Η’
Πόσο συχνά νά προσέρχομαι στή θεία Κοινωνία;
Ἐκκλησιαστικοί καί μοναχοί
8. Συνεχίζοντας τίς μαρτυρίες ἐκκλησιαστικῶν ἀνδρῶν
καί μοναχῶν γιά τήν ὅσο τό δυνατόν συχνότερη προσέλευση στό Ποτήριο τῆς Ζωῆς,
μέ τήν ἀπαραίτητη φυσικά προετοιμασία, διαβάζουμε τί σημαντικά μᾶς λέει ὁ ἐπίσκοπος Καμτσάτκας Ἰννοκέντιος πού ἔζησε
τό 18ο αἰώνα.
«Τά ἀληθινά μέσα πρός ἀπόκτησιν τοῦ Ἁγίου
Πνεύματος, κατά τήν διδασκαλίαν τῆς Ἱερᾶς Γραφῆς καί κατά τήν πεῖραν τῶν
μεγάλων ἁγίων, εἶναι… τά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας καί κατ᾿ ἐξοχήν ἡ ἁγία Μετάληψις… Ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶπεν, «ὁ τρώγων μου τήν
σάρκα»… δηλαδή ὅστις ἀξίως
μεταλαμβάνει τῶν ἁγίων Μυστηρίων ἑνοῦται μέ τόν Ἰησοῦ Χριστόν μυστικῶς, καί ὅστις
μέ ἀληθινήν μετάνοιαν, μέ καθαράν ψυχήν καί μέ θεῖον φόβον καί πίστιν λαμβάνει
τό Ἅγιον Πνεῦμα, τό ὁποῖον εἰσερχόμενον εἰς τόν ἄνθρωπον, ἑτοιμάζει εἰς αὐτόν
τόπον πρός ὑποδοχήν αὐτοῦ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί Θεοῦ Πατρός καί ἑπομένως
γίνεται ναός καί κατοικία τοῦ ζῶντος Θεοῦ.
Ἀλλ᾿ ὁ μεταλαμβάνων τοῦ
Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀναξίως,
δηλαδή μέ ἀκάθαρτον ψυχήν, μέ καρδίαν πλήρη κακίας, ἐκδικήσεως καί μίσους, ὄχι
μόνον δέν θέλει λάβει τό Ἅγιον Πνεῦμα, ἀλλά καθίσταται ὅμοιος μέ τόν Ἰούδαν τόν
προδότην καί ὡς νά σταυρώσῃ ἐκ νέου τόν Ἰησοῦν Χριστόν. Τῶν πρώτων
αἰώνων οἱ χριστιανοί αἰσθανόμενοι τήν ἀξίαν καί τό ψυχοφελές τῶν ἁγίων
Μυστηρίων, πᾶσαν Κυριακήν καί πᾶσαν ἑορτήν ἐκοινώνουν
τοῦ ἁγίου Σώματος καί Αἵματος τοῦ Χριστοῦ καί διά τοῦτο εἰς αὐτούς ἦτο, καθώς
λέγεται εἰς τάς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων, μία καρδία καί μία ψυχή. Ἀλλά Θεέ μου!
Ὁποία διαφορά μεταξύ αὐτῶν καί ἡμῶν;
Τό Σῶμα καί Αἷμα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι εἰς τούς ἀξίους ἀληθινόν
φάρμακον δι᾿ ὅλας τάς νόσους καί ἀσθενείας.
Εἶναι τροφή εἰς τήν ὁδόν τοῦ Θεοῦ.
Εἶναι ὁρατή ἁγιότης. Ἀλλά τίς δέν
θέλει ἐπιθυμήσει νά εἶναι συμμέτοχος τοιαύτης ἁγιότητος καί νά ἁγιασθῇ; Μή ἀμελήσετε λοιπόν νά πλησιάζετε εἰς τό
Ποτήριον τῆς Ζωῆς, τῆς ἀθανασίας, τῆς ἀγάπης καί τῆς ἁγιότητος. Ἀλλά πλησιάζετε μέ θεῖον φόβον καί
πίστιν. Ὅστις δέν θέλει καί δέν
φροντίζει περί τούτου, οὗτος δέν ἀγαπᾷ τόν Ἰησοῦν Χριστόν, δέν θέλει λάβει τό Ἅγιον
Πνεῦμα καί ἑπομένως δέν θέλει εἰσέλθει εἰς τήν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν».[1]
9. Ὁ δέ ἀρχιμ. Προκόπιος Δενδρινός, γράφει στό
Κεφάλαιο Περί τῶν Μυστηρίων τῆς Κοινωνίας:
«…Ὅστις μεταλαμβάνει τούτων τῶν
Μυστηρίων, περιπατεῖ εἰς τήν γῆν, ὡς νά ἦτο εἰς τόν οὐρανόν. Καί τί λέγω οὐρανόν; Αὐτοῦ τοῦ οὐρανοῦ καί γῆς ποιητήν περιφέρει
μέσα εἰς τήν ψυχήν του. Ἡ κοινωνία
τούτου τοῦ Μυστηρίου φέρει παρηγορίαν εἰς τάς θλίψεις μας. Δύναμιν κατά τῶν ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν. Αὐξάνει καί θερμαίνει τήν καρδίαν μας πρός
τόν ἔρωτα τοῦ Χριστοῦ καί ἀπό τόν ὁποῖον δέν εἶναι ἄλλο μεγαλύτερον… ἄς μήν ὑστεροῦμεν
λοιπόν καί ἡμεῖς τόν ἑαυτόν μας ἀπό τά τοιαῦτα καλά, ἀλλ᾿ ἄς συχνάζωμεν εἰς τήν
ἁγίαν Μετάληψιν, διότι καί ὁ καθ᾿ αὐτό σκοπός τῆς ἱερᾶς Λειτουργίας ἡ ὁποία
τελεῖται, αὐτός εἶναι… ἄς προσέχωμεν ὅμως
καλῶς, μήπως καί μέ τήν πρόφασιν, ὅτι τάχα δι᾿ εὐλάβειαν συχνάκις δέν
μεταλαμβάνονμεν, ἄς προσέχωμεν λέγω, μήπως ἠθέλαμεν ἀπομακρύνει τόν ἑαυτόν μας ἀπό
τήν ἱεράν Κοινωνίαν. Διότι αὐτό εἶναι ψευδοευλάβεια, μᾶλλον δέ πλάνη τοῦ
διαβόλου, ὁ ὁποῖος πασχίζει παντοιοτρόπως νά μᾶς ἔχῃ μακράν τῆς ἱερᾶς
Μεταλήψεως, διά νά μᾶς παίζῃ καθώς θέλει, καθότι ποῖος, εἰπέ μοι, ἀπό τούς ἀνθρώπους
εἶναι ἄξιος νά μεταλάβῃ ποτέ; Ἀλλ᾿
ἐπειδή ἀπό ἄκραν του φιλανθρωπίαν καί συγκατάβασιν μᾶς κράζει ὁ ἴδιος, ἄς
διορθωθῶμεν μέ τόν δυνατόν τρόπον, ἐξομολογούμενοι καί ἠγαπημένοι μέ ὅλους. Τό νά ἀπομακρύνεταί
τις λοιπόν ἀπό τήν Θείαν Μετάληψιν, δέν εἶναι σημεῖον εὐλαβείας ἀλλά σημεῖον ἀμελείας,
ψυχρότητος καί ἀνορεξίας, τήν ὁποίαν ἔχει εἰς τό Μυστήριον τοῦτο ὁ ψευδοευλαβής
ἐκεῖνος χριστιανός».[2]
10. Καί ὁ Βασίλειος ἀρχιεπίσκοπος Σμύρνης
σημειώνει: «Ἀνάγκη ἀγαπητοί νά
μεταλαμβάνωμεν δέν εἶναι διά τόν Θεόν, ἀλλά δι᾿ ἡμᾶς αὐτούς, οἵτινες δέν ἔχομεν
ζωήν ἐν ἑαυτοῖς ἄνευ τοῦ Θεοῦ… συνέρχεσθε εἰς τήν Ἐκκλησίαν καθ᾿ ἑκάστην
Κυριακήν καί ἑορτήν, βλέπετε τήν θείαν τράπεζαν ηὐτρεπισμένην καί ἑτοίμην, ὁ δοῦλος
καί λειτουργός τοῦ Ὑψίστου προσκαλεῖ νά προσέλθητε καί φεύγετε χωρίς νά
μεταλάβετε τῆς ἀληθινῆς καί ἀθανάτου βρώσεως… ἡ Θεία Κοινωνία αἴρει ἐκ τοῦ
μέσου ἡμῶν καί ριζοιδόν ἀνασπᾷ τήν ἁμαρτίαν, τό μεσότειχον τοῦτο τοῦ φραγμοῦ,
πού χωρίζει ἡμᾶς ἀπό τοῦ Θεοῦ, καί συνενοῖ καί συνάπτει μετά τοῦ Θεοῦ, θείας
φύσεως κοινωνούς ἀπεργαζομένη, θεοειδεῖς καί ὁμοίους τῷ Θεῷ, φοβερούς κατά τῶν
δαιμόνων, ἔχοντας ἐν ἑαυτοῖς τήν αὐτοζωήν, Χριστόν τόν Θεόν ἡμῶν… Εἶναι ἀνάγκη ἀπαραίτητος νά προσέλθῃς καί νά
κοινωνήσῃς. Ὕπαγε εἰς τό κριτήριον τῆς ἱερᾶς
ἐξομολογήσεως ἐκεῖ σέ περιμένει εἷς ἄνθρωπος, ἁμαρτωλός και αὐτός, ἀλλά
διωρισμένος ἀπό τοῦ Θεοῦ καί κρατῶν εἰς χεῖρας τά κλειδιά τοῦ Παραδείσου».[3]
11. «Διά τοῦτο θεωρῶ ἀναγκαῖον νά ὑποδείξω εἰς
τούς ὀρθοδόξους ἀκροατάς μου», γράφει ὁ Νικηφόρος Γλυκᾶς, «πρῶτον μέ τήν ἀνάγκην τῆς ὅσον τό δυνατόν συνεχοῦς καί τακτικῆς
Μεταλήψεως, δεύτερον δέ τήν ἀνάγκην τῆς προσηκούσης πρός τοιοῦτον φρικτόν
μυστήριον προετοιμασίας. Μεταξύ τῶν ἄλλων
ὀλεθρίων συνεπειῶν, ὅσας ἐπέφερεν εἰς τόν χριστιανικόν κόσμον ἡ ὀλιγοπιστία τῶν
νεωτέρων χρόνων, ἐπέφερε καί τήν ὀλιγωρίαν τοῦ προσέρχεσθαι συνεχῶς καί τακτικῶς
εἰς τά Θεῖα Μυστήρια… Καί ὅμως
καταδεικνύεται ἀναγκαιοτάτη εἰς τόν χριστιανόν ἡ κατά δύναμιν συνεχής Μετάληψις
τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ…
Τό Μυστήριον τῆς Θείας Εὐχαριστίας ὄχι
μόνον ἁπλῶς ἐπαναλαμβάνεται, ἀλλά καί πρέπει νά λαμβάνεται ὅσον τό δυνατόν
συχνότερον, διότι εἶναι τροφή πνευματική τῆς ψυχῆς, τῆς ὁποίας πάντοτε ἔχομεν
χρείαν. Ἰδού ὁ πρώτιστος λόγος, δι᾿ ὅν ἡ
Θεία Εὐχαριστία πρέπει συνεχῶς νά μεταλαμβάνεται, ἀκριβῶς δέ οἱ ἀσθενεῖς καί οἱ
πάσχοντες ἔχουν μεγαλυτέραν ἀνάγκην καί ὅσον τό δυνατόν συνεχοῦς μεταλήψεως.
Τό ὅτι ὁ Κύριος εἶπε, τοῦτο ποιεῖτε εἰς
τήν ἐμήν ἀνάμνησιν, τί σημαίνει, παρά ὅτι ἤθελε νά γίνεται πάντοτε καί ὅσον τό
δυνατόν συχνότερον! Δι᾿ αὐτό οἱ Ἀπόστολοι
καθ᾿ ἑκάστην μετελάμβανον καί ὄχι μόνον αὐτοί, ἀλλά πάντες οἱ εἰς Χριστόν
πιστεύοντες, ἐννοεῖται ὅτι προαπαιτεῖται προετοιμασία. Δέν ἀπαιτεῖ
ὁ Κύριος νά εἴμεθα παντάπασιν ἀναμάρτητοι, διότι γνωρίζει τό εὐόλισθον τῆς ἀνθρωπίνης
φύσεως, ἀλλά θέλει καθαρότητα, πρᾶγμα εὔκολον καί εἰς τόν πτωχόν, διότι ἐάν
ὑποπέσωμεν εἰς ἁμάρτημά τι νά σπεύσωμεν δι᾿ ἀληθοῦς μετανοίας νά ἐξαλείψωμεν
τόν ρύπον, θέλει πίστιν θερμήν καί ἐγκάρδιον, θέλει εὐλάβειαν, φόβον Θεοῦ, πρό
παντός δέ ἀγάπην ἐξ ὅλης ψυχῆς καί καρδίας πρός αὐτόν καί τόν πλησίον ἡμῶν καί ἐξομολόγησιν».[4]
12. Ἕνας ἀπό
τούς ἄριστους ἀρχιερεῖς τοῦ 19ου αἰ., ὁ Ἱερόθεος Μητρόπουλος σημειώνει: «Ἡ συνεχής Κοινωνία, μή ὑπάρχοντος
κωλύματος, εἶναι ὑποχρεωτική καί ὅτι πᾶς χριστιανός, εὑρισκόμενος εἰς τήν θείαν
Λειτουργίαν καί μή μεταλαμβάνων, ὑπόκειται εἰς ἀφορισμόν. Ἤδη δέ ἔλθωμεν εἰς τήν ἐρώτησιν. Τό ἱερόν τοῦτο καθῆκον ἐπιτελεῖται σήμερον
παρά τῶν χριστιανῶν, ὡς θέλει ὁ Θεός, καί ὡς νομοθετοῦσιν οἱ Ἱεροί
Κανόνες; Οὐχί μόνον δέν ἐκτελεῖται κατά
τήν θείαν θέλησιν καί τήν ἐντολήν, ὅπερ τό χείριστον, θεωρεῖται σήμερον ὡς
νόμος ἕνεκα τῆς μεγάλης ἀμαθείας. Ἡ δέ
παρά τινος ἐκπλήρωσις νομίζεται ἁμαρτία παρά τῶν ἀμαθῶν καί ὄντως ἁμαρτωλῶν ἀνθρώπων. Ἐξηγούμεθα.
Σήμερον ἐκκλησιαζόμεθα ἐν τοῖς ἱεροῖς Ναοῖς καί παριστάμεθα περί τήν
τέλεσιν τοῦ Μυστηρίου τῆς Εὐχαριστίας, ἀλλά καλοῦντος τοῦ ἱερέως τούς πιστούς
νά προσέλθωσι πρός τά ἅγια, πάντες στρέφουσι τά νῶτα, παρακούοντες τῆς φωνῆς τοῦ
Κυρίου, τοῦτο δέ πράττοντες, νομίζομεν ὅτι οὐδέν ἄτοπον πράττουσι. Ναί!
Τελεῖται ἡ θυσία τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἵνα κοινωνήσωσι πάντες οἱ πιστοί
τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Κυρίου, ἀλλά πλήν τοῦ τελοῦντος ἱερέως, ὅστις
καί αὐτός ἀγνοεῖ τί πράττει, οὐδείς τῶν ἄλλων ἐστίν ὁ κοινωνῶν. Ἄν δέ τις, γιγνώσκει τό καθῆκον τοῦτο,
προσέλθῃ νά κοινωνήσῃ, ἐμποδίζεται μέν παρά τῶν ἡμουμένων τῆς Ἐκκλησίας,
χλευάζεται δέ παρά τῶν ἀμαθῶν καί ἀνοήτων, παρά δέ τῶν προληπτικῶν ὀνειδίζεται ὡς
ἁμαρτίαν πράττων. Ἰδού ἡ σημερινή
κατάστασις τῶν χριστιανῶν. Συνερχόμεθα εἰς
τάς Ἐκκλησίας ἀνά πᾶσαν ἑορτήν, ἵνα τελέσωμεν τό Μυστήριον τῆς Εὐχαριστίας καί
κοινωνήσωμεν πάντες, ἀλλά ἀπερχόμεθα μετά τό τέλος χωρίς νά ἐκπληρώσωμεν τόν
σκοπόν, χάριν τοῦ ὁποίου συνήλθομεν, οὕτω δέ πράττοντες οὐδαμῶς ἀναλογιζόμεθα ὅτι
θανασίμως ἁμαρτάνομεν, ἀλλ᾿ ἀγνοοῦμεν τήν ἁγίαν τοῦ Θεοῦ Διαθήκην καί ὅτι
διαρρηγνύομεν τήν μετ᾿ αὐτοῦ κοινωνίαν καί σχέσιν».
«Αὕτη λοιπόν καί ἡ δύναμις τοῦ
Μυστηρίου τῆς Εὐχαριστίας, ἡ παραγνώρισις τοῦ ὁποίου ἔφερεν ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ
πολλά κακά, τήν ἁμαρτίαν καί τόν ψυχικόν θάνατον. Ὅθεν ὀφείλομεν ἤδη, λαβόντες γνῶσιν τῆς
δυνάμεως τοῦ Μυστηρίου τούτου καί τῆς θρησκείας ἐν γένει, νά ἐγερθῶμεν ἐκ τοῦ ὕπνου
τῆς ἁμαρτίας καί νά ζητήσωμεν τήν ἐφαρμογήν τοῦ θείου θελήματος, ὀφείλομεν
δηλονότι νά ἐφαρμόσωμεν τόν θεῖον νόμον, διά ν᾿ ἀποφύγωμεν τόν θάνατον καί εἰσέλθωμεν
εἰς τήν ζωήν. Ἀλλ᾿ ἵνα δυνηθῶμεν νά τηρήσωμεν
τόν θεῖον νόμον, ἤτοι νά ποιήσωμεν ἔργα δικαιοσύνης καί ἀληθείας, ἀνάγκη νά
κοινωνῶμεν τοῦ Σώματος καί Αἵματος τοῦ Κυρίου ἀξίως καί συνεχῶς, ὡς ἀρκούντως ἀνεπτύξαμεν
τοῦτο, διότι ἀδύνατον νά πολιτευθῶμεν εὐαγγελικῶς καί νά εὐαρεστήσωμεν τῷ Θεῷ ἄνευ
τῆς θείας ταύτης τροφῆς. Μόνη ἡ θεία
Κοινωνία παρέχει ἡμῖν τήν πνευματικήν δύναμιν πρός τήν τήρησιν τοῦ εὐαγγελικοῦ
νόμου πρός ἀπόκτησιν πάσης ἀρετῆς».[5]
[1] Ἰννοκεντίου
ἐπισκόπου Καμτσάτκας, «Ὁδηγός εἰς τήν
Βασιλείαν τῶν οὐρανῶν». Μετάφρασις ἐκ τοῦ
Ρωσικοῦ ὑπό Ἀλ. Παγκάλου, ἔκδ. Σ. Σχοινᾶ 1949, σελ. 79, 93
[2] Ἀρχιμ.
Προκοπίου Δενδρινοῦ, «Διδασκαλία Χριστιανική, ἤτοι Ἱερά Κατήχησις τῶν ὀρθῶν
Δογμάτων». Ἔκδ. Ἀθηνῶν 1841 σελ. 35
[3]
Βασιλείου ἀρχιεπισκόπου Σμύρνης «Ἐγκόλπιον Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ», Σμύρνη 1899
(σελ. 134).
[4]
Νικηφόρου Γλυκᾶ, Μητροπολίτου Μηθύμνης, «Λόγοι καί ὁμιλίαι», 1886 (σελ. 291).
[5] Ἱεροθέου
Μητροπούλου, ἀρχιεπ. Πατρῶν. «Ἡ Ἀληθής Θρησκεία» 1895 (σελ. 44, 347, 353
Δείτε και:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου