Ἡ φύλαξις τοῦ νοός

 

Ἡ φύλαξις τοῦ νοός

Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση

     Πολλοὶ προβληματίζονται ἀπὸ τὸ κακὸ ποὺ ὑπάρχει στὴν κοινωνία καὶ φοβοῦνται μήπως γίνουν καὶ αὐτοὶ ἐργάτες τοῦ κακοῦ, χωρὶς νὰ τὸ συνειδητοποιήσουν. Μέσα στὴ σύγχυση φρενῶν ποὺ ἐπικρατεῖ, ὁ διάβολος εὔκολα παρασέρνει ἀνθρώπους καὶ τοὺς μεταβάλλει σὲ ὄργανά του! Πῶς γίνεται ὅμως αὐτό, ἢ καλύτερα πῶς μπορεῖ κανεὶς νὰ τὸ ἀποφύγει; 

Ὁ ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς λέει ὅτι «τὸ κακὸ σπέρνεται στὶς ἀνθρώπινες σκέψεις εἴτε ἀπὸ τὴ δύναμη τοῦ δαίμονα εἴτε ἀπὸ τὰ πάθη τοῦ σώματος. Τὸ κακὸ σιγὰ- σιγὰ ριζώνει, ἁπλώνει κλαδιά, ἀνθοφορεῖ καὶ τελικὰ βγάζει καρπούς». Μπορεῖ ἄραγε νὰ ὑπάρχει στὶς ἀνθρώπινες σκέψεις καὶ νὰ μὴ βρίσκει πρόσφορο ἔδαφος σὲ αὐτὲς ὁ διάβολος; Ἡ ἀπάντηση εἶναι ἁπλὴ καὶ μᾶς τὴ δίνει ὁ ἅγιος Νικόλαος: Οἱ ἀνθρώπινες σκέψεις «εἶναι ἀνίσχυρες καὶ μοιάζουν μὲ σκιές, ποὺ ὅσο γρήγορα ἐμφανίζονται ἄλλο τόσο γρήγορα ἐξαφανίζονται. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος συνειδητὰ καὶ ἀποφασιστικὰ ἀκολουθεῖ τὸ νόμο τοῦ Κυρίου τότε εἶναι κυρίαρχος τῶν σκέψεών του. Ἡ ὕπαρξη τοῦ Κυρίου εἶναι αἰσθητή μέσα στὴ ζωή του μὲ ἀποτέλεσμα οἱ ἐσφαλμένες καὶ ἁμαρτωλὲς σκέψεις νὰ γίνονται ἄφαντες».

  Τὸ πρόβλημα παύει νὰ ὑπάρχει, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἐφαρμόζει τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ προσεύχεται συνεχῶς. Ὅταν ὅμως χαλαρώνει πνευματικά, γίνεται ἡ δαιμονικὴ σπορὰ καὶ ἐμφανίζεται ἡ ἀμφισβήτηση τῆς ὀρθότητας τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτὸ χρειάζεται μόνιμη ἐγρήγορση καὶ συνεχὴς ἔλεγχος τῶν σκέψεών του, ἂν δηλαδὴ εἶναι σύμφωνες μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Αὐτὴ ἡ ἐξέταση πολλὲς φορὲς δὲν ἐπιτυγχάνεται εὔκολα, ἀλλὰ χρειάζεται καὶ τὴ βοήθεια ἔμπειρων πνευματικῶν ἀγωνιστῶν, γιατί ὁ διάβολος συχνὰ θολώνει τὰ νερὰ καὶ ἐνεργεῖ ἀνενόχλητος. Ἐπίσης ποτὲ δὲν πρέπει νὰ ἀποφασίζει, ἂν δὲν ἐρευνήσει προηγουμένως τὶς σκέψεις του. Πρέπει νὰ εἶναι θεοφιλεῖς οἱ σκέψεις του. Νὰ μὴ ταλαντεύεται καὶ νὰ μὴ βιάζεται. Ὁ Ὅσιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος λέει ὅτι «εἶναι ἐκ φύσεως ἀδύνατο ἕνα πρᾶγμα ἀσώματο (ὅπως π.χ. ὁ νοῦς) νὰ περιορίζεται ἐντός τοῦ σώματος. Ὅλα ὅμως εἶναι δυνατὰ σὲ ἐκεῖνον ποὺ ἀπέκτησε μέσα του τὸ Θεό». Καὶ τὸ Θεὸ τὸν ἔχουμε μέσα μας, ὅταν προσευχόμασθε καὶ ὅταν ἔχουμε ἥσυχη τὴ συνείδησή μας.

  Προσοχὴ χρειάζεται καὶ στὶς ἁμαρτωλὲς ἀναμνήσεις, οἱ ὁποῖες ἐπηρεάζουν ἀρνητικά, γι’ αὐτὸ πρέπει νὰ φεύγουν ἀπὸ τὸ νοῦ γρήγορα. Ὁ ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς συμβουλεύει νὰ ἀποφεύγουμε τὴν ἁμαρτία, γιατί αὐτὸ μᾶς συμφέρει: «Βλάγτε ἀπὸ τὸ νοῦ σας καὶ ἀπὸ τὴ μνήμη σας τὴν ἁμαρτία ὄχι χλιαρά, ὑποτονικά, ἀλλὰ μὲ πλήρη συνείδηση. Προσέξτε ὅμως, ἐπειδὴ ἡ ἁμαρτία εἶναι ὅπως τὸ φυτὸ ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖο μπορεῖ νὰ μεγαλώσει καὶ σὲ ἄνυδρους τόπους. Μία σταγόνα ὑγρασίας καὶ τὸ φαινομενικὰ μαραμένο φυτὸ πρασινίζει ξανά. Μία ἀνάμνηση ξαναζωντανεύει τὴν ἁμαρτία καὶ τὴν κάνει πάλι ἰσχυρή».

  Ἀντίθετα, οἱ καλὲς ἀναμνήσεις διεγείρουν τὸ ζῆλο καὶ παρακινοῦν σὲ ἐντονότερο πνευματικὸ ἀγῶνα καὶ σὲ περιορισμὸ τῶν ἐσφαλμένων μας σκέψεων.

Ορθόδοξος Τύπος