Πρωτοπρ. Βασίλειος Α. Γεωργόπουλος, Σαχάτζα Γιόγκα. Μία διεθνής γκουρουϊστική κίνησις.

Σαχάτζα Γιόγκα. Μία διεθνής γκουρουϊστική κίνησις.

Τοῦ Πρωτ. Βασιλείου Ἀ. Γεωργοπούλου, Λέκτωρος Θεολογικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ

Μέ ἀφορμή ἀφ᾽ ἑνός μέν τό γεγονός τοῦ θανάτου τῆς ἱδρύτριας τῆς ἐν λόγῳ γκουρουϊστικῆς κίνησης, τῆς Shri Mataji Nirmala Devi, κατά τό πρόσφατο παρελθόν στίς 25– 2–2011, ἀφ᾽ ἑτέρου δέ τό ὅτι ἡ ἐν λόγῳ κίνηση δραστηριοποιεῖται καί στήν Ἑλλάδα θεωροῦμε χρήσιμο νά ἀναφερθοῦμε στήν ἐν λόγῳ γκουρουϊστική κίνηση γιά τήν ἐνη- μέρωση τοῦ ὀρθοδόξου πληρώματος.

Ἡ Σαχάτζα Γιόγκα εἶναι γκουρουϊστική κίνηση θεμελιωμένη πάνω στήν ταντρική Κουνταλίνη γιόγκα. Ἡ ἐν λόγῳ γκουρουϊστική κίνηση καί πρακτική εἶναι στενά συνδεδεμένη καὶ γνωστή κυρίως μέ τήν Γκουρού Nirmala Srivastava ἤ Shri Mataji Nirmala Devi, ὅπως εἶναι διεθνῶς γνωστή.

1. Ἡ Γκουρού τῆς κίνησης 

 Ἡ Shri Mataji Nirmala Devi γεννήθηκε στίς 21–3–1923 στό Chindrara τῆς Ἰνδίας καί πέθανε στίς 25–2– 2011 στήν Ἰταλία. Συσχετίστηκε ἀρχικά μέ χριστιανικό προτεσταντικό περιβάλλον.

Ἀργότερα ἡ ἴδια ἐγκαταβίωσε στό ἄσραμ τοῦ Γκάντι. Σπούδασε ἰατρική καί ψυχολογία καί μέ τό σύζυγό της, ἀργότερα, πού ἦταν διοικητικό στέλεχος τοῦ Ο.Η.Ε, συσχετίστηκαν γιά ἱκανό χρονικό διάστημα μέ τήν γκουρουϊστική κίνηση τοῦ Οsho Rajneesh (1931–1990). Ἵδρυσε τή δική της γκουρουϊστική κίνηση μέ τήν ὀνομασία «Σαχάτζα γιόγκα» καί ἐμφανίστηκε δημοσίως τό 19701.

2. Ἡ τεχνική διαλογισμοῦ τῆς κίνησης  

 Ἡ τεχνική διαλογισμοῦ τῆς Σαχάτζα γιόγκα στοχεύει, σύμφωνα μέ τή διδαχή τῆς κίνησης, νά καθαρίσει τά ἐνεργειακά κέντρα τοῦ σώματος, τά γνωστά ὡς "τσάκρας" στόν Ἰνδουισμό, γιά νά ἐπιτύχει μιά ἐσωτερική μεταμόρφωση.

Ὁ καθαρισμός τῶν ἐνεργειακῶν κέντρων κατά τή διδασκαλία τῆς κίνησης εἶναι ἀναγκαῖος, γιά νά ἐπιτευχθεῖ ἡ ἐσωτερική μεταμόρφωση, πού καθιστᾶ τόν διαλογιζόμενο «ἕτοιμο νά νιώσει τήν πανταχοῦ παροῦσα θεϊκή ἐνέργεια σάν μιά δροσερή αὔρα, ὅπως περιγράφεται στίς θρησκεῖες καί τίς γραφές τοῦ κόσμου»2.

3. Ἡ συγκρητιστική παράμετρος

Αὐτό πού πρέπει νά ἐπισημανθεῖ ὅλως ἰδιαιτέρως στήν ἐν λόγῳ γκουρουϊστική κίνηση, εἶναι ἡ μείξη καί ἡ χρήση χριστιανικῶν ὅρων μέ ἰνδουιστική νοηματοδότηση, χωρίς ἐπίσης, νά ἀπουσιάζει μιά εὐρύτερη συγκρητιστική στόχευση3.

Σέ ἑλληνικό ἔντυπο τῆς ὀργάνωσης ἀναφέρεται χαρακτηριστικά: «Προκειμένου νά γνωρίσουμε αὐτή τήν ἀλήθεια πολλοί προφῆτες καί διδάσκαλοι στάλθηκαν κατά καιρούς ἀπό τό Θεό, γιά νά μᾶς τήν φανερώσουν.

Οἱ βασικοί δάσκαλοι ἤ Πρωταρχικοί Διδάσκαλοι εἶναι οἱ: Ἀβραάμ, Μωυσῆς, Σωκράτης, Λάου–Τσού, Κονφούκιος, Τζάνακα, Ζαρατούστρας, Μωάμεθ, Νάνακα, Σάι Μπάμπα τοῦ Σιντρί»4.

Ἡ γκουρού τῆς κίνησης Shri Mataji Nirmala Devi ταύτιζε τήν ἐνέργεια τῆς "Κουνταλίνη", πού τή θεωροῦσε θεία δύναμη μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα5. Ἐπίσης, σύμφωνα μέ τήν ἴδια γκουρού ὁ Θεός ἦταν παρών ὡς Πατέρας τήν ἐποχή τοῦ Κρίσνα, ὡς Υἱός στό Χριστό καί ὡς Ἅγιο Πνεῦμα σήμερα μέσῳ τῆς Nirmala Devi6.(!)

Σέ ἑλληνικό ἔντυπο τῆς ἐν λόγῳ γκουρουιστικῆς κίνησης ἀναφέρεται, ὅτι ἡ Shri Mataji Nirmala Devi «ἐπαναλαμβάνει ἁπλᾶ τίς θέσεις τοῦ Σωκράτη καί τοῦ Χριστοῦ7» σχετικά μέ τήν εὕρεση τῆς ἀλήθειας, πού κατά τήν κίνηση εἶναι γραμμένη μέσα μας.

Κατά τήν Σαχάτζα Γιόγκα ἡ γκουρού Nirmala Devi ἐπαναφέρει τή δυνατότητα νά βρεῖ ἡ ἀνθρωπότητα μέσῳ αὐτῆς τήν ἀλήθεια. Σέ συνέντευξή της ἡ Shri Mataji Nirmala Devi στήν ἐφημερίδα Ἐλευθεροτυπία 27–5–1989 ἀναφέρει: "Πιστεύω ὅτι γεννήθηκα μέ τό χάρισμα τῆς ἐσωτερικῆς γνώσης, μέ προορισμό νά τό μεταδώσω".

Γιά τήν κίνηση Σαχάτζα Γιόγκα ὅ,τι λέγει ἡ Καινή Διαθήκη σχετικά μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα κατανοεῖται ὡς ἀναφορά στήν Κουνταλίνι καί στή Shri Mataji Nirmala Devi. Ἡ ἀφύπνιση τῆς Κουνταλίνι κατά τήν κίνηση ἐπιτυγχάνεται μέσῳ τῆς γκουροῦ καί γίνεται αἰσθητή μέσῳ «δροσερῶν δονήσεων»8.

4. Ἡ σχέση τῆς Σαχάτζα γιόγκα καί τῆς “Νέας Ἐποχῆς” 

Σέ ἑλληνικό διαφημιστικό φυλλάδιο τῆς κίνησης ἡ Σαχάτζα Γιόγκα συσχετίζεται μέ τή "Νέα Ἐποχή" ὡς ἔκφρασή της καί τρόπος προώθησης τῶν στόχων της. Ἀναφέρεται χαρακτηριστικά: «Ἐμεῖς τώρα εἰσερχόμαστε στήν ἐποχή τοῦ Ὑδροχόου, ἡ ὁποία συνδέεται παραδοσιακά μέ τήν ἄνοδο τοῦ μητρικοῦ στοιχείου καί τῶν στοργικῶν θρεπτικῶν πτυχῶν τῆς ζωῆς.
Σύμφωνα μέ τόν ἀστρολογικό τρόπο σκέψεως, βρισκόμαστε στό κατώφλι τῆς ἐποχῆς τῆς συνεργασίας καί τῆς συλλογικῆς συνείδησης, στήν ὁποία θά κυριαρχοῦν πνευματικές ἀξίες καί ἀνώτερες μορφές συνείδησης.
Εἶναι αὐτό, πού ὁ C.G.Jung περιέγραψε ὡς τήν ἐποχή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, στήν ὁποία ὁ κοινός ἄντρας καί ἡ κοινή γυναίκα θά ἀποχτήσουν τήν ἀνώτατη μορφή συνείδησης μέσῳ τῆς θείας δύναμης, πού στή Σαχάτζα Γιόγκα ὀνομάζεται Κουνταλίνη, ἡ μητέρα ἐνέργεια, πού κατοικεῖ μέσα μας».

5. Ἡ λατρεία τῆς Γκουροῦ 

Ἡ γκουρού θεωρεῖται γιά τούς ὀπαδούς της ὡς ἐνσωμάτωση τῆς ἀρχέγονης καί πρωταρχικῆς θείας δύναμης καί προσωποποίηση τῆς ἐνέργειας μίας ἐκ τῶν θηλυκῶν θεοτήτων τοῦ Ἰνδουισμοῦ, τῆς Shakti9. Ἡ Shri Mataji Nirmala Devi αἰσθητοποιεῖ ἐντός τῆς ὀργάνωσης αὐτό, πού οἱ ἄλλες θρησκεῖες λατρεύουν ὡς Θεό, γι᾽ αὐτό εἶναι ἀντικείμενο λατρείας, ἀφοσίωσης καί ἀπόλυτης ὑπακοῆς ἀπό τούς ὀπαδούς της10.

Ἡ θεώρηση τῆς γκουροῦ ὡς "θεοῦ" ἀπό τούς ὀπαδούς της ἐκφράζεται στήν καθημερινή λατρευτική τους πρακτική, ὅπως π.χ. στό διαλογισμό, μπροστά στήν εἰκόνα της. Ἡ θεώρησή της ὡς "θεοῦ" πρέπει νά ἐμπεδωθεῖ καλά καί ἀπό αὐτά ἀκόμη τά μικρά παιδιά τῶν ὀπαδῶν της11.

Γιά τούς ὀπαδούς τῆς κίνησης ἡ Shri Mataji Nirmala Devi θεωρεῖται καί θεραπεύτρια. Κάθε τί ἔξω ἀπό τή θέληση τῆς γκουροῦ παρουσιάζεται ὡς κακό, ὅπως κακό εἶναι ἀκόμη καί ἡ παραμικρή ἀμφισβήτηση ἤ ἀνυπακοή στίς ὁδηγίες της.

Ἡ ὁποιαδήποτε ἀνυπακοή, κατά τούς ἰσχυρισμούς τῆς Shri Mataji Nirmala Devi, θά γίνει ἀφορμή νά παρουσιαστεῖ ἀνίατη ἀσθένεια στό ἀνυπάκουο ἄτομο12.

6. Ἡ διεθνής παρουσία της 

Ἡ γκουρουϊστική κίνηση Σαχάτζα γιόγκα δραστηριοποιεῖται διεθνῶς σέ περίπου 100 χῶρες, ὅπως καί στήν Ἑλλάδα13. Ὁμάδες τῆς κίνησης ὑπάρχουν στήν Ἀθήνα, τή Θεσσαλονίκη, τό Βόλο, τή Χαλκίδα. Στίς ἐπισκέψεις τῆς Shri Mataji Nirmala Devi στή χώρα μας, στό παρελόν, τό ἑλληνικό παράρτημα τῆς κίνησης διοργάνωνε ἀνοικτοῦ χαρακτήρα διαλέξεις σέ διάφορους χώρους (π.χ. μεγάλα ξενοδοχεῖα, πνευματικά κέντρα), στήν προσπάθειά του νά διαφημίσει τήν Σαχάτζα Γιόγκα.
Στήν κίνηση ἀνήκουν τά ἔντυπα: α) Meli News, β) The Divine Cool Breeze.

Ὑποσημειώσεις

1. Βλ. N. Scotland, A Pocket Guide to Sects & New Religions, σ.162.

2. Βλ. Δελτίο Πληροφόρηση, ἔκδ. Σαχάτζα Γιόγκα, 1/ Ἰανουάριος 2005, σ.17.

3. Βλ. J. Finger, Sahaja Yoga, στό LSSW, στ. 924.

4. Βλ. Εἰσαγωγή στή Σαχά- τζα Γιόγκα, σ.14.

5. Βλ. KSR, σ. 333.

6. Βλ. KSR, σ. 333.

7. Βλ. Δελτίο Πληροφόρηση, ἔκδ. Σαχάτζα Γιόγκα, 1/ Ἰανουάριος 2005, σ. 17.

8. Βλ. Εἰσαγωγή στή Σαχάτζα Γιόγκα, σ. 14.

9. Bλ. Manfred Hutter, Sahaja Yoga, στό PNR, σ. 365. Πρβλ. Δ. Δακουρᾶ, Συμβολική τῶν Ἰνδικῶν θρησκευμάτων, σσ. 95–96.

10. Βλ. Περ. Bulletin de Liaison, Juin 1990, σ. 5. Ἐπισημαίνεται καί ἀλλοῦ πολύ χαρακτηριστικά: «Kritiker haben darauf hingewiesen, dass die Gründerin eine Gottähn liche Verehrung innerhalb der Bewegung beansprucht und zum Teil massiv in das Leben der Anhänger eingegriffen habe». Βλ. Περ. Confessio 2/ 2011, σ. 3.

11. Βλ. B. Dürholt IIse Kroll (Hrsg), Streifzung durch den religiösen Supermarkt, σ. 36.

12. Βλ. KSR, σ. 335. 13. Bλ. http://www.sahajayogahellas.org. Στήν ἐργασία τοῦ κ. Σωτ. Λιόση, Γνωστές θρησκεῖες, αἱρέσεις καί παραθρη- σκευτικές ὁμάδες στήν Ἑλλάδα, σ. 274, ἡ κίνηση ἀναφέρεται ἀνακριβῶς ὡς «Σαχάρα Γιόγκα».