Η Υπαπαντή του Κυρίου – «ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήριόν σου»

«ΟΤΙ ΕΙΔΟΝ ΟΙ ΟΦΘΑΛΜΟΙ ΜΟΥ ΤΟ ΣΩΤΗΡΙΟΝ ΣΟΥ»

Μὲ τὴν συμπλήρωση σαράντα ἡμερῶν ἀπὸ τὴν κατὰ σάρκα Γέννηση τοῦ Χριστοῦ, οἱ γονεῖς Του ἔρχονται στὸν Ναό,γιὰ νὰ προσφέρουν τὶς καθιερωμένες θυσίες τοῦ καθαρισμοῦ, ποὺ προέβλεπε ὁ Μωσαϊκὸς Νόμος γιὰ κάθε πρωτότοκο ἄρρεν τέκνο (Ἔξοδος ιγ´1-2 καὶ Λευιτικὸν ιβ ́ 1-6). Ἐκεῖ στὸν Ναὸ συνάντησε («ὑπάντησε») τὸν Ἰησοῦ ὁ Συμεών, ἐξ οὗ καὶ ἡ ὀνομασία τῆς ἑορτῆς Ὑπαπαντή.

Ἀπὸ τοὺς τέσσερεις Εὐαγγελιστές, μόνον ὁ Λουκᾶς περιγράφει τὸ περιστατικό. Ὁ μικρὸς Ἰησοῦς, προσφερόμενος ἀπὸ τοὺς γονεῖς Του στὸν Ναὸ γιὰ τὸν εἰθισμένο καθαρισμὸ τῶν σαράντα ἡμερῶν, φανερώνει τὸ βάθος τῆς θείας οἰκονομίας, γιὰ νὰ φανεῖ ὁ Ἰησοῦς ὡς τηρητὴς τοῦ Νόμου, ὡς ἔκφραση ὑπακοῆς καὶ συγκαταβάσεως τοῦ σαρκωθέντος Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ (Ἅγ.Κύριλλος Ἀλεξανδρείας). Ἀσφαλῶς, ὁ Χριστὸς δὲν εἶχε ἀνάγκηκαθαρισμοῦ, ἀλλὰ ἔπραξε ἔργον ὑπακοῆς στὸν Νόμο (Ἅγ. Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς). Ἀλλὰ οὔτε καὶ ἡ Παναγία Μητέρα Του εἶχε ἀνάγκη καθαρισμοῦ.
Ὁ Μωσαϊκὸς Νόμος προέβλεπε, μετὰ σαράντα ἡμέρες ἀπὸ τὴν γέννηση κάθε ἄρρενος πρωτοτόκου, οἱ γονεῖς του ἔπρεπε νὰ τὸ ἀφιερώνουν στὸν Ναό, γιὰ νὰ εὐχαριστήσουν τὸν Θεὸ γιὰ τὴν εὐλογία τῆς τεκνογονίας, καὶ νὰ προσφέρουν τὶς καθιερωμένες θυσίες, ζεῦγος περιστερῶν ἢ τρυγόνων γιὰ τοὺς φτωχότερους.

Ἐκεῖ, στὸν Ναὸ ὁ δίκαιος πρεσβύτης Συμεών, κινούμενος ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ἀναγνωρίζει στὸ βρέφος Ἰησοῦ τὸν Σωτήρα καὶ Τὸν παίρνει στὴν ἀγκαλιά του. Ὁ δίκαιος Συμεὼν γίνεται θεοδόχος, δέχεται στὶς ἀγκάλες του τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ. Ὁποίας μεγάλης τιμῆς ἠξιώθη ὁ  Ἅγιος Συμεών, ἀναδεικνυόμενος ἀνώτερος τῶν ἀνθρώπων καὶ τῶν ἀγγέλων ὑπέρτερος (Μέγας Ἀθανάσιος).

Ὁ δίκαιος Συμεὼν ὑπὸ τὴν ἔμπνευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀναφωνεῖ: «νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου, δέσποτα, κατὰ τὸ ῥῆμά σου ἐν εἰρήνῃ». Πράγματι, τώρα ποὺ ὁ Συμεὼν εἶδε τὴν ἐκπλήρωση τῆς ἐπαγγελίας τοῦ Θεοῦ, μπορεῖ νὰ ἀναπαυθεῖ πλέον. Ὁ Συμεὼν προφητικῶς ὁμιλεῖ γιὰ τὸ σωτηριῶδες γεγονὸς τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Κυρίου, ποὺ ἀποτελεῖ φῶς γιὰ τὰ ἔθνη, γιὰ τοὺς ἐθνικούς, ποὺ εὑρίσκοντο στὸ σκότος τῆς πλάνης τῶν εἰδώλων, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν δόξα τοῦ Ἰσραήλ, ἀφοῦ ὁ Χριστὸς προῆλθε ἀπὸ τοὺς Ἰσραηλίτες (Ἅγ. Κύριλλος Ἀλεξανδρείας).

Ὄντως, ὁ Χριστὸς ἀποτελεῖ τὸ φῶς τοῦ κόσμου, ποὺ ἐκδιώκει τὸ σκότος τῆς ἀγνοίας καὶ τοῦ νοός. Ὁ δίκαιος Συμεών, στρεφόμενος πρὸς τὴν Παναγία, τῆς προφητεύει δύο θαυμαστὲς προφητεῖες. Ὅτι ὁ Ἰησοῦς «κεῖται εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν ἐν τῷ Ἰσραὴλ καὶ εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον» (Λουκ.β´34). Πράγματι, ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ τὴν ἀρχὴ μέχρις σήμερον διχάζει τοὺς ἀνθρώπους καὶ τοὺς ἀναγκάζει μὲ κάποιο τρόπο νὰ λάβουν θέση ἔναντι Αὐτοῦ. Τὸ μυστήριο τῆς ἐκ Παρθένου Σαρκώσεως γιὰ πολλοὺς ἀποτελεῖ παράδοξο γεγονός, ὄντως «σημεῖον ἀντιλεγόμενον», ὅπως καὶ ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου γιὰ ἄλλους ἀποτελεῖ μωρία, ἐνῶ γιὰ ἄλλους σημαίνει σωτηρία(Α´Κορ. α´18).

Ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ ἀνάμεσα στὸν Ἰσραήλ, ἄλλους θὰ ὁδηγήσει σὲ πτώση ὅσους Τὸν ἀρνηθοῦν, ἀλλὰ σὲ ὅσους Τὸν πιστεύσουν, σὲ ἀνάσταση. Ὁ Χριστὸς κείμενος στὸν Τάφο καὶ μὲ τὴν Ἀνάστασή Του, πολλοὺς θὰ ὁδηγήσει στὴν ἀνάσταση (Θεοφύλακτος Ἀρχιεπίσκοπος Βουλγαρίας).

Ἐπίσης, ὁ Συμεὼν προφητεύει στὴν Παναγία ὅτι θλίψη σὰν ρομφαία θὰ διαπεράσει τὴν καρδιά της, ὅταν θὰ δεῖ τὸν Υἱόν Της νὰ κατηγορεῖται ἀδίκως καὶ νὰ πεθαίνει ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ. Ἡ καρδιὰ τῆς μητέρας δὲν ὑποφέρει νὰ βλέπει τὸν Υἱόν Της νὰ ὑποφέρει. Τὸ μήνυμα τῆς σημερινῆς Δεσποτικῆς Ἑορτῆς εἶναι ὅτι εἴμαστε ὅλοι καλεσμένοι νὰ ὑπαντήσουμε, νὰ συναντήσουμε τὸν Χριστό. Τόπος συναντήσεως, ὁ Ναός, ὅπου πηγαίνουμε νὰ προσευχηθοῦμε, ὅπως ὁ δίκαιος Συμεὼν καὶ ἡ προφῆτις Ἄννα καὶ νὰ βροῦμε τὸν Χριστό. Μέσα στὸν Ναό, μέσα στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, μποροῦμε νὰ δοῦμε «τὸ σωτήριον τοῦ Θεοῦ», νὰ λάβουμε ἐμπειρία τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς καὶ νὰ βροῦμε τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς μας.

Ἀρχιμανδρίτης π. Κύριλλος Κεφαλόπουλος

Ορθόδοξος Τύπος, 24/01/2014