Κυριακή Α΄ Λουκά - «Ο κόπος της εργασίας»

«Ο ΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ»

«Ἐπιστάτα, δι' ὅλης νυκτὸς κοπιάσαντες οὐδὲν ἐλάβομεν·»
 (Λουκᾶ ε΄ 5)

Μέσα στήν πρόταση αὐτή ἀδελφοί μου, ἐκφράζεται ἡ ἀπογοήτευση ἑνός ἀνθρώπου γιά τούς ἀνύπαρκτους καρπούς τῆς ἐργασίας του. Ὁ Κύρίος μας πλησιάζει τέσσερες ψαράδες στήν παραλία τῆς λίμνης τῆς Γαλιλαίας. Κάθισε στό πλοῖο τους πρωΐ -πρωΐ καί ἄρχισε νά διδάσκει τούς συγκεντρωμένους. Κάποια στιγμή στρέφεται στόν Πέτρο καί τόν στέλνει νά ρίξει τό δίχτυ στήν θάλασσα. Ἐκεῖνος ἀπογοητευμένος τοῦ ἀπαντᾶ ὅτι, ὅλη τήν νύκτα ἐκοπιάσαμεν καί δέν πήραμε τίποτα, ἀφοῦ ὅμως τό ζητᾶς θά ρίξω τό δίχτυ.

Τό περιστατικό αὐτό θά μᾶς δώσει τήν ἀφορμή νά μιλήσουμε σήμερα γιά τήν ἐργασία καί τό κόπο της. Αὐτό πού συνέβει στόν Πέτρο συμβαίνει συχνά στούς ἀνθρώπους πού ἐργάζονται τήν γῆ. Ἐργάζονται καί ἡ ἐργασία δέν ἀποδίδει ἤ ἀποδίδει ἐλάχιστα. Γι’ αὐτό τό θέμα κάτι ἔχει νά μᾶς ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ.

1. Ἠ ἐντολή τοῦ Δημιουργοῦ.

Οἱ ἄνθρωποι ἔχουν μία προκατάληψη ἔναντι τῆς ἐργασίας. Νομίζουν ὅτι ἡ ἐργασία προέρχεται ἀπό ἁμαρτία. Ἡ ἀλήθεια ὅμως καί τό σωστό τοποθετοῦν τό θέμα τῆς ἐργασίας διαφορετικά. Ἡ ἐργασία εἶναι ἐντολή τοῦ Δημιουργοῦ, πού δόθηκε πρίν ἀπό τήν πτώση. Διαβάζουμε στήν Γένεση «Ἔλαβεν Κύριος ὀ Θεός ἡμῶν τόν ἄνθρωπον …καί ἔθετο αὐτόν ἐν τῷ παραδείσῳ τῆς τρυφῆς, ἐργάζεσθαι αὐτόν καί φυλάσσειν» (Γεν. β΄ 15).

Ἡ παραστατική παρουσίαση τῆς Δημιουργίας σέ ἕξι ἡμέρες ὑπογραμμίζει, ὅτι ἡ ἐργασία τοῦ ἀνθρώπου ἀνταποκρίνεται στό θεῖο θέλημα καί τήν παρουσιάζει σάν ἀνταύγεια τῆς δράσης τοῦ Δημιουργοῦ. Ἡ διήγηση τῆς δημιουργίας τοῦ σύμπαντος κόσμου μᾶς τονίζει, ὅτι ὁ Θεός δημιουργώντας τόν ἄνθρωπο κατ’ εἰκόνα του θέλησε νά τόν προσεταιρισθεῖ στό σχέδιό του καί ὅτι ἀφοῦ ἐδημιούργησε τό σύμπαν τό ἐμπιστεύθηκε στά χέρια τοῦ ἀνθρώπου μαζί μέ τήν ἐξουσία νά κατοικήσει στήν γῆ καί νά τήν ὑποτάξει.

Ὅσοι λοιπόν ἐργάζονται, ἔστω κι ἄν ὅλοι δέν διακρίνονται γιά τήν μόρφωσή τους ἤ γιά τήν κρίση τους, ὅλοι ὡστόσο, ὁ καθένας μέ τήν ἐργασία του ἤ τήν τέχνη του «στηρίζουν» τήν θεία δημιουργία. Ἔτσι ἡ ἐργασία τοῦ ἀνθρώπου συντελεῖ στήν ἄνθηση τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ καί εἶναι ἐκπλήρωση τῆς θελήσεώς του.

2. Ὁ καρπός τῆς ἐργασίας.

Διαπιστώσαμε προηγουμένως ὅτι ἡ ἐργασία εἶναι θεμελιώδες δεδομένο γιά τόν ἄνθρωπο. Ἡ ἐργασία γιά τόν πεπτωκότα ἄνθρωπο θίγεται ἄμεσα καί βαθειά ἀπό τήν ἁμαρτία. Μετά τήν πτώση ἡ ἐργασία γίνεται κοπιώδης -ἐπίπονη-πολλές φορές ἀναποτελεσματική, ὅπως στήν περίπτωση τοῦ Πέτρου τῆς σημερινῆς εὐαγγελικῆς διηγήσεως. Ὁ καθημερινός κόπος τοῦ ἀνθρώπου δέν εἶναι κατάρα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά ἄσκηση τῆς ἐξουσίας τοῦ ἀνθρώπου, ἄσκηση τῆς ἰσχύος τοῦ δικαιώματος τοῦ ἀνθρώπου πού ἔχει ἀπό τόν Θεό νά ὑποτάξει τήν γῆ. Ἡ «ἐπικατάρατος γῆ» ἀντιστέκεται στήν ἐξουσία τοῦ ἀνθρώπου καί πρέπει νά δαμαστεῖ.

Αὐτό πού ὁ ἄνθρωπος θά τό ἔκανε μέ εὐκολία καί θά χαιρόταν τούς γλυκεῖς καρπούς τῆς θείας ἐντολῆς καί ἐξουσίας, τώρα εἶναι ὑποχρεωμένος νά τό κάνει μέ κόπο καί πόνο. Ἡ ἐργασία πού γίνεται ὀδυνηρά, συχνά ἄγονη, εἶναι ἕνας ἀπό τούς χώρους, ὅπου ἡ ἁμαρτία ξεδιπλώνει εὑρύτατα τήν δύναμή της. Αὐθαιρεσία, βία, ἀδικία, ἁρπακτικότητα καθιστοῦν σταθερά τήν ἐργασία ὄχι μόνο βάρος δυσβάστακτο, ἀλλά καί περιοχή μίσους καί διακρίσεων.

Στήν ἁγία Γραφή ἀναφέρονται ἁπτά παραδείγματα ἀπό τά ὁποία διαπιστώνεται ὅτι ἡ κατάσταση δέν ἔχει ἀλλάξει καί πολύ. Νά μερικά : Ἐργάτες ἀπογοητευμένοι ἀπό τό μισθό τους, χωρικοί γδαρμένοι ἀπό τούς φόρους, πληθυσμοί ὑποταγμένοι στήν ἀναγκαστική ἐργασία ἀπό τόν ἄρχοντα, δοῦλοι καταδικασμένοι στήν ἐργασία καί στά χτυπήματα. Ἄς ἐξετάσουμε τίς αἰτίες αὐτές πού προκαλοῦν αὐτά τά ἀποτρόπαια περιστατικά. Θά δοῦμε ὅτι δέν ὑπάρχει ἀνθρώπινο σφάλμα, δέν φταίει ἐκεῖνος πού ἀδικεῖται καί καταπιέζεται. Συμβαίνουν ὅλα αὐτά καί εἶναι ὁ συνήθης κόσμος τῆς ἐργασίας στό ἀνθρώπινο γένος. Δείχνουν τήν δύναμη τῆς ἁμαρτίας καί τίς συνέπειες μιᾶς ζωῆς ἀνυπότακτης στό Θεό.

3. Ἐπί τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Στήν σημερινή διήγηση ὅμως ὑπάρχει καί μία Τρίτη διάσταση τῆς ἐργασίας. Ὁ Πέτρος στέλνεται νά ἐργασθεῖ. Ρίχνει τό δίχτυ στό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί γεύεται τούς πλούσιους καρπούς μιᾶς εὐλογίας.

Μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό ἀλλάζουν τά δεδομένα. Ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά ἐμπιστεύεται τόν Ἰησοῦ Χριστό στήν ἐργασία του καί νά εὐλογεῖται. Αὐτό πού μόνος δέν μπορεῖ νά ἐπιτύχει, νά ὑποτάξει τήν γῆ γιά νά παραγάγει τό ἐπιτυγχάνει μέ τήν θεία δύναμη.

Πόσοι ὅμως ἀπό ἐμᾶς ἐμπιστευόμαστε τόν Χριστό; Πόσοι ζητᾶμε τήν εὐλογία του; Πόσοι σεβόμαστε τίς ἐντολές του γιά νά μήν ἀδικοῦμε γιά νά μήν ἁμαρτάνουμε; Γιά νά μήν εἶναι «ἐπικατάρατος ἡ γῆ ἐν τοῖς ἔργοις μας;».

Ἀδελφοί μου

Ἡ ἐργασία στό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι εὐλογημένη καί ἀποτελεσματική. Γιά τήν ἄγονη ἐργασία εὐθύνεται ἡ ἁμαρτία, ἡ ἀδικία ἡ πλεονεξία, ἡ βία. Ὁ Χριστιανός πρέπει νά ἐργάζεται σεβόμενος τόν θεῖο νόμο καί ἡ ἐργασία του θά ἔχει τήν θεία εὐλογία καί σιγουριά.

Αρχιμ. Καλλίνικος Νικολάου, Ι. Μ . Καισαριανής