Για την Γέννηση του Χριστού (1) (Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ιερεμία)

IEΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ (1)

1. Πηγαίνουμε, ἀδελφοί χριστιανοί, γιά τήν μεγάλη ἑορτή τῶν Χριστουγέννων. Θά ἑορτάσουμε τήν Γέννηση τοῦ σαρκωθέντος, μέ τόν Εὐαγγελισμό τῆς Παναγίας μας, Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Εἶναι παράδοξο ἄκουσμα αὐτό, τό νά σαρκωθεῖ ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ. Καί ἀκριβῶς γι᾽ αὐτό, γιά νά μήν «ξαφνιαστεῖ» ἡ ἀνθρωπότητα μέ τό ἄκουσμα ὅτι σαρκώθηκε ὁ Θεός, γι᾽ αὐτό προλαμβάνει ἡ Παλαιά Διαθήκη καί προφητεύει τό μέγα αὐτό γεγονός, γιά νά γίνει πιστευτό ὅταν θά συμβεῖ. Καί ἔχουμε πολλές προφητεῖες στήν Παλαιά Διαθήκη γιά τόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ, ἤ, γιά νά τό πῶ καλύτερα, ὅλη ἡ Παλαιά Διαθήκη λέει γιά τόν ἐρχομό τοῦ Μεσσία καί προετοιμάζει τήν ἀνθρωπότητα γιά τήν ὑποδοχή του. Καί ἡ Καινή Διαθήκη, βεβαιώνοντας τήν ἀλήθεια τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, λέει ὅτι ἦλθε ὁ Μεσσίας, ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Τό δέ τελευταῖο βιβλίο τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἡ Ἀποκάλυψη, μᾶς λέει ὅτι θά ξαναέλθει ὁ Χριστός μέ τήν Δεύτερή Του Παρουσία. Αὐτά τά τρία, «θά ἔλθει», «ἦλθε» καί θά «ξαναέλθει», εἶναι τό περιεχόμενο ὁλόκληρης τῆς Ἁγίας Γραφῆς.

2. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ὡς πρώτη προφητεία[1] γιά τόν ἐρχομό τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ στήν γῆ, θεωρεῖ τήν προφητεία τοῦ Ἰερεμίου, πού τήν διέσωσε ὁ μαθητής του Βαρούχ. Στήν προφητεία αὐτή ὁ προφήτης λέει καθαρά ὅτι ὁ Θεός μας «ἐπί τῆς γῆς ὤφθη καί τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη» (Βαρ. 3,38). Αὐτή ἡ προφητεία τοῦ Ἰερεμίου εἶναι πραγματικά πολύ σαφής καί γι᾽ αὐτό, γιά τήν σαφήνειά της, ὁ Χρυσόστομος τήν λέει ὡς πρώτη γιά τόν ἐρχομό τοῦ Μεσσία, καί καταχωρήθηκε μάλιστα ἡ προφητεία αὐτή καί στήν θεία λατρεία μας, στό ἑσπερινό Δοξαστικό τοῦ πλ. δ´ ἤχου. Ἀλλά ἔχουμε καί πρίν ἀπό τήν προφητεία αὐτή καί τήν γνωστή προφητεία τοῦ Ἠσαΐου, «Ἰδού ἡ παρθένος ἐν γαστρί ἕξει καί τέξεται υἱόν καί καλέσεις τό ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ» (Ἠσ. 7,14). Ἡ προφητεία αὐτή μᾶς λέει γιά τήν παρθενική Γέννηση τοῦ Χριστοῦ, γιατί ἡ Μητέρα Του καλεῖται «Παρθένος»! Ἔτσι ἔπρεπε νά εἶναι ἡ Μητέρα τοῦ Μεσσία. Γιατί ὀ ἐρχομός τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ στόν κόσμο ὡς ἀνθρώπου ἔπρεπε νά εἶναι ἀπό ἄλλη ὁδό, ἔπρεπε νά εἶναι καθαρώτερη καί ὑψηλότερη ἀπό τήν δική μας! Ἀλλά μέ τήν παρθενική Γέννηση τοῦ Χριστοῦ ξεπληρώθηκε καί τό χρέος τῆς γυναίκας στόν ἄνδρα. Γιατί, ὅπως ὁ ἄνδρας Ἀδάμ ἔκανε τήν γυναίκα Εὔα χωρίς γυναίκα, ἔτσι καί μέ τήν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ, ἡ Παρθένος Μαρία γεννᾶ τόν Χριστό ἄνευ ἀνδρός, παρθενικά· καί μέ αὐτό φαίνεται καί ἡ «ὁμοτιμία», ὅπως τήν λέγει ὁ Χρυσόστομος, τῶν δύο φύλων, τοῦ ἄνδρα καί τῆς γυναίκας. Ἀλλά, ἐπειδή παλαιά μιά παρθένος, ἡ Εὔα, αὐτή ἔγινε αἰτία νά ἐκβληθοῦμε ἀπό τόν παράδεισο, τήν Παρθένο Παναγία χρησιμοποιεῖ καί τώρα ὁ Θεός, γιά νά εἰσέλθουμε στήν αἰώνια ζωή. «Δι᾽ ὧν κατεκρίθημεν, διά τούτων ἐστεφανώθημεν», λέγει ὁ ἅγιος Χρυσόστομος.

3. Ἀλλά, ἀφοῦ ἡ Παναγία εἶχε ὡς σκοπό τήν παρθενία καί ὄχι τόν γάμο, ὅπως τό δηλώνει καί ὁ λόγος Της κατά τόν Εὐαγγελισμό, «ἄνδρα οὐ γινώσκω» (Λουκ. 1,34), πού ἑρμηνεύεται «δέν ἔχω σκοπό νά γνωρίσω ἄνδρα», τότε γιατί μνηστεύθηκε; Ἡ μνηστεία τῆς Παναγίας, ἀγαπητοί μου, ὅπως τό ἑρμηνεύουν οἱ ἅγιοι Πατέρες, εἶναι ἕνα μυστήριο. Ἔγινε κατά τό οἰκονομικό σχέδιο τοῦ Θεοῦ. Ἀκοῦστε: Ὁ προφήτης Ἠσαΐας, ὅπως εἴπαμε, προφήτευσε ὅτι ὁ Μεσσίας θά γεννηθεῖ ἀπό παρθένο. Ὁ Διάβολος ὅμως δέν εἶχε συμφέρον νά γεννηθεῖ ὁ Μεσσίας, γιατί θά τοῦ κατέλυε τά ἔργα του (Ἑβρ. 2,14. Α´ Ἰωάν. 3,8), γιατί θά τοῦ ἔσπαγε τό κεφάλι του (Γεν. 3,15). Γι᾽ αὐτό καί τό ἔβαλε πεῖσμα ὁ Σατανᾶς νά μολύνει τίς γυναῖκες ἤ νά ὑπανδρευθοῦν ὅλες, ὥστε νά μήν ὑπάρξει παρθένος, γιά νά γίνει Μητέρα τοῦ Μεσσία. Κάθε κοριτσάκι, δηλαδή, πού ἐγεννᾶτο στόν κόσμο, ἦταν σ᾽ αὐτό τό σχέδιο τοῦ Διαβόλου. Ἀλλά γεννήθηκε καί ἕνα εὐλογημένο καί τρισευλογημένο Θυγάτριο στήν Ναζαρέτ, ἡ Μαρία. Ἐπειδή Αὐτή θά γινόταν ἡ Μητέρα τοῦ Χριστοῦ, γι᾽ αὐτό, ἑρμηνεύουν οἱ ἅγιοι Πατέρες, φρόντισε ὁ Θεός νά μνηστευθεῖ, γιά νά ξεφύγει τήν προσοχή τοῦ Διαβόλου. «Ἔλαθον τόν ἄρχοντα τοῦ αἰῶνος τούτου ἡ παρθενία Μαρίας καί ὁ τοκετός αὐτῆς», λέγει ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος, πού θά ἑορτάσουμε σέ λίγες ἡμέρες.

3. Στό σημερινό μου κήρυγμα, ἀδελφοί χριστιανοί, σχετικά μέ τήν μεγάλη ἑορτή τῶν Χριστουγέννων πού περιμένουμε, θέλω νά σᾶς πῶ ἀκόμη καί γιά τήν χρονολογία τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ. Γιά τό θέμα αὐτό ἀσχολεῖται ὁ προφήτης Δανιήλ στό 9ο κεφ. τοῦ βιβλίου του στήν περίφημο «περί ἑβδομήκοντα ἑβδομάδων» προφητεία του. Εἶναι καταπληκτική ἡ προφητεία αὐτή, ἀλλά δέν ἔχουμε τόν χρόνο ἐδῶ νά τήν παρουσιάσουμε. Τοῦτο μόνο λέγουμε ἐδῶ, σχετικά μέ τήν προφητεία, ὅτι τά 490 ἔτη τοῦ Δανιήλ, οἱ ἑβδομήντα δηλαδή ἑβδομάδες (70 x 7 = 490), πρέπει νά ἀριθμηθοῦν ἀπό τό 445 π.Χ., ἀπό τότε δηλαδή πού ἐκδόθηκε τό διάταγμα γιά τήν ἀνοικοδόμηση τῆς Ἰερουσαλήμ. Καί ἀριθμοῦντες ἀπό τήν χρονολογία αὐτή φθάνουμε ἀκριβῶς στόν χρόνο τῆς Γεννήσεως τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Μεσσίας, γεννήθηκε ὅταν τελείωσαν οἱ ἑβδομήντα ἑβδομάδες τῆς προφητείας τοῦ Δανιήλ, κατά τήν παραπάνω ὅμως ἀρίθμηση.

4. Ἀλλά κάτι ἄλλο ἤθελα νά σᾶς πῶ ἐδῶ, ἀγαπητοί μου. Ἤθελα νά σᾶς πῶ γιά τήν ἐποχή τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ. Γιατί μερικοί ξένοι ἑρμηνευτές τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἐπειδή τό Εὐαγγέλιο κατά τήν νύχτα τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ ὁμιλεῖ γιά ποιμένες, οἱ ὁποῖοι ἦταν στούς ἀγρούς («ἀγραυλοῦντες»), ὑποθέτουν ὅτι ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἔγινε κατά τήν ἄνοιξη καί ὄχι τόν χειμώνα. Γιατί τήν ἄνοιξη, λέγουν, οἱ βοσκοί εἶναι στούς ἀγρούς. Ἀλλά, ἐκτός τοῦ ὅτι, ὅπως λέγουν πάλι καί ξένοι ἑρμηνευτές,[2] στήν μεσημβρινή Παλαιστίνη, ὅπου βρίσκεται ἡ Βηθλεέμ, ὑπῆρχαν καί τίς χειμερινές νύχτες ποίμνια στήν ὕπαιθρο, ἔχουμε καί μιά ὡραία βιβλική ἔρευνα τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, μέ τήν ὁποία ὁ ἱερός πατέρας ἀποδεικνύει ὅτι ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἔγινε χειμώνα καί μάλιστα τόν μήνα Δεκέμβριο. Ἀκοῦστε τόν συλλογισμό τοῦ ἁγίου Πατέρα: Ὁ Εὐαγγελισμός τῆς Παναγίας μας ἔγινε ἕξι μῆνες μετά τήν ἐγκυμοσύνη τῆς Ἐλισάβετ (Λουκ. 1,26). Ἡ ἐγκυμοσύνη δέ τῆς Ἐλισάβετ ἔγινε κατά τόν καιρό τῆς ἑορτῆς τῆς Σκηνοπηγίας, γιατί μόνο τότε ἐπιτρεπόταν ὁ ἀρχιερεύς νά εἰσέλθει στά Ἅγια τῶν Ἁγίων (βλ. Λευιτ. κ. 16), ἐκεῖ πού βρισκόταν τό θυσιαστήριο τοῦ θυμιάματος, ὅπου πῆγε ὁ Ζαχαρίας, ὁ πατέρας τοῦ Προδρόμου,  γιά νά θυμιάσει (βλ. Λουκ. 1,8 ἑξ.). Ἑορταζόταν δέ ἡ ἑορτή τῆς Σκηνοπηγίας κατά «τά ἔσχατα τοῦ Γορπιαίου μηνός» (βλ. Λευιτ. 16,19-34), μήνας πού ἀντιστοιχεῖ μέ τόν δικό μας Σεπτέβριο-Ὀκτώβριο. Τότε ὁ Ζαχαρίας ἔλαβε τήν εἴδηση ἀπό τόν ἄγγελο ὅτι θά γεννήσει υἱό. Τότε, λοιπόν, ἀρχές Ὀκτωβρίου συνέλαβε ἡ Ἐλισάβετ. Καί ἕξι μῆνες ἀργότερα (βλ. Λουκ. 1,26), δηλαδή, τόν μήνα Μάρτιο, ἔγινε ὁ Εὐαγγελισμός τῆς Παναγίας καί ἡ σάρκωση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Καί ἐννέα μῆνες μετά τόν Εὐαγγελισμό, δηλαδή, τόν μήνα Δεκέμβριο, ἔχουμε τήν Γέννηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.[3]

Πολύ σωστά, λοιπόν, ἀδελφοί χριστιανοί, μᾶς καθόρισαν οἱ ἅγιοι Πατέρες μας νά ἑορτάζουμε τά Χριστούγεννα τόν μήνα Δεκέμβριο, γιατί τότε ἔγινε ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ μας, ὅπως τό ἀπέδειξε ὁ ἅγιος Χρυσόστομος.

Μέ πολλές εὐχές,

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

---

^[1] Βλ. MPG 48,815.

^[2] Ὁ Riccioti.

^[3] Βλ. Ὁμιλία τοῦ Χρυσοστόμου εἰς τήν Γενέθλιον ἡμέραν τοῦ Σωτῆρος. Εἰς ΑΑΠ 21,360 Α ἑξ.).