Επιφυλάξεις ως προς την εισαγωγή της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία

Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής ΑΠΘ,

Πρόεδρος της Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων

Επιφυλάξεις ως προς την εισαγωγή της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία

Με ιδιαίτερη ένταση προβάλλεται σήμερα η ανάγκη για σχολική σεξουαλική αγωγή των παιδιών μας, στο πλαίσιο της σχολικής τους παιδείας.

Ως λόγος προβάλλεται η προσαρμογή της χώρας μας προς την ευρωπαϊκή πραγματικότητα, προκειμένου να μην υστερεί στη διαφώτιση των Ελλήνων μαθητών, σχετικά με τη γενετήσια λειτουργία.

Θυμόμαστε όλοι ότι πάντοτε οι Θεολόγοι, στο πλαίσιο του Μυστηρίου του Γάμου και των σχέσεων αγάπης των δύο φύλων, συζητούσαν και τα θέματα της σεξουαλικής αγωγής.

Δυστυχώς, στην εποχή μας, το περιεχόμενο της σεξουαλικής αγωγής διαμορφώνεται εντός ενός εκσυγχρονιστικού πλαισίου, όπου το σώμα θεωρείται ως μια υποτιμημένη αξία.

Η κυρίαρχη ιδεολογία, που τείνει να γίνει κανόνας στην παιδεία και αρχή στη σεξουαλική αγωγή είναι ο Φροϋδισμός, σύμφωνα με τον οποίο, στις σχέσεις των ανθρώπων δίνεται προτεραιότητα στο σεξουαλικό ένστικτο και στη κτηνώδη ορμή.

Ωστόσο, η Θεολογία της Εκκλησίας πιστεύει ότι το ανθρώπινο σώμα δεν μπορεί να θεωρείται ως ένα αντικείμενο ή όργανο ηδονής και μάλιστα αποκομμένο από την ψυχή.

Ο Απ. Παύλος τονίζει ότι «το  σώμα ου τη πορνεία, αλλά τω Κυρίω, και ο Κύριος τω σώματι… Ουκ οίδατε ότι τα σώματα υμών μέλη Χριστού εστιν; Παν αμάρτημα, ο εάν ποιήση άνθρωπος, εκτός του σώματος εστίν, ο δε πορνεύων εις το ίδιον σώμα αμαρτάνει. Ή ουκ οίδατε ότι το σώμα υμών ναός του εν υμίν Αγίου Πνεύματος εστίν, ού έχετε από Θεού, και ουκ εστέ εαυτών; Δοξάσατε δη τον Θεόν εν τω σώματι υμών και εν τω πνεύματι υμών, άτινά εστι του Θεού». (Α' Κορ. 6:12-20). (Μετάφραση: Το σώμα δεν είναι για την πορνεία· είναι για τον Κύριο και ο Κύριος για το σώμα. Δεν ξέρετε ότι τα σώματά σας είναι μέλη του Χριστού; Κάθε άλλο αμάρτημα που κάνει ο άνθρωπος είναι έξω από το σώμα, εκείνος όμως που πορνεύει, αμαρτάνει προς το ίδιο του το σώμα. Ή δεν ξέρετε ότι το σώμα σας είναι ναός του Αγίου Πνεύματος που είναι μέσα σας και το οποίο έχετε από τον Θεό και ότι δεν ανήκετε στους εαυτούς σας; Δοξάστε λοιπόν τον Θεό με το σώμα σας και το πνεύμα  σας, τα οποία ανήκουν στο Θεό).

Είναι, επομένως φανερό, ότι η «σεξουαλική αγωγή», για τους ορθόδοξους μαθητές, δεν μπορεί να διεξάγεται έξω από το πλαίσιο της θεολογίας του ανθρωπίνου σώματος, που αποτελεί μέρος της ορθόδοξης ανθρωπολογίας.

Η ορθόδοξη Εκκλησία, ουδέποτε διαχώρισε το σώμα από το πνεύμα του ανθρώπου και όταν ομιλεί για αμαρτία ή αρετή, εννοεί τη συμμετοχή του όλου ανθρώπου στη μία ή στην άλλη κατάσταση.

Ο Θεός δημιούργησε, οντολογικά, τον όλο ψυχοσωματικό άνθρωπο η δε τελείωση και η θέωσή του, ως θέλημα του Θεού, θεωρείται ως μια κατάσταση, που αφορά όχι μόνον τη μέλλουσα αλλά και στην παρούσα ζωή.

Η ένωση ανδρός και γυναικός και η προκύπτουσα σεξουαλική ζωή ευλογείται και εξαγιάζεται από την Εκκλησία, ως Μυστήριο και ως τρόπος ζωής, που στοχεύει στην πνευματική ολοκλήρωση του ζεύγους.

Η χαρά και η απόλαυση, που προκύπτουν από αυτή την ένωση, δεν σχετίζεται από μόνη τη σαρκική ηδονή, όπως προτείνει ο φροϋδισμός.

Το ερωτικό αίσθημα και η σεξουαλική λειτουργία είναι από τα βασικότερα γεγονότα στη ζωή, που παρέχουν στον άνθρωπο αληθινή χαρά και πληρότητα, ανεβάζοντας την ύπαρξή του πάνω από το βιολογικό επίπεδο του ζωϊκού βασιλείου.

Η σεξουαλική λειτουργία του ανθρώπου, συνεπώς, διαφέρει από εκείνη των ζώων, γιατί εγγίζει βασικές λειτουργίες του Πνεύματος του ανθρώπου, όπως είναι η ελευθερία και η ευθύνη.

Δεν είναι μια εποχιακή ανάγκη, αναπαραγωγής και διαιωνίσεως του είδους, όπως συμβαίνει με τα ζώα, αλλά μία διαρκής μυστηριακή πνευματική εκδήλωση, που τον ολοκληρώνει ως πρόσωπο, διά της αγάπης και τον συνδέει «εις σάρκα μίαν» με το πρόσωπο επιλογής του από το άλλο φύλο.

Γι’ αυτό η χριστιανική πίστη και Θεολογία δεν εναντιώθηκε στην ερωτική συνεύρεση ανδρός και γυναικός, αλλά αντίθετα την εξύψωσε, διά της ευλογίας του Γάμου, στο επίπεδο της μυστηριακής τελειώσεως του ζεύγους, θεωρώντας την ως ιερή συνένωση «εις σάρκα μίαν».

Αυτό που τονίζει η χριστιανική διδασκαλία είναι η παρουσία της αγάπης, που, ως πνευματική αρετή, έρχεται από τον Θεό και είναι ανάγκη να αποτελεί το κεντρικό σημείο της ζωής του ζεύγους, που θα εξελίσσεται ταυτόχρονα σε αγάπη προς τον Θεό και τον πλησίον.

Σεξουαλική ζωή, χωρίς την ευλογία του Θεού στον άνθρωπο, διά του συνδετικού δώρου της αγάπης, αποτελεί μια ζωώδη, συνεύρεση, χωρίς νόημα και σκοπό, με μοναδικό στόχο την σαρκική ηδονή.

Εκτός αυτού, όμως, δείχνει την ύπαρξη μιας ελλειπτικής ζωής, μακράν του Θεού, επειδή ο άνθρωπος επιλέγει να λειτουργεί, σε μια πνευματική αδράνεια και μια παραφυσική κατάσταση, ως σώμα ζωϊκό, χωρίς πνεύμα και ψυχή.

Στο πλαίσιο αυτό, είναι ανάγκη να λαμβάνεται υπόψη ο ισχύων εκπαιδευτικός Νόμος 1566/1985, όπου στο 1ο άρθρο του αναφέρεται ότι «σκοπός της εκπαίδευσης είναι να συμβάλει στην ολόπλευρη, αρμονική και ισόρροπη ανάπτυξη των διανοητικών και ψυχοσωματικών δυνάμεων των μαθητών, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να εξελιχθούν σε ολοκληρωμένες προσωπικότητες και να ζήσουν δημιουργικά, να διακατέχονται από πίστη προς την πατρίδα και τα γνήσια στοιχεία της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης και  να καλλιεργούν και να αναπτύσσουν αρμονικά το πνεύμα και το σώμα τους».

Αυτό σημαίνει ότι η  σχολική σεξουαλική αγωγή, με τις θεματικές της ενότητες, οφείλει  ο, τιδήποτε  και αν διδάσκονται οι μαθητές να διατηρούν, ως σκοπό, την ολόπλευρη αρμονική και ισόρροπη ανάπτυξη των ψυχοσωματικών δυνάμεών τους.

Με επιφυλάξεις, συνεπώς, παρακολουθούμε τα τεκταινόμενα στα εργαστήρια δεξιοτήτων, στο νέο μάθημα της σεξουαλικής αγωγής, μετά από τις πληροφορίες που έχουμε για τους στόχους και το περιεχόμενό του.

Στο πλαίσιο αυτό, η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, με απόφασή της, σχετικά με την εισαγωγή του μαθήματος της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία, «εκφράζει την επιφύλαξη, την αγωνία και τον προβληματισμό της για την καταλληλότητα και τις επιπτώσεις των εν λόγω πρωτοβουλιών ως προς την επωφελή και ισορροπημένη αγωγή των παιδιών μας».