικεφαλῆς ἐξοχώτατο Ὑπουργό Ἐξωτερικῶν Καθηγητή κ. Νικόλαο
Κοτζιά καί τούς ἐκλεκτούς συνεργάτες του, γιά τήν πρωτοβουλία νά ὀργανωθεῖ τό
παρόν Διεθνές Συνέδριο. Χαιρετίζουμε μέ ἰδιαίτερη χαρά τήν ἔναρξη τῶν ἐργασιῶν
του καί εὐχόμεθα πολύκαρπη ἐπιτυχία. Ἐπιτρέψατέ μου εἰσαγωγικά νά ἐπισημάνω ἐν
συντομίᾳ τρία σημεῖα.
1.
Προσωπικά πιστεύω ὅτι ἡ καλλιέργεια μιᾶς ὑγιοῦς θρησκευτικῆς συνειδήσεως ἀποτελεῖ
τό σταθερότερο θεμέλιο τῆς εἰρηνικῆς συνυπάρξεως.
Καί ὄχι ἡ θρησκευτική ἀδιαφορία.
Στίς μονοθεϊστικές θρησκεῖες, πού
δεσπόζουν στή Μέση Ἀνατολή, διαπιστώνονται : α) ἀναζήτηση ἐσωτερικῆς εἰρήνης˙
β) ἡ χαλιναγώγηση τῆς ἐπιθετικότητος˙ γ) ἀρχές εἰρηνικῆς συμβιώσεως˙ δ) ἐπιδίωξη
εἰρηνικῶν σχέσεων μέ τό Θεό˙ ε) παροτρύνσεις γιά τήν διατήρηση τῆς εἰρήνης σέ ὅλη
τήν ἀνθρωπότητα. Οἱ χριστιανοί ἰδιαίτερα προσβλέπουν σέ «Θεό Εἰρήνης» καί ἐκζητοῦν
τήν ἐπέμβασή Του.
Οἱ
ὑπεύθυνοι μέσα στίς θρησκευτικές κοινότητες ὀφείλουμε νά καλλιεργήσουμε μιά εἰρηνική θεολογία καί ἀνθρωπολογία,
ἀντλώντας ἀπό τόν πλοῦτο τῶν θρησκευτικῶν μας ἀρχῶν καί ἀπό τίς καλύτερες σελίδες
τῶν παραδόσεών μας. Ἰδιαίτερα καλούμεθα νά στηλιτεύσουμε κάθε μορφή βίας. Τονίζοντας
τό χρέος παντός ἀνθρώπου νά σέβεται τή θρησκευτική ἐλευθερία τῶν συνανθρώπων
του. Ἡ βία ἐν ὀνόματι τῆς θρησκείας βιάζει τήν οὐσία τῆς θρησκείας. Καί κάθε ἔγκλημα
στό ὄνομα τῆς θρησκείας εἶναι ἔγκλημα κατά τῆς ἴδιας τῆς θρησκείας. Κανείς δέν ἔχει
τό δικαίωμα νά χρησιμοποιεῖ τό λάδι τῆς θρησκείας,
γιά νά δυναμώνει τή φωτιά τῶν συγκρούσεων. Ἡ θρησκεία εἶναι θεῖο δῶρο, πού
γαληνεύει τίς καρδιές, θεραπεύει τίς πληγές καί φέρνει πλησιέστερα ἄτομα καί
λαούς.
2.
Ἡ εἰρήνη συνδέεται ἄμεσα μέ τή δικαιοσύνη. Ἕνας ἄδικος κόσμος δέν μπορεῖ νά εἶναι
εἰρηνικός. Σαφής κανόνας στήν Παλαιά Διαθήκη εἶναι : “ποιεῖν δίκαια καί ἀληθεύειν
ἀρεστά παρά Θεῷ μᾶλλον ἤ θυσιῶν αἷμα”(Παρ. 21, 3). Στόν αἰώνα μας, ἡ εἰρήνη καί
ἡ δικαιοσύνη ἔχουν προσλάβει ἕνα ἀκόμα συνώνυμο : ἀνάπτυξη. Ἡ φτώχεια παραμένει
ὁ χειρότερος τύπος βίας. Ὅταν οἱ ἄνθρωποι στεροῦνται τῶν στοιχειωδῶν μέσων γιά
τήν ἐπιβίωσή τους, δέν εἶναι παράξενο νά στρέφονται πρός ἄλλες κατευθύνσεις καί
νά υἱοθετοῦν ἀκραῖες θρησκευτικές ἀντιλήψεις γιά τήν ἐπίτευξη μιᾶς δίκαιης
κοινωνίας.
Προφανῶς,
ὑπάρχει μιά γενικότερη εὐθύνη τῶν μεγάλων δυνάμεων γιά τίς κρίσεις τῆς Μέσης Ἀνατολῆς.
Ἀποφάσεις γιά βίαιες ἀλλαγές ἡγεσιῶν καί καθεστώτων, προμήθεια ὁπλισμοῦ, ἀπάθεια
στίς παράπλευρες ἀπώλειες, μέ θύματα ἑκατομμυρίων ἀθώων καί τεράστια κύματα
προσφύγων, μόλυνση τοῦ περιβάλλοντος καί καταστροφή σπάνιων μνημείων τοῦ
πολιτισμοῦ. Καιρός πλέον ὅλοι οἱ ὑπεύθυνοι νά ἀποτινάξουν τόν λήθαργο καί νά δράσουν
ἐπειγόντως καί ἀποτελεσματικά, γιά τήν κατάπαυση τῆς τρομερῆς αἱματοχυσίας.
Ἡ
εἰρήνη καί ἡ ἀσφάλεια θά ἑδραιωθοῦν μέ τή φροντίδα γιά κοινωνική δικαιοσύνη καί
ἀνάπτυξη τῶν φτωχότερων κοινωνιῶν τοῦ πλανήτη. Θά εἶναι τραγικά πολιτικό λάθος,
λόγῳ ἀμελείας ἤ ὑπεροψίας, νά ἀφήνουμε νά ἐξελιχθεῖ ἕνα νέο πολύμορφο προλεταριάτο,
τό ὁποῖο θά καταχρασθεῖ τήν πνευματική “ἀτομική ἐνέργεια” μιᾶς θρησκευτικῆς
παραδόσεως.
3.
Τελικά, τό ἀντίθετο τῆς εἰρήνης δέν εἶναι ἀκριβῶς ὁ πόλεμος, ἀλλά ὁ ἐγωκεντρισμός.
Ὁ ἀτομικός, ὁ συλλογικός, ὁ ἐθνικός, ὁ φυλετικός. Αὐτός ἐπιστρατεύει τίς ποικίλες
μορφές βίας, πού φονεύουν μέ διάφορους τρόπους τήν εἰρηνική συμβίωση. Αὐτός εἶναι
ὁ ἐμπνευστής καί τροφοδότης τῶν μεγάλων ἤ μικρότερων συγκρούσεων καί αὐτός ἀδιάκοπα
ἀνανεώνει τό μίσος.
Τό
ἀντίδοτο στόν ἐγωκεντρισμό δέν εἶναι οἱ γενικόλογες συμβουλές οὔτε οἱ ποικίλοι
νόμοι καί οἱ κρατικοί μηχανισμοί καταστολῆς˙ ἀλλά ἡ ἐνδυνάμωση τῆς ἀγάπης μέσα
στήν κοινωνία. Μιᾶς πολυδιάστατης ἔμπρακτης ἀγάπης, πού δέν περιορίζεται ἀπό σύνορα,
προκαταλήψεις, ἤ κάθε εἴδους διακρίσεις. Ἐδῶ βρίσκεται καί ἡ τεράστια δυνατότητα
καί συμβολή μιᾶς ὑγιοῦς θρησκευτικῆς συνειδήσεως. Αὐτή, ἀκόμα καί σέ συνθῆκες
μακροχρόνιων συγκρούσεων, χαρίζει τή δύναμη τῆς συγχωρητικότητος καί της
συμφιλιώσεως. Ἡ δύναμη τῆς ἀγάπης, τελικά, εἶναι ἐκείνη, πού μπορεῖ νά νικήσει
τήν ἀγάπη τῆς δύναμης, ἡ ὁποία διαρκῶς καταστρέφει τήν εἰρήνη. Ἀστείρευτη πηγή ἀγάπης
παραμένει ἡ ἀλήθεια, τήν ὁποία μέ τόν πιό λιτό καί συγκλονιστικό τρόπο διατύπωσε
ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης : «Ὁ Θεός ἀγάπη ἐστί, καί ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπη ἐν τῷ Θεῷ
μένει καί ὁ Θεός ἐν αὐτῷ.»(Α΄ Ἰω. 4, 16).
Εὔχομαι
ὁλόψυχα, μέσα ἀπό τίς εἰσηγήσεις, τίς συζητήσεις καί τόν γενικότερο προβληματισμό
τῆς διασκέψεώς μας, νά ἀντλήσουμε πολύτιμο ὑλικό γιά μιά πληρέστερη ἐμβάθυνση
στό κρίσιμο θέμα, πού μᾶς ἀπασχολεῖ. Καί νά συνεχίσουμε μέ περισσότερο ἐνθουσιασμό
νά εἴμαστε ἐργάτες εἰρήνης, μέ τή βεβαιότητα ὅτι ὁ ἀδιάκοπος ἀγώνας γιά τήν εἰρήνη,
τή δικαιοσύνη καί τήν ἀλληλεγγύη εἶναι ὅ,τι πιό οὐσιαστικό καί πολύτιμο μπορεῖ
κανείς νά προσφέρει γιά τήν ἐπιβίωση καί τήν πολιτιστική ἀνάπτυξη τῆς Μέσης Ἀνατολῆς.
(ΠΗΓΗ : http://cdn.romfea.gr/images/article-images/2015/10/romfea2/XAIRETISMOS-ARXIEPISKOPOY-ALBANIAS.pdf)
19) 9-11-2015 Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας τιμήθηκε στή Ρώμη γιά τήν συνολική Ἱεραποστολική
δράση του (VIDEO+ΦΩΤΟ)
Γιά
τήν συνολική Ἱεραποστολική δράση του καί τήν προσφορά του σέ κάθε δοκιμαζόμενο ἄνθρωπο
τιμήθηκε ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας Ἀναστάσιος ἀπό τό
διεθνές ἴδρυμα Giuseppe Sciacca (Τζιουζέπε Σκιάκα) σέ ἐκδήλωση, πού
πραγματοποιήθηκε τό βράδυ τοῦ Σαββάτου, στό Ποντιφικό Πανεπιστήμιο Οὐρμπανιάνα, στό λόφο τοῦ Βατικανοῦ, στή Ρώμη.
Τά
βραβεῖα Giuseppe Sciacca συγκεντρώνουν κάθε χρόνο κάτω ἀπό τή λάμψη τοῦ φωτισμένου
τρούλου τοῦ Ἁγίου Πέτρου κορυφαῖες προσωπικότητες τοῦ πολιτικοῦ, ἐκκλησιαστικοῦ, δικαστικοῦ, ἀκαδημαϊκοῦ
κόσμου καί διακεκριμένους ἐκπροσώπους τοῦ πολιτισμοῦ καί τῆς κοινωνίας τῶν
πολιτῶν. Φέτος παρέστησαν, μεταξύ ἄλλων, οἱ Καρδινάλιοι Dario Castrillon Hoyos, George Pell καί Raffaele Farina,
πολιτικοί καί Ἀνώτατοι δικαστικοί, ὁ Πρέσβης τῆς Ἑλλάδος παρά τῇ Ἁγίᾳ Ἔδρᾳ, Ἀλεξ.
Κουγιοῦ, ἀλλά καί ὁ Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κωνσταντίνος Ἀγοραστός.
Φέτος τό ἴδρυμα Sciacca ἀποφάσισε νά
δημιουργήσει ἕνα εἰδικό βραβεῖο προκειμένου νά τιμήσει τον Ἀρχιεπίσκοπο Ἀναστάσιο
γιά τή συνολική προσφορά του στήν Ἱεραποστολή.
Ὁ
Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας δέχθηκε τό παρατεταμένο χειροκρότημα τῶν παρισταμένων,
πού σηκώθηκαν ὄρθιοι, γιά νά τιμήσουν τόν Ἱεράρχη, πού ἀνάλωσε τή ζωή του σέ ἄγονα
καί πολλές φορές ἀφιλόξενα ἐδάφη, κατάφερε ὅμως νά καλλιεργήσει ψυχές ἀνθρώπων,
νά τούς μεταδώσει τήν ἀγάπη γιά τόν Θεό καί τόν σεβασμό πρός τή Δημιουργία, νά ἐξαλείψει
φανατισμούς, καταγγέλλοντας κάθε μορφή βίας στό ὄνομα τῆς θρησκείας καί νά προβάλει
ὡς βασικό μέσο εἰρηνικῆς συνύπαρξης τό
διάλογο.
Τό βραβεῖο ἔδωσαν στόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀναστάσιο
ὁ Πρόεδρος τοῦ Διεθνοῦς Ἰδρύματος, Αἰδ. Καθηγητής Bruno Lima καί ἡ Γενική
Γραμματέας τοῦ Ἰδρύματος Καθ. Βασιλική Μπαφατάκη.
20) 22-12-2015 Ἀφιέρωμα στόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀλβανίας Ἀναστάσιο ἀπό τό «Παγκόσμιο
Συμβούλιο Ἐκκλησιῶν»
Ἀφιέρωμα στή ζωή καί τό πολύπλευρο ἔργο τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας
Ἀναστασίου δημοσίευσε τό «Παγκόσμιο Συμβούλιο
Ἐκκλησιῶν». Τό μακροσκελές κείμενο, πού ὑπογράφει ἡ Μarianne Ejdersten,
ὑπεύθυνη Ἐπικοινωνίας τοῦ «Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν»,
τιτλοφορεῖται : «Ἀρχιεπίσκοπος Ἀναστάσιος, ὁ ὀπαδός
τῆς Ἐπιστήμης, πού ἔγινε ἀπόστολος τῆς εἰρήνης». Διαβάστε παρακάτω τό κείμενο στά Ἀγγλικά.
ARCHBISHOP ANASTASIOS, THE SCIENCE LOVER, WHO BECAME
AN APOSTLE OF PEACE
22 December 2015
By Marianne Ejdersten*
Renowned for his friendly, peaceful attitude and his
inspiring speeches, nothing seems impossible for this man. He has struggled and
faced a multitude of difficulties including severe illness and persecution, and
he was asked to take up a new position at age 62. He committed to a country
whose language and culture were unknown to him, arriving in the only officially
declared atheist state, asked to rebuild the church.
In Tirana, Albania, 24 years later, he hosted the
Global Christian Forum (GCF) consultation from 1-5 November. There, 150
high-level leaders and representatives of various church traditions from more
than 60 countries gathered to listen and learn, and to stand in solidarity with
churches and Christians experiencing discrimination and persecution in the
world today.“It’s the fruit of our work together in Albania,” said Archbishop
Anastasios of Tirana, Durrës and All Albania.
Archbishop Anastasios granted an interview to the
World Council of Churches (WCC) news. This conversation took place in the
archbishop’s residence in Tirana.
An apostle of peace and reconciliation, since meeting
him in 1997, he is one of my greatest role models. I know, I’m merely one of
many who share this. We meet in his residence office the day after his 86th
birthday. He extends a warm greeting,
offering Greek coffee and cakes. The
welcoming room has warm colours, flowers and icons. It tells Archbishop
Anastasios’s life story, one sometimes reflecting hazard. A double-glazed pane
stopped a bullet that is suspended while it was in full flight toward him. It
was fired by a sniper during the 1997 political upheaval that pushed
predominantly Muslim Albania into chaos, nearly claiming the archbishop’s life.
“I keep the window,” Archbishop Anastasios notes, “to remind me that life can
end in a second. We must not waste a single day.”
Few men use their days like Archbishop Anastasios.
Frail but energetic, he has spent the last 24 years overcoming immense
obstacles to achieve a near-miracle in one of Europe’s poorest countries.
From Greece to Africa and Albania
Born into a religious family in Pireus, Greece on 4
November 1929, as a boy he was interested in science, but his view changed
after four years of Nazi occupation of Greece. That brought fear, destruction,
and the horrors of the Second World War.
He realized that the only way to make sense of the suffering was to work
for eternal peace; the kind that can only come from Jesus Christ. He has
dedicated his life and career to fulfilling Christ’s mandate.
His official title is Archbishop of Tirana, Durres and
All Albania, but Anastasios has sometimes been called the Archbishop of Tirana
and All. It isn't a title he objects to. "I am everyone's archbishop. For
us, each person is a brother or sister. The church is not just for itself. It
is for all the people.”
During the 1990s, around 160,000 people perished in
the Balkan Peninsula violence. Although the conflicts largely hinged on ethnic
differences, religion played a critical role in the three-sided war that
embroiled Orthodox Christians, Roman Catholics, and Muslims. The archbishop
discovered soon after arriving in Albania in 1992, his role was not merely to
lead the Orthodox Church in Albania. "You must bear in mind that Albania
had very little experience of being an independent country and even less of
freedom.” During the communist era, from 1945 to 1990, Albania, just north of
Greece, became the only country in the world to prohibit all religious
practice. Just the act of crossing oneself could land one in prison. Every
church, mosque and synagogue was destroyed or converted to secular use as
Albanians, who now number 3 million, were isolated from the rest of the world.
The archbishop recalls, “The Albanian State was
created in 1912-1913. Then there were 25 years of trying to build up that state
in Europe’s poorest country. In such a setting it is necessary to think in
larger terms, about social development as a whole, to think not in terms of
decades but centuries….We must think what it means to be free.”
If you have faith, stay and struggle
After communism collapsed, in 1991 the Ecumenical
Patriarch of Constantinople, the spiritual leader of Orthodox Christians,
decided to send Archbishop Anastasios to Albania to report on the country’s
religious situation. He found 1,600 destroyed churches and only 22 elderly
priests still alive of the 440 who served Albania before communism. Albanians
were, however, desperate for religious freedom and many gathered for services
in fields where nothing remained of their former churches except broken bells.
He saw the despair in Albanians’ faces. “I thought,
who's going to help these people? Who is going to give them hope?' I said to
myself, ‘If you have faith, stay and struggle. If you don’t, go home.’” So he
stayed. Over the next decade, Archbishop Anastasios fought to overcome
centuries of ethnic and religious hostility, to establish a new church
throughout the nation.
Archbishop Anastasios underline “About 150 new
churches (both large and small) have been erected, 60 churches and monasteries,
designated as cultural monuments, have been renovated and restored, and 160
churches have been repaired. More than 70 buildings have been purchased, built
and reconstructed to make preschools, schools, youth centres, health centers,
metropolitan sees, hospitality homes, workshops, soup kitchens, etc. Altogether
there have been more than 460 building projects”.
All kinds of education are crucial for the archbishop.
“Education is far more than books to read and facts to memorize. The goal must
be to help shape people who are not only capable intellectually or skilled in
certain specializations, but motivated by respect and love rather than greed
and fear,” he observes.
"God did not give us a spirit of fear but of
power. Those who fear God fear nothing else."
Women and men at the seminary
Educational work to prepare men and women for service
in the church became a key concern.
"We are struggling with the problem of the
shortage of priests. The young generation was raised in an atheistic climate,
and after that came the capitalist dream, which made many decide to go to other
countries. The scent of money is very powerful. Gradually some people realize
money does not bring happiness, that happiness can only come from something
deeper.
"As you will have noticed, there are not only men
but also women at the seminary; perhaps a third of the enrollment. It used to
be the vocation of women was mainly in the home, but now they have a public
life and the church must use their gifts. Women exercise another form of church
service. There are many women who have graduated from the seminary and who are
playing an important role in the activities of the church in Albania, diaconal
works of mercy, teachers, administration, mission activity, and so forth. We
would have achieved much less without them.”
The Church should be present
The archbishop emphasized that the church should be
present in all areas of life. He introduced new health care, educational and
developmental programmes, social and relief efforts, cultural and environmental
projects along with other necessities of civilization.
He says, “In each area of life we must implant a
spiritual dimension. Culture is more than technology! Most of all it is respect
for the dignity of people. Culture requires respect for God's creation. Where
it exists, there is beauty.”
A first priority for the archbishop is children and
young people. “We have opened many kindergartens, nurseries and schools. My
only regret is that we cannot help more young people. We do what we can with
the staff and space we can afford.”
When Anastasios was ordained, he went to Africa. “In the evening of the day I was ordained a
priest in May 1964, I flew to Uganda, which I had thought about so often and
with such longing. I had thought that Africa would be my home for the remainder
of my life. But malaria ended that dream…..It was my first experience of being
close to death. I remember the phrase that formed in my thoughts when I thought
I would die: 'My Lord, you know that I tried to love you.' Then I slept and the
next day I felt well! There was a second
attack when I went to Geneva to attend a mission conference. Fortunately
doctors there were able to identify the illness and knew how to treat it. When
I was well enough to leave the hospital they said I must forget about returning
to Africa.”
The Archbishop returned to his studies, but did not
forget Africa. With a scholarship, he pursued post-graduate studies in Germany
at the University of Hamburg, from 1965-1969. He specialized in the History of
Religion, but also studied ethnology, missiology, and African studies. His
dissertation was, “The Spirits Mbandwa and the Frame of their Cult: A Research
on the African Religion of Western Uganda.”
Local and global ecumenical movement
In 1969, the WCC called Anastasios to accept a
position in the Commission of World Mission and Evangelism as the “Secretary
for Research and Relation with the Orthodox Churches.” He later became the
first Orthodox moderator of the Commission for Mission and Evangelism
(1984-91), presiding over the San Antonio World Mission Conference (1989).
Then in January 1991, the Ecumenical Patriarchate
decided to re-establish the Church of Albania. Two months after his 61st
birthday, Anastasios received a phone call from the Patriarchate of
Constantinople asking if he would go to Albania to see if anything was left of
the Orthodox Church. It not originally intended as a permanent assignment, only
to see if and how the local church could be revived.
He says, “Only later was I asked by authorities of the
Patriarchate if I would be willing to accept election as Archbishop of Albania.
After a period of reflection and prayer, I was open, on three conditions. The
first was that it must be clear that this was the wish of the Orthodox in
Albania. Second, that this was the desire of the Ecumenical Patriarchate.
Third, that the Albanian authorities would accept this decision. Otherwise the
situation of the church would only be more difficult. My answer was much less
than yes! I was like Jonah, looking for a path of escape! But inside my prayer
was, 'Your will be done.’”
He explained, "The Orthodox people were indeed
pressing me to stay. How could I refuse them? How could I say I had a different
plan for the rest of my life? They were praying for me every day. Remaining in
Albania would mean putting aside all the ideas I had about what I would be
doing with the remainder of my life. I had in mind a peaceful retirement in
Greece, giving lectures at the university and writing books.”
"It has been important for me not only to learn
Albanian but to take care that whenever I say something I say it not just in a
way that can be understood but say it well”.
One of Albania's most serious investors and job
creators
Language skills, education and church buildings are
important for the archbishop: “Church
building often involves more than just a structure for worship. When we build
or restore a church or monastery, often we also have to rebuild the road.”
"With all our construction projects, the church
has become a significant factor in the economic development of Albania. We are
one of Albania's most serious investors and job creators."
Anastasios's most ambitious project, which he views as
the capstone of his mission in Albania, was to rebuild an Orthodox cathedral in
Tirana to replace one demolished by the communist government. The name he chose
for the cathedral embodies what he has accomplished for the Orthodox Church in
Albania and the Albanian people – resurrection.
Ecumenical vision beyond a Balkan
The Archbishop also talks of his ecumenical vision
“Beyond a Balkan, European perspective, we are trying to respectfully and
lovingly embrace the whole church and the entire world that Christ himself has
raised, redeemed and enlightened by His cross and resurrection. The ecumenical vision
offers a special power, endurance and perspective for every local and concrete
situation. Besides this, the emphasis on the ecumenicity and catholicity of the
church, and the gaze on the incarnate word of God in the Holy Spirit, offers to
the Orthodox thought and conscience an open horizon with boundless majesty.”
Interfaith dialogue, he pointed out, is not simply
exchanges of words. "It helped being in the World Council of Churches'
committee for dialogue with other religions, but what we did was academic. Here
you learn that often the best dialogue is in silence; it is love without
arguments."
We could keep talking for hours but more media wait
outside. The archbishop concludes with a smile: “You can only do your job with
love and humility! I feel I’m still like a student or like a missionary for
justice and peace!
Archbishop Dr Anastasios, (born Anastasios Yannoulatos
Greek: Αναστάσιος Γιαννουλάτος, Albanian: Anastas Janullatos, 4 November 1929) is
Archbishop of Tirana, Durrës and All Albania and as such the primate and Head
of the Holy Synod of the Autocephalous Orthodox Church of Albania, is professor
emeritus of the National University of Athens and honorary member of the
Academy of Athens. He has served as primate of Albania since 1992. In this capacity,
he reconstructed the Orthodox Autocephalous Church of Albania from ruins and
initiated important contributions in healthcare, development work, emergency
relief, culture, ecology and peace-making. From 1984-1991, Anastasios was
moderator of the WCC's Commission on World Mission and Evangelism; from 2004- 2013 President of the World
Council of Churches, from 1981 to 1990, he was the acting archbishop of East
Africa, where he organized and developed the Orthodox Mission in East Africa;
and from 1983-1986, dean of the Theological School at the University of Athens.
Honorary President of the World Conference of Religions for Peace.
21) 28-12-2016 Ὁ Ἀλβανίας Ἀναστάσιος
στή Σύναξη τῶν Προκαθημένων στό Σαμπεζύ τῆς Γενεύης
Τό ἀνακοινωθέν τῆς Σύναξης τῶν
Προκαθημένων
Προσκλήσει
τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, ἐπραγματοποιήθη ἡ Σύναξις
τῶν Προκαθημένων τῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν εἰς τό Ὀρθόδοξον Κέντρον
τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου εἰς Σαμπεζύ – Γενεύης ἀπό 21ης – 28ης Ἰανουαρίου 2016.
Παρέστησαν
οἱ Προκαθήμενοι :
Κωνσταντινουπόλεως
Βαρθολομαῖος,
Ἀλεξανδρείας
Θεόδωρος,
Ἱεροσολύμων
Θεόφιλος,
Μόσχας
Κύριλλος,
Σερβίας
Εἰρηναῖος,
Ρουμανίας
Δανιήλ,
Βουλγαρίας
Νεόφυτος,
Γεωργίας
Ἠλίας,
Κύπρου
Χρυσόστομος,
Ἀλβανίας Ἀναστάσιος
καί
Τσεχίας καί Σλοβακίας Ραστισλάβος,
ἐνῶ
ἐκωλύθησαν νά παραστοῦν οἱ Μακαριώτατοι, Πατριάρχης Ἀντιοχείας Ἰωάννης καί
Μητροπολίτης Βαρσοβίας καί πάσης Πολωνίας Σάββας, ἐκ λόγων ὑγιείας, καί ὁ Ἀρχιεπισκόπος
Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος Ἱερώνυμος, διά προσωπικούς λόγους, ἐκπροσωπηθέντες ὅμως
δι' ἐπισήμων ἀντιπροσωπειῶν τῶν Ἐκκλησιῶν αὐτῶν.
Οἱ
Προκαθήμενοι τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν συνῆλθον διά νά ὁλοκληρώσουν τά θέματα τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου. Εἰς τό
πλαίσιον τῆς Συνάξεως, τήν Κυριακήν, 24ην Ἰανουαρίου, ἐτελέσθη Συλλείτουργον εἰς
τόν Σταυροπηγιακόν Ναόν τοῦ Ἀπ. Παύλου, προεξάρχοντος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου
καί συλλειτουργούντων τῶν Μακαριωτάτων Προκαθημένων καί ἀρχηγῶν τῶν ἀντιπροσωπειῶν
τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν πλήν τοῦ ἐπί κεφαλῆς τῆς ἀντιπροσωπείας τῆς Ἐκκλησίας Ἀντιοχείας.
Κατά
τήν Σύναξιν, τά μέλη αὐτῆς, «ἀληθεύοντες ἐν ἀγάπῃ» κατά τό ἀποστολικόν (Ἐφεσ.
4, 15), διεξήγαγον τάς ἐργασίας των ἐν πνεύματι ὁμονοίας καί κατανοήσεως.
Οἱ
Προκαθήμενοι ἐπεβεβαίωσαν τήν ἀπόφασιν αὐτῶν νά συγκληθῆ ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος.
Αὕτη
θά πραγματοποιηθῆ εἰς τήν Ὀρθόδοξον Ἀκαδημίαν τῆς Κρήτης ἀπό 16ης ἕως 27ης Ἰουνίου
2016.
Ἐπί
τῷ σκοπῶ τούτῳ οἱ Προκαθήμενοι ταπεινῶς ἐπικαλοῦνται τήν χάριν καί εὐλογίαν τοῦ
Τριαδικοῦ Θεοῦ καί ἐκζητοῦν τάς θερμάς προσευχάς τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας, κληρικῶν
καί λαϊκῶν, κατά τήν περίοδον τήν ὁδηγοῦσαν πρός τήν Ἁγίαν καί Μεγάλην Σύνοδον καί κατά τήν διάρκειαν τῶν ἐργασιῶν αὐτῆς.
Τά
ἐπισήμως ἐγκριθέντα θέματα πρός ὑποβολήν
εἰς τήν Ἁγίαν καί Μεγάλην Σύνοδον καί
υἱοθέτησιν ὑπ' αὐτῆς, εἶναι : ἡ ἀποστολή
τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἰς τόν σύγχρονον κόσμον, ἡ Ὀρθόδοξος Διασπορά, τό Αὐτόνομον
καί ὁ τρόπος ἀνακηρύξεως αὐτοῦ, τό μυστήριον τοῦ γάμου καί τά κωλύματα αὐτοῦ, ἡ
σπουδαιότης τῆς νηστείας καί ἡ τήρησις αὐτῆς σήμερον, σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας
πρός τόν λοιπόν χριστιανικόν κόσμον.
Ἀποφάσει
τῶν Προκαθημένων ὅλα τά ἐγκριθέντα κείμενα θά δημοσιευθοῦν.
Οἱ
Προκαθήμενοι ἀπεφάσισαν ἐπίσης τήν σύστασιν Πανορθοδόξου Γραμματείας, τόν
κανονισμόν λειτουργίας τῆς Συνόδου, τήν συμμετοχήν
ἑτεροδόξων Παρατηρητῶν κατά τήν ἔναρξιν καί λῆξιν τῶν ἐργασιῶν, καί τήν κάλυψιν
τῶν δαπανῶν τῆς Συνόδου.
Προσέτι,
οἱ Προκαθήμενοι ἐξέφρασαν τήν στήριξιν αὐτῶν πρός τούς διωκομένους Χριστιανούς
τῆς Μέσης Ἀνατολῆς καί τήν συνεχιζομένην ἀγωνίαν των διά τήν ἀπαγωγήν τῶν δύο Μητροπολιτῶν, Παύλου Yazigi τοῦ
Πατριαρχείου Ἀντιοχείας καί Γρηγορίου Yohanna Ibrahim τῆς Συροϊακωβιτικῆς Ἐκκλησίας.
Αἱ
ἐργασίαι τῆς Συνάξεως ἔληξαν τό ἑσπέρας τῆς Τετάρτης, 27ης Ἰανουαρίου
2016, μέ τόν καταληκτήριον χαιρετισμόν τοῦ Προέδρου αὐτῆς Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ
Πατριάρχου Βαρθολομαίου.
Ἐν
τῷ Ὀρθοδόξῳ Κέντρῳ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἐν Σαμπεζύ Γενεύης, τῇ 27ῃ Ἰανουαρίου
2016
(ΠΗΓΗ
: http://www.romfea.gr/epikairotita-xronika/6172-to-anakoinothen-tis-sunajis-ton-prokathimenon)
22) 7-6-2016 Ἡ
Ὀρθοδοξία εἶναι ἀποστολή στόν σύγχρονο κόσμο, ὄχι φύλακας-μουσεῖο
Μήνυμα ἑνότητας στήν Ὀρθοδοξία ἐνόψει
τῆς Πανορθόδοξης Συνόδου στήν Κρήτη, ἀπηύθυνε ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου
καί πάσης Ἀλβανίας Ἀναστάσιος κατά τή συνάντηση, πού εἶχε,
χθές τό βράδυ, μέ τόν ὑπουργό Ἐξωτερικῶν Νίκο Κοτζιά, ὁ ὁποῖος πραγματοποιεῖ ἐπίσημη
ἐπίσκεψη στά Τίρανα. Μιά συνάντηση ἰδιαίτερα ἐγκάρδια, πού πραγματοποιήθηκε μέ ὅλη
τήν ἑλληνική ἀποστολή στήν Ἀρχιεπισκοπή στό νέο συγκρότημα τοῦ καθεδρικοῦ ναοῦ
τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ στό ἱστορικό κέντρο τῆς πόλης.
Μολονότι
δέν ἦταν τό βασικό θέμα ἡ συζήτηση γιά τή Σύνοδο
τῆς Κρήτης, δέν μποροῦσε νά μήν συμπεριληφεῖ στή φιλική κουβέντα τῶν δύο ἀνδρῶν
πέρα ἀπό τήν ἑκατέρωθεν ἰδιαίτερη ἐνημέρωση γιά τά πολιτικά καί θρησκευτικά δρώμενα
στούς τομεῖς τους, πού διεξήχθη στήν κατ'ἰδίαν συνάντηση, πού ἀκολούθησε χωρίς
τήν παρουσία τῶν δημοσιογράφων.
Ἡ ἀναφορά ἔγινε ἐν όψει καί ὅλων τῶν
δυσκολιῶν τῆς Συνόδου γιά μία προσπάθεια, πού γίνεται μετά ἀπό χίλια καί πλέον
χρόνια γιά τήν ἑνότητα τῆς Ὀρθοδοξίας, ἡ ὁποία θά μποροῦσε νά εἶναι «μία ἄλλη ἔκφραση
τῆς ἑνότητας τῆς ὀρθοδοξίας ὡς ἀπόδειξη τῆς μή προσκόλλησης στό παρελθόν». «Τό
πιό σημανικό, πού ἔχουμε νά δώσουμε στόν κόσμο» τόνισε ὁ κ.κ. Ἀναστάσιος «εἶναι
ἕνα μήνυμα ἑνότητας καί ὅτι αὐτή ἡ Ὀρθοδοξία δέν εἶναι ἕνας φύλακας-μουσεῖο , εἶναι
μία ἀποστολή στόν σύγχρονο κόσμο, στίς ἀνησυχίες καί στίς δυσκολίες». Καί πρόσθεσε
: «Πρέπει νά εἶναι μία ἀνοιχτή ὀρθοδοξία, δέν μπορεῖ νά εἶναι μία κλειστή, πού ἀσχολεῖται
ἀδιάκοπα μέ ἐπιμέρους θέματα τοῦ παρελθόντος. Στήν τρίτη χιλιετία, λέμε, ἄς ἀρχίσουμε
νά εἴμαστε μαζί, ἔχουμε τίς δυνατότητες αὐτές πολύ περισσότερο».
(ΠΗΓΗ
: http://www.eleftherostypos.gr/ellada/9998-arxiepiskopos-anastasios-h-orthodoksia-einai-apostoli/, https://katanixis.blogspot.gr/2016/06/blog-post_86.html)
23) 08-06-2016 Ἡ σύγκληση τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου εἶναι ἐπιβεβλημένη
Ὡς
ἐπιβεβλημένη χαρακτηρίζει ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας τή σύγκληση
τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου. Σέ ἐπίσημη
ἀνακοίνωσή της ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας παρεμβαίνει στή συζήτηση, πού ἔχει ἀναπτυχθεῖ
τίς τελευταῖες ἡμέρες, σημειώνοντας, μεταξύ ἄλλων, ὅτι δέν μπορεῖ νά ἀκυρωθεῖ ἡ
σύγκληση τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου, χωρίς νέα ἀπόφαση τοῦ σώματος, πού τήν ἀποφάσισε,
καθώς δέν εἶναι δυνατόν νά ματαιωθεῖ τήν τελευταία στιγμή μέ ἀνακοινώσεις καί
μηνύματα διαφόρων πλευρῶν.
Ἡ
Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας ὑπογραμμίζει ὅτι «ἡ Σύγκληση τῆς ἐν λόγῳ Συνόδου ἀποφασίσθηκε
στίς δύο τελευταῖες Συνάξεις τῶν Προκαθημένων τῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν,
στήν Κωνσταντινούπολη τό 2014 καί στό Σαμπεζύ (Γενεύης) τό 2016. Τήν ἀπόφαση στήν
Κωνσταντινούπολη δέν τήν ὑπέγραψε μία Ἐκκλησία, παρά ταῦτα ἡ συντριπτική
πλειοψηφία τήν υἱοθέτησε. Τό ἴδιο συνέβη στή Σύναξη τοῦ 2016 στή Γενεύη».
Διαβάστε
τό ἀνακοινωθέν τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας :
Στή
συζήτηση, ἡ ὁποία ἔχει ἐνταθεῖ τίς τελευταῖες ἡμέρες σχετικά μέ τήν
προγραμματισθεῖσα Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο τῆς Ὀρθοδοξίας, αἰσθανόμαστε τό χρέος
νά ὑπογραμμίσουμε ἐπιγραμματικά ὅτι :
1.
Ἡ Σύγκληση τῆς ἐν λόγῳ Συνόδου ἀποφασίσθηκε στίς δύο τελευταῖες Συνάξεις τῶν
Προκαθημένων τῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, στήν Κωνσταντινούπολη τό 2014
καί στό Σαμπεζύ (Γενεύης) τό 2016. Τήν ἀπόφαση
στήν Κωνσταντινούπολη δέν τήν ὑπέγραψε μία Ἐκκλησία, παρά ταῦτα ἡ συντριπτική
πλειοψηφία τήν υἱοθέτησε. Τό ἴδιο συνέβη στή Σύναξη τοῦ 2016 στή Γενεύη.
Ἡ
ἀκύρωση τῆς συγκλήσεως τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου δέν μπορεῖ νά γίνει χωρίς
νέα ἀπόφαση τοῦ σώματος, πού τήν ἀποφάσισε. Δέν εἶναι δυνατόν νά ματαιωθεῖ τήν
τελευταία στιγμή μέ ἀνακοινώσεις καί μηνύματα διαφόρων πλευρῶν.
2.
Ἡ ἀρχή τοῦ consensus (σύμπνοια, συναίνεση, ὁμοφωνία) ἰσχύει, ὅταν συνεδριάζουν
τά ἐκκλησιαστικά ὄργανα, μελετοῦν τά θέματα καί λαμβάνουν ἀποφάσεις. Τήν ἔννοια
τοῦ consensus διευκρίνησε κατά τήν εἰσαγωγική του ὁμιλία ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικός
Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος τό 2016 στό Σαμπεζύ, χωρίς νά ἐγερθοῦν ἀντιρρήσεις. Τό
consensus δέν σημαίνει veto. Γενικότερα δέν πρέπει νά παραθεωρεῖται, ἰδίως κατά
τή διαδικασία λήψεως τῶν ἀποφάσεων ἐν συνόδῳ, ἡ σχετική ἐκκλησιαστική παράδοση
εἴκοσι αἰώνων.
3.
Προφανῶς τά ὑφιστάμενα προβλήματα εἶναι πολλά. Γι' αὐτό ἀκριβῶς καί ἡ
πραγματοποίηση τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου εἶναι ἐπιβεβλημένη. Δέν εἶναι
δυνατόν νά λυθοῦν ὅλα. Ἄς ἀντιμετωπιστοῦν ἔστω μερικά. Εἶναι προτιμότερο τό λίγο
ἀπό τό τίποτα. Ἡ προσέγγιση τῶν ὑπολοίπων ζητημάτων ἄς δεηθοῦμε νά
πραγματοποιηθεῖ σέ μία προσεχῆ Σύνοδο. Ἡ ἀναβολή τῆς προγραμματισθείσης Ἁγίας
καί Μεγάλης Συνόδου θά πληγώσει τούς ἀνά τόν κόσμον Ὀρθοδόξους καί θά τραυματίσει
διεθνῶς τό κύρος τῆς Ὀρθοδοξίας.
4.
Καί μία θερμή παράκληση πρός τήν Πανορθόδοξο Γραμματεία τῆς Συνόδου (Κανονισμός
Ὀργανώσεως καί Λειτουργίας ἀριθ. 6, 7 παρ. 7), ἡ ὁποία συνέρχεται αὔριο στήν Κρήτη
γιά τίς τελικές ἀποφάσεις : Ἄς καταβληθεῖ κάθε δυνατή προσπάθεια γιά τή
συμμετοχή ὅλων τῶν μελῶν τῆς Συνόδου στήν πανηγυρική ἐναρκτήριο Θεία Λειτουργία
τῆς Πεντηκοστῆς καί τόν ἑσπερινό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Πρόκειται γιά βασικό
συμβολισμό ἑνότητος. Οἱ μετακινήσεις ἑνός πολυπληθοῦς, δυσκινήτου συνόλου σέ
μεγάλες ἀποστάσεις αὐξάνει τά ἔξοδα, τόν κόπο, τά ἀπρόοπτα, ἀλλά καί τούς ἐνδεχομένους
κινδύνους. Ἄς θυσιασθοῦν ἐπιθυμίες καί σκοπιμότητες. Προέχει ἡ ἀπρόσκοπτη καί ἤρεμη
διεξαγωγή τῶν συνεδριῶν τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου.
«Τῷ
δέ δυναμένῳ ὑπέρ πάντα ποιῆσαι ὑπερεκπερισσοῦ ὧν αἰτούμεθα ἤ νοοῦμεν, κατά τήν
δύναμιν τήν ἐνεργουμένην ἐν ἡμῖν, αὐτῷ ἡ δόξα ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ ἐν Χριστῷ ᾿Ἰησοῦ εἰς
αἰῶνας αἰώνων» (Ἐφεσ. 3:20-21).
Τίρανα
8 Ἰουνίου 2016,
Ἀπόδοση
τῆς ἑορτῆς τοῦ Πάσχα
24) 11-06-2016 Μέ τίς ἀναβολές ἔχει
καταντήσει ἀνέκδοτο ἡ Πανορθόδοξη - Νά ἀποδείξουμε πώς δέν εἴμαστε Συνομοσπονδία
Ἐκκλησιῶν (ΒΙΝΤΕΟ)
Ὁ
Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας Ἀναστάσιος μίλησε γιά τήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο καί εἶπε πώς «δέν εἶναι οὔτε ἀντίγραφο τῶν πρώτων Οἰκουμενικῶν Συνόδων οὔτε ἀντίγραφο
τῶν συνόδων τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν...». «Δέν εἴμαστε Συνομοσπονδία Ἐκκλησιῶν, ἀλλά
Μία, Ἁγία καί Καθολική Ἐκκλησία» εἶπε μεταξύ ἄλλων γιά τό μήνυμα τῆς Συνόδου.
25) 14-06-2016 Ἐπιβεβλημένη ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος.
Ἄρθρο
τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας Ἀναστασίου, πού δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα «Η
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»
Ὅπως
ἔχει προγραμματισθεῖ, κατά τήν ἑβδομάδα τῆς Πεντηκοστῆς, θά συνέλθει στήν Κρήτη
ἡ ἀναμενόμενη ἀπό πολλά χρόνια Ἁγία καί
Μεγάλη Σύνοδος της Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Γιά νά κατανοηθεῖ καλύτερα ἡ σημασία
της, εἶναι ἀναγκαία μιά ἁδρή σύνοψη τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας στούς 20 αἰῶνες τῆς ἱστορικῆς
της πορείας.
1.
Στήν πρώτη χιλιετία, μέ τή θρησκευτική ἐλευθερία, πού ἀναγνώρισε τό διάταγμα τῶν
Μεδιολάνων, διαμορφώθηκαν πέντε βασικά κέντρα : ἡ Ρώμη, ἡ Κωνσταντινούπολη ἤ Νέα
Ρώμη, ἡ Ἀλεξάνδρεια, ἡ Ἀντιόχεια καί τά Ἱεροσόλυμα. Μέ τήν ἀνάπτυξη τοῦ
Χριστιανισμοῦ, ἐμφανίστηκαν διάφορα προβλήματα στίς τοπικές Ἐκκλησίες : ἀπειλές
ἀπό ποικίλες αἱρέσεις, πολιτικές σκοπιμότητες, διασπαστικές τάσεις κ.ο.κ. Γιά
τήν ἀντιμετώπισή τους συγκαλοῦντο Σύνοδοι τῶν Ὀρθόδοξων Ἐπισκόπων. Ὁρισμένες ἦταν
τοπικές, ἐνῶ γιά τά σοβαρότερα θέματα, ἰδίως τά δογματικά, συνῆλθαν οἱ Οἰκουμενικές.
Τήν Οἰκουμενική Σύνοδο τή συγκαλοῦσε ὁ Αὐτοκράτορας, ἀλλά στίς ἐργασίες της προήδρευε
πάντοτε Πατριάρχης. Ἔτσι πραγματοποιήθηκαν οἱ ἑπτά Οἰκουμενικές Σύνοδοι
τῆς ἀδιαιρέτου Ἐκκλησίας τῆς πρώτης χιλιετίας.
Στίς
ἀρχές τῆς δεύτερης χιλιετίας συνέβη ἡ ὀδυνηρή δοκιμασία τοῦ Σχίσματος τῶν Ἐκκλησιῶν μεταξύ Δύσεως
καί Ἀνατολῆς (1054). Γεγονός θλιβερό, τό ὁποῖο προκάλεσε συγκρούσεις καί ἀναστολές
στή διάδοση τοῦ Χριστιανισμοῦ. Ἐν συνεχείᾳ δημιουργήθηκαν δύο διοικητικοί πόλοι
: Στή Δύση ἡ Ρώμη, ὅπου στά μέσα τοῦ 15ου αἰώνα ἐμφανίσθηκαν κινήσεις Διαμαρτυρίας. Ἀποτέλεσμα ἡ
σταδιακή πολυδιάσπαση τοῦ δυτικοῦ χριστιανισμοῦ
καί ἡ δημιουργία πολλῶν ἐκκλησιαστικῶν
σωμάτων. Στήν Ἀνατολή παρέμειναν ἑνωμένα τά 4 πρεσβυγενή Πατριαρχεῖα μέ κέντρο
τήν Κωνσταντινούπολη-Νέα Ρώμη, τήν Ἀλεξάνδρεια, τήν Ἀντιόχεια καί τά Ἱεροσόλυμα.
Ἀκολούθησαν μεγάλες δοκιμασίες ὕστερα ἀπό τίς ἰσλαμικές ἐπιδρομές καί κατακτήσεις.
Παράλληλα, ὅμως, στό τέλος τῆς πρώτης χιλιετίας ἡ Ὀρθοδοξία ἀναπτύχθηκε
σημαντικά πρός Βορράν μέ τόν ἐκχριστιανισμό τῶν Σλάβων καί στή συνέχεια τῶν Ρώσων.
Ὁ ρωσικός λαός σύσσωμος προσῆλθε στήν Ὀρθόδοξη πίστη καί ἡ Ἐκκλησία του συνέχισε
τήν ἱεραποστολική προσπάθεια τοῦ Βυζαντίου στή Βορειοανατολική Ἀσία. Ἔτσι
διαμορφώθηκε καί νέο ἐκκλησιαστικό κέντρο : το Πατριαρχεῖο τῆς Μόσχας.
Ἀπό
τα μέσα τοῦ 15ου αἰώνα μέχρι περίπου τά μέσα τοῦ 19ου, οἱ
Ὀρθόδοξοι λαοί τῆς Βαλκανικῆς, τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, τῆς Μέσης Ἀνατολῆς καί τῆς
Βορείου Ἀφρικῆς ζοῦσαν ὑπό τήν Ὀθωμανική αὐτοκρατορία. Μετά τή σταδιακή ἀπελευθέρωση
τῶν βαλκανικῶν χωρῶν, ἀναγνωρίστηκε ἀπό τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο τό Αὐτοκέφαλο
στίς Ἐκκλησίες Ἑλλάδος, Σερβίας, Ρουμανίας, Βουλγαρίας. Τόν εἰκοστό αἰώνα
παραχωρήθηκε τό Αὐτοκέφαλο στίς Ἐκκλησίες Πολωνίας, Ἀλβανίας, Τσεχίας-Σλοβακίας
καί ἀναγνωρίσθηκε ὡς Πατριαρχεῖο ἡ Ἐκκλησία τῆς Βουλγαρίας καί τῆς Γεωργίας. Ἡ Ἐκκλησία
τῆς Κύπρου ἔχει τό Αὐτοκέφαλο μέ ἀπόφαση τῆς Γ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου (5ος
αἰ.).
Ἡ
σημερινή κατάσταση, λοιπόν, γιά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία παρουσιάζεται ὡς ἑξῆς : Τά
πρεσβυγενή Πατριαρχεῖα : Κωνσταντινουπόλεως, Ἀλεξανδρείας, Ἀντιοχείας, Ἱεροσολύμων.
Τά νεότερα Πατριαρχεῖα : Ρωσίας, Σερβίας, Ρουμανίας, Βουλγαρίας, Γεωργίας, καί
οἱ Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες : Κύπρου, Ἑλλάδος, Πολωνίας, Ἀλβανίας καί Τσεχίας-Σλοβακίας.
Συνολικῶς 14 Αὐτοκέφαλες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες. Ἡ «Κατά Ἀνατολάς» Ἁγία, Καθολική
καί Ἀποστολική Ἐκκλησία διατήρησε τήν ἑνότητά της μέ τήν Ἀποστολική Διαδοχή τῶν
Ἐπισκόπων της, τήν κοινή μυστηριακή ζωή, κατ' ἐξοχήν μέ τή Θεία Εὐχαριστία, διαφυλάσσοντας
ἀπαρασάλευτες τίς πηγές τῆς Πίστεως : τήν Ἁγία Γραφή, τήν Ἱερά Παράδοση καί
τούς Ἱερούς Ἀποστολικούς καί Συνοδικούς Κανόνες. Συντονιστικό κέντρο ὅλων τῶν Ὀρθόδοξων
Ἐκκλησιῶν εἶναι τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο τῆς Κωνσταντινουπόλεως.
2.
Μετά τόν Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο πολλές Ὀρθόδοξες Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες ἀντιμετώπισαν
ποικίλους διωγμούς ἀπό ἀθεϊστικές κυβερνήσεις, πού ἐπικράτησαν στίς χῶρες τους,
ἕως τήν κατάρρευση τῶν ἀπολυταρχικῶν κομμουνιστικῶν καθεστώτων. Μετά τόν Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μέ τήν ἔναρξη
τῆς Χριστιανικῆς Οἰκουμενικῆς κινήσεως, οἱ διάφορες διαχριστιανικές συναντήσεις,
συνεδρίες καί συσκέψεις ἔδωσαν τήν εὐκαιρία στούς Ὀρθοδόξους νά συναντῶνται, γεγονός
πού ἐπαύξησε τήν ἐπιθυμία γιά τή σύγκληση τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου.
Τό 1961 στή Ρόδο ἀποφασίσθηκε ἡ
προετοιμασία της καί προσδιορίσθηκαν τά πρός μελέτην βασικά θέματα. Ἀργότερα ἀποφασίσθηκε
ἡ συγκρότηση Πανορθοδόξων ἐπιτροπῶν γιά τήν ἐπεξεργασία καί τή σύνταξη τῶν
Προσυνοδικῶν κειμένων. Μέ
τήν πάροδο τοῦ χρόνου ἐμφανίσθηκαν ποικίλα προβλήματα καί οἱ συνεχεῖς ἀναβολές ὁδήγησαν
σέ σκεπτικισμό, εἰρωνικά σχόλια καί ἀμφιβολία γιά τήν πραγματοποίησή της. Εὐτυχῶς
θεσπίστηκαν οἱ Συνάξεις τῶν Προκαθημένων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν (Κωνσταντινούπολη
1993, Ἱεροσόλυμα 2000, Κωνσταντινούπολη 2008/2014, Σαμπεζύ 2016), πού ἔδωσαν
τήν εὐκαιρία στενότερης ἐπικοινωνίας. Ἰδιαίτερα σημαντικές ὑπῆρξαν οἱ Συνάξεις
τῶν ἐτῶν 2008 καί 2014 καί τά μηνύματα, πού ἀπηύθυναν.
Στή Σύναξη τοῦ 2014 ἀποφασίστηκε νά
συγκληθεῖ ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος, στήν Κωνσταντινούπολη, στόν ἱστορικό Ναό τῆς
Ἁγίας Εἰρήνης, ἐκτός ἀπροόπτου. Ἐπίσης κάθε Αὐτοκέφαλη Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία νά ἐκπροσωπεῖται
ἀπό 24 Ἐπισκόπους καί νά ἔχει μία ψῆφο. Ὅμως, τό ἀπρόοπτο συνέβη : ἡ κατάρριψη
τοῦ ρωσικοῦ μαχητικοῦ ἀεροπλάνου καί ἡ ἔνταση τῶν σχέσεων μεταξύ Τουρκίας καί
Ρωσίας. Κατόπιν τούτου ὑπῆρχαν 2 ἐπιλογές : ἀναβολή ἤ ἀνεύρεση νέου τόπου συγκλήσεως.
Στήν τελευταία Σύναξη στό Σαμπεζύ τῆς
Γενεύης (22-28 Ἰανουαρίου 2016), ἀποφασίστηκε ἡ ὁριστική σύγκληση τῆς Συνόδου τήν
ἑβδομάδα τῆς Πεντηκοστῆς (19-26 Ἰουνίου 2016) στήν Ὀρθόδοξο Ἀκαδημία Κρήτης. Ἡ
τοπική Ἐκκλησία εἶναι Ἀποστολική, Αὐτόνομη ὑπό τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ἐνῶ ἡ
νῆσος Κρήτη ἀποτελεῖ τμῆμα χώρας τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης. Οἱ ἀποφάσεις γιά τήν ὁριστική
σύγκληση δέν ἦταν εὔκολες. Ἀπαιτοῦσαν θερμή προσευχή, εὐελιξία σκέψεως, δυνατότητα
συνθέσεως ἀπόψεων, ἐπίμονη προσπάθεια νά πεισθοῦν ὅσοι εἶχαν διαφορετικές ἐπιθυμίες
καί προγράμματα.
3. Εἶναι σημαντικό νά διευκρινιστεῖ ὅτι
ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος δέν εἶναι ἕνα «ἀκριβές ἀντίγραφον» τῶν Οἰκουμενικῶν
Συνόδων οὔτε ἕνα «τηλεομοιότυπον (φάξ)» ἄλλης Δυτικῆς Ἐκκλησίας ἤ Ὁμολογίας. Προσαρμοσμένη
στίς συνθῆκες καί τίς δυνατότητες τοῦ 21ου αἰώνα ἔχει τίς δικές της ἰδιαιτερότητες,
διατηρώντας τόν σαφῆ συμβολισμό τῆς ἑνότητος τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, πολύτιμο
γιά τή ζωή τους καί τή μαρτυρία τους στόν σύγχρονο κόσμο.
Ὁρισμένοι θεωροῦν ὅτι ἡ πιστή ἀντιγραφή
ἤ ἀκόμη ἡ πανομοιότυπη ἐπανάληψη πρακτικῶν τοῦ παρελθόντος εἶναι ἀπαραίτητα γιά
κάθε ἐκκλησιαστική πρωτοβουλία καί προσπάθεια. Ἀλλά τό Ἅγιο Πνεῦμα δέν ἐνεργεῖ
μόνο σέ μία ἐποχή. Παραμένει ὁ καθοριστικός ὁδηγός τῆς Ἐκκλησίας στή ροή τοῦ χρόνου.
Ἡ Ἐκκλησία ὑπενθυμίζει : «Σήμερον ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἡμᾱς συνήγαγε...»
Στίς τελευταῖες ἑβδομάδες ἔχει ἐνταθεῖ
ἡ συζήτηση σχετικά μέ τήν πραγματοποίηση τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου. Θεωρῶ ὅτι
εἶναι ἐπιβεβλημένη. Ἡ ἀκύρωσή της δέν μπορεῖ νά γίνει ἀπό μεμονωμένες δηλώσεις,
ἀνακοινώσεις καί μηνύματα διαφόρων πλευρῶν.
Προφανῶς τά ὑφιστάμενα προβλήματα εἶναι
πολλά. Γι' αὐτόν, ὅμως, ἀκριβῶς τόν λόγο ἡ διεξαγωγή της εἶναι ἀναγκαῖα. Δέν εἶναι
δυνατόν νά ἀντιμετωπισθοῦν ὅλα. Ἄς ἐξετασθοῦν ἔστω μερικά. Προτιμότερο τό λίγο ἀπό
τό τίποτε. Ἡ προσέγγιση καί ρύθμιση τῶν πολυποίκιλων ζητημάτων ἄς δεηθοῦμε νά γίνει
σέ μία προσεχή Σύνοδο καί ἡ Μεγάλη Σύνοδος τῶν Ὀρθοδόξων νά καταστεῖ θεσμός τοῦ
21ου αἰώνα. Ἡ τυχόν ἀναβολή τῆς προγραμματισθείσης θά πλήγωνε τούς ἀνά
τόν κόσμον Ὀρθοδόξους καί θά τραυμάτιζε τό κύρος τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἀντιθέτως ἡ
πραγματοποίησή της μπορεῖ νά ἀποβεῖ εὐλογία γιά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, τόν
χριστιανικό κόσμο καί τήν πορεία τῆς ἀνθρωπότητας.
(ΠΗΓΗ : http://www.amen.gr/article/arxiepiskopos-alvanias-anastasios-epivevlimeni-i-agia-kai-megali-synodos)
26) 23-6-2016 «Εἴχαμε συμφωνήσει ὅτι ἐρχόμαστε ὅλοι ἐδῶ… ὅμως ἦρθαν μερικές
ἀνακοινώσεις…» (ΒΙΝΤΕΟ)
Μήνυμα
ἑνότητας ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, στέλνει ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας, Ἀναστάσιος.
Ὁ
ἐπικεφαλῆς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας ὑπογράμμισε ὅτι ἡ ἀπουσία τῶν τεσσάρων Πατριαρχείων Μόσχας, Ἀντιοχείας, Γεωργίας καί
Βουλγαρίας, σκίασε τή μεγάλη χαρά τῆς Πανορθόδοξης, ὡστόσο πρόσθεσε πώς ὅλες
οἱ Ἐκκλησίες προχωροῦν στό μέλλον μέ ἑνότητα.
«Εἴχαμε συζητήσει, εἴχαμε ὑπογράψει, εἴχαμε
συμφωνήσει ὅτι ἐρχόμαστε ὅλοι ἐδῶ... ὅμως ἦρθαν μερικές ἀνακοινώσεις... θά
ξεπεραστεῖ καί αὐτό τό σύννεφο. Θά προχωρήσουμε μέ ἑνότητα, ἀδελφοσύνη καί ἀλληλοκατανόηση»,
εἶπε χαρακτηριστικά μέ τό μειλίχιο ὕφος, πού τόν διακρίνει.
Ἀναφερόμενος
στή σημασία τῆς Συνόδου, πού διεξάγεται στό Κολυμπάρι τῆς Κρήτης, ὁ κ. Ἀναστάσιος
εἶπε : «Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῶν Ὀρθοδόξων
θέλει νά τονίσει δύο βασικά πράγματα˙ πρῶτον τήν ἑνότητα τῶν ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν,
καί κάτι, πού δέν ἔχουν προσέξει πολλοί, εἶναι ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία δέν εἶναι
κάποια συνομοσπονδία Ἐκκλησιῶν».
Ὁ
Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων καί Πάσης Ἀλβανίας, τόνισε στήν ἀποκλειστική δήλωσή του
στό CNN Greece ὅτι ἀπό πλευρᾶς πρακτικῆς ὑπῆρξαν πάρα πολλά ἐμπόδια στό παρελθόν,
πού δέν ἔδωσαν τή δυνατότητα στούς Ὀρθοδόξους νά εἶναι μαζί.
«Αὐτό, πού τονίζουμε στή μεγάλη αὐτή Σύνοδο,
εἶναι ἡ ἑνότητα τῶν Ἐκκλησιῶν καί ἡ συναίσθηση τοῦ χρέους, πού ἔχουμε, τῆς
μαρτυρίας τῆς Πίστεως καί τοῦ Εὐαγγελίου στό σύγχρονο κόσμο... Ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι
μιά ἀδιάκοπα εὐαίσθητη Ἐκκλησία, ἀνοικτή στίς ἀναζητήσεις τοῦ κόσμου, στήν
κραυγή τῶν φτωχῶν, τῶν ἀδικουμένων, προσπαθώντας νά μεταφέρει αὐτό τό μήνυμα τῆς
εἰρήνης, τῆς δικαιοσύνης καί τῆς ἐλπίδας σέ ἕναν κόσμο, πού ξέρουμε πόσο ὑποφέρει», εἶπε
χαρακτηριστικά.
Ὁ
Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας ἐπισημαίνει ὅτι δέν
πρόκειται νά ἐξαντληθοῦν ὅλα τά θέματα, ἀλλά οἱ Προκαθήμενοι θά ἐπικεντρωθοῦν σέ
ὁρισμένα σημεῖα. «Θά μπορούσαμε νά ποῦμε εἶναι ἕνα ξεκίνημα καινούργιο», ἀνέφερε
χαρακτηριστικά.
Ὁ
κ. Ἀναστάσιος ὑπογράμμισε στό CNN Greece ὅτι ὁρισμένοι προτείνουν ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος νά διεξάγεται σταθερά κάθε
πέντε ἤ δέκα χρόνια καί σχολίασε : «Δέν ἔχουμε ψευδαισθήσεις, ὑπάρχουν πολλά
προβλήματα καί ἐλλείψεις, ὅμως, τολμοῦμε νά ἐλπίζουμε καί νά προσχωροῦμε στόν
καινούργιο αὐτό δρόμο».
(ΠΗΓΗ
: http://www.vimaorthodoxias.gr/eipan/item/84051-αλβανίας-αναστάσιος-«είχαμε-συμφωνήσει-ότι-ερχόμαστε-όλοι-εδώ…-όμως-ήρθαν-μερικές-ανακοινώσεις…»-βιντεο)
27) Συμμετεῖχε στήν ψευδοσύνοδο τῆς
Κρήτης καί ὑπέγραψε τά αἱρετικά κείμενά της.
28) Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας κ.
Ἀναστάσιος πρότεινε στήν ψευδοσύνοδο τῆς Κρήτης νά καταδικαστεῖ ὁ «ἀντι-οἰκουμενισμός»
ὡς αἵρεση. Ἐπίσης εἶπε : «… νά ἀφήσουμε,
λοιπόν, τό Πνεῦμα νά πνέει καί σήμερα στήν Ἐκκλησία, ὅπως θέλει, κι ὄχι νά ἀντιγράφουμε μονίμως τό παρελθόν..».
(ΠΗΓΗ
: ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΟ : Ἀρχιερέας ζήτησε στό Κολυμπάρι νά χαρακτηριστοῦν αἱρετικοί οἱ
"ΑΝΤΙ-οἰκουμενιστές"!!!! 21-2-2017, https://katanixis.blogspot.gr/2017/02/blog-post_674.html,
https://panorthodoxcemes.blogspot.gr/2016/11/blog-post_24.html)
29) Ἀπερίφραστα ὁμολόγησε ὅτι ἡ ψευδοσύνοδος αὐτή
δέν εἶναι ἀντίγραφο τῶν παλαιῶν συνόδων, ἀλλά ἕνα νέο εἶδος Συνόδου.
«Θεωρῶ» εἶπε, «ὅτι εἶναι
χρήσιμο νά ὑπενθυμίσουμε ὅτι ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος δέν εἶναι ἕνα ἀκριβές ἀντίγραφο
τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων οὔτε ἕνα τηλεομοιότυπο Συνελεύσεων Δυτικῶν Χριστιανικῶν Παραδόσεων.
Προσαρμοσμένη στίς συνθῆκες καί στίς δυνατότητες τοῦ 21ου αἰῶνος ἔχει
τά δικά της χαρακτηριστικά»
(ΠΗΓΗ : Ἀναστάσιος Ἀρχιεπίσκοπος
Tιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας, Ἐναρκτήρια
Συνεδρίαση τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου, 19-6-2016,
https://www.holycouncil.org/-/opening-archbishop-anastasios)
30) 23-11-2016 Ἀλβανίας σέ Μόσχας : Αἰσθάνθηκα ἔντονα τήν ἀπουσία Σας ἀπό
τήν Ἁγία Σύνοδο
Μέ τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Τιράνων καί πάσης Ἀλβανίας κ.
Ἀναστάσιο εἶχε συνάντηση στίς 21 Νοεμβρίου 2016 ὁ Ἁγιώτατος
Πατριάρχης Μόσχας καί Πασῶν τῶν Ρωσιῶν κ. Κύριλλος
στήν Ἱερά Σταυροπηγιακή Μονή Ἁγίου Δανιήλ Μόσχας.
Σημειωτέον
ὅτι ὁ Προκαθήμενος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας ἐπισκέπτεται τή Μόσχα γιά νά
συμμετάσχει στούς ἑορτασμούς τῶν 70ων γενεθλίων τοῦ Πατριάρχη Κυρίλλου.
«…πάντοτε αἰσθανόμουν ἄνεση μέ τή συμμετοχή
Σας σέ κάποια συνεδρία τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν ἤ καί σέ ἄλλες
συναντήσεις καί διασκέψεις, ὅπου μετεῖχαν πολιτικοί ἡγέτες, Προκαθήμενοι. Αἰσθανόμουν
σιγουριά, διότι ἤξερα ὅτι στό τέλος θά φθάναμε σέ μία κοινή λύση. Ὡς ἐκ τούτου
αἰσθάνθηκα ἔντονα τήν ἀπουσία Σας ἀπό τή Σύνοδο στήν Κρήτη καί ἐξέφρασα τή λύπη
μου γιά τή μή συμμετοχή Σας…».
31) 13-12-2016 Ἡ Ἱερά Μητρόπολη Μεσσηνίας ὑποδέχθηκε τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀλβανίας
Ἀναστάσιο
Μετά
τή δοξολογία ὁ Μητροπολίτης Μεσσηνίας ἀπευθύνθηκε στόν ὑψηλό ἐπισκέπτη, σημειώνοντας
τόν καθοριστικό ρόλο, πού διαδραμάτισε γιά τήν ἀνοικοδόμηση τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας,
καθώς καί τή συμβολή του στόν Διορθόδοξο,
Διαχριστιανικό καί Διαθρησκειακό Διάλογο.
Συγκινημένος
ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας, μιλώντας ἀπό
στήθους, ἐξῆρε τόν Μητροπολίτη Μεσσηνίας
γιά τήν σημαντική συμβολή του στήν προετοιμασία καί τήν πραγματοποίηση τῆς Ἁγίας
καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.
Ὁ
Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας προσέφερε ὡς δῶρο στόν Μητροπολίτη Μεσσηνίας ἀντίγραφο
τοῦ παλαιοῦ χειρόγραφου Κώδικα τῆς Κορυτσᾶς.
Ἀκολούθως
σέ εἰδική τελετή στό κατάμεστο Μέγαρο Χοροῦ τῆς πόλης ὁ Δήμαρχος Παναγιώτης Νίκας
καί τό Δημοτικό Συμβούλιο ἀνακήρυξαν τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀλβανίας σέ ἐπίτιμο δημότη
Καλαμάτας, ἐνῶ τιμήθηκε καί μέ τό Βραβεῖο «Φωτέα» γιά τό συγγραφικό ἔργο του.
32) 23-1-2017 Διαθρησκευτικό συμπόσιο
στήν Ἀλβανία μέ θέμα : Ἡ οἰκογένεια ὑπό τήν χριστιανική καί ἰσλαμική θεώρηση.
Στίς
18 Ἰανουαρίου 2017, στούς χώρους τῆς Ἀνώτατης Σχολῆς «Bedёr», στά Τίρανα, διεξήχθη
τό Διαθρησκευτικό Συμπόσιο «Ἡ οἰκογένεια
ὑπό τήν Χριστιανική καί Ἰσλαμική θεώρηση». Πρόκειται γιά συνεργασία τριῶν ἀνώτατων
ἱδρυμάτων, πού σχετίζονται μέ τήν πίστη : τό
Παράρτημα τῶν Ἰσλαμικῶν Ἐπιστημῶν στό «Bedër», τήν Ὀρθόδοξη Θεολογική Ἀκαδημία
«Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ» Ἁγίου Βλασίου Δυρραχίου καί τό Καθολικό
Διαμητροπολιτικό Σεμινάριο «Zonja e Kёshillit tё Mirё», Σκόδρα. Συντονιστής
τοῦ Συμποσίου ἦταν ὁ κ. Γκέντι Κρούγια, Προϊστάμενος τοῦ Παραρτήματος τῶν Ἰσλαμικῶν
Ἐπιστημῶν, ὁ ὁποῖος στήν ἐναρκτήρια ὁμιλία του τόνισε : «Τά δικά μας ἀκαδημαϊκά
ἰδρύματα ἐδῶ καί καιρό ἔχουν προβεῖ σέ συγκεκριμένες πρωτοβουλίες ἀναφορικά μέ
διαθρησκευτικές συνεργασίες μέσα ἀπό ἀνοικτές διαλέξεις καθηγητῶν τῶν ἀντίστοιχων
σχολῶν, ἀναφέροντας στούς φοιτητές βασικά θέματα τῆς θεολογίας καί τῆς πίστης.
Νωρίτερα
διεξήχθησαν συμπόσια τέτοια, ὅπως : «25 χρόνια ἐλευθερίας πίστεως», πού ὀργάνωσε
ἡ Ἀνώτατη Σχολή «Bedёr» καί «Ὁ ἄνθρωπος, οἰκονόμος της Δημιουργίας», πού ὀργάνωσε
ἡ Θεολογική Ἀκαδημία «Ἡ Ἀνάσταση του Χριστοῦ». Στή συνέχεια χαιρέτησε ὁ πρύτανης
τῆς Ἀνώτατης Σχολῆς «Bedёr», Καθηγ. Δόκτορας Ferdinand Gjana. Ἡ πρώτη ἀνακοίνωση
ἦταν ἐκείνη τοῦ Mario Imperatori, διευθυντῆ τοῦ Καθολικοῦ Διαμητροπολιτικού
Σεμιναρίου, Σκόδρα, μέ θέμα : «Ἡ οἰκογένεια ὡς εἰκόνα τῆς οἰκογένειας τῆς Ναζαρέτ».
Ὁ ὁμιλητής ἐπεσήμανε τόν κίνδυνο τοῦ ἀτομικισμοῦ καί τοῦ οἰκονομικοῦ
φονταμενταλισμοῦ, φαινόμενα πού θέτουν σήμερα σέ κίνδυνο τή σταθερότητα τῆς οἰκογένειας,
καθώς κι ἄλλους παράγοντες, πού ὁδηγοῦν στή διάλυσή της. Ἡ δεύτερη ἀνακοίνωση ἔγινε
ἀπό τόν κύριο Θωμᾶ Τσομένη, καθηγητή τῆς Θεολογικῆς Ἀκαδημίας, ὁ ὁποῖος ἀναφέρθηκε
πάνω στό θέμα «Ἡ χριστιανική οἰκογένεια καί ὁ ρόλος της γυναίκας σ' αὐτή».
Στό
τέλος τῆς δραστηριότητας, οἱ συμμετέχοντες ἐπισκέφτηκαν τή φωτογραφική ἔκθεση μέ
θέμα : «Ἡ διαθρησκευτική ἁρμονία στήν Ἀλβανία»,
ἀντιλαμβανόμενη μέ διάφορες φωτογραφίες στό διάβα τῶν χρόνων, πού ἀποδεικνύουν
κοινές διαθρησκευτικές δραστηριότητες κατά τόν προηγούμενο αἰώνα.
(ΠΗΓΗ
: https://katanixis.blogspot.gr/2017/01/blog-post_683.html, http://353agios.blogspot.gr/2017/01/blog-post_64.html)
33) 07-08-2017 Εἴμαστε σέ διάλογο ζωῆς μέ Ρ/καθολικούς, Μουσουλμάνους, προτεστάντες
Τό
ΑΠΕ-ΜΠΕ συνάντησε τόν Ἀρχιεπίσκοπο Τιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιο
στή Λάρισα, ὅπου ὁ Δῆμος τόν τίμησε
γιά τό συνολικό πνευματικό καί κοινωνικό ἔργο του, γιά τίς γέφυρες ἀγάπης καί ἀλληλεγγύης,
πού ἔστησε.
Διάλογος ζωῆς μέ τίς ἄλλες θρησκευτικές
κοινότητες
Ὁ
Ἱεράρχης ἐπισημαίνει χαρακτηριστικά πώς «ἡ λέξη ἀνοχή ἔχει κάτι τό ὑπεροπτικό»,
ἐνῶ μέ ἤρεμη καί γαλήνια ἐκφορά τοῦ λόγου του τονίζει : «Ἐπιδιώκουμε σχέσεις ἁρμονικές, κατανοήσεως καί συνυπάρξεως. Ὁ ἄλλος
μπορεῖ νά εἶναι διαφορετικός, ἀλλά δέν σημαίνει ὅτι εἶναι ἀντίπαλος ἤ ἐχθρός. Διατηροῦμε
ἀγαθές σχέσεις μέ τή Μουσουλμανική Σουνιτική κοινότητα, τήν κοινότητα τῶν
Μπεκτασί, τή Ρωμαιοκαθολική καί τήν Προτεσταντική. Βρισκόμαστε σέ «διάλογο ζωῆς».
Προφανῶς, δέν κάνουμε καμιά ἔκπτωση στίς ἰδέες, στίς πεποιθήσεις μας. Εἴμαστε αὐτό,
πού εἴμαστε, ἀλλά ὄχι σέ σχέση συγκρουσιακή».
(ΠΗΓΗ
: http://www.pentapostagma.gr/2017/08/αρχιεπίσκοπος-αλβανίας-είμαστε-σε-δι.html)
34) 30-10-2017 Συμμετοχή τοῦ Ἀλβανίας Ἀναστασίου στή Β΄ Διεθνή Διαθρησκειακή
Διάσκεψη τῶν Ἀθηνῶν γιά Εἰρηνική Συνύπαρξη στή Μέση Ἀνατολή (ΦΩΤΟ)
Μέ
ὑψηλοῦ ἐπιπέδου συμμετοχές ἄνοιξε σήμερα τίς πύλες της ἡ Διεθνής Διάσκεψη γιά τόν
«Θρησκευτικό καί Πολιτιστικό Πλουραλισμό καί την Εἰρηνική Συνύπαρξη στή Μέση Ἀνατολή».
Νά
ἀναφερθεῖ ὅτι γιά δεύτερη φορά ἡ Ἀθήνα γίνεται ἡ γέφυρα Ἀνατολῆς καί Δύσης.
Πρόκειται
γιά μιά πρωτοβουλία τοῦ ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν Νίκου Κοτζιᾶ, ἡ ὁποία ξεκίνησε ὡς
στοίχημα πρίν ἀπό δύο χρόνια καί ἐφέτος παίρνει θεσμικό χαρακτήρα, καθιστώντας
τήν Ἑλλάδα βῆμα εἰλικρινοῦς καί ἀνοιχτοῦ διαλόγου, καθώς καί οὐσιαστικῆς προσέγγισης
μεταξύ τῶν συμμετεχόντων στήν προσπάθεια τῆς ὑπεράσπισης τοῦ θρησκευτικοῦ καί
πολιτιστικοῦ πλουραλισμοῦ στή Μ. Ἀνατολή καί τῆς προώθησης κουλτούρας διαλόγου καί συναίνεσης.
Ἡ
ἐπίσημη ἔναρξη πραγματοποιήθηκε τό πρωΐ ἀπό τόν Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας Προκόπη
Παυλόπουλο, ἐνῶ ἀκολούθησε ὁ ἐναρκτήριος χαιρετισμός τοῦ ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν Νίκου
Κοτζιᾶ καί στή συνέχεια οἱ χαιρετισμοί, πού ἀπεύθηναν ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καί
Πάσης Ἑλλάδος Ἱερώνυμος, ὁ ὑπουργός Ἐπικρατείας τῶν Ἡνωμένων Ἀραβικῶν Ἐμιράτων (ΗΑΕ)
ἁρμόδιος γιά τήν Ἀνεκτικότητα Σεΐκχ
Ναγιάν μπίν Μουμπάρακ ἄλ Ναχιάν, καί ἡ πρέσβης τῆς Αὐστρίας στήν Ἑλλάδα Ἀντρέα Ἰκίτς
Μπόχμ.
Στή
Διάσκεψη συμμετέχουν οἱ ὑπουργοί Ἐξωτερικῶν τῆς Αἰγύπτου Σάμεχ Σούκρι, τῆς Κύπρου
Ἰωάννης Κασουλίδης καί τῆς Παλαιστίνης Ριάντ Μάλκι, ὁ ὑπουργός Ἐπικρατείας τῶν Ἡνωμένων
Ἀραβικῶν Ἐμιράτων ἁρμόδιος γιά τήν Ἀνεκτικότητα
Σεΐκχ Ναγιάν μπίν Μουμπάρακ ἄλ Ναχιάν, ὁ
ὑφυπουργός τοῦ Βατικανοῦ, καθώς καί ὑψηλόβαθμες ἀντιπροσωπεῖες ἀπό τό σύνολο
τῶν χωρῶν τῆς Μέσης Ἀνατολῆς καί τῆς Μεσογείου.
Ἐπίσης
παρίστανται ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυμος, ὁ Σεβ. Μητρ.
Σύρου κ. Δωρόθεος, ὁ Σεβ. Μητρ. Περιστερίου κ. Χρυσόστομος, ὁ Σεβ. Μητρ. Ἰλίου κ.
Ἀθηναγόρας, ὁ Θερμοπυλῶν κ. Ἰωάννης, ὁ Μεθώνης κ. Κλήμης, ὁ Θεοφ. Ἐπίσκοπος Σαλώνων
κ. Ἀντώνιος, ὁ Πρωτοσύγκελλος τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν Παν. Ἀρχιμ. Συμεών
Βολιώτης, ὁ Παν. Ἀρχιμ. Ἰγνάτιος Σωτηριάδης, ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος,
ὁ Σεβ. Μητρ. Κυδωνιῶν κ. Ἀθηναγόρας, Σεβ. Μητρ. Τορόντο κ. Σωτήριος, οἱ Πατριάρχες
Ἱεροσολύμων Θεόφιλος καί Ἀλεξανδρείας Θεόδωρος, ὁ Σεβ. Μητρ. Γουινέας κ. Γεώργιος,
ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος, ὁ Σεβ. Μητρ. Βολοκολάμσκ Ἱλαρίων, ὁ ἔξαρχος
τοῦ Παναγίου Τάφου στήν Ἑλλάδα Παν. Ἀρχιμ. κ. Δαμιανός, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κρήτης κ.
Εἰρηναῖος, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιος,
ἐκπρόσωποι ὅλων τῶν ὀρθόδοξων ἐκκλησιῶν, ὁ Μεγάλος
Μουφτής τῆς Αἰγύπτου, καθώς καί προεξάρχοντες θρησκευτικοί ἡγέτες ἀπό τόν
μουσουλμανικό καί ἑβραϊκό κόσμο, πού θά ἐκπροσωπήσουν τό σύνολο σχεδόν τῶν
θρησκευτικῶν καί πολιτιστικῶν κοινοτήτων στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Μέσης Ἀνατολῆς.
35) 1-5-2018 O Ἀλβανίας νοσταλγεῖ τήν Οἰκουμενική κίνηση
Πατριαρχική
καί Ἀρχιεπισκοπική Θεία Λειτουργία στόν Καθεδρικό Ναό Ἀναστάσεως του Κυρίου, στά
Τίρανα.
Μέ
τή δέουσα λαμπρότητα καί παρουσία ἑκατοντάδων πιστῶν τελέστηκε σήμερα
Πατριαρχική καί Ἀρχιεπισκοπική Θεία Λειτουργία στόν Καθεδρικό Ναό Ἀναστάσεως τοῦ
Κυρίου, στά Τίρανα.
Τῆς
Θείας Λειτουργίας προεξῆρχε ὁ Πατριάρχης Μόσχας καί πασῶν τῶν Ρωσιῶν κ. Κύριλλος,
συμπαραστατούμενος ἀπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο Τιράνων, Δυρραχίου
καί πάσης Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιο καί ἱεράρχες τῆς Ρωσίας καί τῆς Ἀλβανίας, στό πλαίσιο
τῆς τριήμερης ἐπίσημης ἐπίσκεψης τοῦ Ρώσου Προκαθημένου στήν Ἀλβανία.
Κατά τήν προσφώνησή του, μετά τήν ὁλοκλήρωση τῆς Θείας Λειτουργίας,
ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιος,
μεταξύ ἄλλων, ἀναφέρθηκε στήν μεταπολεμική
περίοδο, ὅταν ἄρχιζε ἡ Οἰκουμενική Κίνηση καί «οἱ Ὀρθόδοξοι νέοι, θεολόγοι λαϊκοί καί κληρικοί ἐνέτειναν την φωνή
τους γιά περισσότερη ἑνότητα κυρίως μέσα στήν Ὀρθοδοξία».
Ἐν συνεχείᾳ, ἔκανε λόγο γιά τόν 21ο αἰ., κατά τόν ὁποῖο,
ὅπως ἐπεσήμανε «ζωτικά
γιά τήν Ἐκκλησία μας παραμένουν τά θέματα : α) Ἡ ἐμβάθυνση τῆς ἑνότητος τῶν κατά
τόπους Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Μέ τονισμό πάντοτε τοῦ μυστηριακοῦ καί
σωτηριολογικοῦ χαρακτήρα της, τήν οὐσιαστική πνευματική καλλιέργεια τῶν μελῶν
της, μέ ἔμφαση στήν Ἁγία Γραφή καί στήν πατερική παράδοση, μέ ἐνίσχυση τῆς αὐτοσυνειδησίας
ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι ‘'Σῶμα Χριστοῦ', β)
Ἡ δυναμική Ὀρθόδοξη μαρτυρία στόν σύγχρονο κόσμο. Μέ τήν βεβαιότητα ὅτι ἡ Μία, Ἁγία,
Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία, στήν ὁποία ἀνήκουμε, δέν ζεῖ ἀποκλειστικά γιά
τόν ἑαυτό της, ἀλλά ὅ,τι εἶναι καί ὅ,τι τῆς ἔχει δοθεῖ προορίζονται γιά ὁλόκληρη
τήν ἀνθρωπότητα, καί γ) Ἡ συμβολή στήν εἰρηνική συνύπαρξη καί ἀρμονική
συνεργασία τῶν κατά τόπους θρησκευτικῶν κοινοτήτων. Μέ προσπάθεια νά γεφυρώνονται
οἱ ἀντιθέσεις μεταξύ τῶν διαφόρων χριστιανικῶν κοινοτήτων καί μέ σκοπό τήν εἰρηνική
συνύπαρξη μέ ἀνθρώπους διαφορετικῶν θρησκευτικῶν πεποιθήσεων».
Ὑπογράμμισε ὅτι «τό ἀντίθετο τῆς εἰρήνης δέν εἶναι ὁ πόλεμος,
ἀλλά ὁ ἐγωκεντρισμός, ὁ ἀτομικός, ὁ συλλογικός, ὁ ἐθνικός, ὁ
φυλετικός, ὁ θρησκευτικός. Αὐτός ἐπιστρατεύει τίς ποικίλες μορφές βίας, πού δολοφονοῦν ποικιλότροπα τήν
εἰρήνη», γιά νά τονίσει ἐμφατικά ὅτι «τό
ἀντίδοτο στόν ἐγωκεντρισμό δέν εἶναι οἱ γενικόλογες ἠθικές παροτρύνσεις οὔτε οἱ
νομικές διατυπώσεις καί μηχανισμοί καταστολῆς. Ἀλλά ἐπιβάλλεται ἡ ἐνδυνάμωση μιᾶς
ἀγάπης, ἔμπρακτης καί πολυδιάστατης, ἡ ὁποία δέν περιορίζεται ἀπό σύνορα, προκαταλήψεις
καί διακρίσεις».
(ΠΗΓΗ
: http://www.katanixis.gr/2018/05/o.html)
36) 5-5-2018 Διεθνής συνδιάσκεψη γιά
τόν διαθρησκευτικό διάλογο στήν Ἀλβανία
Στίς
3 Μαϊου 2018, διεξήγαγε τίς ἐργασίες της στούς χώρους τοῦ Hotel Rogner
International, στά Τίρανα, ἡ Διεθνής
Συνδιάσκεψη γιά τον διαθρησκευτικό διάλογο μέ θέμα : «Ἡ Ἀλβανία, πρότυπο τῆς
διαθρησκευτικῆς ἁρμονίας γιά τήν Εὐρώπη».
Διοργανωτές
της, μέ τήν ὑποστήριξη της Αὐστριακῆς Πρεσβείας στή χώρα μας, ἦταν τό Πανεπιστήμιο
“Beder”, τό Πανεπιστημιακό Κολέγιο “Logos” καί τό Καθολικό Πανεπιστήμιο “Zoja e Këshillit të Mirë”. Στή Συνδιάσκεψη
συμμετεῖχαν οἱ ἐπικεφαλεῖς τῶν
θρησκευτικῶν Κοινοτήτων, κληρικοί, κρατικοί ἐκπρόσωποι, ἀκαδημαϊκοί, ἐρευνητές
καί θεολόγοι ἀπό την Ἀλβανία καί την Εὐρώπη κ.α.
Τήν
ἔναρξη τῆς πρώτης συνεδρίασης τῆς Συνδιάσκεψης, τήν ὁποία διεύθυνε ἡ Πρόεδρος τῆς Ἐπιτροπῆς Θρησκειῶν, κ. Λορέτα
Ἀλίκο, ἔκανε ὁ Πρέσβης τῆς Αὐστρίας, κ. Johann Sattler καί στή συνέχεια
χαιρέτησαν ὁ Ἀποστολικός Ἐκπρόσωπος στήν
Ἀλβανία, Mons. Charles Brown καί ἡ ὑπουργός Πολιτισμοῦ, κα. Μιρέλλα Κουμπάρο.
Στή
συνέχεια πῆραν τόν λόγο οἱ ἐπικεφαλεῖς τῶν
Θρησκευτικῶν Κοινοτήτων, ἀρχίζοντας μέ τόν Πρόεδρο τῆς Μουσουλμανικῆς Κοινότητας, τήν Ἁγιότητά Του, Skënder Bruçaj
καί τόν Ἀρχιεπίσκοπο Τιράνων, Δυρραχίου
καί πάσης Ἀλβανίας, τόν Μακαριώτατο κ.κ. Ἀναστάσιο, ὁ ὁποῖος τόνισε ὅτι «κατά τή διάρκεια ὅλων αὐτῶν τῶν χρόνων
προσπαθήσαμε νά καλλιεργήσουμε τόν ἀμοιβαῖο σεβασμό καί τήν ἀμοιβαιότητα τῆς ἁρμονικῆς
συνύπαρξης» ... Ἐπισήμανε ἀκόμη ὅτι «ἐμεῖς προσπαθοῦμε νά ἀντλήσουμε τούς χυμούς ἀπό τίς ὑγιεῖς ρίζες
τοῦ θρησκευτικοῦ βιώματος καί νά βοηθήσουμε στήν κοινωνική ἀνάπτυξη καί τήν πρόοδο
της Ἀλβανίας...».
Στή συνέχεια μίλησαν
ὁ Ἐπικεφαλῆς τῆς Κοινότητας τῶν Μπεκτασήδων, Haxhi Dede Edmon Brahimaj καί ὁ Πρόεδρος
της Εὐαγγελικῆς Ἀδελφότητας, κ. Ylli Doçi.
Στό τέλος, οἱ
ἐπικεφαλεῖς τῶν Θρησκευτικῶν Κοινοτήτων ὑπέγραψαν κοινή δήλωση.
37) 6-5-2018 Ἀλβανίας : 'Ἠ ἐπίσκεψη
τοῦ Πατριάρχη Μόσχας διακηρύττει τήν ἑνότητα τῆς Ὀρθοδοξίας'
Ἡ εἰρηνική συνύπαρξη ἀνθρώπων, πού ἀνήκουν
σέ διαφορετικές θρησκευτικές κοινότητες, ἡ μετάβαση καί περιήγηση
τοῦ Προκαθημένου τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας Κυρίλλου στήν πόλη τῶν Τιράνων καί ἡ
ρωσική ἔκδοση τοῦ βιβλίου του «Ἕως ἐσχάτου τῆς Γῆς», ἀποτελοῦν τό ἐπίκεντρο ἀναφορᾶς
τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας Ἀναστασίου στή συνέντευξη,
τήν ὁποία παραχώρησε στό Ἀθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορεῖο Εἰδήσεων.
Ἀναλυτικότερα,
ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας, σέ σχέση μέ τή συνύπαρξη ἀνθρώπων ἀπό διαφορετικές θρησκευτικές κοινότητες,
ὑπογράμμισε ὅτι «μπορεῖ γενικά νά προέλθει
ἀπό δύο ἀντίθετες ἀφετηρίες. Εἴτε ἀπό τήν ἀδιαφορία γιά τή θρησκευτική ἐμπειρία
εἴτε ἀπό τήν ἐνσυνείδητη βίωση τῆς βαθύτερης οὐσίας τῆς θρησκείας. Ἀντιστρόφως,
ἡ θρησκευτική μισαλλοδοξία καί ἡ ἐχθρότητα ἀνάμεσα σέ συνυπάρχουσες θρησκευτικές
κοινότητες εἶναι δυνατόν νά ἀναπτυχθοῦν εἴτε ἀπό σπέρματα θρησκευτικοῦ τύπου, ἕναν
ἀκραῖο φανατισμό, εἴτε ἀπό μή θρησκευτικούς παράγοντες, πολιτικούς, ἐθνικιστικούς,
ψυχολογικούς, πού ἐπιχειροῦν νά χρησιμοποιήσουν τή θρησκεία γιά ἄλλες ἐπιδιώξεις».
Σέ
αὐτό τό σημεῖο τοῦ λόγου του, ἔκανε γνωστό ὅτι «αὐτές οἱ ρίζες ὑπῆρξαν ἰσχυρές
στό παρελθόν καί δέν παύουν νά διατηροῦν σέ ὅλες τίς χῶρες τή ζωτικότητά τους. Ἐμεῖς
προσπαθοῦμε νά ἀντλοῦμε χυμούς ἀπό τίς ὑγιεῖς ρίζες τοῦ θρησκευτικοῦ βιώματος
καί νά βοηθοῦμε στήν κοινωνική ἀνάπτυξη καί τήν πρόοδο τῆς Ἀλβανίας, τή συμφιλίωση
καί τήν εἰρηνική συμπόρευση ἰδιαίτερα μέ τούς γείτονες καί μέ ὅλους τούς ἄλλους
λαούς».
Σέ
ὅ,τι ἀφορᾶ μέ τή μετάβαση καί περιήγηση τοῦ Προκαθημένου τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας
στήν πόλη τῶν Τιράνων τόνισε : «Ἡ εἰρηνική ἐπίσκεψη τοῦ Πατριάρχου Μόσχας καί πάσης
Ρωσίας κ.κ. Κυρίλλου ὑπῆρξε ἱστορικό γεγονός, εὐλογία, φανέρωση καί διακήρυξη τῆς
ἑνότητας τῆς Ὀρθοδοξίας».
Ἐξέφρασε
τήν ἄποψη ὅτι ἡ τριήμερη ἐπίσκεψη «τοῦ Μακαριωτάτου Ἁγίου Ἀδελφοῦ Πατριάρχου Μόσχας
καί πάσης Ρωσίας κ.κ. Κυρίλλου (πού ἔγινε ἀπό 28-30 Ἀπριλίου ἐ.ἔ.) ἀποτελεῖ
σημαντικό σταθμό στίς σχέσεις δύο τοπικῶν Ἐκκλησιῶν, οἱ ὁποῖες ὑπέφεραν βαριά ἀπό
τόν ἀντιθρησκευτικό διωγμό». Ἐπ' αὐτοῦ ἐπισήμανε ὅτι «ἡ Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία
τῆς Ἀλβανίας, μάλιστα, εἶχε πλήρως διαλυθεῖ καί ἐπικρατοῦσε ἡ ἄποψη ὅτι εἶχε ὁριστικά
σβήσει ἀπό τόν χάρτη. Δοξολογήσαμε τόν Θεό τῶν θαυμασίων γιά τίς δωρεές, πού ἀπό
τίς ἀρχές τῆς δεκαετίας τοῦ 1990 μᾶς ἔχει χαρίσει». Συμπληρωτικά, σημείωσε ὅτι «ἡ
Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας ἀναπτύχθηκε σέ κλίμα θρησκευτικῆς ἐλευθερίας, ἐνῶ ἡ Ὀρθόδοξος
Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας ἀναθεμελιώθηκε ἐκ βάθρων καί ζεῖ δημιουργικά
μέσα στό πασχαλινό φῶς».
Ἀκολούθως,
ἀναφέρθηκε στήν αἴσθηση, πού δημιούργησε στόν Πατριάρχη Κύριλλο καί τή συνοδεία
του ἡ ἐπίσκεψη στήν Ὀρθόδοξη Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας, οἱ ὁποῖοι «γνώριζαν
ἀπό περιγραφές τήν πορεία τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀλλά, ὅπως δήλωσαν, ὅσα εἶδαν καί ἔζησαν
στή σύντομη αὐτή ἐπίσκεψη ἦταν μιά ἔκπληξη» καί ἐν συνεχείᾳ ἔκανε λόγο γιά τό
Συλλείτουργο στόν Καθεδρικό Ναό τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. «Κατά τό Συλλείτουργο,
δόθηκε ἡ εὐκαιρία μαζί μέ τή δοξολογία καί τήν εὐγνωμοσύνη στόν Θεό νά ὑπογραμμιστεῖ
ὅτι κατά τόν 21ο αἰ. ζωτικά γιά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία παραμένουν τά
θέματα: α) ἡ ἐμβάθυνση τῆς ἑνότητος τῶν κατά τόπους Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, μέ
τονισμό πάντοτε τοῦ μυστηριακοῦ χαρακτήρα της καί τήν οὐσιαστική πνευματική
καλλιέργεια τῶν μελῶν της, β) Ἡ δυναμική
Ὀρθόδοξη μαρτυρία στόν σύγχρονο κόσμο, μέ τή βεβαιότητα ὅτι ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική
καί Ἀποστολική Ἐκκλησία δέν ζεῖ ἀποκλειστικά γιά τόν ἑαυτό της, ἀλλά ὅ,τι εἶναι
καί ὅ,τι τῆς ἔχει δοθεῖ προορίζεται γιά ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα, γ) Ἡ συμβολή
στήν εἰρηνική συνύπαρξη τῶν κατά τόπους θρησκευτικῶν κοινοτήτων, μέ προσπάθεια ὥστε
νά γεφυρώνονται οἱ ἀντιθέσεις καί μέ σκοπό τήν εἰρηνική συνύπαρξη μέ ἀνθρώπους
διαφορετικῶν θρησκευτικῶν ἀντιλήψεων».
Ἀξιοσημείωτη,
ἡ παρουσίαση τῆς ρωσικῆς ἔκδοσης τοῦ βιβλίου τοῦ Προκαθημένου τῆς Ἐκκλησίας τῆς
Ἀλβανίας «Ἕως ἐσχάτου τῆς Γῆς», ἡ ὁποία ἔλαβε χώρα στό Πολιτιστικό Κέντρο τοῦ Ἱεροῦ
Καθεδρικοῦ Ναοῦ, γιά τήν ὁποία, ὅπως δήλωσε στό ΑΠΕ-ΜΠΕ, νιώθει βαθιά συγκίνηση,
ἐνῶ παράλληλα περιποιεῖ τιμή στό πρόσωπό του ἡ ἐπιλογή τοῦ Πατριάρχη Κυρίλλου νά
γίνει μετάφραση τοῦ βιβλίου του στή ρωσική.
Σχετικά
μέ τή συγγραφή τοῦ βιβλίου, εἶπε στό ΑΠΕ-ΜΠΕ ὅτι «κατά τή δεκαετία τοῦ 1960, ὅταν
στό πλαίσιο τῆς Διορθοδόξου Νεολαίας ἀρχίσαμε νά ἀναφερόμαστε στή συχνά "λησμονημένη
ἐντολή" τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ "Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη...",
(Ματθ. 28, 19-20), πολλοί θεώρησαν ὅτι ἐπρόκειτο γιά ἀνεδαφικό ἐνθουσιασμό. Ἄλλοι
ἐπιχείρησαν νά μειώσουν τήν προσπάθειά μας, ὡς δῆθεν ἐπίδραση τῶν Δυτικῶν Ἐκκλησιῶν. Ἀποφασίσαμε τότε νά
προχωρήσουμε σέ συστηματική θεολογική καί ἱστορική μελέτη τοῦ ἱεραποστολικοῦ ἔργου
τῆς Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας. Ἀρχίσαμε τήν ἔρευνα τῶν Βυζαντινῶν Ἱεραποστολῶν -στήν
κορυφή τῶν ὁποίων δεσπόζει ὁ Ἰσαπόστολος Ἅγιος Κύριλλος- καί κατόπιν προχωρήσαμε
στό ἔργο τῶν Ρώσων Ἱεραποστόλων, οἱ ὁποῖοι συνέχισαν τή διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου
σέ λαούς, οἱ ὁποῖοι ἕως τότε τό ἀγνοοῦσαν».
Ἐπιπρόσθετα,
τόνισε ὅτι τά κείμενα, πού περιλαμβάνονται στό βιβλίο σέ ἑνιαία ἐπεξεργασία,
προέκυψαν ὕστερα ἀπό ἔρευνα καί δημοσίευση, γιά πρώτη φορά, στά ἑλληνικά καί στά
ἀγγλικά μελετῶν γιά τό ἔργο τῶν μεγάλων ἱεραποστόλων, ὅπως τοῦ Ἁγίου Ἰννοκεντίου
Βενιαμίνωφ, στήν Ἀλάσκα (ὁ ὁποῖος τελικά ἐξελέγη Μητροπολίτης Μόσχας), τοῦ Ἁγίου
Νικολάου Κασάτκιν στήν Ἰαπωνία καί πολλῶν ἄλλων καί καταθέτει πώς ὅλο αὐτό τό «ταξίδι»
τό βίωσε «μέ βαθιά συγκίνηση».
Ἐπιπλέον,
δήλωσε στό ΑΠΕ-ΜΠΕ ὅτι ὑπάρχει καί κάτι ἰδιαίτερο, πού συνδέει τό βιβλίο αὐτό μέ
τή διακονία του στήν Ἀλβανία. «Τό πνεῦμα, πού διέπει τά κείμενα αὐτά, ἀποκαλύπτει
τό "ἰδιαίτερο" μυστικό, πού μέ ὁδήγησε νά ἀποδεχθῶ τήν κρίσιμη
πρωτοεμφανιζόμενη ἀποστολή, τήν ἀναθεμελίωση, δηλαδή, καί ἀνάπτυξη μιᾶς Ὀρθοδόξου
Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας σέ ἔδαφος ὀλισθηρό. Ἐπίσης, ἐξηγεῖ, ἔμμεσα, τήν ἐπιμονή μου νά ἐπισημαίνεται τό χρέος τῆς
Ὀρθοδόξου Μαρτυρίας σέ νέα σύνορα καί νά καταχωρεῖται στά πανορθόδοξα κείμενα (ἀρχίζοντας
ἀπό τά ἀνακοινωθέντα τῶν Συνάξεων τῶν Προκαθημένων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν ἕως
τό Μήνυμα καί τά ἄλλα κείμενα τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν
στήν Κρήτη)».
Καταληκτικά,
ἀποκάλυψε ὅτι «ὡς ἐπίμετρο τοῦ βιβλίου δημοσιεύεται ἕνα ἀρχικό "μανιφέστο",
πού καθόρισε τόν ρυθμό τῆς πορείας μας τίς τελευταῖες δεκαετίες. "Ἀδιαφορία
γιά τήν Ἱεραποστολή σημαίνει ἄρνηση τῆς Ὀρθοδοξίας". Ἀντλώντας ἀπό τίς ἀέναες
πηγές τῆς Ὀρθοδόξου παραδόσεως, ἔχουμε τή δυνατότητα νά ἀνανεώνουμε τά ὁράματά
μας καί τή δράση μας. Ἰδιαίτερα στόν 21ο αἰ., κατά τόν ὁποῖον ὁ
τεχνολογικός πολιτισμός ἑνώνει ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα μέ ἐκπληκτική ταχύτητα.
Ἡ θεμελιώδης, πάντως, τελευταία ἐντολή τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ, -ὅπως τονίζεται
στό Εὐαγγέλιο τοῦ Ματθαίου καί στίς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων- διατηρεῖ ὅλη τήν ἔντασή
της : «Πορευθέντες οὖν μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη...», ( Ματθ. 28, 19-20),
«"καί ἔσεσθέ μοι μάρτυρες... ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς." (Πραξ. 1, 8)».
38) 23-5-2018 Ἡ ἀναζωπύρωση της Ὀρθοδόξου ἱεραποστολῆς σέ νέα σύνορα καί ἡ Ἁγία καί Μεγάλη
Σύνοδος της Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας
Εἰσήγηση
στό 8ο Διεθνές Συνέδριο Ὀρθοδόξου Θεολογίας μέ θέμα τήν Ἁγία καί Μεγάλη
Σύνοδο τῆς Κρήτης, πού πραγματοποιήθηκε ἀπό 21 ἕως 25-5-2018 στό ΑΠΘ
Ἐξαιτίας
ἀδυναμίας προσέλευσης τοῦ Μακαριωτάτου στό συνέδριο γιά λόγους ὑγείας, τήν ὁμιλία
του διάβασε ὁ Ἐπίσκοπος Βύλιδος Ἄστιος.
Δύο
θεμελιώδη θέματα δέσποσαν στήν Ἁγία καί
Μεγάλη Σύνοδο τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας στήν Κρήτη τό 2016. Πρῶτον, ἡ διακήρυξη
τῆς μυστηριακῆς ἑνότητος τῆς Ὀρθοδοξίας καί ἡ περαιτέρω ἐμβάθυνσή της, καί δεύτερον
ἡ δυναμική μαρτυρία τῆς Ὀρθοδοξίας στόν σύγχρονο κόσμο. Χαρακτηριστικά, στόν πρόλογο
τοῦ Μηνύματος τῆς Συνόδου τονίζεται :
«Θεμέλιο τῶν θεολογικῶν μας ἀναζητήσεων ὑπῆρξε ἡ βεβαιότητα ὅτι ἡ Ἐκκλησία δέν
ζεῖ γιά τόν ἑαυτό της. Μεταδίδει τή μαρτυρία τοῦ Εὐαγγελίου τῆς χάριτος καί τῆς
ἀληθείας καί προσφέρει σέ ὅλη τήν οἰκουμένη τά δῶρα τοῦ Θεοῦ : τήν ἀγάπη, τήν εἰρήνη,
τήν δικαιοσύνη, τήν καταλλαγή, τήν δύναμη τοῦ Σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεως καί τήν
προσδοκία τῆς αἰωνιότητος». Ἡ εἰσήγηση, πού ἀκολουθεῖ, θά περιοριστεῖ στό θέμα :
Ἡ ἀναζωπύρωση τῆς Ὀρθοδόξου Ἱεραποστολῆς
σέ νέα σύνορα καί ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.
…
1.
Ἡ Θεολογική ἀναζήτηση στηρίχθηκε σέ συστηματική θεολογική μελέτη, ἰδίως μέ ἐμβάθυνση
στή βιβλική καί πατερική παράδοση καί την ἱστορική ἔρευνα. Συγχρόνως διαπιστώθηκε
ἡ ἀνάγκη σοβαρῆς θρησκειολογικῆς σπουδῆς,
ἰδίως τῆς ἀφρικανικῆς θρησκευτικότητος, τόσο στίς εὐρωπαϊκές βιβλιοθῆκες ὅσο καί
μέ ἐπιτόπια ἔρευνα στήν Οὐγκάντα καί τήν Κένυα. Καρπός τῆς πολυετοῦς αὐτῆς ἐπιστημονικῆς
προσπαθείας ὑπῆρξαν δύο θρησκειολογικές διατριβές
καί σειρά σχετικῶν βιβλίων καί ἄρθρων [1]. Ἡ θρησκειολογική σπουδή βασίσθηκε στή θεολογική βεβαιότητα, πού ἐκφράζεται
στίς Πράξεις των Ἀποστόλων, «οὐκ ἀμάρτυρον ἑαυτόν ἀφῆκεν…ὁ Θεός…» (Πράξ.
14:17) στόν ἐθνικό κόσμο.
Στίς
ἀρχές τῆς δεκαετίας τοῦ 1970, ἄρχισε στήν Οἰκουμενική
Κίνηση τό ἐνδιαφέρον γιά διαθρησκειακό
διάλογο. Τότε συνειδητοποιήσαμε σαφέστερα
ὅτι τό πιό κρίσιμο θέμα γιά τόν διάλογο ὅσο καί την Ὀρθόδοξη μαρτυρία εἶναι
ἡ ἀντικειμενική γνώση τοῦ Ἰσλάμ. Τό 1975
ἐξεδόθη, ἀρχικά γιά τούς φοιτητές μας τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν,
τό βιβλίο : Ἰσλάμ. θρησκειολογική ἐπισκόπησις
[2].
Ἀπό
τή δεκαετία τοῦ 1960,συμμετείχαμε στή διαχριστιανική
θεολογική συζήτηση σχετικά μέ τήν Ἱεραποστολή. Στή Συνέλευση τῆς Ἐπιτροπῆς Παγκοσμίου Ἱεραποστολῆς καί Εὐαγγελισμοῦ
(πόλη τοῦ Μεξικοῦ, Δεκέμβριος, 1963), ὁ τότε διάκονος Ἀναστάσιος Γιαννουλάτος, Ἐκπρόσωπος
τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἐξελέγη μέλος τῆς «Ἐπιτροπῆς Μελετῶν Παγκοσμίου Ἱεραποστολῆς
καί Εὐαγγελισμοῦ».
…
Ἡ
πρόοδος τῆς ἀναζωπυρώσεως τῆς Ὀρθοδόξου Ἐξωτερικῆς Ἱεραποστολῆς συντελέσθηκε
παράλληλα μέ τήν ἔναρξη καί προετοιμασία
τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου
Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία ἀποφασίσθηκε, ὡς γνωστόν, στήν Πανορθόδοξη Συνάντηση τῆς Ρόδου τό 1961. Εἶναι ἀξιοσημείωτο ὅτι στά
θέματα τῆς ἡμερησίας διατάξεως, πού εἶχαν καθορισθεῖ γιά περαιτέρω ἐπεξεργασία ἀπό
τίς Προπαρασκευαστικές Ἐπιτροπές ἀντιπροσώπων
τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, πρός ἔγκριση ἀπό τήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο, δέν περιλαμβανόταν τό θέμα τῆς Ἐξωτερικῆς Ἱεραποστολῆς.
Ἡ
ἐκκλησιαστική διακονία ὡς Ἀρχιεπισκόπου τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς
Ἀλβανίας προσέφερε μία νέα δυνατότητα. Στίς Συνάξεις τῶν Προκαθημένων τῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν (μία πρωτοβουλία, ἀπό τίς πιό πρωτοποριακές τοῦ
Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου) κατά τήν σύνταξη τῶν
σχετικῶν Μηνυμάτων ἀναφέρθηκε μέ σαφήνεια
τό χρέος τῆς Ὀρθοδόξου «μαρτυρίας» σέ νέα σύνορα.
Γιά
πρώτη φορά στό Μήνυμα τοῦ 2008 στήν
Κωνσταντινούπολη ὑπογραμμίζεται : «Ἐμπνεόμενοι ἀπό τήν διδασκαλίαν καί τό ἔργον
τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ἐπισημαίνομεν κατ' ἀρχάς τήν σπουδαιότητα, τήν ὁποίαν ἔχει
διά τήν ζωήν τῆς Ἐκκλησίας καί, εἰδικώτερον διά τήν διακονίαν πάντων ἡμῶν, τό
χρέος τῆς Ἱεραποστολῆς, συμφώνως πρός τήν τελευταίαν ἐντολήν τοῦ Κυρίου : “καί ἔσεσθέ
μοι μάρτυρες ἔν τε Ἱερουσαλήμ καί πάσῃ τῇ Ἰουδαίᾳ καί Σαμαρείᾳ καί ἕως ἐσχάτου
τῆς γῆς” (Πράξ. 1:8). Ὁ εὐαγγελισμός τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, ἀλλά καί τῶν μή πιστευόντων
εἰς Χριστόν, ἀποτελεῖ ὑπέρτατον χρέος τῆς Ἐκκλησίας. Τοῦτο τό χρέος δέν πρέπει νά ἐκπληροῦται ἐπιθετικῶς ἤ διά διαφόρων μορφῶν
προσηλυτισμοῦ, ἀλλ' ἐν ἀγάπῃ, ταπεινοφροσύνῃ καί σεβασμῷ πρός τήν ταυτότητα ἑκάστου
ἀνθρώπου καί την πολιτισμικήν ἰδιαιτερότητα ἑκάστου λαοῦ. Εἰς τήν ἱεραποστολικήν
αὐτήν προσπάθειαν ὀφείλουν νά συμβάλλουν πᾶσαι αἱ Ὀρθόδοξοι Ἐκκλησίαι μέ σεβασμόν
εἰς τήν κανονικήν τάξιν».
Μέ
ἄλλη διατύπωση, τονίζεται τό χρέος τῆς Ἱεραποστολῆς στό Μήνυμα τοῦ 2014 : «Ἀναποσπάστως συνδεδεμένη πρός τήν ἑνότητα εἶναι ἡ
ἱεραποστολή. Ἡ Ἐκκλησία δέν ζῆ διά τόν ἑαυτόν της, ἀλλά ὀφείλει νά μαρτυρῆ καί
νά μοιράζεται τά δῶρα τοῦ Θεοῦ μετά τῶν ἐγγύς καί τῶν μακράν. Μετέχοντες τῆς Θείας
Εὐχαριστίας καί προσευχόμενοι ὑπέρ τῆς οἰκουμένης, καλούμεθα νά συνεχίσωμεν τήν
λειτουργίαν μετά τήν Θείαν Λειτουργίαν καί νά μοιρασθῶμεν μεθ' ὁλοκλήρου τῆς ἀνθρωπότητος
τά δῶρα τῆς ἀληθείας καί τῆς ἀγάπης, συμφώνως πρός τήν τελευταίαν ἐντολήν καί
διαβεβαίωσιν τοῦ Κυρίου : “Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη… καί ἰδού ἐγώ μεθ᾿
ὑμῶν εἰμι… ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος” (Ματθ. 28:19-20)».
Τέλος,
κατά τή Σύναξη τῶν Προκαθημένων στό
Σαμπεζύ (2016) ἀποφασίσθηκε, μαζί μέ τά ἄλλα κείμενα, τά ὁποία εἶχαν
προετοιμασθεῖ ἀπό τίς Προπαρασκευαστικές Ἐπιτροπές, νά ληφθοῦν ὑπ' ὄψιν καί τά
Μηνύματα τῶν Συνάξεων τῶν Προκαθημένων, τά ὁποία εἶχαν ὑπογραφεῖ ἀπό ὅλους τούς
Προκαθημένους στή διάρκεια τῶν τελευταίων δεκαετιῶν.
Μέ
ἐπίσημη πρόταση τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας, τήν πρόθυμη ἀποδοχή
ὅλων τῶν μελῶν τῶν ἐντεταλμένων ἐπιτροπῶν καί τελικά τοῦ συνόλου τῶν συνέδρων, τό
χρέος τῆς Ὀρθοδόξου Ἱεραποστολῆς ἀνά τήν οἰκουμένη ἐντάχθηκε μέ τή σχετική
βιβλική θεμελίωση σέ τρία κείμενα : Στήν Ἐγκύκλιο
τῆς Συνόδου, στό τελευταῖο κείμενο «Ἡ
ἀποστολή τῆς Ὀρθοδοξίας ἐν τῷ συγχρόνῳ κόσμῳ» καί στό Μήνυμα :
α)
Στήν Ἐγκύκλιο τῆς Συνόδου ἀναφέρεται
: «Μετέχοντες τῆς Θείας Εὐχαριστίας καί προσευχόμενοι ἐν τῇ ἱερᾷ Συνάξει ὑπέρ τῆς
Οἰκουμένης, καλούμεθα νά συνεχίζωμεν τήν «λειτουργίαν
μετά τήν Λειτουργίαν» καί νά δίδωμεν τήν μαρτυρίαν περί τῆς ἀληθείας τῆς πίστεως
ἡμῶν ἐνώπιον Θεοῦ καί ἀνθρώπων, μοιραζόμενοι τάς δωρεάς τοῦ Θεοῦ μεθ’ ὁλοκλήρου
τῆς ἀνθρωπότητος, ὑπακούοντες εἰς τήν σαφῆ ἐντολήν τοῦ Κυρίου πρό τῆς Ἀναλήψεώς
Του : “καὶ ἔσεσθέ μοι μάρτυρες ἔν τε Ἱερουσαλὴμ
καί ἐν πάσῃ τῇ Ἰουδαίᾳ
καί Σαμαρείᾳ καί ἕως
ἐσχάτου τῆς γῆς” (Πράξ. 1:8).
β)
Στό Συνοδικό κείμενο, «Ἡ ἀποστολή τῆς Ὀρθοδοξίας ἐν τῷ συγχρόνῳ κόσμῳ»,
προσετέθη : «Ἡ μεταφορά τοῦ μηνύματος τοῦ Εὐαγγελίου, συμφώνως πρός τήν
τελευταίαν ἐντολήν τοῦ Χριστοῦ: “Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη,
βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸὄνομα τοῦ Πατρός καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος,
διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν» (Ματθ. 28:19), ἀποτελεῖ
διαχρονικήν ἀποστολήν τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἀποστολή
αὐτή πρέπει νά ἐκπληροῦται ὄχι ἐπιθετικῶς ἤ διά διαφόρων μορφῶν προσηλυτισμοῦ, ἀλλά
ἐν ἀγάπῃ, ταπεινοφροσύνῃ καί σεβασμῷ πρός τήν
ταυτότητα ἑκάστου ἀνθρώπου καί τήν πολιτιστικήν ἰδιαιτερότητα ἑκάστου λαοῦ.
Εἰς τήν ἱεραποστολικήν αὐτήν προσπάθειαν ὀφείλουν νά συμβάλλουν πᾶσαι αἱ Ὀρθόδοξοι
Ἐκκλησίαι».
γ)
Τέλος, στό Μήνυμα τῆς Συνόδου συνοψίζεται : «Μετέχοντες στή Θεία Εὐχαριστία καί
δεόμενοι ὑπέρ τῆς οἰκουμένης, ὀφείλουμε νά συνεχίσουμε τή λειτουργία μετά τή
Θεία Λειτουργία και νά δίνουμε τή μαρτυρία τῆς πίστεως πρός τούς ἐγγύς καί τούς
μακράν, συμφώνως πρός τή σαφῆ ἐντολή τοῦ Κυρίου πρό τῆς Ἀναλήψεώς Του: “καὶ ἔσεσθέ
μοι μάρτυρες ἔν τε Ἱερουσαλὴμ καί ἐν πάσῃ τῇ Ἰουδαίᾳ
καί Σαμαρείᾳ καί ἕως
ἐσχάτου τῆς γῆς” (Πράξ. 1:8). Ὁ ἐπανευαγγελισμός τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ στίς
σύγχρονες ἐκκοσμικευμένες κοινωνίες καί ὁ εὐαγγελισμός ἐκείνων πού ἀκόμη δέν ἔχουν
γνωρίσει τόν Χριστό ἀποτελοῦν ἀδιάλειπτο χρέος τῆς Ἐκκλησίας».
…
[1]
Μεταξύ αυτών διακρίνονται: Τα πνεύματα Μ’ μπάντουα και τα πλαίσια της λατρείας
των, Θρησκειολογική διερεύνησις πλευρών της αφρικανικής θρησκείας, διατριβή επί
διδακτορία (1970), «Κύριος της λαμπρότητος» ο Θεός παρά τω Όρος Κένυα φυλών.
Θρησκειολογική έρευνα (1971), Μορφαί αφρικανικού τελετουργικού. Μύησις και
πνευματοληψία ανατολικώς του Όρους Ρουενζόρι (1972). Ρουχάνγκα-ο Δημιουργός.
Συμβολή εις την έρευνα των περί Θεού και ανθρώπου αφρικανικών δοξασιών (1975)
κ.ά.
[2] Η 16η
έκδοση στη δημοτική, σε φωτοτυπική ανατύπωση, κυκλοφόρησε από την
εφημερίδα «Το Βήμα» (2016). Σχετικά με τα άλλα θρησκεύματα βλέπε συνοπτικές
επισκοπήσεις στο βιβλίο Ίχνη από την αναζήτηση του Υπερβατικού (2004), που
επανεκδόθηκε με τον τίτλο Ιστορία Επιζώντων Θρησκευμάτων (2016) από την
εφημερίδα «Το Βήμα» (2016).
39) 18-10-2018 Τό ΑΠΘ τίμησε μέ τήν ἀνώτατη
διάκριση τοῦ Ἱδρύματος τόν Ἀλβανίας Ἀναστάσιο
Ἡ δυναμική Ὀρθόδοξη μαρτυρία στό σύγχρονο κόσμο, μέ τή βεβαιότητα ὅτι
ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία δέν ζεῖ ἀποκλειστικά
γιά τον ἑαυτό της, ἀλλά ὅ,τι εἶναι καί ὅ,τι τῆς ἔχει δοθεῖ προορίζεται γιά ὁλόκληρη την ἀνθρωπότητα, συμβάλλει στήν εἰρηνική συνύπαρξη των θρησκευτικῶν κοινοτήτων,
μέ σκοπό τό γεφύρωμα ἀντιθέσεων μεταξύ
ἀνθρώπων μέ διαφορετικές ἀντιλήψεις.
Αὐτό ἦταν τό κεντρικό μήνυμα τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας Ἀναστασίου,
κατά τή βράβευσή του, τό βράδυ τῆς Πέμπτης 18 Ὀκτωβρίου 2018,
ἀπό τό Ἀριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης μέ τήν ἀνώτατη
τιμητική διάκριση τοῦ Ἱδρύματος, τόν "Χρυσοῦν Ἀριστοτέλη".
…
Ὁ Μακαριώτατος στήν ὁμιλία του μέ κεντρικό θέμα "ὁ θρησκευτικός πλουραλισμός καί ἡ εἰρηνική
συνύπαρξη", ἐπεσήμανε ὅτι εἶναι ὠφέλιμη ἡ προσπάθεια νά ἀντλοῦνται χυμοί
ἀπό τίς ὑγιεῖς ρίζες του θρησκευτικοῦ βιώματος καί νά προωθεῖται
ἡ κοινωνική ἀνάπτυξη καί ἡ πρόοδος, ἡ συμφιλίωση καί ἡ εἰρηνική συμπόρευση.
Διευκρίνισε
ὅτι ἡ συνύπαρξη ἀνθρώπων ἀπό διαφορετικές
θρησκευτικές κοινότητες, μπορεῖ γενικά νά προέλθει ἀπό δύο ἀντίθετες ἀφετηρίες.
Εἴτε ἀπό τήν ἀδιαφορία γιά τή θρησκευτική ἐμπειρία εἴτε ἀπό τήν ἐνσυνείδητη βίωση
τῆς βαθύτερης οὐσίας τῆς θρησκείας.
Ἀντιστρόφως,
ἡ θρησκευτική μισαλλοδοξία καί ἡ ἐχθρότητα ἀνάμεσα σέ συνυπάρχουσες θρησκευτικές
κοινότητες εἶναι δυνατόν νά ἀναπτυχθοῦν εἴτε ἀπό σπέρματα θρησκευτικοῦ τύπου, ἕναν
ἀκραῖο φανατισμό, εἴτε ἀπό μή θρησκευτικούς παράγοντες, πολιτικούς, ἐθνικιστικούς,
ψυχολογικούς, πού ἐπιχειροῦν νά χρησιμοποιήσουν τή θρησκεία γιά ἄλλες ἐπιδιώξεις
ἰδιαίτερα μέ τούς γείτονες καί μέ ὅλους τούς ἄλλους λαούς.
…
40) 29-10-2018 Ἑνιαία βιβλική ἑταιρεία
στήν Ἀλβανία! Ἀκόμη ἕνα οἰκουμενιστικό "κατόρθωμα" τοῦ Ἀλβανίας!
Ὁμιλία μέ θέμα : «Θρησκευτικός
πλουραλισμός καί εἰρηνική συνύπαρξη (Ὀρισμένες επισημάνσεις)» κατά τήν τελετή
βράβευσης ἀπό τό ΑΠΘ 18 Ὀκτωβρίου 2018
Ἀναστάσιος Ἀρχιεπίσκοπος Tιράνων,
Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας
Ἡ
ἐνσυνείδητη ἀποδοχή τοῦ θρησκευτικού
πλουραλισμουῦ καί ἡ ειρηνική
συνύπαρξη τῶν διαφόρων κοινοτήτων μπορουῦν νά προέλθουν ἀπό δύο ἀντίθετες ἀφετηρίες. Εἴτε
ἀπό τήν ἀδιαφορία γιά τή θρησκευτική πίστη
εἴτε ἀπό τή συνειδητή
βίωση τῆς οὐσίας τῆς θρησκείας. Ἀντιστρόφως,
ἡ θρησκευτική μισαλλοδοξία ἀνάμεσα σέ συνυπάρχουσες θρησκευτικές κοινότητες καί πολιτιστικές παραδόσεις εἶναι δυνατόν νά ἀναπτυχθεῖ : Πρῶτον, ἀπό σπέρματα θρησκευτικοῦ
τύπου, π.χ. ἀπό ἕναν ἀκραίο φανατισμό. Δεύτερον, ἀπό μή
θρησκευτικές ρίζες π.χ. παράγοντες πολιτικούς, ἐθνικιστικούς, πού χρησιμοποιούν
τή θρησκεία γιά άλλες επιδιώξεις. Όλες αυτές οἱ ρίζες ἐξακολουθοῦν νά εἶναι
ἀνθεκτικές σέ πολλές περιοχές τῆς ὑφηλίου.
Ὁ
ἀνθρώπινος, ἐντούτοις, πόθος γιά παγκόσμια
εἰρήνη παραμένει ἐναγώνιος. Ἀξίζει, λοιπόν, νά μελετουῦμε προσεκτικά τό
πολυσύνθετο αὐτό πρόβλημα γιά τήν ὀρθή ἀντιμετώπισή του. Στήν ἀποψινή σύντομη
ὀμιλία θά περιοριστῶ νά διατυπώσω ὀρισμένες μόνο επισημάνσεις σχετικά μέ
τό κρίσιμο αὐτό θέμα.
1.
Προσωπικά πιστεύω ὅτι ἡ καλλιέργεια μιᾶς ὑγιουῦς θρησκευτικῆς συνειδήσεως ἀποτελεῖ
τό σταθερότερο θεμέλιο τῆς εἰρηνικῆς
συνυπάρξεως. Καί ὄχι ἡ θρησκευτική ἀδιαφορία.
Στίς
μονοθεϊστικές θρησκείες, πού ἐπηρεάζουν
τή σημερινή οἰκουμένη, διαπιστώνονται : α) μιά ἀναζήτηση ἐσωτερικῆς εἰρήνης
̇ β) ἡ χαλιναγώγηση τῆς ἐπιθετικότητος ̇ γ) ἀρχές εἰρηνικῆς συμβιώσεως ̇ δ)
ἐπιδίωξη εἰρηνικῶν σχέσεων μέ τόν Θεό ̇ ε) παροτρύνσεις γιά τή διατήρηση τῆς
εἰρήνης στήν ἀνθρωπότητα. Οἱ χριστιανοί, ἰδιαίτερα, προσβλέπουμε σέ «Θεό Εἰρήνης»
καί ἐκζητοῦμε συνεχῶς τήν ἐπέμβασή Του.
Ύψιστο
καί ἄμεσο χρέος ὅλων τῶν θρησκευτικῶν ἡγετῶν
εἶναι ἡ ἐπίμονη καί συστηματική καλλιέργεια μιᾶς ὑγιοῦς πνευματικότητος. Μέσα στά ἱερά κείμενα ὑπάρχουν
φωτεινές ἀκτίνες, πού συμβάλλουν στήν εἰρηνική συμβίωση καί διευκρινίζουν
τόν χαρακτήρα τῆς γνήσιας θρησκευτικότητος, στήν ὁποία εὐαρεστεῖται ὁ Θεός.
Κατ’ἀρχήν,
ἐπιβάλλεται νά καλλιεργειῖται συνεχῶς ἀπό
ὅλους τούς θρησκευτικούς φορείς μιά εἰρηνική θεολογία καί ἀνθρωπολογία, ἀντλώντας
ἀπό τόν πλούτο τῶν θρησκευτικῶν ἀρχῶν καί ἀπό τίς καλύτερες σελίδες τῶν παραδόσεών
μας. Ἰδιαίτερα καλούμεθα νά στηλιτεύσουμε κάθε μορφή βίας. Ὑπογραμμίζοντας
τό χρέος παντός ἀνθρώπου νά σέβεται τή θρησκευτική ἐλευθερία τῶν συνανθρώπων
του. Τίς τελευταίες δεκαετίες δέν παύω νά τονίζω – μέ μορφή συνθημάτων - σέ
διάφορες εὐκαιρίες ὅτι : Ἡ βία ἐν ονόματι τῆς θρησκείας βιάζει τήν οὐσία
τῆς θρησκείας. Καί κάθε ἔγκλημα στό ὄνομα
τῆς θρησκείας εἶναι ἔγκλημα κατά τῆς ἴδιας τῆς θρησκείας. Κανείς δέν ἔχει τό
δικαίωμα νά χρησιμοποιεῖ τό λάδι τῆς θρησκείας, γιά νά δυναμώνει τή φωτιά τῶν
συγκρούσεων. Ἡ θρησκεία εἶναι θειῖο δώρο, δοσμένο γιά νά γαληνεύει τίς καρδιές,
νά θεραπεύει τίς πληγές καί νά φέρνει πλησιέστερα ἄτομα καί λαούς.
…
3.
Πολλές προσπάθειες ἔχουν γίνε ἰδιαίτερα μετά τήν 11η Σεπτεμβρίου τοῦ 2001 γιά τήν ἀνάπτυξη τοῦ διαθρησκειακουῦ διαλόγου. Ὁ νηφάλιος διάλογος, μέ
τόν τονισμό τῶν εἰρηνικῶν ἀρχῶν κάθε
θρησκείας, συμβάλλει σημαντικά στήν καλλιέργεια τῆς ἀμοιβαίας ἐμπιστοσύνης.
Δυστυχώς, οἱ φανατικές ἑρμηνείες τῶν θρησκευτικῶν κειμένων ἐνθουσιάζουν εὐκολότερα
τά πλήθη καί ὑπονομεύουν τή δυνατότητα ὁποιουδήποτε διαθρησκειακοῦ διαλόγου. Παρά ταύτα πρέπει νά ἐνισχυθοῦν οἱ προσπάθειες
γιά εἰρηνική ἀξιοποίηση τοῦ θρησκευτικοῦ βιώματος.
Στό
Μήνυμα τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου
τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, πού συνῆλθε στήν Κρήτη τό 2016, ἐπισημαίνεται :
«Οἱ ἐκρήξεις φονταμενταλισμοῦ, πού παρατηροῦνται στούς κόλπους διαφόρων Θρησκειῶν, ἀποτελοῦν ἔκφραση νοσηρῆς
θρησκευτικότητος. Ὁ νηφάλιος θρησκευτικός
διάλογος συμβάλλει σημαντικά στήν προώθηση τῆς ἀμοιβαίας ἐμπιστοσύνης,
τῆς εἰρήνης καί τῆς καταλλαγῆς.... Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία καταδικάζει ἀπεριφράστως
τήν ἐπέκταση τῆς πολεμικῆς βίας, τούς διωγμούς, τήν ἐκδίωξη καί δολοφονία μελῶν
θρησκευτικῶν κοινοτήτων, τόν ἐξαναγκασμό γιά τήν ἀλλαγή θρησκευτικῆς
πίστεως, τήν ἐμπορία προσφύγων, τίς ἀπαγωγές, τά βασανιστήρια, τίς εἰδεχθείς
ἐκτελέσεις».
4.
Ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ νά ἀναφερθῶ εἰδικότερα σέ ἕνα συγκεκριμένο παράδειγμα, στήν
περίπτωση τῆς Ἀλβανίας. Τό αἴτημα τῆς ἀνεξιθρησκείας καί τῆς εἰρηνικῆς συνυπάρξεως
εἶχε πρωταρχική σημασία γιά τήν πορεία τῆς χώρας μετά τήν πτώση τοῦ ἀθεϊστικοῦ
διωγμοῦ (1991). Στήν Ἀλβανία, ὡς γνωστό,
ὑπάρχουν πέντε θρησκευτικές κοινότητες : Μουσουλμάνοι, Σουνίτες κατά
πλειοψηφία, Μπεκτασί, Ὀρθόδοξοι, Ρωμαιοκαθολικοί καί Προτεστάντες. Ἐπίσης,
πολλοί παραμένουν ἐντελῶς ἀδιάφοροι γιά τή θρησκεία. Τίς σχέσεις μεταξύ τῶν Χριστιανών βοήθησε ἡ δημιουργία ἐνιαίας
Βιβλικῆς Ἑταιρείας, γιά τή μετάφραση καί τή διάδοση τῆς Ἁγίας Γραφῆς.
Οἱ
σχέσεις μας μέ τούς μουσουλμάνους στηρίχθηκαν
ἀρχικά στήν παραδοχή ὅτι στήν πλουραλιστική
κοινωνία τῆς χώρας, ὅπου ἡ παλαιά ἀθεϊστική ἰντελιγκέντσια διατηροῦσε
ἔντονη παρουσία καί ἐπιρροή, πρωταρχική συμβολή τῶν πιστῶν –χριστιανῶν καί μουσουλμάνων-
ἦταν νά ἐπισημάνουμε ὅτι ἡ θρησκευτική πίστη ἔχει ζωτική σημασία γιά μιά ἐλεύθερη
δημοκρατική κοινωνία. Ὅτι ἡ θρησκεία δέν εἶναι ἕνα ὑποπροϊόν τῆς ἠθικῆς, τῆς
λογικῆς ἤ τῆς συναισθηματικῆς ζωῆς μιᾶς κοινωνίας, ἀλλά ἀνεξάρτητο καί πρωτογενές
φαινόμενο, πού ἔχει σχέση μέ τήν εἰδική κατηγορία τοῦ Ἱεροῦ καί τοῦ Ἁγίου.
Συμφωνήσαμε ὅτι οἱ ἰθύνοντες τῶν
θρησκευτικῶν κοινοτήτων ὀφείλουμε νά καλλιεργήσουμε ἠθικές ἀξίες κοινῆς ἀποδοχῆς.
Κυρίως τή βεβαιότητα ὅτι ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι ἀνεξάρτητος μέσα στό σύμπαν ̇
καί ὅτι τό ἀτομικό συμφέρον, ἡ λατρεία τοῦ χρήματος, τῆς ἠδονῆς καί ἐξουσίας
δέν μπορειῖ νά γίνουν τά νέα εἴδωλα, τά μόνα κριτήρια ἐπιτυχίας γιά τή σύγχρονη
ἀλβανική κοινωνία. Πιό συγκεκριμένα ὁ θρησκευτικός
διάλογος μεταξύ τῶν θρησκευτικῶν κοινοτήτων κινήθηκε στίς ἀντιλήψεις περί
ἀνθρώπου καί τήν ἀποδοχή τῆς θρησκευτικῆς του ἐλευθερίας.
Τέλος,
συμφωνήσαμε μέ τίς ηγεσίες τῶν ἄλλων θρησκευτικῶν κοινοτήτων νά μήν ἐπιτρέψουμε
φονταμενταλιστικές ἰδέες καί ἀκραίους κύκλους νά ἐπηρεάζουν τά μέλη τῶν κοινοτήτων
μας. Ἐπιπλέον δημιουργήσαμε τό «Διαθρησκειακό
Συμβούλιο τῆς Ἀλβανίας», τό ὁποῖο μετέχει ὡς μέλος στό Παγκόσμιο
Συμβούλιο «World Conference of Religion and Peace», εὐρύτερα γνωστό ὡς «Religion
for Peace» μέ ἔδρα τή Νέα Υόρκη.
Σέ
περιόδους ἐσωτερικῆς κρίσεως στή χώρα, ἑνώσαμε τή φωνή καί τίς προσπάθειές
μας γιά ἐνίσχυση καί βοήθεια τῶν ἀδυνάτων. Καί γενικότερα διαπιστώσαμε ὅτι
τά συγκεκριμένα ζητήματα γιά δημιουργικό διάλογο τῶν διαφόρων θρησκευτικών
κοινοτήτων σήμερα εἶναι : ἡ προστασία τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος, ἡ ἀντιμετώπιση
τῆς φτώχειας, ἡ συμφιλίωση μεταξύ ἀτόμων καί ἐθνῶν, ἡ ἀνάπτυξη, ἡ βιοηθική
καί κυρίως ἡ ἐπιδίωξη τῆς εἰρήνης σέ τοπικό καί παγκόσμιο επίπεδο. Ἡ Ἀκαδημαϊκή
μου θητεία ὡς Καθηγητού τῆς Ἱστορίας τῶν Θρησκευμάτων καί ἡ θεολογική
παιδεία συνέβαλαν στίς ἐπιλογές αυτές. Ὡς στόχος δέν ἐτέθη ἁπλῶς ἡ θρησκευτική
ἀνοχή, ἀλλά ἡ ἀρμονική συνύπαρξη.
5.
Τελικά, εἶμαι βέβαιος ὅτι τό ἀντίθετο τῆς εἰρήνης δέν εἶναι ὁ πόλεμος, ἀλλά
ὁ ἐγωκεντρισμός -ὁ ἀτομικός, ὁ συλλογικός, ὁ ἐθνικός, ὁ φυλετικός. Ὁ ἐγωκεντρισμός
ἐπιστρατεύει τίς ποικίλες μορφές βίας, πού φονεύουν μέ διάφορους τρόπους
τήν εἰρηνική συμβίωση. Αὐτός εἶναι ὁ ἐμπνευστής καί τροφοδότης τῶνμεγάλων
ἤ μικροτέρων συγκρούσεων καί αὐτός ἀδιάκοπα ἀνανεώνει τό μίσος.
Τό
ἀντίδοτο στόν ἐγωκεντρισμό δέν εἶναι οἱ γενικόλογες συμβουλές, οὔτε οἱ ποικίλοι
νόμοι καί οἱ κρατικοί μηχανισμοί καταστολῆς ̇ ἀλλά ἡ ἐνδυνάμωση τῆς ἀγάπης μέσα στίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων, μέσα στήν
κοινωνία ̇ μιᾶς πολυδιάστατης ἀγάπης, πού δέν περιορίζεται ἀπό σύνορα, προκαταλήψεις ἤ ἄλλες διακρίσεις.
Σέ αὐτό τό θέμα καλεῖται νά συμβάλει ἡ ὑγιῆς θρησκευτική συνείδηση.
Ἡ
ἀγάπη, ἀκόμα καί σέ συνθήκες μακροχρόνιων συγκρούσεων, χαρίζει τή δύναμη
τῆς συγχωρητικότητος καί τῆς συμφιλιώσεως. Μόνο ἡ ἐξουσία τῆς ἀγάπης εἶναι
ἐκείνη, πού μπορεῖ νά νικήσει τήν ἀγάπη γιά ἐξουσία.
Ἀστείρευτη
πηγή ἀγάπης παραμένει ἡ ἀλήθεια, τήν ὁποία, μέ τόν πιό λιτό καί συγκλονιστικό
τρόπο, διατύπωσε ὁ Ευαγγελιστής Ἰωάννης : «Ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστί, καὶ ὁ μένων
ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει καὶ ὁ Θεὸς ἐν αὐτῷ» (Ἀ Ἰω. 4: 16).
Σχετικά
μέ τήν ἀλήθεια αὐτή, πολύ εὔγλωττες εἶναι οἱ ἰδέες, πού ἀποδίδονται στόν Ἀϊνστάιν : «Ὅταν πρότεινα», γράφει σέ
μιά ἐπιστολή στήν κόρη του Lieserl, «τή θεωρία τῆς σχετικότητας, πολύ
λίγοι ἄνθρωποι μέ κατανόησαν καί αὐτό πού θά αποκαλύψω τώρα, γιά νά μεταδοθεῖ
στήν ἀνθρωπότητα, θά ἔρθει ἐπίσης ἀντιμέτωπο μέ τήν παρανόηση καί τήν προκατάληψη
τοῦ κόσμου.... Ὑπάρχει μιά ἐξαιρετικά ἰσχυρή δύναμη, γιά τήν ὁποία ἡ επιστήμη
δέν ἔχει βρεῖ μέχρι τώρα μιά ἐπίσημη ἐξήγηση. Εἶναι μιά δύναμη, πού συμπεριλαμβάνει
καί κυβερνᾶ ὅλους καί βρίσκεται ἀκόμη καί πίσω ἀπό ὁποιοδήποτε φαινόμενο,
πού ὑπάρχει στό σύμπαν.... Αὐτή ἡ οἰκουμενική
δύναμη εἶναι ἡ ἀγάπη.... Γιά τήν Ἀγάπη ζουῦμε καί πεθαίνουμε. Ἡ ἀγάπη εἶναι Θεός καί ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη».
Ὁ
Ἀϊνστάιν, ὅμως, ἐπισημαίνει τή μισή μόνο ἀλήθεια. Πληρέστερα τήν ἔχει
διατυπώσει ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ̇ ὁ ὁποιῖος δέν μένει μόνο στό «Ὁ Θεὸς ἀγάπη
ἐστί», ἀλλά συμπληρώνει : «καὶ ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει καὶ ὁ
Θεὸς ἐν αὐτῷ» (Α΄ Ἰω. 4: 16).
Ἀξιοπρόσεκτη
εἶναι ἡ συνέχεια τῆς σκέψεως τοῦ μεγαλοφυοῦς ἐπιστήμονος : «Γιά νά κάνω ὀρατή
τήν ἀγάπη, ἔκανα μιά μικρή ἀντικατάσταση στήν πιό φημισμένη ἐξίσωσή μου. Ἄν,
ἀντί γιά E=mc2, ἀποδεχτοῦμε ὅτι ἡ ἐνέργεια γιά τή θεραπεία τοῦ κόσμου μπορεῖ
νά βρεθεῖ ἀπό τόν πολλαπλασιασμό τῆς ἀγάπης ἐπί τήν ταχύτητα τοῦ φωτός στό
τετράγωνο, φθάνουμε στόσυμπέρασμα ὅτι ἡ
ἀγάπη εἶναι ἡ πιό ἰσχυρή δύναμη, πού ὑπάρχει, ἐπειδή δέν ἔχει ὅρια...»,
καί καταλήγει : «Καθένας κουβαλᾶ μέσα του μιά μικρή, ἀλλά ἰσχυρή
γεννήτρια ἀγάπης, τῆς ὁποίας ἡ ἐνέργεια περιμένει νά ἀπελευθερωθεῖ... ἡ ἀγάπη
εἶναι ἡ πεμπτουσία τῆς ζωῆς».
Ἀνεξάρτητα
ἀπό τίς ἐπιφυλάξεις, πού ἔχουν διατυπωθεῖ γιά τήν αὐθεντικότητα τοῦ κειμένου
αὐτοῦ, οἱ σκέψεις, πού ἐκφράζει, εἶναι ἀσφαλῶς ἰδιαίτερα σημαντικές. Ἀποτελοῦν
μακρινή ἀντήχηση τοῦ ὑπέροχου ὕμνου τῆς ἀγάπης τοῦ Ἀπ. Παύλου στήν Α ́ πρός Κορινθίους
ἐπιστολή «ἐὰν ταῖς γλώσσαις τῶν ἀνθρώπων λαλῶ καὶ τῶν ἀγγέλων, ἀγάπην
δὲ μὴ ἔχω, γέγονα χαλκὸς ἡχῶν ἢ κύμβαλον ἀλαλάζον. ... νυνὶ δὲ μένει
πίστις, ἐλπίς, ἀγάπη, τὰ τρία ταῦτα· μείζων δὲ τούτων ἡ ἀγάπη» (Α ́
Κορ. 13:1-13).
Προσωπικά
ἔχω βεβαιωθεῖ ὅτι τό μυστικό καύσιμο, πού κινεῖ τήν μικρή, ἀλλά ἰσχυρή
«γεννήτρια ἀγάπης», τήν ὁποία ἀναφέρει ὁ Ἀϊνστάιν, εἶναι ἡ χριστιανική
πίστη. Καί ἀκόμη ὅτι ἡ μία Ἁγία Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία ἀποτελεῖ
διαχρονικά ἐργαστήριο ἀγάπης. Καί αὐτό παραμένει στούς αιώνες τό βασικότερο
ἔργο καί χρέος της.
Ἀσφαλῶς
οἱ συνθήκες, πού ἔχουν δημιουργηθεῖ στόν σύγχρονο κόσμο (κατ’ἐξοχήν στή Μέση
Ἀνατολή́) εἶναι συγκεχυμένες καί ζοφερές. Αὐτό τό γεγονός δέν πρέπει νά ὀδηγεῖ
σέ μελαγχολική ἀπάθεια, ἀλλά σέ αὔξηση τῶν προσπαθειῶν ὅλων μας (ἀκαδημαϊκῶν,
πολιτικῶν, θρησκευτικῶν λειτουργῶν, κ.ά.) γιά τήν ὑποστήριξη τῆς ἀλήθειας, τήν
ὑπεράσπιση τῆς δικαιοσύνης, τήν ἐνδυνάμωση τῆς ἐλπίδας ὅτι ἡ παγκόσμια εἰρήνη δέν ἀποτελεῖ οὐτοπία,
ἀλλά ἄμεση προτεραιότητα ὅλων ὅσοι πονοῦν καί ἀγωνίζονται γιά ἕναν καλύτερο
κόσμο. «Μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοί, ὅτι αὐτοὶ υἱοὶ Θεοῦ κληθήσονται» (Ματθ.
5:9), τοῦ Θεουῦ τῆς ἀγάπης.
(ΠΗΓΗ
: https://www.romfea.gr/ekklisies-ts/ekklisia-albanias/24857-albanias-anastasios-thriskeutikos-plouralismos-kai-eiriniki-sunuparji
καί https://www.katanixis.gr/2018/10/blog-post_922.html)
41) 16-1-2019 Ὀρθόδοξος Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία
τῆς Ἀλβανίας, Ἱερά Ἀρχιεπισκοπή Τιράνων,
Ἀπάντηση σέ ὑβριστικό δημοσίευμα
Παραθέτουμε
τό κείμενο, ὅπως δημοσιεύθηκε.
Ἀποτελεῖ
πρωτάκουστη θλιβερή πρωτοτυπία στά ἐκκλησιαστικά χρονικά ἕνα Γραφεῖο μιᾶς Ἱερᾶς
Μητροπόλεως τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος νά ἐκδίδει κείμενο, τό ὁποῖο καθυβρίζει
Προκαθήμενο μιᾶς ἄλλης Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας : συγκεκριμένα τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου
Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας, πού μόλις πρίν λίγα χρόνια ἀνασυγκροτήθηκε ἀπό τά ἐρείπια
τοῦ σκληροῦ ἀθεϊστικοῦ διωγμοῦ. Πρόκειται γιά τήν «Ἀνακοίνωση τοῦ Γραφείου ἐπί
τῶν αἱρέσεων καί τῶν παραθρησκειῶν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πειραιῶς» (10 Δεκεμβρίου
2018), ἡ ὁποία κυκλοφόρησε σέ διάφορες ἱστοσελίδες μέ τίτλο «Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας
Ἀναστάσιος καί ὁ παγκόσμιος οἰκουμενισμός» ἤ «Ποιούς πραγματικά
στόχους ἐξυπηρετεῖ ὁ θρησκευτικός πλουραλισμός;»[3]. Δυστυχῶς
μέ τά σύγχρονα μέσα τῆς τεχνολογίας οἱ ἀνυπόστατες κατηγορίες διαχέονται ἀνεξέλεγκτα.
Ἀποφύγαμε
νά σχολιάσουμε δημόσια τόν ἀλλόκοτο αὐτό λίβελλο κατά τήν περίοδο τῶν ἑορτῶν τοῦ
Ἁγίου Δωδεκαημέρου. Ὕστερα ὅμως ἀπό τή μετάφρασή του στήν ἀλβανική γλώσσα εἴμαστε
ὑποχρεωμένοι νά δώσουμε μιά γενική ἀπάντηση στά κρίσιμα σημεῖα του.
Ἡ
Ἀνακοίνωση δηλώνει : «Πρόκειται γιά εἰσήγηση τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Τιράνων
καί πάσης Ἀλβανίας κ. Ἀναστασίου, σέ κάποιο Συνέδριο, στήν 12η
Διαθρησκειακή Συνδιάσκεψη γιά τόν θρησκευτικό πλουραλισμό καί τήν εἰρηνική συνύπαρξη
στή Μέση Ἀνατολή». Πρώτη παραπληροφόρηση : Ἡ ὁμιλία, πού δημοσίευσε ἡ «Καθημερινή»
(4 Νοεμβρίου 2018), δέν εἶναι «Εἰσήγηση σέ κάποιο Συνέδριο, στήν 12η
Διαθρησκειακή Συνδιάσκεψη....», ἀλλά ἀπόσπασμα τῆς εὐχαριστήριας ἀντιφωνήσεως
τοῦ Ἀρχιεπισκόπου μας κατά τήν τελετή ἀπονομῆς τῆς ἀνώτατης διάκρισης τοῦ «Χρυσοῦ
Ἀριστοτέλη» ἀπό τή Σύγκλητο τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στίς 18.10.2018,
ἡ ὁποία ἔλαβε μεγάλη δημοσιότητα.
Ὅπως
εἶναι φυσικό, ἀνάλογα μέ τό ἀκροατήριο, τούς ἀποδέκτες καί τίς συγκεκριμένες
συνθῆκες, προσδιορίζεται καί τό περιεχόμενο των ὁμιλιῶν. Δέν ἦταν κάποιο
θεολογικό ἤ διαθρησκειακό συνέδριο. Ἡ ὁμιλία ἀπευθυνόταν σέ ἕνα πολύμορφο ἀκαδημαϊκό
ἀκροατήριο.
Στήν
ἐν λόγῳ πανηγυρική συνεδρίαση εἶχαν ὁριστεῖ ὁ Πρύτανης καί τρεῖς διακεκριμένοι ἀκαδημαϊκοί
καθηγητές τοῦ Πανεπιστημίου, οἱ ὁποῖοι προηγήθηκαν καί διεξοδικά ἀναφέρθηκαν στή
θεολογική σκέψη καί συγγραφή, τήν ἱεραποστολική δράση καί τήν κοινωνική προσφορά
τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀναστασίου.
Δεύτερη
διαστρέβλωση : αὐτή τή φορά τῆς ἐπιστημονικῆς ὁρολογίας. Ἡ Ἀνακοίνωση τοῦ «Γραφείου»
ἀρχίζει μέ τήν ἐρώτηση : «Ποιούς πραγματικά στόχους ἐξυπηρετεῖ ὁ θρησκευτικός
πλουραλισμός»;
Ἡ
πολυμορφία τῶν θρησκειῶν, ὁ θρησκευτικός, δηλαδή, πλουραλισμός, ἀποτελεῖ ἁπλή
διαπίστωση ἑνός παγκοσμίου φαινομένου, γεγονότος ἀναμφισβήτητου, καί ὄχι
θρησκευτική κίνηση, πού ἐξυπηρετεῖ κάποιο στόχο.
Ὁ
Ἀρχιεπίσκοπος Ἀναστάσιος διετέλεσε ἐπί εἰκοσαετία Καθηγητής τῆς Ἱστορίας τῶν
Θρησκευμάτων στή Θεολογική Σχολή τοῦ Ἐθνικοῦ καί Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν.
Ἀσχολήθηκε ἐπιστημονικά μέ τό θρησκευτικό φαινόμενο στήν παγκόσμια ἱστορία καί
γενικά μέ ὅλες τίς θρησκεῖες.
Εἶναι
εὐρέως γνωστό ὅτι στήν ἐποχή μας ἐπιβιώνουν 19 θρησκεῖες, οἱ ὁποῖες ὑποδιαιροῦνται
σέ 240 κλάδους. Στόν αἰώνα μας κατά προσέγγισιν οἱ Χριστιανοί ὑπολογίζονται 33%
τοῦ παγκοσμίου πληθυσμοῦ, τό Ἰσλάμ 20%, ὁ Ἰνδουισμός 13%, ὁ Βουδισμός 6%, ὁ
Ταοϊσμός καί ὁ Λαϊκός Κομφουκιανισμός 4%, ὁ Ἰουδαϊσμός 0,5% καί τά ἄλλα θρησκεύματα
σέ μικρότερα ποσοστά.
Οἱ
Ἀγνωστικιστές καί οἱ Ἄθεοι περίπου στό 5,9%. Ἄρα, τό ἐπαναλαμβάνουμε, οἱ λέξεις
θρησκευτικός πλουραλισμός σέ αὐτό ἀκριβῶς τό γεγονός ἀναφέρονται, στήν ποικιλία
τῶν θρησκευτικῶν πεποιθήσεων στόν κόσμο καί ὄχι σέ κάποια σκοτεινή κίνηση, πού
προωθεῖ τήν «πανθρησκεία».
Στήν
Ἀλβανία, ὅπως καί σέ πολλές ἄλλες χῶρες τοῦ κόσμου, ἐπικρατεῖ θρησκευτικός πλουραλισμός.
Ὅλοι οἱ ὑπεύθυνοι πολίτες ἐπιδιώκουμε τήν εἰρηνική συνύπαρξη.
Ἡ
Ἀνακοίνωση ἔχει ὡς προοίμιο τίς γνωστές ἀπόψεις
μερικῶν ἀκραίων κύκλων, οἱ ὁποῖοι πιστεύουν πώς προστατεύουν τήν Ὀρθοδοξία ἀπό
«ἕνα παγκόσμιο κίνημα, γέννημα τῆς Μασονίας καί τοῦ Διεθνοῦς Σιωνισμοῦ», πού ἔχει
σάν μοναδικό σκοπό τή δημιουργία μιᾶς νέας τάξης πραγμάτων καί πού προωθεῖ τήν «παγκοσμιοποίηση».
Αὐτή
εἶναι ἡ ἔμμονη ἰδέα τῶν συντακτῶν, πού
τήν ἐκτοξεύουν ὡς κατηγορία ἐναντίον ἐκείνων, πού στοχοποιοῦν. Ἡ παγκοσμιοποίηση
ὅμως εἶναι ἕνα ἱστορικό φαινόμενο, τό ὁποῖο ὀφείλεται καί προωθεῖται κυρίως μέ
τή ραγδαία τεχνολογική ἀνάπτυξη σέ ὅλο τόν κόσμο.
Βεβαίως,
πολλά προϊόντα της (διαδίκτυο, κινητή τηλεφωνία κ.λ.π), εὐχαρίστως τά
χρησιμοποιοῦν καί οἱ ἐπικριτές της. Πράγματι ἡ παγκοσμιοποίηση εἶναι μία τάση,
πού μπορεῖ νά ἐξελιχθεῖ σέ παγκοσμιοποίηση συγχύσεως, ἀδικίας καί διαφθορᾶς ἤ
παγκοσμιοποίηση ἀλληλεγγύης μέ σεβασμό σέ κάθε λαό καί σέ κάθε ἀνθρώπινο πρόσωπο.
Δέν ἀρκεῖ νά καταριέται κανείς τίς
τρικυμίες, τίς θύελλες, τό τσουνάμι. Ὀφείλει νά ἀναζητεῖ κατάλληλους τρόπους γιά
τήν ἀντιμετώπιση τους.
Ὁ
ὄρος «οἰκουμένη» δέν ἔχει τή σημασία, τήν ὁποία προσπαθοῦν οἱ συγκεκριμένοι ἐπικριτές τοῦ Ἀρχιεπισκόπου
νά τοῦ ἀποδώσουν. Σημαίνει ἁπλῶς τήν κατοικουμένη γῆ καί μέ αὐτή τή σημασία
χρησιμοποιεῖται στήν Ἁγία Γραφή, τήν Πατερική Γραμματεία καί τα λειτουργικά κείμενα.
Κάθε θεία λειτουργία προσφέρεται «ὑπέρ τῆς οἰκουμένης» («ἔτι προσφέρομεν τήν
λειτουργίαν ταύτην ὑπέρ τῆς οἰκουμένης...»).
Κάθε
Ὀρθόδοξος πρίν ἀπό τή θεία κοινωνία λέγει τόν ψαλμό : «Τοῦ Κυρίου ἡ γῆ καί τό
πλήρωμα αὐτῆς, ἡ οἰκουμένη καί πάντες οἱ κατοικοῦντες ἐν αὐτῇ» (Ψαλμ. 23:1). Τοῦ
Κυρίου εἶναι ὅλη ἡ οἰκουμένη καί ὄχι μόνον ἐκεῖνοι τούς ὁποίους ἐγκρίνουν ὁρισμένοι κύκλοι ὑπερορθοδόξων. Ὁ δικός μας Ἀρχιεπίσκοπος δέν ἔχει καμιά σχέση
μέ τό προσβλητικό, παραπλανητικό, κατασκεύασμα «οἰκουμενιστής». Εἶναι «οἰκουμενικός»,
σύμφωνα μέ τή δισχιλιετή Ὀρθόδοξη παράδοση.
Ἡ
Ὀρθόδοξη μαρτυρία του ἀνά τήν οἰκουμένη ἄρχισε, ὅταν ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας
τῆς Ἑλλάδος τόν ἀπέστειλε τό 1963, ἀκόμη Διάκονο, γιά νά τήν ἐκπροσωπήσει στήν Συνέλευση «Παγκόσμιου Ἱεραποστολῆς καί Εὐαγγελισμοῦ»
τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν στό Μεξικό.
Στή
συνέχεια, μέ ἀποφάσεις πάντοτε τῆς Ἐκκλησίας συμμετεῖχε σέ διάφορες ἐπιτροπές, συνέδρια,
συνελεύσεις. Ὄχι βέβαια γιά νά συμβάλει στή δημιουργία μιᾶς παγκόσμιας θρησκείας
(!) ἤ γιά νά προδώσει τήν Ὀρθοδοξία, ἀλλά γιά
νά δώσει τήν Ὀρθόδοξη μαρτυρία σέ κάθε ξένο θρησκευτικό περιβάλλον.
Βεβαίως
τό ἐν λόγῳ «Γραφεῖο» δέν ἐπικρίνει μόνο τόν δικό μας Ἀρχιεπίσκοπο, ἐπιμένει ὅτι
«πληθώρα Ὀρθοδόξων Πατριαρχῶν, Ἀρχιεπισκόπων, Ἐπισκόπων, κληρικῶν, μοναχῶν καί
λαϊκῶν κινοῦνται πρός αὐτή τήν ἀρνητική κατεύθυνση καί μαζί τους ἔχουν
συστρατευθεῖ καί τά Μέσα Μαζικῆς Ἐνημέρωσης ἀλλά καί ὁ ἔντυπος καί ἠλεκτρονικός
τύπος μέ μία πληθώρα δημοσιεύσεων». Ὅλοι αὐτοί εἶναι ἀποστάτες τῆς ὀρθῆς πίστεως
καί ἐπικίνδυνοι (!), ἐνῶ οἱ ἐπικριτές
τους ἔχουν ἀναλάβει ἐργολαβικῶς τήν προστασία τῆς παγκόσμιας Ὀρθοδοξίας.
Τά περί «Νέας παγκόσμιας θρησκείας ἤ
πανθρησκείας» καί ἡ ὁμοιογενοποίηση ὅλων τῶν θρησκειῶν δέν ἔχουν καμία σχέση μέ
τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀναστάσιο. Χιλιάδες φοιτητές του στό Πανεπιστήμιο
Ἀθηνῶν καθώς καί ἑκατομμύρια Ὀρθοδόξων ὅλων τῶν ἠπείρων, ἀκόμη καί ἀναρίθμητοι
συνομιλητές του ξένων θρησκευτικῶν πεποιθήσεων γνωρίζουν τήν ἀκλόνητη ἀφοσίωσή του στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.
Ὅτι ὑπάρχουν «φωτεινές ἀκτίνες» στίς
διδασκαλίες ἄλλων θρησκευτικῶν παραδόσεων οὐδείς σοβαρός, ἀντικειμενικός
μελετητής τῆς Ἱστορίας τῶν Θρησκευμάτων τό ἀμφισβητεῖ.
Ἄλλωστε τό συμμαρτυροῦν οἱ βιβλικές φράσεις : Ὁ Θεός «οὐκ ἀμάρτυρον ἑαυτόν ἀφῆκεν»
(Πραξ. 14:17)˙ «ἔθνη τά μή νόμον ἔχοντα φύσει τά τοῦ νόμου ποιῆ, οὗτοι νόμον μή
ἔχοντες ἑαυτοῖς εἰσι νόμος»(Ρωμ. 2:14).
Ὁ
τρόπος ἐπίσης μέ τόν ὁποῖο ὁ Ἀπόστολος των Ἐθνῶν Παῦλος μίλησε στούς Ἀθηναίους
δείχνει τόν σεβασμό του γιά τήν ἀρχαιοελληνική θρησκευτικότητα.
Ὁ
Ἀρχιεπίσκοπος Ἀναστάσιος ἤδη ὡς Καθηγητής τῆς Ἱστορίας τῶν Θρησκευμάτων εἶχε
δημοσιεύσει τή μελέτη «Θέσεις τῶν Χριστιανῶν ἔναντι τῶν ἄλλων θρησκειῶν - Ἱστορικό
διάγραμμα» (Πανεπιστημιακές παραδόσεις, Ἀθήνα, 1976) καί ἔχει ἀπό τότε ἐπισημάνει
ὅτι οἱ ἀπόψεις τῶν Χριστιανῶν κυμαίνονται γιά τό θέμα αὐτό ἀπό τίς πιό ἀκραῖες ἀρνητικές
(ὅπως αὐτές πού ὑποστηρίζει τό «Γραφεῖο») ἕως τίς ἀπόλυτα θετικές. Ἡ Ὀρθόδοξη πάντως
παράδοση ἀκολουθεῖ τή νηφάλια θέση τῶν Καππαδοκῶν Πατέρων.
Ὅσο
γιά τίς θεωρίες περί εἰρήνης τοῦ «Γραφείου» περιοριζόμαστε νά παραπέμψουμε στό ἄρθρο
τοῦ Ἀρχιεπισκόπου «Εἰρηνικές φωνές ἀπό
τούς πνεύμονες τῶν θρησκειῶν» (Συνύπαρξη ἐκδ. Ἀρμός, Ἀθήνα 2015), ὅπου ἐξαίρεται
ἡ ἰδιαιτερότητα τῆς ἐν Χριστῷ εἰρήνης.
Στή
συντριπτική τους πλειοψηφία οἱ ἄνθρωποι στήν ἐποχή μας, ποθοῦν τήν εἰρήνη, τήν
εἰρηνική συνύπαρξη στό ἄμεσο περιβάλλον τους καί σέ ὅλον τόν κόσμο.
Σέ
αὐτό ὅλοι οἱ ὑπεύθυνοι ἄνθρωποι (πολιτικοί, στρατιωτικοί, διανοούμενοι, δημοσιογράφοι,
οἰκονομικοί παράγοντες καί φυσικά οἱ θρησκευτικοί ἡγέτες ὅλων τῶν παραδόσεων, ὄχι
μόνον οἱ Ὀρθόδοξοι) εἶναι δυνατόν καί ὀφείλουν νά συμβάλλουν.
Σέ
ἄλλο σημεῖο ὁ λίβελος συνεχίζει : «Καί ἄν ὁ Θεός εὐαρεστεῖται σέ τέτοιου εἴδους
«γνήσια θρησκευτικότητα», γιατί ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος καί ἦρθε στόν κόσμο καί πέθανε
ἐπάνω στό σταυρό; Ἄν οἱ θρησκεῖες τοῦ κόσμου προσφέρουν σωτηρία, τί χρειάζεται ἡ
Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ;»
Οὐδέποτε
ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἀμφισβήτησε τήν ἐν Χριστῷ σωτηρία. Τά γραφόμενα ἀποτελοῦν δοκησίσοφη ὕβρη ἐναντίον ἑνός Ὀρθοδόξου
Προκαθημένου, ὁ ὁποῖος σέ ὁλόκληρη τή ζωή του δέν παύει νά διακηρύσσει ὅτι : «Οὕτω
γάρ ἠγάπησεν ὁ Θεός τόν κόσμον, ὥστε τόν υἱόν αὐτοῦ τόν μονογενῆ ἔδωκεν, ἴνα πᾶς
ὁ πιστεύων εἰς αὐτόν μή ἀπόληται, ἀλλ' ἔχη ζωήν αἰώνιον» (Ἰω. 3:16).
Στό
πρόσφατο Χριστουγεννιάτικο Μήνυμά του, καί σέ ὅλα τά Μηνύματα τῶν Χριστουγέννων
καί τοῦ Πάσχα τῶν τελευταίων 27 ἐτῶν, καθώς καί τά πολλαπλά δημοσιευμένα κείμενά
του, ἐπιβεβαιώνουν τήν προσήλωσή του στόν
Λυτρωτή Χριστό.
Γιά
τά περί διαθρησκειακῶν διαλόγων ἁρμοδίως ἔχουν ἀποφασίσει οἱ Ἱ. Σύνοδοι τῶν Ὀρθοδόξων
Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν. Στή σύγχρονη πολυθρησκευτική οἰκουμένη εἴμαστε ὑποχρεωμένοι
νά προσφέρουμε μέ κάθε τρόπο τήν Ὀρθόδοξη μαρτυρία στούς συνανθρώπους μας, πού ἀνεξαρτήτως
τῶν θρησκευτικῶν πεποιθήσεών τους, δέν παύουν νά εἶναι δημιουργήματα τοῦ μόνου ἀληθινοῦ
Θεοῦ.
Οἱ
συντάκτες τοῦ συγκεκριμένου κειμένου ἐκφράζουν μιά ὑπεροπτική θρησκευτική στάση, πού περιφρονεῖ κάθε ἄλλη θρησκευτική παράδοση.
Αὐτή ἡ στάση τοὐλάχιστον ὡς πρός τήν πολυθρησκευτική
Ἀλβανία εἶναι ἐπικίνδυνη γιά τήν εἰρηνική συνύπαρξη˙ καί θά ἀχρήστευε κάθε
προσπάθεια Ὀρθοδόξου μαρτυρίας στή χώρα μας.
Ἡ
Ἀνακοίνωση ἀποσιωπᾶ σκόπιμα ἀπό τήν ὁμιλία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀναστασίου στό
Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, βασικές προτάσεις γιά τήν εἰρήνη πού δημοσιεύθηκαν, στήν
«Καθημερινή», καί ἐκφράζουν σαφῶς τήν Ὀρθόδοξη συνείδησή καί τήν προσωπική του
σχέση μέ τόν Χριστό, ὅπως ὅτι :
α)
«Ἡ εἰρήνη συνδέεται ἄμεσα μέ τή δικαιοσύνη. Ἕνας ἄδικος κόσμος δέν μπορεῖ νά εἶναι
εἰρηνικός. Στόν αἰώνα μας ἡ εἰρήνη καί ἡ δικαιοσύνη ἔχουν προσλάβει ἕνα ἀκόμη ὄνομα,
ἀνάπτυξη».
β)
«Στήν μετά τόν ἀθεϊστικό διωγμό πολυθρησκευτική
Ἀλβανία ἔχουμε ἐπιτύχει, μέ ἐνεργό συμμετοχή τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, εἰρηνική συνύπαρξη των θρησκευτικῶν κοινοτήτων».
γ)
«Τό ἀντίθετο τῆς εἰρήνης δέν εἶναι ὁ πόλεμος, ἀλλά ὁ ἐγωκεντρισμός, ὁ ἀτομικός,
ὁ συλλογικός, ὁ ἐθνικός, ὁ φυλετικός».
δ)
«Τό ἀντίδοτο στόν ἐγωκεντρισμό ...εἶναι ἡ ἐνδυνάμωση τῆς ἀγάπης μέσα στίς καρδιές
τῶν ἀνθρώπων, μέσα στήν κοινωνία.... Μόνο ἡ ἐξουσία τῆς ἀγάπης εἶναι ἐκείνη πού
μπορεῖ νά νικήσει τήν ἀγάπη γιά ἐξουσία».
ε)
«Ἀστείρευτη πηγή ἀγάπης παραμένει ἡ ἀλήθεια τήν ὁποία μέ τόν πιό λιτό καί
συγκλονιστικό τρόπο διατύπωσε ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης : «Ὁ Θεός ἀγάπη ἐστί, καί ὁ
μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει καί ὁ Θεός ἐν αὐτῷ».
Καί
κατέληξε : στ) «Ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία ἀποτελεῖ
διαχρονικά ἐργαστήριο ἀγάπης καί αὐτό παραμένει στούς αἰῶνες τό βαθύτερο ἔργο
καί χρέος της».
Τό ἀπαράδεκτο δημοσίευμα ξεπερνάει κάθε
ὅριο ἄδικης προσβολῆς στίς τελευταῖες παραγράφους του : «Περαίνοντας
τήν ἀναφορά μας, ἐκφράζουμε τή λύπη μας, γιά τά λεχθέντα καί γραφέντα ἀπό τόν
Μακαριώτατο, τόν ὁποῖο ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ τίμησε καί ἔθεσε νά ποιμαίνει τό
λαό τοῦ Θεοῦ στήν πολύπαθη αὐτή χώρα καί νά ὁδηγήσει τούς ἐκτός τῆς Ἐκκλησίας
στήν μόνη σωστική ἀγκαλιά της.
Ἄς
μήν ἐλπίζουν ὁ ἴδιος καί οἱ ὅμοια φρονοῦντες (λίγο πιό πάνω τούς προσδιόρισε : Πατριάρχες,
Ἀρχιεπίσκοποι καί θεολόγοι) ὅτι μποροῦν νά ἑδραιώσουν εἰρήνη καί συναδέλφωση στή
γῆ χωρίς τόν Μέγα Εἰρηνοποιό, τήν Ἔνσαρκη Εἰρήνη, τό Χριστό, διότι, μόνο Αὐτός
καί κανένας ἄλλος εἶναι «ἡ εἰρήνη ἡμῶν, ὁ ποιήσας τά ἀμφότερα ἕν καί τό μεσότοιχον
τοῦ φραγμοῦ λύσας,....» (Ἐφ'.2,14-18)».
Ὁ
Ἀρχιεπίσκοπος Ἀναστάσιος δέν χρειάζεται προφανῶς τέτοιας ποιότητος παραινέσεις.
Βεβαίως δέν θεώρησε ποτέ τόν ἑαυτό του ἀλάνθαστο. Ἀπό τά νεανικά του πάντως, χρόνια
σέ ὁποιαδήποτε θέση διακόνησε, ὡς λαϊκός ἤ κληρικός, προσπάθησε μέ τή ζωή, τόν
λόγο καί τό ἔργο του νά καταθέτει τίς Ὀρθόδοξες πεποιθήσεις, νά ἐκφράζει τήν ὁλόψυχη
ἀγάπη του στόν Χριστό καί τήν προσήλωσή
του στό Εὐαγγέλιο, σέ ὅλα τά περιβάλλοντα.
Στήν
Ἑλλάδα, σέ διάφορους τομεῖς τῆς χριστιανικῆς κινήσεως, ὡς Γενικός Διευθυντής τῆς
Ἀποστολικῆς Διακονίας καί Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς του Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν,
ὅπως ἐπίσης στήν Ἀνατολική Ἀφρική, ὅπου διοργάνωσε τήν Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολή καί
σχεδόν τρεῖς δεκαετίες στήν Ἀλβανία.
Ἐδῶ
ἀξιώθηκε, παρά τίς τεράστιες δυσκολίες, νά ἀνασυγκροτήσει μιά ἐντελῶς διαλυμένη
Ὀρθόδοξη Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία. Οἱ ζηλωτές
συντάκτες τῆς Ἀνακοινώσεως εἶναι εὐπρόσδεκτοι νά ἐπισκεφθοῦν καί νά
συμπροσευχηθοῦν μέ τούς Ὀρθοδόξους τῆς Ἀλβανίας στούς νέους καθεδρικούς ναούς τῶν
Τιράνων, Κορυτσᾶς, Ἀργυροκάστρου, Βερατίου, Φίερι καί στούς ναούς πολλῶν ἄλλων
πόλεων καί χωριῶν καί νά δοῦν ἀπό κοντά τό ἱεραποστολικό, ἐκπαιδευτικό, ἐκδοτικό,
ὑγειονομικό, φιλανθρωπικό, κοινωνικό ἔργο, γενικότερα τήν ἄνθηση τῆς Ὀρθοδοξίας
στήν Ἀλβανία.
Τό ὑστερικό αὐτό παραλήρημα
καταλήγει : «Ἄν θέλουν νά ἐπικρατήσει ἡ πραγματική καί μόνιμη εἰρήνη στόν κόσμο,
ἄς ἐργαστοῦν μέ ὅλες τους τίς δυνάμεις, νά διαδοθεῖ καί νά ἐπικρατήσει στόν κόσμο
τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ καί ἄς μήν ἀναλώνονται στούς ἀτελέσφορους καί ἐπιζήμιους
Διαθρησκειακούς Διαλόγους, γενόμενοι ἑκόντες ἄκοντες, ὄργανα τῶν σκοτεινῶν δυνάμεων
γιά τήν προώθηση τῆς δαιμονικῆς πανθρησκείας».
Ἄθλιες ὑβριστικές φράσεις ὅπως,
«ὄργανα τῶν σκοτεινῶν δυνάμεων γιά τήν προώθηση τῆς δαιμονικῆς πανθρησκείας» φανερώνουν
κυρίως ἐμπαθή θρησκευτικό φανατισμό.
Τήν
καλύτερη, ὅμως, ἀπάντηση στήν ἄδικη συκοφαντική ἐπίθεση δίνει ἡ ἐπιστολή–πρόσκληση
τοῦ Σεβαμιωτάτου Μητροπολίτου Πειραιῶς κ. Σεραφείμ καί τοῦ Ἀξιοτίμου Δημάρχου
Πειραιῶς κ. Ἰωάννου Μώραλη (Δεκέμβριος 2017), οἱ ὁποῖοι
ἀναγγέλλουν στόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Τιράνων Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας
τά ἑξῆς : «Ἡ ναύλοχος πόλις τοῦ Πειραιῶς, ἔχουσα την ἰδιαιτάτην τιμήν να
ἀποτελῇ την Ὑμετέραν γενέτειραν, ὁλοθύμως ἐπιθυμεῖ, τόσον ἡ Δημοτική Αὐτῆς Ἀρχή,
ὅσον καί ἡ κατά Πειραιᾶ συνεκλεκτή, ὅπως τιμήσῃ τήν Ὑμετέραν Θεοτίμητον και
Γεραράν Μακαριότητα, την κλεΐζουσα τήν Ὀρθόδοξον Καθολικήν τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν
και χάριτι Θεοῦ ἀναγεννήσασα ἐκ τέφρας, τήν κατά Ἀλβανίαν Ἐκκλησιαστικήν ὀλκάδα
Αὐτῆς.
Ἐν
ταυτῷ, διά τῆς τιμῆς εἰς το Ὑμέτερον Σεπτόν Πρόσωπον τιμᾶται ὁ ἀληθής ἀνθρωπισμός
καί ἡ πάντα νοῦν ὑπερέχουσα εἰρήνη τοῦ Θεοῦ και το ζείδωρον μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου
εἰς τούς ἐγγύςκαί τούς μακράν, τόὁποῖον μετ' ἀφάτου πιστότητος, ὑπομονῆς και ἐπιστήμης
διακονεῖτε.
Ὅθεν
θερμῶς παρακαλοῦμεν, γνωρίζοντες Ὑμῖν ὅτι θα ἀπονείμωμεν εἰς Ὑμᾶς ἐκ μέρους μέν
τῆς Ι. Μητροπόλεως την ἀνωτάτην τιμητικήν διάκρισιν Αὐτῆς, τόν χρυσοῦν Σταυρόν
μετ' ἀστέρος τοῦ πολιούχου ἡμῶν ἉγίουΣπυρίδωvoς, ἐκ μέρους δε τοῦ Δήμου Πειραιῶς
την ἀνακήρυξιν ὡς ἐπιτίμου δημότου τῆς Ὑμετέρας Μακαριότητος μετά τῆς χρυσῆς
κλειδός τῆς Ὑμετέρας γενετείρας, πόλεως τοῦ Πειραιῶς, ὅπως ἀποδεχθήτε την ἡμετέραν
πρόσκλησιν και καθορίσητε την σχετικήν ἡμερομηνίαν τῆς Ὑμετέρας Θεοφιλοῦς ἐπισήμου
ἐπισκέψεως.»
Περιττεύει
κάθε ἄλλος ἐπίλογος. Ἡ τιμητική ἐπιστολή τῶν δύο κορυφαίων ἐκπροσώπων τῆς
Πειραϊκῆς κοινωνίας εἶναι ἐπαρκής καί σαφής[4].
[2] http://orthodox-watch.blogspot.com/2012/07/blog-post_8387.html,
http://orthodox-watch.blogspot.com/2012/07/2.html
[3]
http://www.orthodoxia.online /εκκλησία/στο-στόχαστρο-της-ι-μ-πειραιώς-ο-αρχιεπ/
[4]
Σχ. βλ. ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ
ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ, Ὅταν ἡ κριτική
«βαπτίζεται» ὡς συκοφαντία καί ύβρη! (Ὀφειλομένη ἀπάντηση σέ δημοσίευμα τῆς Ἱερᾶς
Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀλβανίας) 28-1-2019,
https://www.katanixis.gr/2019/01/blog-post_490.html
4 σχόλια:
Το Πανεπιστημιο Φόρντχαμ τῆς Νέας Ὑόρκης ειναι, οπωσ γνωστο, Ιησουιτική σχολή, με μεγαλη οικουμενιστικη και αντι-ορθοδοξη δραση.
Πρόκειται για μνημειώδες κείμενο.
Εύγε στο συντάκτη του.
Ας απαντήσουν, αν έχουν τα κότσια, οι πολυποίκιλοι υποστηρικτές του αρχιεπισκόπου Αλβανίας που επεχείρησαν κατά τρόπο επιεικώς απαράδεκτο να απαξιώσουν τη σε βάρος του επιβαλλόμενη κριτική.
Λ.Ν
Ίσως η κατατοπιστικότερη μελέτη για τα "έργα και ημέραι" του γλυκυτάτου ,πλήν, θλιβεροτάτου ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΛΒΑΝΙΑΣ κ. Γιαννουλάτου .
Θα μπορούσαμε να την ονομάσουμε το άρθρο καλύτερα
"ΑΠΑΝΤΑ (ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΤΙΚΑ) ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΤΟΥ"
Μπράβο στον π.Αγγελο Αγγελακόπουλο που δεν φοβάται να τα βάλει με τον παγκόσμιου αποδοχής αλλά τι κρίμα, αιρετίζοντα κ.κ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟ ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΤΟΝ
https://www.romfea.gr/ekklisies-ts/ekklisia-albanias/26953-duo-paradojes-prototupies-ekklisiastikis-deontologias
Ο ολισθηρός κατήφορος της αρχιεπισκοπής Αλβανίας συνεχίζεται. Αντί να απαντήσουν ΔΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ στις εμπεριστατωμένες αιτιάσεις του π.Αγγέλου Αγγελακόπουλου αυτοί "αλληθωρίζουν" στο ιεραποστολικό και λοιπό έργο του Αλβανίας και γράφουν για μία ακόμη φορά με απαράδεκτο γλωσσικό ύφος. Λες και αυτό ήταν το θέμα της κριτικής από την πλευρά των Πειραιωτών!
"Γαργάρα" έκαναν την Ασσίζη, την Καμπέρα, τη Ραβένα, το ρόλο του στο ΠΣΕ κ.τ.ό.
Λ.Ν.
Δημοσίευση σχολίου