Η ΑΛΛΗ ‘’ΕΓΝΟΙΑ’’ ΤΩΝ ΠΑΠΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ
(Η ‘’ευαίσθητη’’ ερμηνευτική των, στη
στάση της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας)
Σε άρθρο του Andrea Tornielli στην εφημερίδα lastampa.it (Vatican insider), ημερομηνίας 13
Ιουνίου 2016, που τιτλοφορείται ‘’Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία ζητεί να
αναβληθεί η Σύνοδος στην Κρήτη’’, γίνεται αναφορά στην απόφαση της Ρωσικής
Εκκλησίας να μη συμμετάσχει στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο, αν αυτή δεν αναβληθεί,
καταδεικνύοντας με παπική ιδιοτέλεια ‘’τον σημαντικό ρόλο του Πατριαρχείου
Μόσχας, στην απεικόνιση της Ορθοδοξίας ως ενός κόσμου με πολλές εσωτερικές
διαιρέσεις’’.
«Η Ρωσική Εκκλησία», ανέφερε ο εν
λόγω αρθρογράφος A. Tornielli, «η οποία είναι αριθμητικά,
οικονομικά και διαρθρωτικά ισχυρότερη, έχει επίσης ισχυρή εθνική ταυτότητα και
‘’σιδηρούς’’ δεσμούς με τη Ρωσική προεδρία». Επεσήμαινε ότι το αυτό συμβαίνει και στις
υπόλοιπες Εκκλησίες οι οποίες δηλώνουν ότι δεν θα παρευρεθούν στην Αγία και
Μεγάλη Σύνοδο. ‘’Επεξηγεί’’ μάλιστα τη στάση της Ρωσικής Εκκλησίας,
αναφέροντας ότι ‘’δεν θέλει να δώσει υπερβολική σημασία στο ρόλο του
Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, ο οποίος έχει το πρωτείο τιμής στην
Ορθόδοξη Εκκλησία’’. Δεν ‘’ παρέλειψε’’ επίσης να αναφέρει ότι
‘’(η Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης) είναι αριθμητικά αδύναμη και ότι
αντιπροσωπεύει μια Εκκλησία που αποτελεί μειονότητα στην πιο μεγάλη
μουσουλμανική χώρα που είναι η Τουρκία’’.
«Ωστόσο, ακριβώς αυτή η αδυναμία
είναι η δύναμη του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως» ανέφερε ο A. Tornielli, για να τονίσει (ότι παρόλη την
αδυναμία τούτη) ανέδειξε φωτεινές προσωπικότητες, όπως ο Πατριάρχης Αθηναγόρας
τη δεκαετία του 50, οποίος είχε δώσει τεράστια ώθηση στην οικουμενική πορεία
των χριστιανών, η οποία κληρονομιά συνεχίστηκε από τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Όσο αφορά το σχολιασμό του ότι ‘’δεν
θέλει να δώσει υπερβολική σημασία στο ρόλο του Οικουμενικού Πατριάρχη
Βαρθολομαίου, οποίος έχει το πρωτείο τιμής στην Ορθόδοξη Εκκλησία’’, θα
είναι άκρα επιείκεια να χαρακτηρισθεί απλά ως αυθαίρετος. Μη λησμονούμε
τη στρέβλωση της ερμηνείας του πρωτείου τιμής που είχε άλλοτε ο Επίσκοπος
Ρώμης, πριν την αποκοπή των Παπικών από την Εκκλησία, το οποίο αυθαίρετα και
αντισυνοδικά θεωρήθηκε ως πρωτείο εξουσίας.
Αλλά και το άλλο που θυμήθηκε ο
αρθρογράφος, ότι δηλαδή ‘’η αδυναμία είναι η δύναμη του Πατριαρχείου
Κωνσταντινουπόλεως’’, κάνοντας όμως αναφορά για τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία,
ενώ πεισματικά λησμονεί ότι τούτο είχε την αναφορά στην αριθμητική σύγκριση με
τον πολυάριθμο εκπεσόντα Παπισμό.
Είναι μεγάλο λάθος πιστεύω να
αποδίδεται με τόση ‘’βεβαιότητα’’ σε εθνοφυλετικά ελατήρια η στάση της Ρωσικής
Ορθόδοξης Εκκλησίας, τόσο από τους ‘’αγωνιούντες’’ Παπικούς, όσο και από τους
Ορθόδοξους οι οποίοι δεν ανέχονται κανένα σχολιασμό στη δημοσιευθείσα απόφαση
της Συνάξεως των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, που πραγματοποιήθηκε στο
Ορθόδοξο Κέντρο του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Σαμπεζύ Γενεύης.
Όσο αφορά τις υπόνοιες για δήθεν
αμφισβήτηση του πρωτείου τιμής του Οικουμενικού Πατριάρχη, από το Ρωσική
Ορθόδοξη Εκκλησία, αυτό πιστεύω είναι παντελώς λανθασμένο. Επανειλημμένα
εκπρόσωποι της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ξεκαθάρισαν πως δεν αμφισβητείται
το πρωτείο τιμής του Οικουμενικού Πατριάρχη.
Θα επαναλάβω αυτό που με ξένισε
διαβάζοντας το άρθρο αυτό. Γιατί τόση ‘’έγνοια ‘’ για την Αγία και
Μεγάλη Σύνοδο, από αυτούς που δεν ενοχλούνται για το συνοδομάχο Παπικό εξουσιαστικό
πρωτείο;
………………………………………………………………………
La decisione è stata comunicata la sera del 13 giugno
dopo le defezioni del patriarcato di Antiochia, dei bulgari e dei georgiani:
anche Mosca aderisce alle loro richiesta. Se non ci sarà il rinvio
richiesto, i russi non parteciperanno. Ma l’assise si terrà come stabilito
ANDREA
TORNIELLI
ROMA
Il
concilio di Creta in programma dal 19 al 26 giugno, per svolgersi nelle date previste - e stabilite per
decisione unanime di tutti - se si terrà vedrà la partecipazione di dieci delle
quattordici Chiese ortodosse. Non vi prenderà infatti parte la Chiesa russa,
con il patriarca di Mosca Kirill, che da solo ha giurisdizione su oltre la metà
dei cristiani dell’ortodossia. L’annuncio è arrivato la sera di lunedì 13
giugno da Mosca. Il Sinodo straordinario della Chiesa ortodossa russa si è
riunito e ha deciso il da farsi dopo le defezioni degli ultimi giorni, aderendo
alla richiesta di rinvio già presentate da altri. In mancanza di questo rinvio, i russi
non prenderanno parte al concilio.
«Tutte le Chiese devono partecipare al concilio
panortodosso - ha dichiarato ilmetropolita
Hilarion Alfeyev, capo del Dipartimento per le Relazioni
esterne del Patriarcato russo - e solo in questo caso le decisione prese dal
concilio saranno legittimate». Il metropolita ha cercato però di minimizzare le
difficoltà: «La situazione non è catastrofica, è una situazione
regolare».
È noto che la tendenza della Chiesa di Mosca
fosse questa, cioè la richiesta di rinviare il concilio, il primo di tutte le
Chiese ortodosse dopo oltre mille anni, in preparazione da oltre cinquant’anni. Il metropolita Hilarion, già domenica
12 giugno dopo la liturgia aveva detto che «è meglio rimandare» l’appuntamento
piuttosto che «fare le cose di fretta».
«Nel corso di 55 anni di preparazione del
Concilio panortodosso, abbiamo parlato del fatto che questo deve essere un
fattore di unità della Chiesa, e in ogni caso non dovrebbe causare divisioni»,
ha sottolineato Hilarion. «Se riteniamo che la preparazione non è completata e
che alcuni problemi non sono ancora stati chiariti, è meglio rimandare questo
Concilio che fare le cose di fretta, e in particolare senza la partecipazione
di numerose chiese locali. Non vi può essere un Concilio panortodosso, se non
partecipa l’una o l’altra Chiesa locale», ha poi avvertito.
La prima defezione al
Concilio era stata annunciata dalla Chiesa bulgara a
cui si sono unite anche quella serba - poi rientrata - e il Patriarcato di Antiochia,
quest’ultimo a motivo di un’annosa questione che lo divide da quello di
Gerusalemme per la giurisdizione territoriale sul Qatar. La Chiesa georgiana ha
parlato di «ostacoli» alla sua partecipazione, mentre è nota anche la
contrarietà dei monaci del monte Athos. I malumori si concentrano sui testi di
alcuni documenti che il concilio dovrà discutere e promulgare, tra cui quello
relativo al rapporto degli ortodossi con le altre confessioni cristiane.
I critici ne chiedono delle modifiche e il rinvio del concilio stesso, ipotesi
che ha trovato l’opposizione del patriarcato ecumenico di Costantinopoli,
responsabile dell’organizzazione dell’evento a Creta.
In realtà le defezioni hanno rappresentato una
sorpresa, dato che, com’è usanza nelle Chiese ortodosse, ogni decisione in
merito al concilio, alle date, alle modalità di svolgimento e ai testi da
discutere, tutte le decisioni erano state sempre prese unanimemente dai leader
o dai rappresentanti delle Chiese. Perché il calendario è stato prima approvato
da tutti e poi messo in discussione? A che cosa si devono, allora, i
ripensamenti, che hanno contribuito a mostrare al mondo un volto
dell’ortodossia come una realtà molto divisa al suo interno? Non è escluso che un ruolo
significativo lo possa aver giocato proprio il patriarcato di Mosca.
La
Chiesa numericamente, economicamente e strutturalmente più forte ha anche una
forte caratterizzazione nazionale e un legame di ferro con la presidenza russa.
Lo stesso si può dire di altre Chiese ora dubbiose in merito alla
partecipazione, che comunque mantengono legami solidi con quella russa. Non è
escluso che a Mosca non si sia voluto dare troppa importanza al ruolo diBartolomeo, il
patriarca ecumenico di Costantinopoli, che vanta un primato d’onore su tutta
l’ortodossia ma che è numericamente debole e soprattutto vive in una realtà di
cristianesimo minoritario nel grande paese islamico che è oggi la Turchia.
Eppure proprio in questa sua debolezza sta la forza del patriarcato di
Costantinpoli, che con figure luminose, come Atenagora negli anni Cinquanta e
Sessanta ha dato un impulso straordinario al cammino ecumenico dei cristiani,
eredità continuata oggi da Bartolomeo, sotto la cui guida il patriarcato ha
saputo parlare al mondo e assumere un ruolo di autorità morale
riconosciuto.
Domenica Hilarion aveva anche detto che la decisione
russa era «molto importante e da questa dipenderà in gran parte il destino
della Chiesa ortodossa: o vivremo in pace e concordia con le altre Chiese
locali o vivremo in conflitti, dispute e discussioni». «Sappiamo che nella
storia della Chiesa ha sempre agito e agirà lo Spirito Santo - aveva concluso -
e crediamo che lo Spirito Santo ci indicherà la giusta decisione». Alla fine la decisione è stata per il
no. Hanno vinto i conflitti, le dispute e i ripensamenti. Mentre Bartolomeo
auspicava che tutti i dubbi, i contrasti e le discussioni fossero portate
dentro il dibattito conciliare.
Bisognerà attendere sviluppi per sapere che cosa
accadrà ora. Da Costantinopoli viene comunicato che l’appuntamento del 19
giugno a Creta rimane fissato: essendo un incontro stabilito da tutti non può
essere soltanto il patriarca Bartolomeo a deciderne il rinvio. Sarà un inizio
di discussione e di lavoro, l’inizio di un processo e di un percorso lungo, con
la speranza che le Chiese decise oggi a non parteciparvi possano in futuro
rivedere le loro posizioni.
1 σχόλιο:
Όπως και οι Φαναριώτες εδώ, οι παπικοί επιμένουν να επαναλαμβάνουν στερεότυπα το ψέμα ότι η σύγκληση της Συνόδου στηρίζεται "σε ομόφωνη απόφαση όλων". Η αλήθεια είναι - και το επισήμαναν ξανά και οι Γεωργιανοί και οι Ρώσοι - ότι ομοφωνία όλων δεν υπήρχε σε αυτή την απόφαση, αφού το Πατριαρχείο Αντιοχείας δεν υπέγραψε ούτε την απόφαση συγκλήσεως ούτε τον κανονισμό, γεγονός που ακύρωσε από την αρχή την απόφαση αυτή και τον κανονισμό.
Δημοσίευση σχολίου