Κυριακή των Πατέρων της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου – Τελευταίες υποθήκες

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ: Πράξ. κ΄ 16-18, 28-36

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ: Ἰωάν. ιζ΄ 1-13 

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΥΠΟΘΗΚΕΣ

1. Συναίσθηση εὐθύνης

   Ἑορτάζει σήμερα ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία τὴ μνήμη τῶν 318 Ἁγίων καὶ θεοφόρων Πατέρων τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, καὶ πρὸς τιμήν τους ἀναγινώσκεται ἀπὸ τὶς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ὁ τελευταῖος ἀποχαιρετιστήριος λόγος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου πρὸς τοὺς πρεσβυτέρους τῆς Ἐφέσου. 

   Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἐπέστρεφε ἀπὸ τὴν τρίτη ἀποστολική του περιοδεία καὶ βιαζόταν νὰ φτάσει στὰ Ἱεροσόλυμα πρὶν τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, κατὰ τὴν ὁποία συνέρρεε πλῆ­θος Ἰουδαίων. Γνώριζε ὅτι ἐκεῖ θὰ ἀντιμετώπιζε κινδύνους καὶ περιπέτειες, ἀλλὰ δὲν ἔκανε πίσω, οὔτε ἤθελε νὰ καθυστερήσει. 

   Κι ἐπειδή, ἂν ἀποβιβαζόταν στὴν Ἔφεσο, ὁπωσδήποτε θὰ ἀργοποροῦσε, προτίμησε νὰ τὴν παρακάμψει καὶ νὰ προχωρήσει κατευθείαν στὴ Μίλητο κι ἐκεῖ νὰ καλέσει τοὺς πρεσβυτέρους τῆς Ἐφέσου καὶ τῆς εὐρύτερης περιοχῆς γιὰ νὰ τοὺς ἀπευθύνει τὶς τελευταῖες του ὑποθῆκες. 

Ἡ ἀτμόσφαιρα εἶναι συναισθηματικὰ φορτισμένη. Ὁ στοργικὸς Ἀπόστολος ὁμιλεῖ μὲ πόνο καὶ ἀγωνία πρὸς τοὺς ποιμένες τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας:

   –Προσέχετε τὸν ἑαυτό σας, πῶς ζεῖτε καὶ συμπεριφέρεστε πρῶτα ἐσεῖς οἱ ἴ­­διοι οἱ ποιμένες. Προσέχετε καὶ ὅλο τὸ ποίμνιό σας, στὸ ὁποῖο τὸ Ἅγιο Πνεῦ­μα σᾶς τοποθέτησε ἐπισκόπους γιὰ νὰ ποιμαίνετε «τὴν ἐκκλησίαν τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ, ἣν περιεποιή­σατο διὰ τοῦ ἰδίου αἵματος», τὴν ὁποία ὁ Κύριος, ὁ Ὁποῖος εἶναι Θεός, ἔσωσε καὶ κατέστησε κτῆμα Του μὲ τὸ δικό Του Αἷμα. 

   Καὶ σᾶς λέω νὰ προσέχετε, διότι ἐγὼ τὸ γνωρίζω καλά, ὅτι μετὰ τὴν ἀναχώ­ρη­σή μου θὰ εἰσβάλουν ἀνάμεσά σας οἱ αἰρετικοὶ σὰν ἄγριοι καὶ ἐπικίνδυνοι λύκοι, ποὺ θὰ ἁρπάζουν ἀλύπητα τὰ πρόβατα καὶ θὰ βλάπτουν τὸ ποίμνιο. Τέτοιοι εἶναι οἱ ψευδοδιδάσκαλοι καὶ ἡ ζημιὰ ποὺ κάνουν στὴν Ἐκκλησία. 

   Ἀκόμη κι ἀπὸ σᾶς τοὺς ἴδιους θὰ ἐμφανιστοῦν ἄν­θρω­­ποι ποὺ θὰ κηρύττουν διδασκαλίες οἱ ὁποῖες θὰ δια­­στρέφουν τὴν ἀλήθεια. Αὐτοὶ θὰ θέλουν νὰ ἀποσποῦν τοὺς μα­θη­τὲς ἀπὸ τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας καὶ νὰ τοὺς κάνουν δικούς τους ὀπαδούς. Γι’ αὐτὸ νὰ εἶστε ἄγρυπνοι καὶ νὰ θυμάστε ὅτι γιὰ μιὰ τριετία νύχτα καὶ μέρα δὲν σταμάτη­σα νὰ νουθετῶ μὲ δάκρυα «ἕνα ἕκαστον». 

   Εἶναι ὁλοφάνερη ἡ συναίσθηση εὐθύνης ποὺ διακατεῖχε τὸν ἅγιο Ἀπόστολο: Εὐθύνη γιὰ τὴν ἀποστολὴ ποὺ τοῦ ἀνέθεσε ὁ Θεὸς νὰ γίνει Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν καὶ ἱδρυτὴς πολλῶν τοπικῶν Ἐκ­κλησιῶν. Εὐθύνη ἀπέναντι στὴν Ἐκ­κλησία, γιὰ τὴν ὁποία ὁ ἴδιος ὁ Κύριος χρειάστηκε νὰ χύσει τὸ πάντιμο Αἷμα Του. 

   Αὐτὴ τὴ συναίσθηση τῆς εὐθύνης θέλει νὰ ἐμπνεύσει καὶ στοὺς ποιμένες στοὺς ὁποίους ἀπευθύνεται. Ὀφείλουν οἱ ποιμένες νὰ περιφρουροῦν τὴν ἀλήθεια, νὰ προασπίζονται τὴν ἑνότητα καὶ νὰ φροντίζουν μὲ ἀγάπη γιὰ τὶς ἀνάγκες τοῦ ποιμνίου τους. Ἡ ὑποτίμηση τῶν δογμάτων, ὁ συγκρητισμὸς καὶ ὁ ἐναγ­καλισμὸς μὲ τοὺς αἱρετικούς, οἱ ὁποῖοι ἔρχονται ὡς προβατόσχημοι λύκοι μὲ τὸ πρόσχημα τῆς συνεργασίας καὶ τοῦ διαλόγου, χωρὶς ὅμως νὰ ἀποβάλλουν τὶς κακοδοξίες τους, ἀποτελοῦν μεγάλο κίνδυνο γιὰ τὴν Ἐκκλησία καὶ περιφρόνηση τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ! 

   Ἂς προσέχουμε καὶ ὅλοι μας νὰ μὴν παρεκκλίνουμε ἀπὸ τὴν πίστη καὶ τὴν Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας. Ὡστόσο ὁ ἅγιος Ἀπόστολος μᾶς ζητᾶ καὶ κάτι ἀκόμα:

2. Προσευχὴ γιὰ τὴν Ἐκκλησία

   –Καὶ τώρα σᾶς ἐμπιστεύομαι, ἀδελφοί, στὸ Θεὸ καὶ στὸ λόγο ποὺ ἡ χάρη Του μᾶς ἀποκάλυψε. Σᾶς ἐμπιστεύομαι στὸ Θεό, ὁ Ὁποῖος μπορεῖ νὰ συν­εχίσει τὴν οἰκοδομή σας καὶ νὰ σᾶς δώσει κληρο­νο­μιὰ τὸν οὐρανὸ μαζὶ μὲ ὅλους αὐτοὺς ποὺ προόδευσαν στὸν ἁγιασμὸ ποὺ τοὺς μεταδίδει ἡ κοινωνία μὲ τὸν Κύριο Ἰησοῦ. 

   Ποτὲ δὲν ἐπεθύμησα ἀσήμι ἢ χρυσάφι ἢ πολυτελὴ ἐνδύματα. Ἐσεῖς οἱ ἴδιοι γνωρίζετε ὅτι γιὰ τὶς ἀνάγκες τὶς δικές μου καὶ γιὰ τὶς ἀνάγκες ἐκείνων ποὺ ἦταν μαζί μου ὑπηρέτησαν αὐτὰ τὰ χέρια. Μὲ κάθε τρόπο σᾶς ἔδειξα ὅτι πρέπει νὰ ἐργάζεσθε οἱ ἴδιοι σκληρὰ γιὰ νὰ προλαβαίνετε κά­θε σκαν­­­­­δα­λισμὸ τῶν ἀδύναμων ἀδελφῶν, καὶ νὰ τοὺς βοη­­θᾶτε νὰ γίνουν δυνατοὶ πνευματικά. 

   Καὶ νὰ θυ­­­μά­­­­­­­­­­στε τὰ λόγια τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, ποὺ εἶχε πεῖ: Εἶναι καλύτερο νὰ δίνει κανεὶς παρὰ νὰ παίρ­νει. Αὐτὸ καθιστᾶ τὸν ἄν­­θρωπο περισσότερο εὐ­τυχή. 

   Κι ἀφοῦ τὰ εἶπε αὐτά, «θεὶς τὰ γόνατα αὐτοῦ σὺν πᾶσιν αὐτοῖς προσηύξατο»· γονάτισε καὶ προσευχήθηκε μαζὶ μὲ ὅ­λους. 

   Ἆραγε τί προσευχὴ ἀπηύθυνε ἐκείνη τὴν ὥρα ὁ ἅγιος Ἀπόστολος; Τὸ πιθανότερο εἶναι ὅτι προσευχήθηκε γιὰ τοὺς ποιμένες ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸ ποίμνιο, ὥστε νὰ βρίσκονται κάτω ἀπὸ τὴν προστασία τοῦ Θεοῦ. Ἄλλωστε τὸ δήλωσε προηγουμένως, ὅτι στὸ Θεὸ καὶ τὴν προστασία Του ἐμπιστεύεται τὴν Ἐκκλησία.

   Εἶναι καὶ δικό μας χρέος νὰ προσευχόμαστε γιὰ τοὺς ποιμένες μας, ἀλλὰ καὶ γιὰ ὅλη τὴν Ἐκκλησία. Στὴ θεία Λειτουργία ὑπάρχουν εἰδικὰ αἰτήματα «ὑπὲρ εὐσταθείας τῶν ἁγίων τοῦ Θεοῦ ἐκκλησιῶν» καί πρωτίστως «ὑπὲρ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου ἡμῶν...», δηλαδὴ γιὰ τὸν Ἐπίσκοπο ποὺ ἔχει τὴν εὐθύνη τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας. Ἂς ἀναπέμπουμε κι ἐμεῖς θερμὴ προσευχὴ γιὰ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Μάλιστα καθὼς τὶς προσεχεῖς ἡμέρες πρόκειται νὰ συγ­κληθεῖ ἡ λεγόμενη Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος, ἂς ἐντείνουμε τὶς προσευχές μας, ὥστε, μὲ τὶς πρεσβεῖες τῶν ἁγίων Πατέρων ποὺ ἑορτάζουμε σήμερα, οἱ ποιμένες μας νὰ «ὀρθοτομήσουν τὸν λόγον τῆς ἀληθείας» καὶ νὰ διατρανώσουν «τῆς εὐσεβείας τὸ μέγα μυστήριον».

Ορθόδοξο Περιοδικό “Ο ΣΩΤΗΡ”