Γράφει ο μοναχός Μωυσής, Αγιορείτης
Συμπληρώνονται εφέτος 260 έτη από την ίδρυση της Αθωνιάδας Σχολής, παρά τη μονή Βατοπεδίου. Πρόκειται για ένα από τα αρχαιότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας μας, με έντονη πνευματική δραστηριότητα.
Ιδρυτής της είναι ο λόγιος Βατοπεδινός προηγούμενος Μελέτιος (1748). Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Κύριλλος ο Ε’ εκδίδει το πρώτο σιγίλιο υπέρ της μονής (1750).
Πρώτος σπουδαίος σχολάρχης διετέλεσε ο περίφημος Νεόφυτος ο Καυσοκαλυβίτης (+1780), ο οποίος υπήρξε αρχηγέτης του γνήσια αναγεννητικού κινήματος των ιεροπρεπών Κολλυβάδων. Ακολουθούν ο Κυπριανός ο Κύπριος (+1783) και το 1753 ο σοφός Ευγένιος ο Βούλγαρης (+1806).
Στις αρχές του 1752 καθηγητής και σχολάρχης υπήρξε ο δραστήριος ιερομόναχος Αγάπιος (+1752) από τη Γαλάτιστα Χαλκιδικής, που είχε διακονήσει στον Πανάγιο Τάφο των Ιεροσολύμων και σε μετόχια του στη Ρωσία. Μαρτύρησε από τους Τούρκους έξω της Θεσσαλονίκης στις 18-8-1752.
Το 1749 έρχεται στη Σχολή ως μαθητής ο γνωστός ιερομόναχος Κοσμάς ο Αιτωλός (+1779), ο οποίος καθηγητές είχε τον Ε. Βούλγαρη, τον Π. Παλαμά και τον Ν. Τζατζούλιο. Μετά μακρά παραμονή στη μονή Φιλοθέου εξέρχεται του Αγίου Όρους κηρύττοντας συνεχώς, κτίζοντας σχολεία κι εκκλησίες, ενδυναμώνοντας τον υπόδουλο λαό. Το κήρυγμά του στέφει ο ένδοξος ιερομάρτυς με το αίμα του στο Κολικόντασι της Β. Ηπείρου στις 24-8-1779.
Μαθητής, δάσκαλος και σχολάρχης διετέλεσε και ο πολύσοφος όσιος Αθανάσιος ο Πάριος (+1813). Πρωτοήλθε στη Σχολή το 1752 υπό τον Νεόνυμφο και τον Ευγένιο. Το διδακτικό, κηρυκτικό και συγγραφικό του έργο είναι ιδιαίτερα μεγάλο. Ήταν πρόμαχος των παραδοσιακών Κολλυβάδων.
Μαθητής του Αθανασίου του Παρίου υπήρξε ο συνώνυμός του από την Κουλακιά -σημερινή Χαλάστρα- της Θεσσαλονίκης, επί διετία, ο νεομάρτυς Αθανάσιος ο Κουλακιώτης (+1774). Μαρτύρησε έξω της Θεσσαλονίκης για την πίστη του στις 8-9-1774.
Συντοπίτης του νεομάρτυρα Αθανασίου ήταν ο επίσης νεομάρτυρας Ιωάννης (+1776). Πιθανώς διετέλεσε δάσκαλος της Σχολής. Οι Τούρκοι ισχυρίζονταν ότι ήθελε να γίνει μουσουλμάνος, εκείνος αρνούμενος τη συκοφαντία δέχθηκε να μαρτυρήσει, ομολογώντας με θάρρος την πίστη του στον Χριστό. Απαγχονίστηκε στο παζάρι της Θεσσαλονίκης στις 15-2-1776.
Μαθητής της Σχολής αξιόλογος υπήρξε ο όσιος Κύριλλος Παπαδόπουλος (+1833) από την Πάρο. Καθηγητή του είχε τον συμπατριώτη του Αθανάσιο. Είχε υψηλή παιδεία και μεγάλη αρετή. Διετέλεσε “γενικός ιεροκήρυκας Αιγαίου”, ιδρυτής και ανακαινιστής μονών και χαρισματούχος όσιος.
Μαθητής της Αθωνιάδας επίσης υπήρξε ο ιεροδιάκονος Αρκάδιος ο Ιβηρίτης, που γεννήθηκε στο Αϊβαλί της Μ. Ασίας το 1893. Το 1912 προσήλθε στην αθωνική μονή των Ιβήρων. Το 1914 εκάρη μοναχός σε αυτή. Το 1916 ήταν μαθητής στην Αθωνιάδα. Μαρτύρησε με τον παραδελφό του ιερομόναχο Γαβριήλ στις 14-9-1922 στο μετόχι της μονής στο Αϊβαλί από τους Τούρκους.
Πνευματικός της Σχολής διετέλεσε ο άγιος Μακάριος ο Νοταράς (+1805), πρώην μητροπολίτης Κορίνθου, ακόλουθος πιστός του αγιορειτικού κινήματος των Κολλυβάδων, συγγραφέας και διδάχος με υπέροχο βίο και θαυμαστές θαυματουργίες στη Χίο όπου και ανεπαύθη εν Κυρίω στις 17-4-1805.
Συνέκδημος του αγίου Μακαρίου υπήρξε ο όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης (+1809). Στον χώρο όπου βρίσκεται σήμερα η Σχολή, στη Βατοπεδινή σκήτη του Αγίου Ανδρέου, παρά τις Καρυές, συναντήθηκαν οι δύο ιεροί άνδρες, Μακάριος και Νικόδημος, το 1777, για να συνεννοηθούν για την έκδοση της περίφημης “Φιλοκαλίας”. Ο όσιος Νικόδημος διετέλεσε έφορος της Σχολής.
Σε καιρούς δύσκολους, ως τους σημερινούς, είναι μεγάλη η ανάγκη να μη λησμονάμε την προσφορά της Εκκλησίας στην παιδεία του Γένους, με την ανάδειξη τόσων λαμπρών μορφών. Να δούμε τι θα αναδείξουν οι σημερινές σχολές μας δίχως ιερά πρότυπα. Η σημερινή Αθωνιάδα Σχολή αγωνίζεται να συνεχίζει την παράδοση που έχει 260 ετών προσφορά αγιότητος.
Μακεδονία - 29/11/2009
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου