«Αν φύγει ο Δημήτριος, πολύ περισσότερο θα πρέπει να φύγει ο Πατριάρχης»

«Ο «ψυχρός πόλεμος» που ο Οικουμενικός Πατριάρχης διεξάγει εναντίον του Αρχιεπισκόπου Δημητρίου, για να τον εξαναγκάσει, έχει μετατραπεί σε μία επίθεση που μπορεί να τελειώσει και με τα δύο μέρη θανάσιμα τραυματισμένα και την Εκκλησία ως παράπλευρη ζημιά.

Η εκστρατεία εναντίον του αρχιεπισκόπου βασίζεται σε δύο κύριους λόγους: κακή διαχείριση των πόρων για την εκκλησία του Αγίου Νικολάου (γνωστός και ως Ορθόδοξη Disneyland) στο Ground Zero και την προχωρημένη ηλικία του αρχιεπισκόπου, που υποτίθεται ότι τον καθιστά ανίκανο να εκπληρώνει τα καθήκοντά του.

Χωρίς να εισχωρούμε στις λεπτομέρειες της υπόθεσης, δεν μπορεί κανείς παρά να συνειδητοποιήσει ότι οι ίδιοι λόγοι, ακολουθώντας την ίδια λογική, θα μπορούσαν να εφαρμοστούν στον οικουμενικό Πατριάρχη!

Η Εκκλησία μας στην Αμερική δεν είναι αυτοκέφαλη η ανεξάρτητη (στην πραγματικότητα το καθεστώς της είναι εντελώς μη κανονικό και μη ορθόδοξο). Όλοι οι ιεράρχες, συμπεριλαμβανομένου του αρχιεπισκόπου, έχουν μόνο τον τίτλο, η τελική εξουσία παραμένει στην Κωνσταντινούπολη. Τώρα, αυτό είναι σαν μία «Ρομφαία», το βιβλικό δίκοπο σπαθί, γιατί αν όλη η εξουσιαστική αρχή είναι δική σου, το ίδιο συμβαίνει και με την ευθύνη και την λογοδοσία! Επομένως, είναι δίκαιο αυτοί που ζητούν επίμονα από τον Αρχιεπίσκοπο να παραιτηθεί θα έπρεπε να ζητήσουν από τον Πατριάρχη να παραιτηθεί επίσης! Είναι ο προϊστάμενος και είναι απόλυτα υπεύθυνος για το εικαζόμενο χάος εδώ. Και ο αρχιεπίσκοπος ήταν δική του επιλογή, όχι δική μας!
Για να μην αναφέρουμε το μεγάλο σκάνδαλο εδώ, που δεν είναι τόσο η κακοδιαχείριση των κεφαλαίων, αλλά ο προϋπολογισμός για τον Άγιο Νικόλαο που ξεκίνησε από τους βαθμούς Κελσίου και από τότε έχει μεταφερθεί σε βαθμούς Φαρενάιτ! Επιτρέψτε μου να είμαι σαφής, δεν λέω ότι τα κεφάλαια έχουν υπεξαιρεθεί (αν και γεννιέται μεγάλη υποψία, γιατί υπάρχει… Ground Zero λογοδοσία), αλλά σίγουρα υπήρξε σπατάλη χρημάτων εδώ και εκεί: δεν χρειάζεται μία μεγαλοφυία, για να το δει αυτό!

Αλλά εξετράπην … Το δεύτερο κύριο σημείο επίθεσης του πολέμου εναντίον του αρχιεπισκόπου είναι η προχωρημένη ηλικία του, η οποία υποτίθεται ότι δεν του επιτρέπει να αντιμετωπίσει τις απαιτήσεις του γραφείου του. Αυτό, βέβαια, δεν συμβαίνει, καθώς ο Δημήτριος στα 90 του τρέχει σαν άλογο και μπορεί να σας απαγγείλει με βεβαιότητα τη Βίβλο και όλες τις ιερές γραφές, αν διαπράξετε το λάθος να τον δοκιμάσετε. Το μυστικό του, εκτός από την προσευχή, είναι ότι τρώει πολύ λίγο, «σαν σπουργίτι», όπως λένε εκείνοι που τον ξέρουν, και δεν του αρέσει το ποτό (σε αντίθεση με τον προκάτοχό του). Αλλά για χάρη της συζήτησής μας δείξτε εμπιστοσύνη στο ακόλουθο επιχείρημα. Όλοι γνωρίζουμε ότι ο Πατριάρχης είναι άρρωστος. Είναι πολύ ατυχές και λυπηρό, αλλά είναι γεγονός. Με την ίδια λογική λοιπόν, δεν πρέπει να ζητήσουμε από τον Πατριάρχη να παραιτηθεί και να δώσει τη θέση του σε ένα νεότερο και υγιέστερο ιεράρχη, ο οποίος θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει αποτελεσματικότερα τις απαιτήσεις του γραφείου;

Φυσικά η απάντηση και στις δύο περιπτώσεις πρέπει να είναι και είναι ΟΧΙ! Η Εκκλησία δεν είναι εταιρεία και οι επίσκοποι δεν είναι διευθύνοντες σύμβουλοι που μπορούν να έρχονται και να πάνε σύμφωνα με τις άμεσες ανάγκες και την δημοτικότητα. Εκείνοι που ελαφρά την καρδία και ανεύθυνα χρησιμοποιούν αυτά τα επιχειρήματα παίζουν με τη φωτιά! Επιπλέον, στην Εκκλησία μας η απόλυση του Αρχιεπισκόπου τείνει να γίνει… παράδοση. Χρειάζεται να υπενθυμίσω ότι ο αείμνηστος Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος κλήθηκε αδικαιολόγητα να παραιτηθεί, πριν από την ώρα του (αφού διερεύνησε τη δυνατότητα αυτοκεφαλίας και ένωσης των Ορθοδόξων Εκκλησιών στην Αμερική); Στη συνέχεια, ο διάδοχός του, ο Αρχιεπίσκοπος Σπυρίδων (δικαίως) απομακρύνθηκε. Δεν νομίζετε ότι πάει πάρα πολύ αν ο Δημήτριος έχει την ίδια μοίρα; Και αν υποθέσουμε ότι ο Πατριάρχης έχει δίκιο στην προσ­πάθειά του να τον απομακρύνει, τι πρέπει να κάνει αυτός (ο Βαρθολομαίος), αφού έχει αποτύχει σε τόσο κρίσιμη επιλογή του δύο φορές;

Επιστρέφοντας στα φερόμενα κακοδιατηρημένα κονδύλια του Αγίου Νικολάου: υπήρξε τόση πολλή παραπληροφόρηση και ψεύτικα νέα γύρω από το γεγονός… Ως αποτέλεσμα, λείπει μία σαφής εικόνα του προβλήματος και των πραγματικών του διαστάσεων. Ωστόσο, ο Αρχιεπίσκοπος, αν και με αργό ρυθμό, έκανε το σωστό και όρισε τον Μιχαήλ Ψαρό στο ηράκλειο  κα­θη­κον όχι μόνο να ανακαλύψει ποιό είναι το πρόβλημα, αλλά και να δημιουργήσει μία δομή που θα βασίζεται σε κάποιους βασικούς ελέγχους και ισορροπίες. Χρησιμοποιήθηκε ένας ανεξάρτητος ελεγκτής και τοποθετήθηκαν ορισμένοι μηχανισμοί, για να μη συμβεί στο μέλλον η ίδια κατάσταση.
Λάβετε υπόψη ότι ο αρχιεπίσκοπος βρήκε ένα χάος, όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του και το κύριο καθήκον του, που του δόθηκε από τον Πατριάρχη, ήταν να ειρηνεύσει και να μην ανοίξει νέα μέτωπα.

Ως εκ τούτου, δεν έδωσε μεγάλη προσοχή στη δομή της Αρχιεπισκοπής, η οποία ακόμα και κατά τον καιρό του Αρχιεπισκόπου Ιακώβου είχε αρχίσει να μοιάζει με τον ελληνικό δημόσιο τομέα. Δεν απαλλάσσω τον Αρχιεπίσκοπο Δημήτριο, αλλά πρέπει να κρίνετε την ηγεσία του μέσα  στις  συγκεκριμένες  συν­θήκες – όπως όλοι οι άλλοι, συμπεριλαμβανομένου του Πατριάρχη. Επειδή αν η Αρχιεπισκοπή στην Αμερική είναι προβληματική, το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι… οικουμενικά προβληματικό.

Και όπως λέει η παροιμία «ακολούθα τα χρήματα», κάθε χρόνο οι ενορίες στέλνουν εκατοντάδες χιλιάδες δολλάρια στην Κωνσταντινούπολη. Προσθέστε εκεί­να τα εκατομμύρια που με επιμονή και με την πίστη ο πατέρας Αλέξανδρος συλλέγει από ιδιωτικούς δωρητές σε όλες τις ΗΠΑ. Μήπως το Πατριαρχείο εξέδωσε ποτέ λογαριασμό για το που και πως δαπανώνται αυτά τα χρήματα, όπως θα έπρεπε; Η λογοδοσία και η διαφάνεια πρέπει να είναι διεξοδικές και όχι μόνο για τον Άγιο Νικόλαο. Μιλάμε για τα χρήματα των ανθρώπων και κάθε δεκάρα θα πρέπει να υπολογίζεται!

Πέρα από τα χρήματα, ωστόσο, τα προβλήματα της Μητέρας Εκκλησίας στην Κωνσταντινούπολη είναι υπαρξιακού χαρακτήρα. Το Πατριαρχείο δεν λειτουργεί ως ανεξάρτητη οντότητα, σε μία ελεύθερη χώρα. Αντ’ αυτού, το νομικό του καθεστώς είναι ως ένα τοπικό τουρκικό θρησκευτικό ίδρυμα, στο πλαίσιο του τουρκικού Υπουργείου Θρησκευμάτων. Ο Πατριάρχης και οι ιεράρχες του έχουν να κάνουν με ένα καθεστώς που δεν σκέφτεται δύο φορές, όταν χειραγωγεί τους μουσουλμάνους ηγέτες και τον πληθυσμό, δεν έχει καμία αναστολή να συμπιέζει και να βασανίζει, να προσπορίζεται οφέλη από την Ορθόδοξη Εκκλησία. Επιπλέον, η Τουρκία χρησιμοποιεί το Πατριαρχείο, για να προωθήσει την εικόνα της ως κοινωνία θρησκευτικής ανεκτικότητας, ενώ μετά βίας είναι! Ακόμη και για μικρές άδειες για την επισκευή εκκλησιών, οι τοπικοί επίσκοποι πρέπει να δωροδοκούν τις αρχές (συνήθως δίδοντας στους υπεύθυνους υπαλλήλους Rolex ρολόγια).

Ως να μην ήταν τα εμπόδια του τουρκικού κράτους αρκετά, το Πατριαρχείο δεν λειτουργεί ως σύγχρονος και ανοιχτός θεσμός, αλλά ως ερμητική αδελφότητα που φοβάται τα πάντα και τους πάντες, ως αποτέλεσμα αιώνων ύπαρξης κάτω από τον οθωμανικό και τώρα τον νέο-οθωμανικό ζυγό. Μέχρι πριν από μερικά χρόνια, το Πατριαρχείο είχε μόνο μία συσκευή φαξ, την οποία ένας μητροπολίτης φύλαγε κλεισμένη στο γραφείο του! Ως οι υπόλοιποι Μητροπολίτες να μη μπορού­σαν να καλέσουν η να στείλουν έγγραφα στον Καλμούκο από το ιδιωτικό μέρος τους…

Για όλους αυτούς τους λόγους και πολλά άλλα, έχει γίνει περισσότερο από προφανές ότι η Εκκλησία μας στις ΗΠΑ δεν μπορούσε και δεν έπρεπε να βρίσκεται στο παρόν καθεστώς υπό την άμεση εξουσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Η αυτοκεφαλία έχει προταθεί ξανά και ξανά, πιο πρόσφατα από τον Στάθη Βαλιώτη, ο οποίος εκτός από επιχειρηματίας, είναι απόφοιτος ελληνικής θεολογικής σχολής. Δύσκολα μπορείς να τον ονομάσεις επομένως… αιρετικό! Τα επιχειρήματα είναι εξόχως υπέρ. Όταν ο Πατριάρχης σκοπεύει (δικαίως) να ανακηρύξει την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας αυτόνομη, όπως έκανε πριν από χρόνια με την Εκκλησία της Εσθονίας, δεν έχει νόημα να αρνηθεί το ίδιο δικαίωμα στην Εκκλησία της Αμερικής η στην Αυστραλία κ.λπ. Οι προπάτορές μας πολέμησαν γενναία, για να απαλλαγούμε από τον οθωμανικό ζυγό, γιατί να είμαστε αναγκασμένοι να ζούμε κάτω από αυτόν ως Αμερικανοί πολίτες;

Η αυτοκεφαλία όμως δεν είναι η μοναδική δυνατότητα δράσης και κατά την ταπεινή μου γνώμη δεν είναι το ιδανικό στην περίπτωση αυτή. Θα προέκρινα την αυτονομία, όπως η Εκκλησία της Εσθονίας, η οποία βρίσκεται κάτω από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αλλά έχει τη δική της σύνοδο και λαμβάνει τις αποφάσεις της ανεξάρτητα.

Αυτή είναι μία φόρμουλα που μπορεί να τύχει επεξεργασίας και να προσαρμοστεί έτσι ώστε η Εκκλησία μας να αποκτήσει την ελευθερία που χρειάζεται, χωρίς ταυτόχρονα να αποξενώνεται από τη Μητέρα Εκκλησία και να μπορεί να συνεχίσει να υποστηρίζει και να αναζητά καθοδήγηση. Το όφελος από μία τέτοια εξέλιξη θα είναι αμοιβαίο, διότι εάν οι Τούρκοι αντιληφθούν ότι το Πατριαρχείο δεν έχει κυριαρχική εξουσία πάνω στην αμερικανική Εκκλησία, τελικά θα το αφήσουν ήσυχο η θα είναι λιγότερο ενοχλητικοί.

Όσον αφορά τον Αρχιεπίσκοπο Δημήτριο, αντί να εξαναγκαστεί, πρέπει να προσεγγιστεί και να τον συμβουλεύσουν με σεβασμό, προκειμένου να καταλήξει σε συμφωνία ως προς την ώρα της πρόθυμης αναχώρησής του. Δεν θα θέλαμε να πεθάνει στη δουλειά!

Και πρέπει να αποτελέσει μέρος της διαδικασίας επιλογής και προετοιμασίας του διαδόχου του. Θα οδηγήσει σίγουρα σε μία άλλη καταστροφή σαν το Σπυρίδωνα, αν οριστεί ένας νεαρός αρχιεπίσκοπος από το πουθενά και του ζητήσουν να περάσει από αυτό το τεχνητό χάος. Και είναι άδικο να βγάλουμε τον Δημήτριο ως υπεύθυνο για μία κρίση που εκτονώθηκε. Τουλάχιστον δώστε σε αυτόν και την ομάδα του την ευκαιρία να καθαρίσει τα του οίκου του και στη συνέχεια να φύγει εν ειρήνη! Γιατί να τον εξευτελίσει; Τι λέει αυτό για τη Μητέρα Εκκλησία, όταν μεταχειρίζεται έτσι έναν από τους ιεράρχες της;…

Υ.Γ. Για λόγους πλήρους αποκάλυψης, το περιοδικό NEO είχε μόνο τέσσερις (4) διαφημίσεις πλήρους σελίδας από την Αρχιεπισκοπή στην 13χρονη ιστορία του. Για το λόγο αυτό λάβαμε 1.000 δολλάρια και εξακολουθούν να μας οφείλουν τις δύο τελευταί­ες διαφημίσεις, μετά από ενάμιση χρόνο… Επίσης, δεν έχω καμία σχέση με τον Αρχιεπίσκοπο Δημήτριο. Δεν συναντιέμαι μαζί του για τσάι η για πνευματική καθοδήγηση…».

Πηγή: Ιστοσελίς neomagazine.com, 22.06.2018.

Σημ.: Μετάφρασις του  «ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΤΥΠΟΥ»