Μνήμη αγίου Νικολάου, Αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας του θαυματουργού

ΜΝΗΜΗ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΥΡΩΝ ΤΗΣ ΛΥΚΙΑΣ ΤΟΥ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ

Νικόλαος Δ.Θαλασσινός, Χειρουργός Θώρακος, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

Μέσα στην πληθώρα των προβληματισμών μας κατά την ανάμνηση του βίου του Αγίου Νικολάου, θυμηθήκαμε τη συμπεριφορά του Αγίου προς τον Άρειο ,κατά την Α΄Οικουμενική Σύνοδο. Υπάρχει ένα επεισόδιο ,που λίγοι το ξέρουν και λίγο έχει προβληθεί. Πολλοί ξέρουν για τις αποστομωτικές απαντήσεις του Αγίου Αθανασίου ή για το θαύμα με το κεραμίδι του Αγίου Σπυρίδωνος. Πόσοι όμως ξέρουν για το χαστούκι του Αγίου Νικολάου; Πότε έφθασε να τον ραπίσει; Όταν η φωνή του διαβόλου-ο Άρειος- είχε φθάσει στο σημείο να αποστομώσει τους περισσότερους Ιεράρχες. Όλους  αυτούς τους θεόπνευστους πατέρες. Τότε – λέγει ο Συναξαριστής- αυτή η εικόνα πραότητος, έδωσε ένα τόσο δυνατό χαστούκι στον Άρειο, που τον έριξε κάτω από την θέση του. Και τι εισέπραξε; Φυλάκιση. Και μάλιστα η απόφαση ήταν επιεικής και με σύμφωνη γνώμη όλων των μελών της Συνόδου, διότι υπό διαφορετικές συνθήκες ,θα έπρεπε να ακρωτηριασθεί, διότι ασέβησε εμπρός στον Βασιλέα. Σύμφωνα με τα ειωθότα έπρεπε να του κοπεί το χέρι. Αυτά επέτασσαν οι τότε ανθρώπινοι νόμοι.

Και όμως: Επειδή ο Θεός, είναι πάνω από τους ανθρώπινους νόμους, ως δημιουργός του παντός, έδωσε κατά τον πλέον αποστομωτικό τρόπο την απάντησή του. Μέσα στην φυλακή ,το ίδιο βράδυ, ο Αγιος Νικόλαος δέχθηκε δύο επισκέψεις. Του Ζωοδότου και της Κυρίας των Αγγέλων. Και έλαβε τα διάσημα της ομολογίας του : Το Θείο και Ιερό Ευαγγέλιο από τον Κύριο και το Αρχιερατικό Ωμοφόριο ,από την Παντάνασσα, σαν επιβράβευση της ομολογίας του . Και η εκκλησία καθόρισε κάθε Πέμπτη ,μόνος αυτός ,μέσα από το τόσο νέφος Αγίων και μαρτύρων ,να τιμάται μαζί με τους Αγίους Αποστόλους. Σε πολλές δε απεικονίσεις του φαίνονται δεξιά και αριστερά του ο Κύριος και η Θεοτόκος να του προσφέρουν τα βραβεία της ομολογίας του.

 «Πειθαρχείν δεί Θεώ μάλλον ή ανθρώποις».Δυστυχώς όμως, η πειθαρχία προς τον Θεό, δεν είναι κάτι που αποδέχονται πάντοτε οι άνθρωποι. «Αποσυναγώγους ποιήσουσιν υμάς.αλλ’έρχεται ώρα, ίνα πας ο αποκτείνας υμάς, δόξει λατρείαν προσφέρειν τω Θεώ». Ο Κύριος ,πρώτος Αυτός, προειδοποιεί ότι μέσα στη σύγχυση που απορρέει, όχι από την προσπάθεια που ίσως καταβάλλουν ορισμένοι για να συμμορφωθούν προς τις θείες εντολές, αλλά να δικαιολογήσουν τις πράξεις τους, προσαρμόζοντας σ’ αυτές τις θείες εντολές και εκμεταλλευόμενοι το σχήμα και την κατά χάριν δοθείσα εξουσία, είναι ικανοί να οδηγήσουν εκτός εκκλησίας πολλούς  πιστούς. Όμως ο Κύριος δεν γνωρίζει εμπόδια. Στον Ζωοδότη και την Πανάχραντη Μητέρα Του και Μητέρα όλων των χριστιανών,ούτε οι τοίχοι της φυλακής, ούτε οι ανθρώπινοι νόμοι, δημιουργούν εμπόδια. Και έρχεται και εδώ, αλλά πολύ περισσότερο στη μέλλουσα ζωή, να επιβραβεύσει αυτούς που πραγματικά αποδέχθηκαν με ειλικρίνεια την φιλία Του.

Ο Άγιος Νικόλαος δεν άφησε συγγράμματα. Δεν άφησε βιβλία, λόγους, υποθήκες. Άφησε κάτι πολύ πιο ουσιαστικό: ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ. Άφησε υπόδειγμα τρόπου ζωής, που κι αν ακόμα δεν γράφτηκε σε βιβλία, έφτασε ζωντανός στις μέρες μας, έτσι που έγινε αγαπητός-λατρευτός θα λέγαμε- όχι μόνο από τους Ορθοδόξους ,αλλά και από τους ετεροδόξους ( Santa Klauss) και από αυτούς ακόμη τους Τούρκους. Ήταν αφορισμένος «εκ κοιλίας μητρός».-πώς αλλιώς να δικαιολογήσει κανείς την οικειοθελή αποχή του από τον θηλασμό Τετάρτη και  Παρασκευή κατά την βρεφική  ηλικία;-αλλά έκανε κάτι πολύ ουσιαστικότερο. Δεν έμεινε στον τύπο ,μπήκε στην ουσία. Και η ουσία ήταν η προσφορά του στον συνάνθρωπο. Ο άνθρωπος δεν έχει ανάγκη από πνευματική και  μόνο υποστήριξη. Όσο ζεί σ’αυτόν τον κόσμο είναι δισυπόστατος. Έχει ανάγκη και από υλική υποστήριξη. Ο Άγιος δεν έμεινε σε θεωρίες. ‘Εκανε πράξη την ρήση του Κυρίου: «Ός αν ποιήση και διδάξη , ούτος μέγας κληθήσεται». Και  ο Άγιος Νικόλαος προτίμησε να γίνει φίλος του Χριστού, τηρώντας τα κριτήρια που τοποθετούν τους πιστούς στη δεξιά μερίδα. Αν θυμηθεί κανείς το μεγαλυνάριο του Αγίου « Ορφανών προστάτην σε και χηρών, πεινώντων τροφέα, πενομένων τε πλουτιστήν , αιχμαλώτων ρύστην πλεόντων τε σωτήρα, κεκτήμεθα παμμάκαρ ,σοφέ Νικόλαε», βλέπει ότι περιγράφεται εύγλωττα η προσφορά του Αγίου.

.Όλος  ο βίος του είναι γεμάτος από ανάλογες ενέργειες. Δεν υπάρχει πουθενά ο στείρος λόγος, χωρίς το εύγλωττο παράδειγμα. Μια τέτοια θυσία, μια ζωή γεμάτη προσφορά, είναι πράγματι θαυμαστός φάρος , για να μας οδηγεί και να τον ακολουθούμε. Όταν γεμίζει με ειλικρινή προσφορά, η αμαρτία (παρ’όλο ότι ο διάβολος είναι παμπόνηρος), δεν βρίσκει θέση Ο Άγιος ασχολήθηκε με την ουσία. Όχι με τον τύπο, που ορισμένοι προσπαθούν να προβάλλουν και να επιβάλλουν. Ο Κύριος με βάση το ευαγγέλιο της μελλούσης κρίσεως, θα μας κρίνει με εκείνα που μπορούσαμε να κάνουμε προς τον πλησίον μας και δεν τα κάναμε. Θεωρεί δεδομένο, ότι λόγω της αδαμιαίας φύσεως μας, ότι στην πορεία μας θα πέσουμε. Κρίνει όμως με βάση την ειλικρινή προσπάθεια για μετάνοια και βελτίωση. Όχι . Δεν πρέπει να υποτασσόμεθα σε εκείνους που διυλίζουν τον κώνωπα και καταπίνουν την κάμηλο. « Και ταύτα δει ποιήσαι  ,κακείνα μη αφιέναι». Δυστυχώς η εκκλησία και στις μέρες μας βρύθει Αρείων. Που μπορεί να μην αμφισβητούν άμεσα την Θεότητα του Κυρίου, έχουν αναγάγει όμως την διακονία σε νομή εξουσίας.

Κάτι που επίσης δεν έχει τονισθεί είναι η σχέση και η τιμή του Αγίου με τους Αγίους Τόπους.  Το σημείο της αποτύπωσης των ορατών ιχνών του Κυρίου επί γης, σημαδεύει για πάντα τις καρδιές των ανθρώπων που προσέρχονται στα Πανάγια προσκυνήματα με ειλικρινή διάθεση να βιώσουν τα άρρητα ρήματα της Αγίας Γραφής

 Το παράδειγμα του Αγίου Νικολάου ας μας κατευθύνει. Ένας άγιος ,που σκύβει με τόση συμπάθεια πάνω στα ανθρώπινα και κοινωνικά προβλήματα της εποχής του «ως χάριν ειληφώς παρά Κυρίου», είναι αδύνατο να μην ακούσει τις ικεσίες και να μη μεσιτεύσει προς τον Κύριο, αν αυτές οι ικεσίες, βγαίνουν από καρδιές γεμάτες ειλικρίνεια, που με πόθο αναζητούν την αλήθεια και τον Σωτήρα.

Δείτε σχετικά και -O Άγιος Νικόλαος και το χαστούκι στον Άρειο