Αι ολίγαι πλουτούσαι Ιεραί Μοναί αρωγοί εις ενορίας που πένονται

Αι ολίγαι πλουτούσαι Ιεραί Μοναί αρωγοί εις ενορίας που  πένονται

Του   Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

Οι εξαιρετικά δύσκολες μέρες λόγω κορωνοϊού και για το οικονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει μεγάλο μέρος του λαού, συνεπακόλουθα δημιούργησε μεγάλο πρόβλημα και στις περισσότερες ενορίες.  Το μεγάλο πρόβλημα της ταμειακής ρευστότητας μαζί με την ιδιόμορφη ανεργία λόγω καραντίνας, έχουν διαλύσει οικονομικώς τα περισσότερα νοικοκυριά.  Φυσικό επακόλουθο είναι και οι ενορίες να αντιμετωπίζουν υπερβολικές οικονομικές δυσκολίες.

Πρόσφατα είδαμε να καταγράφεται σε διαδικτυακούς ιστότοπους εκκλησιαστικών ειδήσεων, η αγωνία ενοριών αναφορικά με τα τεράστια οικονομικά προβλήματα που δημιουργήθηκαν λόγω των ακραίων μέτρων που έχουν επιβληθεί στις ενορίες εξ αφορμής του κορωνοϊού.  Το οικονομικό πρόβλημα αρκετών ενοριών είναι τεράστιο.

Αυτό που Άγιος Μάξιμος ο Γραικός αναφέρει ασκών κριτική για τη μεγάλη κατοχή γης από Ιερές Μονές, θα μπορούσε αναμφίβολα να ειπωθεί και για τον χρηματικό πλούτο.  Στις μέρες μας η αναφορά του Αγίου Μαξίμου του Γραικού για τη γαιοκτησία Ιερών Μονών, καθίσταται ακόμα πιο σημαντική και επίκαιρη.

Είναι ευκολότερο για τις ολίγιστες Ιερές Μονές με μεγάλο χρηματικό πλούτο, να δωρίσουν ικανό μέρος αυτού στην Εκκλησία, από εκείνες που η περιουσία τους αφορά ιδιαιτέρως μεγάλη γαιοκτησία. Η ευχέρεια της ταμειακής ρευστότητας είναι που παρέχει τη μεγάλη δυνατότητα να δοθεί ικανό μέρος του πλούτου στην Εκκλησία.  Η ευκολία αυτή καθίσταται ακόμα μεγαλύτερη, αν ο πλούτος είναι αποτέλεσμα μεγαλοδωρεών.  Ακολούθως η Εκκλησία, μπορεί να διαχειριστεί το θέμα συνοδικώς, για να βοηθηθούν ισόρροπα οι ενορίες που αντιμετωπίζουν τεράστια οικονομικά προβλήματα.  Σε τέτοιες δύσκολες στιγμές, το ζήτημα της κατοχής μεγάλου πλούτου από ελάχιστες  Ιερές Μονές, απαιτεί τον εκκλησιαστικό τρόπο επίλυσής του. 

 Ποια η χρεία να κατέχεται τόσος πλούτος από  Ιερές Μονές, τη στιγμή που ενορίες Ιερών Μητροπόλεων πένονται;  Δεν μπορεί να αμφισβητηθεί το γεγονός, ότι δίνονται δωρεές φιλανθρωπίας από  τις ολίγιστες αυτές Ιερές Μονές που πιθανόν να κατέχουν εξαιρετικά μεγάλο χρηματικό πλούτο. 

Το να δίδονται φιλανθρωπίες σε Ιερές Μητροπόλεις κατά το δοκούν,  δεν αποτελεί την ουσιαστική άβλυνση του προβλήματος, καθότι δεν μπορεί να αποτελέσει η ενέργεια αυτή ισόρροπη διαχείριση του πολύ μεγάλου οικονομικού προβλήματος των ενοριών.  Δεν συντρέχει κανείς λόγος να κατέχεται μεγάλος πλούτος από ολίγιστες Ιερές Μονές, τη στιγμή μάλιστα που ενορίες πένονται. 

Που είναι το ‘’είχον άπαντα κοινά’’ που αναφέρεται στις Πράξεις των Αποστόλων, το οποίο την απαρχή είχε στον τρόπο που δίδαξε ο Χριστός με τους δώδεκα μαθητές του;   ‘’Πάντες δε οι πιστεύοντες ήσαν επί το αυτό και είχον άπαντα κοινά’’ (Πραξ. 2,44), αναφέρουν οι Πράξεις των Αποστόλων, καθώς και το ότι ‘’τα κτήματα και τας υπάρξεις επίπρασκον και διεμέριζον αυτά πάσι καθότι αν τις χρείαν είχε’’ (Πραξ. 2,45).  Αυτό το κάλλος του ‘’είχον άπαντα κοινά’’, θα δώσει τη λύση του εξαιρετικά μεγάλου οικονομικού προβλήματος των ενοριών.  Δεν είναι δίκαιο, ενορίες Ιερών Μητροπόλεων να πένονται και πιθανότατα ανισομερώς μεγάλος πλούτος να κατέχεται από ελάχιστες Ιερές Μονές.  Ας παραδοθεί λοιπόν ικανό μέρος του πλούτου των στην Εκκλησία, για να επιτευχθεί η ισόρροπη εκκλησιαστική διαχείριση του προβλήματος.  Τοιουτοτρόπως θα αποφευχθεί και άλλη χροιά των δωρεών αυτών, που έστω και ακουσίως λαμβάνουν.

 Αυτό φυσικά δεν μπορεί να απαιτηθεί ετσιθελικά.  Όπως σε δύσκολες στιγμές του Γένους η Εκκλησία πρωτοστάτησε σε παρόμοια αρωγή, έτσι και στις δύσκολες αυτές μέρες που πολλές ενορίες αντιμετωπίζουν εξαιρετικά μεγάλα οικονομικά προβλήματα και πένονται, οι ολίγιστες αυτές Ιερές Μονές που πιθανότατα κατέχουν πολύ μεγάλο χρηματικό πλούτο, ας δώσουν ικανό μέρος αυτού στην Εκκλησία και συνοδικώς ας αποφασισθεί η ισόρροπη κατανομή του.  Τι τελικά όμως θα γίνει;  Είναι αλήθεια πολύ σκληρό όταν εκ των προτέρων γνωρίζεις την έκβαση μιας τέτοιας παράκλησης.

Αν προσμετρηθεί και το πρόβλημα του σκανδαλισμού των πιστών, για τον πολύ μεγάλο πλούτο που κατέχουν ολίγιστες Ιερές Μονές, καθιστά επιτακτικότερο το δόσιμο ικανού μέρους αυτού στην Εκκλησία. Θα καταγράψω απλά το παράπονο – παρατήρηση ενός απλού ανθρώπου, για να δειχθεί το μέγεθος του προβλήματος του σκανδαλισμού των πιστών. Κατά τον πρώτο εκείνο καιρό της οικονομικής κρίσης και των άδικων μνημονίων, Ηγούμενος μιας τέτοιας Ιεράς Μονής που πιθανότατα κατέχει πολύ μεγάλο χρηματικό πλούτο, αναφέρθηκε στην οικονομική κρίση, τονίζοντας το ‘’στην οικονομική κρίση που μας βρήκε’’.  Αυτές οι τρεις λέξεις ‘’που μας βρήκε’’, έκαναν τον απλό εκείνο άνθρωπο να τις επαναλάβει με ερωτηματικό τρόπο και με κάποιο παράπονο. 

Ο μ. Γέροντας Αθανάσιος Σταυροβουνιώτης για την περίπτωση Ιεράς Μονής που σκανδάλισε τους πιστούς με τη διαχείριση και επαύξηση του πλούτου της, είπε με το συνηθισμένο απλούστατο ύφος του, ‘’έν έν πράματα τούτα για μοναχούς’’ (δεν είναι πράγματα αυτά για μοναχούς).  

 Η σκέψη να γραφεί ένα τέτοιο κείμενο, προσέκρουε στον προβληματισμό της αναδημοσίευσης του κειμένου αυτού και από εκείνους που έχουν εθισθεί σε ύβρεις και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς, απρέπεια την οποία συνήθως εγκαταλείπουν για ιδιοτελείς σκοπιμότητες, όπως τούτο είχε συμβεί προς χάριν του ‘’Ουκρανικού‘’ ζητήματος.  Το κείμενο δεν γράφεται για να θίξει, αλλά  για να ευαισθητοποιήσει στις δύσκολες αν όχι τραγικές μέρες που αντιμετωπίζουν αρκετές ενορίες, τις ολίγιστες Ιερές Μονές που πιθανότατα κατέχουν πολύ μεγάλο χρηματικό πλούτο, να δωρίσουν ικανό μέρος αυτού στην Εκκλησία, για να επιτευχθεί η ισόρροπη κατανομή του με βάση τις ανάγκες των ενοριών.