Επέτειος Αυτονομίας Βορείου Ηπείρου (1914)

 

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ

ΔΡYΪΝΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΠΩΓΩΝΙΑΝΗΣ 

    & ΚΟΝΙΤΣΗΣ

 Ἀριθ. Πρωτ. 262

Ἐν Δελβινακίῳ τῇ 3ῃ Μαΐου 2023

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 249ῃ

Θέμα: Ὁ Αὐτονομιακός Ἀγῶνας τῆς Βορείου Ἠπείρου περιμένει δικαίωση.

Ἀγαπητοί μου Χριστιανοί, ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ !

-Α-

Πέρασαν κιόλας 109 χρόνια ἀπό τό 1914 πού ξέσπασε ὁ ἀγώνας γιά τήν Αὐτονομία τῆς Βορείου Ἠπέίρου. Ἦταν μιά ἀντίδραση γιά τήν κραυγαλέα ἀδικία τῶν τότε Μεγάλων δυνάμεων νά προσαρτήσουν τό Βόρειο τμῆμα τῆς Ἠπείρου στό νεοσύστατο τότε κρατίδιο τῆς Ἀλβανίας. Ὁ Ἑλληνικός Στρατός εἶχε μέ τόν ἡρωϊσμό του καί τό αἷμα του ἐλευθερώσει αὐτά τά ἐδάφη, ἔπειτα ἀπό σκλαβιά αἰώνων. Ἀλλά, δυστυχῶς, οἱ λεγόμενοι «Μεγάλοι» αὐτοῦ τοῦ κόσμου δέν εἶχαν καί δέν ἔχουν τέτοιες εὐαισθησίες, καί μόνο γιά τά συμφέροντά τους ἐνδιαφέρονται. Ἔτσι, ὑποχρέωσαν τήν Ἑλληνική Κυβέρνηση νά ἀποσύρῃ τόν νικηφόρο στρατό της, ἀφήνοντας τήν Βόρειο Ἤπειρο στό ἀνελέητο μῖσος τῶν Ἀλβανῶν, πού μέχρι τότε γιά μόνη τους ἀσχολία εἶχαν τό πλιάτσικο καί τίς λεηλασίες.

-Β-

Ἀλλά οἱ Βορειοηπειρῶτες δέν ἔμειναν μέ σταυρωμένα χέρια. Ξεσηκώθηκαν. Καί στίς 17 Φεβρουαρίου 1914, στό Ἀργυρόκαστρο, κήρυξαν τήν Αὐτονομία τῆς ἰδιαίτερης Πατρίδας τους, μέ πρωτοπόρους τούς κατοίκους τῆς ἡρωϊκῆς Χειμάρρας. Σχηματίστηκε Κυβέρνηση τῆς Αὐτονόμου Βορείου Ἠπείρου, μέ Πρόεδρο τόν Γεώργιο Χρηστάκη Ζωγράφο καί μέλη, ἐκτός τῶν ἄλλων, τούς τρεῖς Μητροπολῖτες: τόν Δρυϊνουπόλεως (Ἀργυροκάστρου) Βασίλειο, τόν Κορυτσᾶς Γερμανό καί τόν Βελλᾶς καί Κονίτσης Σπυρίδωνα Βλάχο, ὁ ὁποῖος, κατά κοινή ὁμολογία, ὑπῆρξε ἡ ψυχή καί ὁ κινητήριος μοχλός τοῦ ἱστορικοῦ ἐκείνου ἀγῶνος.

-Γ-

Στό προσκλητήριο τῆς Αὐτονόμου Κυβερνήσεως τῆς Βορείου Ἠπείρου, ἔσπευσαν ἐθελοντές καί, μάλιστα, φοιτητές, ἀπό διάφορα διαμερίσματα τῆς Ἑλλάδος, ἰδιαίτερα Κρητικοί καί Μανιάτες. Ὁ πρόχειρος αὐτός στρατός συνέτριψε τίς ἐπιθέσεις τῶν Ἀλβανῶν. Καί ἡ ἐλευθερία φάνηκε νά ξαναγυρίζῃ στήν ἀρχαία κοιτίδα της. Γι’ αὐτό, οἱ Μεγάλες Δυνάμεις ἐκάλεσαν τά ἐμπλεκόμενα μέρη στήν Κέρκυρα, ὅπου στίς 17 Μαΐου 1914 ὑπεγράφη τό περίφημο «Πρωτόκολλο τῆς Κερκύρας», μέ τό ὁποῖο δινόταν εὐρεῖα αὐτονομία στήν Βόρειο Ἤπειρο. Ἐπειδή, ὅμως, εἶχε ἐν τῷ μεταξύ, ἡ κατάσταση ἐξελιχθῆ σέ ἀναρχία λόγῳ τῶν συνεχιζομένων ἀλβανικῶν ἐπιθέσεων, οἱ Μεγάλες Δυνάμεις ἐκάλεσαν πάλι τόν Ἑλληνικό Στρατό γιά νά ἐπιβάλῃ τήν τάξη. Ἀλλά, τώρα, τά πράγματα ἔδειχναν ὅτι μᾶλλον ὥδευαν πρός ἕνωση τῆς Βορείου Ἠπείρου μέ τήν Ἑλλάδα. Γι’ αὐτό, οἱ Μεγάλες Δυνάμεις ἔθεσαν ἕνα ἐκβιαστικό δίλημμα πρός τόν Ἕλληνα Πρωθυπουργό Ἐλευθέριο Βενιζέλο: Ἤ κρατᾶς τήν Βόρειο Ἤπειρο, ἀλλά χάνεις τά νησιά τοῦ Αἰγαίου ˙ ἤ κρατᾶς τά νησιά ἀλλά χάνεις τήν Βόρειο Ἤπειρο. Ἐκεῖνος προτίμησε τά νησιά, μέ τήν σκέψη ὅτι, ἀργότερα, διά τῆς διπλωματικῆς ὁδοῦ, θά κατώρθωνε νά κερδίσῃ τήν Βόρειο Ἤπειρο.

-Δ-

Τά χρόνια περνοῦσαν μέ τούς Βορειοηπειρῶτες σκλάβους στούς Ἀλβανούς. Μόνο τό 1940 ἀνάσαναν ἀέρα ἐλευθερίας, ὅταν ὁ Ἑλληνικός Στρατός ἐλευθέρωνε τήν μία μετά τήν ἄλλη τίς πόλεις τῆς Βορείου Ἠπείρου. Ἀλλά ἡ χαρά δέν κράτησε πολύ, γιατί μέ τήν ἐπίθεση τῆς ναζιστικῆς Γερμανίας ὁ Στρατός μας ὑποχώρησε. Ἔπειτα δέ, μετά τήν λήξη τοῦ Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ἐπικράτησε στήν Ἀλβανία τό κομμουνιστικό καθεστώς τοῦ Ἐνβέρ Χότζα, πού κράτησε 45 ὁλόκληρα χρόνια, ὁπότε οἱ Βορειοηπειρῶτες ὑπέφεραν τά πάνδεινα. Σ’ ἐκείνη τήν φοβερή μαυρίλα φάνηκε ἡ φωτεινή μορφή τοῦ Μητροπολίτου ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟΥ, ὁ ὁποῖος ἀγωνίσθηκε σθεναρά γιά τά δίκαια καί τά δικαιώματα τῶν Βορειοηπειρωτῶν. Βιάστηκε, ὅμως, νά φύγῃ γιά τήν αἰωνιότητα τήν ὥρα πού γκρεμιζόταν τό ἀπαίσιο ἐκεῖνο καθεστώς. Καί τώρα, οἱ ἀδελφοί μας ἔχουν ν’ ἀντιμετωπίσουν τήν πονηριά τῶν Ἀλβανῶν πού συνεχίζουν τίς αὐθαιρεσίες τους. Γι’ αὐτό ἀπεφασίσθη νά γίνῃ ἡ καθιερωμένη ἐκδήλωση μετά ἀπό διακοπή 3 ἐτῶν, λόγῳ κορωνοϊοῦ, στό Δελβινάκι, τήν Κυριακή 14 Μαΐου 2023. Θά συναντηθοῦμε ἐκεῖ, σύν Θεῷ, γιά ν’ ἀκουσθῇ καί ἡ δική μας φωνή γιά τά δίκαια τῆς Βορείου Ἠπείρου.

Διάπυρος εὐχέτης ἐν Χριστῷ Ἀναστάντι

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

† Ὁ Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καί Κονίτσης ΑΝΔΡΕΑΣ

Ι.Μ.Δ.Π & Κονίτσης