Ἡ «Θεολογία» τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν καὶ ἡ «ἀνθρωπολογία» τοῦ Πατριαρχείου Κων/λεως

 

Ἡ «Θεολογία» τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν καὶ ἡ «ἀνθρωπολογία» τοῦ Πατριαρχείου Κων/λεως

Γράφει ὁ κ. Λέων Μπράνγκ, Θεολόγος

  Αὐτὸς εἶναι ὁ τίτλος μίας ἐπιστολῆς ποὺ λάβαμε ἀπὸ τὸν κ. Δημήτριο Βολουδάκη. Προβαίνει στὴν παρακάτω καταγγελία καὶ ἐπισημάνσεις:

  «Παρέστην σὲ μία συζήτηση συγγενικῶν μου προσώπων ὅπου συζητήθηκε, μεταξὺ ἄλλων, ἡ περίπτωση μίας γυναίκας, ἐπίσης συγγενοῦς, στὴν ὁποία δὲν ἐπετράπη σὲ δύο Ἱεροὺς Ναοὺς τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν νὰ λάβει τὴν Ἐξόδιο Ἀκολουθία καὶ τὴν Εὐλογία τῆς Ἐκκλησίας, ἐπειδὴ εἶχε ζητήσει, ὡς τελευταία της ἐπιθυμία, μετὰ τὴν ἐξόδιο Ἀκολουθία της, νὰ ἀποτεφρωθεῖ. Τῆς ἐπετράπη ὅμως αὐτό, σὲ ἄλλον Ἱερὸ Ναὸ τῶν Ἀθηνῶν, πού ὑπαγόταν στὸ Πατριαρχεῖο!

  Εἶναι πραγματικὰ ἀπορίας ἄξιο πῶς δὲν ὑπάρχει δυστυχῶς καμία διάκριση καὶ ξεκάθαρη θεώρηση τῆς κατὰ πάντα ξεκάθαρης Θεολογίας τῆς Φιλανθρωπίας τῆς Ἁγίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας!

Ἀπορεῖ κανεὶς καὶ ἀναρωτιέται; Γιατί δίδεται αὐτὴ ἡ ἀλλοπρόσαλλη εἰκόνα, πού ἄλλα ὑποστηρίζει ὁ ἕνας καὶ ἄλλα ὁ ἄλλος; Δὲν πρόκειται γιὰ τὴν ἴδια Πίστη στὸν ἴδιο Θεό; Δὲν ΗΤΑΝ καὶ ΕΙΝΑΙ ἀναλλοίωτη, ΠΑΝΤΟΥ καὶ ΠΑΝΤΟΤΕ καὶ μὲ τὸν ἴδιο τρόπο ἐξεφρασμένη ἡ Φιλανθρωπία Τοῦ Θεοῦ διὰ τῆς Ἐκκλησίας μας; Ἰησοῦς Χριστὸς ἐχθὲς καὶ σήμερον, δὲν εἶναι ὁ Αὐτὸς ΚΑΙ εἰς τοὺς αἰῶνας;

Καὶ αὐτὸ ἐπειδὴ ὁ ἑκάστοτε κάθε φορὰ ἐπικεφαλῆς τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας, ἄνθρωπος ἐννοῶ, ἀποφαίνεται, ὁρίζει καὶ διατάζει κατὰ τὸ δοκοῦν, καὶ κατὰ τὸ πρότυπο τῶν Προτεσταντῶν καὶ Παπικῶν πού βρίσκονται ἐκτός τῆς Πίστεως καὶ δὲν γνωρίζουν Αὐτήν. Εἶναι δὲ πολὺ λυπηρὸ ὅτι «δόξαν παρὰ ἀλλήλων λαμβάνοντες» καὶ ἄλλοι «πορισμὸν νομίσαντες τὴν Εὐσέβειαν, οὐ μέλλει αὐτοῖς περὶ τῶν προβάτων!»

Μὲ ἀφορμὴ αὐτὴ τὴν ἐπιστολὴ ἀκολουθοῦν καὶ οἱ δικοί μας προβληματισμοί:

Τὸ Γραφεῖο τοῦ Πατριαρχείου Κων/πόλεως στὴν Ἀθήνα ἄνοιξε τὸ ἔτος 2000 καὶ χαρακτηριστικὰ τόνισε ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος στὰ ἐγκαίνια, ὅτι μέσα στὸ πλαίσιο τῆς καλύτερης ἐπικοινωνίας θὰ εἶναι τόπος «παρουσίας τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας» στὴν Ἀθήνα. Μάλιστα ἐκπροσωπεῖται μέσῳ ἐπισκόπου. Σήμερα Διευθυντὴς τοῦ Γραφείου εἶναι ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λαοδικείας κ. Θεοδώρητος. Ἕως τὸ ἔτος 2023 τὸ Γραφεῖο δὲν διέθετε Ναό, ὁ ὁποῖος τοῦ παραχωρήθηκε μὲ μεσολάβηση τοῦ Μακαριώτατου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ Πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου στὶς 29 Μαρτίου τοῦ ἰδίου ἔτους. Στὶς 19 Μαΐου 2023, ὅταν ἔλαβε χώρα ἡ τελετὴ παραδόσεως τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Νικολάου τοῦ Πτωχοκομείου ἐπὶ τῆς Λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος στὴν ἀντιφώνησή του στὸ Μέγαρο τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς εἶπε μεταξὺ ἄλλων:

«Μακαριώτατε ἅγιε Ἀδελφέ, ἐκορυφώσατε τὰς ἐκδηλώσεις τῆς πρὸς τὴν ποτνίαν Μητέρα Ἐκκλησίαν ἀγάπης Σας, προβάντες εἰς τὴν παραχώρησιν εἰς τὸν Θρόνον ἱεροῦ θυσιαστηρίου ἐν τοῖς  ὁρίοις τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν … Τί εἴπωμεν καὶ τί λαλήσωμεν, ἅγιε Ἀδελφέ; Τίνα λόγον νὰ εἴπωμεν τῆς εὐγνωμοσύνης ἀντάξιον; Ἐθεραπεύσατε μίαν ἀνάγκην ἡμῶν νὰ ἔχωμεν καὶ ἡμεῖς ἐν Ἀθήναις ἓν μόνιμον ὁρατὸν σημεῖον τῆς λειτουργικῆς ἑνότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου μετὰ τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καὶ τῆς ἀμοιβαίας ἐν Χριστῷ ἀγάπης, ἕνα σύνδεσμον εἰρήνης καὶ ἀδελφικῆς ἀλληλοπεριχωρήσεως. Μὲ τὴν θεοφιλῆ αὐτὴν χειρονομίαν Σας, Μακαριώτατε, θὰ μακαρίζεσθε εἰς αἰῶνας!…» Καὶ τὴν 21η Μαΐου 2023 σὲ κήρυγμα στὸν παραχωρημένο Ἱερὸ Ναὸ ὁ Πατριάρχης ἐξῆρε τὰ ἑξῆς: «Ὁ Ναὸς τοῦ Ἁγίου Νικολάου θὰ εἶναι μία μόνιμος φανέρωσις τῆς ἀγάπης τῆς ἡμῶν Μετριότητος πρὸς τὸν ἁγιοτόκον τοῦτον καὶ θεόσωστον τόπον, ἀλλὰ καὶ τῆς εὐσεβούσης Ἑλλάδος πρὸς τὴν Μητέρα καὶ Τιθηνὸν Βυζαντίδα Ἐκκλησίαν, καθὼς καὶ τοῦ “τὸ αὐτὸ φρονεῖν ἐν ἀλλήλοις κατὰ Χριστὸν Ἰησοῦν” (Ρωμ. ιε/, 5)!»

Καὶ ἀναρωτιέται κάθε ἄνθρωπος ποὺ καλῇ τῇ πίστει διαβάζει αὐτὰ τὰ τόσο εὐγνώμονα καὶ θερμὰ λόγια γεμᾶτα ἀδελφικῆς ἀγάπης, πῶς μὲ βάση αὐτὰ τὰ τόσο ἔντονα αἰσθήματα καὶ τὴν τόσο μεγάλη ἐπιθυμία ἀπὸ τὴν πλευρὰ καὶ τῶν δύο τοπικῶν Ἐκκλησιῶν νὰ φρονοῦν «τὸ αὐτὸ … ἐν ἀλλήλοις κατὰ Χριστὸν Ἰησοῦν», σὲ ἕνα τόσο καίριο ζήτημα, ὅπως εἶναι ἡ ἀποτέφρωση τῶν νεκρῶν μπορεῖ νὰ ὑπάρχει μία ἀπόλυτη διάσταση ποιμαντικῆς ἀντιμετώπισης; Καὶ εἶναι ἰδιαίτερα ὀδυνηρὴ αὐτὴ ἡ διάσταση, ἐπειδὴ δὲν ὑπάρχει μόνο μία συνοδικὴ ἀπόφαση ἐπὶ τοῦ ζητήματος. Γιὰ πρώτη φορὰ τὸ θέμα συζητήθηκε τὴν 10η  Ὀκτωβρίου τοῦ 1937 κατὰ τὴ συνεδρίαση τῆς Ἱεραρχίας καὶ τονίστηκε τὸ ἐντελῶς ἀσυμβίβαστο τῆς καύσης τῶν νεκρῶν μὲ τὴν ὀρθόδοξη παράδοση καὶ ἡ ἀνάγκη περιφρούρησης τῆς Ἐκκλησίας. Ἔπειτα ἐκδόθηκαν οἱ ἐγκύκλιοι τοῦ 2002 καὶ 2014 ποὺ τόνισαν τὴν ἀνάγκη πληροφόρησης τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ πληρώματος καὶ ἐξήγησαν (2014), ὅτι ἡ διαπιστωμένη ἐπιθυμία τοῦ θανόντος γιὰ ἀποτέφρωση τοῦ σώματός του θὰ ἐπιφέρει τὴ στέρηση τόσο τῆς Νεκρώσιμης Ἀκολουθίας ὅσο καὶ τοῦ Ἱεροῦ Μνημοσύνου, ἀφήνοντας στὴ ποιμαντικὴ διάκριση τοῦ ἑκάστοτε Μητροπολίτη τὴ δυνατότητα τέλεσης ἁπλῶς Τρισαγίου. Τέλος, μὲ ἀφορμὴ τὴν ἔναρξη λειτουργίας τοῦ πρώτου Ἀποτεφρωτηρίου ἐπὶ ἑλληνικοῦ ἐδάφους στὴ Ριτσώνα, ἡ Ἱερὰ Σύνοδος ἐξέδωσε τέλη τοῦ 2019 Δελτίο Τύπου μὲ τίτλο «Ἀποτέφρωση τῶν Ἀνθρώπινων Σωμάτων», τὸ ὁποῖο μὲ μεγάλο ρεαλισμὸ ἐκθέτει σύντομα σὲ 4 ἔντυπες σελίδες καὶ πολὺ κατανοητὰ γιὰ τὸν κάθε πιστὸ, τόσο τὸ θεολογικὸ ὑπόβαθρο, ὅσο καὶ τὸν βάρβαρο τρόπο ἀντιμετώπισης τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος μὲ τὴν ἀποτέφρωση.  Ὡς πρὸς τὴν θεολογικὴ θεμελίωση τονίζεται ἡ πλάση τοῦ ἀνθρώπου κατ’ εἰκόνα καὶ καθ’ ὁμοίωσιν  Θεοῦ, ἡ ἱερότητα τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος ὡς «ναοῦ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» (Α΄ Κορ. 6,19), τὴν ὁποία ἀποδεικνύουν τὰ ἱερὰ λείψανα τῶν Ἁγίων μας ποὺ θαυματουργοῦν καὶ ὁ χαρακτηρισμὸς τῶν ἀνθρώπων ποὺ ἔχουν φύγει ἀπὸ τὴ ζωὴ ὡς κεκοιμημένων, ἐπειδὴ προσδοκοῦν τὴν ἔγερσή τους, δηλ. τὴν ἀνάσταση τῶν σωμάτων τους καὶ τὴν ἐπανένωση μὲ τὴν ψυχή τους. Ἡ βαρβαρότητα ἔναντι τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος φαίνεται ἀπὸ τὸ γεγονός, ὅτι θεωρεῖται «στερεὸ ἀπόβλητο». Ὁδηγεῖ­ται στὴν καταστροφὴ μὲ μία ἀπίστευτη βαρβαρότητα. Μάλιστα ἡ Ἐγκύκλιος ἐξηγεῖ στὴ συνέχεια, ὅτι ὁ ὅρος “ἀποτέφρωση” χρησιμοποιεῖται κατ’ εὐφημισμόν. Διότι ἐκεῖνο ποὺ ἀπομένει μετὰ τὴν καύση, ὁ σκελετὸς τοῦ ἀνθρώπου ποὺ ἀποτελεῖται μόνο πιὰ ἀπὸ ὀστᾶ, θρυμματίζεται σὲ ἠλεκτρικὸ σπαστήρα (μίξερ). Δηλ. ἡ ἴδια ἡ διαδικασία τῆς καύσης δὲν ἀφήνει πίσω τέφρα καὶ ἐπίσης ἐκεῖνο ποὺ ἀπομένει μετὰ τὸν θρυμματισμὸ τῶν ὀστῶν δὲν εἶναι τέφρα, ἀλλὰ ὀστᾶ ποὺ μὲ βίαιο μηχανικὸ τρόπο ἔχουν μετατραπεῖ σὲ σκόνη. Στὸ τέλος καταγγέλλει τὴ νομοθεσία ὅτι ὑποβιβάζει τὴν «τέφρα» μετὰ τὴν παράδοσή της στοὺς συγγενεῖς «στὴν κατηγορία τῶν ἰδιωτικῶν ἀπορριμμάτων … χωρὶς κρατικὸ ἔλεγχο προστασίας τοῦ περιβάλλοντος καὶ τῆς δημόσιας ὑγείας».

Καὶ ἀναρωτιόμαστε μετὰ ἀπὸ αὐτὴ τὴν πολὺ σύντομη ἔκθεση τῆς ἀντιμετώπισης τῆς λεγομένης “ἀποτέφρωσης” ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, μὲ ὅλη αὐτὴ τὴν πολὺ θεολογικὴ καὶ ταυτόχρονα ἐξαιρετικὰ ρεαλιστικὴ θεώρηση τοῦ ζητήματος τῆς καύσης τῶν νεκρῶν ἀνθρωπίνων σωμάτων διαφωνοῦν οἱ ἐκπρόσωποι τοῦ Πατριαρχείου Κων/πόλεως, ὥστε νὰ ὁδηγοῦνται σὲ μία διαμετρικὰ ἀντίθετη ποιμαντικὴ ἀντιμετώπιση; Γιὰ ἐκείνους ἡ ἐπιθυμία ἑνὸς “πιστοῦ”, νὰ παραδοθεῖ τὸ σῶμα του μετὰ τὸ θάνατο στὴν λεγομένη “ἀποτέφρωση”, δὲν συνιστᾶ αὐτονόμηση τοῦ ἀνθρώπου; Μὲ μία τόσο ριζικὴ διαφωνία στὴ θεολογία, ἀλλὰ καὶ στὴν ἀντίληψη τῆς πραγματικότητας, μπορεῖ νὰ γίνει λόγος ἀκόμα γιὰ «λειτουργικὴ ἑνότητα», γιὰ «σύνδεσμον εἰρήνης καὶ ἀδελφικῆς ἀλληλοπεριχωρήσεως», γιὰ «μία μόνιμο φανέρωσι τῆς ἀγάπης»; Ἐπίσης δὲν δημιουργεῖ σύγχυση στοὺς πιστοὺς καὶ δὲν παρουσιάζει ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μία «ἀλλοπρόσαλλη» εἰκόνα;

Καὶ ἕνα ἐπὶ πλέον στοιχεῖο βαρύνει στὸ ζήτημα τῆς λεγομένης “ἀποτέφρωσης”. Ἡ Πολιτεία μὲ τὴν νομοθεσία ἐπὶ τοῦ θέματος εἶχε ἐμπαίξει τὴν Ἐκκλησία. Ὅταν τὸ 2006 μὲ τὸ νόμο 3448 οἱ Ἕλληνες πολιτικοὶ μὲ διακομματικὴ συναίνεση ἐπέτρεψαν γιὰ πρώτη φορὰ στὴν Ἑλλάδα τὴν “ἀποτέφρωση” νεκρῶν (ἄρθρο 35 τοῦ νόμου), ὁρίστηκε στὴν πρώτη παράγραφο τοῦ ἄρθρου 35 τὸ ἑξῆς: «Ἐπιτρέπεται ἡ ἀποτέφρωση νεκρῶν, ἡμεδαπῶν ἢ ἀλλοδαπῶν, τῶν ὁποίων οἱ θρησκευτικὲς πεποιθήσεις ἐπέτρεπαν τὴ μετὰ θάνατον ἀποτέφρωση.» Προφανῶς ὅλοι οἱ βουλευτὲς ἤξεραν ὅτι ὁ νόμος μὲ τὸν περιορισμὸ αὐτὸ ποὺ ἔθεσε δὲν μποροῦσε νὰ ὑλοποιηθεῖ, ἐφόσον σχεδὸν ὅλοι οἱ Ἕλληνες πολίτες εἶχαν ἀποκλειστεῖ ἀπὸ τὴν ἐφαρμογὴ τοῦ νόμου, τόσο ἡ μεγάλη πλειοψηφία τῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, ὅσο καὶ ἡ μεγάλη μουσουλμανικὴ μειονότητα. Γιὰ ποιοὺς τελικὰ ἐπετράπη ἡ ἀποτέφρωση; Γιὰ μία ἐλάχιστη μειοψηφία δηλωμένων ἀθέων καὶ κάποιους ἐλάχιστους ὀπαδοὺς ἀνατολικῶν θρησκευτικῶν πεποιθήσεων, ὅπως καὶ γιὰ σχετικὰ λίγους ἀπὸ τὴ μειονότητα τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν καὶ Προτεσταντῶν πού θὰ προτιμοῦσαν τὴν καύση ἀπὸ τὸν ἐνταφιασμό, τὸν ὁποῖο μέχρι σήμερα συνιστοῦν οἱ Ἐκκλησίες τους;

Μὲ τὸ προεδρικὸ διάταγμα τοῦ 2009 ποὺ ἐξεδόθη, προκειμένου νὰ ὁρισθοῦν οἱ ὅροι καὶ ὁ ἔλεγχος λειτουργίας τῶν Κέντρων Ἀποτέφρωσης Νεκρῶν (ΚΑΝ), καθὼς καὶ οἱ εἰδικότερες προϋποθέσεις ἀποτέφρωσης,ἀνετράπησαν τὰ πλέον οὐσιαστικὰ δεδομένα τοῦ νόμου τοῦ 2006. Ἀκυρώθηκε ἡ πρόταση «τῶν ὁποίων οἱ θρησκευτικὲς πεποιθήσεις ἐπέτρεπαν τὴ μετὰ θάνατον ἀποτέφρωση» καὶ ἔτσι ξαφνικὰ συμπεριλήφθησαν καὶ ὅλοι οἱ Χριστιανοὶ Ὀρθόδοξοι καὶ Μουσουλμάνοι στοὺς ὑποψηφίους γιὰ καύση. Ἀπαιτεῖτο πλέον μόνο ἡ δήλωση τοῦ θανόντος ὅτι ἐπιθυμοῦσε τὴν ἀποτέφρωση τῆς σοροῦ του ἢ στὴν περίπτωση ἀπουσίας μίας τέτοιας δήλωσης ἡ δήλωση τοῦ/τῆς συζύγου ἢ τῶν συγγενῶν του, ὅτι ὁ νεκρὸς ἐπιθυμοῦσε νὰ ἀποτεφρωθεῖ. Σὲ περίπτωση διαφωνίας μεταξὺ τῶν συγγενῶν ὁ Εἰσαγγελέας τῆς περιφέρειας ἔπρεπε νὰ ἀποφαίνεται μὲ βάση τὴν εἰκαζόμενη βούληση τοῦ θανόντος.

Ὁ νόμος 4299 τοῦ 2014 ἐπέφερε καὶ ἄλλη μία τροπολογία τοῦ νόμου 3446/2006, προκειμένου νὰ αὐξηθεῖ ἡ πελατεία τῶν μελλοντικῶν ἀποτεφρωτηρίων. Τώρα ὁρίστηκε στὸ ἄρθρο 49 τοῦ παραπάνω νόμου, ὅτι δὲν ἀπαιτεῖται πιὰ ὁπωσδήποτε ἡ ἔγγραφη δήλωση τοῦ θανόντος, ἀλλὰ ἀρκεῖ ἕνα ἁπλὸ «σημείωμα … ὅτι ἐπιθυμοῦσε τὴν ἀποτέφρωση τῆς σοροῦ του». Ἀλλὰ καὶ στὴν περίπτωση ἀπουσίας ἑνὸς τέτοιου σημειώματος ἀρκεῖ ἡ «ἔγγραφη δήλωση τοῦ/τῆς συζύγου αὐτοῦ ἢ τοῦ/τῆς ἐν ζωῇ συντρόφου τοῦ θανόντος μὲ τὸν/τὴν ὁποῖο/α ὁ τελευταῖος εἶχε συνάψει σύμφωνο συμβίωσης … ἤ, τέλος, τῶν συγγενῶν πρώτου ἢ δευτέρου βαθμοῦ τοῦ θανόντος, μὲ βεβαίωση τοῦ γνησίου τῆς ὑπογραφῆς τους». Ἐπίσης δὲν προβλέπεται πιὰ ἡ ἐπέμβαση εἰσαγγελέα στὴν περίπτωση διχογνωμίας τῶν συγγενῶν ἢ προσκόμισης ἐκ μέρους τρίτων προσώπων στοιχείων ποὺ τυχὸν ἀποδεικνύουν τὴν ἀπέχθεια τοῦ θανόντος πρὸς τὴν ἀποτέφρωση τοῦ σώματός του καὶ τὴν ἐπιθυμία του νὰ ἐνταφιασθεῖ.

Καὶ ἕνα τελευταῖο στοιχεῖο: Ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος ἤδη ἐδῶ καὶ δεκαετίες μὲ τὸ μεγάλο του ἐνδιαφέρον γιὰ τὰ θέματα προστασίας τοῦ περιβάλλοντος θέλει προφανῶς νὰ καλλιεργήσει στοὺς ὀρθόδοξους πιστοὺς μία εὐαισθησία γιὰ τὴ φύση καὶ γιὰ τὴ μόλυνσή της. Δὲν ἔχει ἀναλογιστεῖ τὴν ἐπιβάρυνση τοῦ περιβάλλοντος μὲ τὰ ἀποτεφρωτήρια καὶ τὴν ἄσκοπη χρήση ἐνέργειας προκειμένου νὰ καταστραφοῦν τὰ ἀνθρώπινα σώματα τῶν ἀποθανόντων; Ὁ Θεὸς καὶ Δημιουργός μας ἔδωσε τὴν ἁπλὴ λύση τῆς ταφῆς, ἡ ὁποία μάλιστα συμβάλλει στὴν ἰσορροπία τοῦ περιβάλλοντος. Ὄχι μικρόβια, ὅπως πιστεύουν ἄνθρωποι χωρὶς ἐπιστημονικὴ κατάρτιση, ἀλλὰ σαπροφυτικοὶ ὀργανισμοὶ ἀποικοδομοῦν τὸ νεκρὸ σῶμα καὶ τὸ μετατρέπουν, ὅπως ἄλλωστε ὅλα τὰ ὀργανικὰ στοιχεῖα, σὲ θρεπτικὲς οὐσίες γιὰ τὰ φυτά. Ἀντίθετα γιὰ κάθε ἀποτέφρωση ἀπαιτοῦνται σὲ συνεχῆ λειτουργία τοῦ ἀποτεφρωτήρα περίπου 175 μ3 φυσικοῦ ἀερίου ποὺ ἀρκοῦν ἐδῶ στὴν Ἑλλάδα γιὰ τὴ θέρμανση μίας μέτριας πολυκατοικίας ἐπὶ 5 μέρες. Ὅταν κατὰ τὴ νύκτα ἢ κατὰ τὸ Σαββατοκύριακο παύει ἡ λειτουργία τοῦ ἀποτεφρωτήρα, χρειάζονται ἄλλα 100 ἢ 300 μ3 ἀντίστοιχα γιὰ τὴν ἐπαναφορὰ τῆς ἀπαραίτητης θερμοκρασίας. Τὸ οἰκολογικὸ ἀποτύπωμα τῆς καύσης ἑνὸς σώματος ἀντιστοιχεῖ σὲ 50 κιλὰ ἐκπομπῆς διοξειδίου τοῦ ἄνθρακος. Γιατί λοιπὸν αὐτὴ ἡ τόσο καταστροφικὴ γιὰ τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ ὅλες τὶς πλευρὲς συναίνεση στὴν λεγομένη “ἀποτέφρωση” τῶν ἀνθρωπίνων σωμάτων;

orthodoxostypos