Όσιος Πορφύριος: "Δεν φεύγει το σκοτάδι με πόλεμο!"

 

«Μην πολεμάτε να διώξετε το σκοτάδι απ’ το δωμάτιο της ψυχής σας. Ανοίξτε μια τρυπίτσα, για να έλθει το φως, και το σκοτάδι θα φύγει. Το ίδιο ισχύει και για τα πάθη και τις αδυναμίες. Να μην τα πολεμάτε, αλλά να τα μεταμορφώνετε σε δυνάμεις, περιφρονώντας το κακό. Να καταγίνεσθε με τα τροπάρια, τους κανόνες, τη λατρεία του Θεού, τον θείο έρωτα. Όλα τ’ άγια βιβλία της Εκκλησίας, μας, η Παρακλητική, το Ωρολόγιο, το Ψαλτήρι, τα Μηναία περιέχουν λόγια άγια, ερωτικά προς τον Χριστό μας. Να τα διαβάζετε με χαρά και αγάπη και αγαλλίαση. Όταν δοθείτε σ’  αυτήν την προσπάθεια με λαχτάρα, η ψυχή σας θ’ αγιάζεται με τρόπο απαλό, μυστικό, χωρίς να το καταλαβαίνετε» (Οσίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Βίος και Λόγοι, Ι. Μ. Χρυσοπηγής, Χανιά, 2003, σελ. 283).

Μία απλή εμπειρική πραγματικότητα αναφέρει ο μεγάλος σύγχρονος άγιος και αγαπημένος Γέροντας Πορφύριος: Όταν θέλουμε να φύγουμε από το σκοτάδι, δεν προβαίνουμε σε…πολεμικές ενέργειες! Απλώς στρεφόμαστε προς το φως – αρκεί και μία… τρυπίτσα! Για να τονίσει έτσι ότι το ίδιο ισχύει και στην πνευματική ζωή. Τι δηλαδή; Ότι ζώντας σ’ έναν κόσμο που λόγω της αμαρτίας έχει χάσει την κοινωνία του με το φως που είναι ο Θεός και συνεπώς ζει μέσα στο πνευματικό σκοτάδι  – «ο Θεός είναι φως και δεν υπάρχει σ’ Αυτόν κανένα σκοτάδι» μάς λέει ο λόγος του Θεού – το μόνο που αρμόζει να κάνουμε οι άνθρωποι είναι να στραφούμε ακριβώς προς το φως, να στραφούμε δηλαδή προς τον Θεό.

Το κάνουμε όμως; Στρεφόμαστε προς το θεωρούμενο αυτονόητο, δηλαδή το φως του Χριστού και Θεού; Και δεν μιλάμε μόνο για τους εκτός της χριστιανικής πίστεως και της Εκκλησίας – εκείνοι έχουν αρκετά  δικαιολογητικά που τους κρατούν εκτός του φωτός του Χριστού.  Μιλάμε κυρίως για τους εντός, για εμάς τους ίδιους, που ο «συσχηματισμός» μας πολλές φορές με τον κόσμο είναι τόσο μεγάλος, ώστε δεν απέχουμε και πολύ από τη ζωή των αθέων. Γιατί; Διότι ο κόσμος με τη σαγήνη του μας έχει «ρουφήξει» στα γρανάζια του και η μετάνοια ως οδός Κυρίου φαντάζει ως... Έβερεστ στη ζωή μας. Δρόμος μας γίνεται το «φάγωμεν, πίωμεν, αύριον γάρ αποθνήσκομεν», συνεπώς η ημέρα μας είναι καλυμμένη από τα βαριά νέφη των παθών μας και «ο ασέληνος έρως της αμαρτίας» σαν την περίπτωση της πόρνης του Ευαγγελίου μάς έχει τυλίξει στα πέπλα του. Το κάνουμε λοιπόν;

Έρχονται στιγμές που το ποθούμε. Διότι συνεχίζει να λειτουργεί στο βάθος της καρδιάς μας, έστω και ως υποψία, η χάρη του αγίου βαπτίσματός μας. Και κυρίως: «τα οψώνια της αμαρτίας» που έρχονται ως κύματα τεράστια πάνω μας. Η θλίψη, η στενοχώρια, η μελαγχολία, οι εξάψεις οργής, η ταραχή που νιώθουμε, είναι αυτά που συχνά μάς κάνουν να οραματιζόμαστε το φως και να το θέλουμε στη ζωή μας. Κι είναι η ώρα της χάρης του Θεού που θα πρέπει να την αξιοποιούμε, γιατί από μία τέτοια ώρα φωτός μπορεί να σφραγιστεί ολόκληρη η ζωή μας. Την ώρα που θυμόμαστε Χριστό, να μην αφήνουμε την ευκαιρία. «Κύριε, σώσε με» κραύγασε ο Πέτρος τότε που καταποντιζόταν κι ο Κύριος τού άδραξε το χέρι και τον έσωσε.

Και πέραν αυτού: ο παραπάνω λόγος του αγίου Πορφυρίου ισχύει και για τους προχωρημένους θα λέγαμε και «τελείους» χριστιανούς, οι οποίοι σε κάποια ή κάποιες φάσεις της ζωής τους κάμπτονται στον πνευματικό τους αγώνα, χαλαρώνουν την έντασή τους, απογοητεύονται, πάνε να απελπιστούν – οι πειρασμοί του διαβόλου φαίνονται ότι παίρνουν το πάνω χέρι. Σ’ αυτές λοιπόν τις περιπτώσεις, τις δύσκολες στην πνευματική ζωή, χρειάζεται η υπενθύμιση του αγίου Γέροντα: «το σκοτάδι δεν το πολεμούμε. Στρεφόμαστε απλώς προς το φως». Ο ίδιος ο άγιος σε άλλο σημείο το εξηγεί: «Κάθε φορά που έβλεπα τον πειρασμό, δηλαδή το σκοτάδι, να πλησιάζει έκανα αυτό που κάνει ένα παιδί που νιώθει φόβο: στρέφεται προς τον πατέρα του και πέφτει στην αγκαλιά του». Το ίδιο σημειώνει με παρεμφερές παράδειγμα ο όσιος αββάς Ιωάννης ο Κολοβός: «Βλέποντας τον πειρασμό να με απειλεί σαν ένα άγριο ζώο που έρχεται κατεπάνω μου, σκαρφάλωνα στο δέντρο της προσευχής».

Το σκοτάδι όντως συχνά μας επισκέπτεται - ο διάβολος δεν σταματά να κάνει τη δουλειά του. Αλλά και τα πάθη μας δεν μας αφήνουν τόσο εύκολα, όσο βρισκόμαστε σ’ αυτόν τον κόσμο. Η λύση και η διέξοδος όμως είναι γνωστή και μπροστά μας: Η στροφή με αποφασιστική διάθεση και με ζέουσα καρδιά στον «μόνον δυνάμενον σώζειν», τον Κύριο Ιησού Χριστό. Και μόνον η μετατόπιση της προσοχής μας τις περισσότερες φορές στην εικόνα του Χριστού, της Παναγίας μας, των αγίων μας, όταν βρισκόμαστε σε μία δυσκολεμένη κατάσταση, ήδη έχει ξεκινήσει την υπέρβαση της δυσκολίας. Κι ακόμη πιο συγκεκριμένα, κατά τον όσιο: η μελέτη των βιβλίων της Εκκλησίας μας, η προσευχή μας με βάση τα ερωτικά λόγια προς τον Κύριο που περιέχουν αυτά -  μας σπρώχνουν προς το φως απαλά, χωρίς πιέσεις και άγχη! Το μόνο ζητούμενο: Να θέλουμε το φως περισσότερο από το σκοτάδι!

π. Γεώργιος Δορμπαράκης -Ακολουθείν