Γιώργος Παπαθανασόπουλος, H ποιμαίνουσα Εκκλησία στα 2017

H ποιμαίνουσα Εκκλησία στα 2017

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

            Η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος, και η υπ’ αυτήν Διαρκής Ιερά Σύνοδος, θεωρητικά και με βάση τον Καταστατικό Χάρτη Της, «μελετά και αποφασίζει περί των ληπτέων μέτρων δια την πραγμάτωσιν της κατά Χριστόν ζωής του ιερού Κλήρου και του Χριστεπωνύμου λαού». Η πραγματικότητα, από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο  2017, καταγράφεται, κατά θέμα, με τα όσα συνέβησαν και θα συμβούν.

            Αρχιερατικές εκλογές. Τον προσεχή μήνα Οκτώβριο  συνεδριάζει σε τακτική συνέλευση η Ιεραρχία και, μεταξύ των άλλων, θα εκλέξει Μητροπολίτες για τις Εκκλησιαστικές επαρχίες Σταγών και Μετεώρων και Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου. Οι διεργασίες έχουν αρχίσει από καιρό. Οι υποψήφιοι, ως είναι από δεκαετίες ο πάγιος κανόνας, δια των Μητροπολιτών, που τους προωθούν, εξασφάλισαν, ή λένε ότι εξασφάλισαν, την εύνοια και το «χρίσμα» του Αρχιεπισκόπου.  Στην ημερήσια εφημερίδα της Μεσσηνίας «Ελευθερία» εγράφη: «Σύμφωνα με το kalabakacity.gr “Οι πληροφορίες που έχουμε μέχρι στιγμής φέρουν τον Αρχιεπίσκοπο να έδωσε το χρίσμα στον Αρχιμανδρίτη Θεόκλητο Λαμπρινάκο, ύστερα από αίτημα, που είχε καταθέσει από καιρό ο μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος, όταν τον επισκέφθηκε στην ιδιωτική θερινή κατοικία του, στη Ζάλτσα”». («Ελευθερία», Τρίτη 8 Αυγούστου 2017, σελ. 24).  Πρόκειται για υποψηφιότητα στη Μητρόπολη Σταγών και Μετεώρων.

            Για τη Μητρόπολη Φιλίππων ο Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος έχει ενημερώσει Μητροπολίτες ότι ο Αρχιεπίσκοπος έχει δώσει το «χρίσμα» στον Πρωτοσύγκελλο της Μητροπόλεως, Αρχιμανδρίτη Δαμασκηνό Κιαμέτη. Όταν, σε συνεδρίαση της ΔΙΣ του μηνός Σεπτεμβρίου 2017, ερωτήθηκε ατύπως ο Αρχιεπίσκοπος από Μητροπολίτη αν αληθεύει η πληροφορία περί του «χρίσματος» στον συγκεκριμένο κληρικό, ο Μακαριώτατος το επιβεβαίωσε, και πρόσθεσε ότι το έκανε επειδή έχει υποχρέωση στον Δημητριάδος, αλλά «δεν θα πάρει τηλέφωνα». Σημειώνεται ότι ο κ. Ιερώνυμος σπανίως παίρνει τηλέφωνα υπέρ υποψηφίου. Έχει Μητροπολίτες, που ενημερώνουν τα άλλα μέλη της Ιεραρχίας για την προτίμησή του...

            Ανεξάρτητα από την αξία ή αν οι «χρισθέντες» είναι οι κατάλληλοι κληρικοί για να διαποιμάνουν δύο ιστορικές και σημαντικές  Μητροπόλεις, το σύστημα είναι που πάσχει. Σύστημα που ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος, ως Μητροπολίτης Θηβών,  είχε καταγγείλει και είχε κάνει πρόταση να αλλάξει! Το άρρωστο αυτό σύστημα έχει συμπτώματα την ευνοιοκρατία και όχι την αξιοκρατία, τον νεποτισμό και όχι την αριστεία, τον ηγεμονισμό και όχι την κατά την Αποστολική επιταγή εκλογή. Ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων είναι γνωστό ότι εξελέγη λόγω της ευνοίας του Αρχιεπισκόπου. Τώρα, ως τοποτηρητής της Μητροπόλεως Σταγών και Μετεώρων, εξέφρασε την ευχή ο νέος Μητροπολίτης να είναι άξιος διάδοχος του αποβιώσαντος Μητροπολίτου και γι΄ αυτό «πρέπει να είναι απεσταλμένος του Αγίου Πνεύματος και όχι αποτέλεσμα μυστικών συμφωνιών». Η ευχή εκφράζεται μετά τη δική του εκλογή....

Το άρρωστο σύστημα εκλογής όλοι, Μητροπολίτες και υποψήφιοι Αρχιμανδρίτες, θεωρητικώς το καταδικάζουν, ουδείς όμως θέλει να το αλλάξει... Φαίνεται ότι όλοι έχουν εθισθεί σ’ αυτό... Είναι χαρακτηριστικά τα λεγόμενα από υποψηφίους: «Ας εκλεγώ με τον ισχύοντα τρόπο και μετά τον αλλάζουμε...», και « Έως τώρα όσοι έγιναν δεν είναι καλύτεροι από εμένα, γιατί να μην εκλεγώ λοιπόν και εγώ;...». Έως πότε θα ανέχονται τα μέλη της Ιεραρχίας αυτή την τακτική εκλογής Αρχιερέων, που υποβαθμίζει την ποιότητά της ποιμαίνουσας Εκκλησίας και Την εκθέτει στο λαό;

Σχέσεις με Πολιτεία. Την κατάσταση περιέγραψε γλαφυρά ο Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Νικόλαος, στη ΔΙΣ της προηγουμένης περιόδου, στην ομιλία του, ως  Αντιπρόεδρος της, την 31^η Αυγούστου. Την «ηπία τακτική» έναντι της Πολιτείας εισηγήθηκε ο Αρχιεπίσκοπος και ακολούθησε η Ιεραρχία. Και, όπως είπε ο κ. Νικόλαος, ο κ. Ιερώνυμος αφού «πηδαλιούχησε επιτυχώς τη νοητή ολκάδα εις σταθερήν πορείαν» η Ιεραρχία πρακτικά δεν αντέδρασε στο σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ ομοφύλων, στην καύση των νεκρών, στο μάθημα των θρησκευτικών και γενικότερα στην προώθηση του «ουδετερόθρησκου κράτους». Αυτά είναι τα δυσάρεστα γεγονότα. Αυτά καταγράφονται στην Ιστορία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Όπως καταγράφεται και η αντίφαση του Σεβ. Φθιώτιδος στην ομιλία του, πως παρ΄ όλα όσα υπέστη η ελληνορθόδοξη κοινωνία,  η Ιεραρχία, «ακολουθώντας τη νηφάλια άποψη του Αρχιεπισκόπου, απενεύρωσε κάθε αντίθετη άποψη»....

Μάθημα των Θρησκευτικών. Για την Πολιτεία το ζήτημα του μαθήματος των Θρησκευτικών έληξε με θρίαμβό της. Επεβλήθη το θρησκειολογικό και συγκρητιστικό περιεχόμενο του, χωρίς  άξιο λόγου πολιτικό κόστος. Ο Μητροπολίτης Ύδρας, πρόεδρος της Επιτροπής της Εκκλησίας στο διάλογο με την Πολιτεία, συμφώνησε ουσιαστικά με το επιβληθέν από την Κυβέρνηση πρόγραμμα. Είναι λοιπόν λογική η παρουσία του Υπουργού Παιδείας κ. Γαβρόγλου σε σχολείο της Αιγίνης, εκκλησιαστικής περιφέρειας του κ. Εφραίμ, κατά την προ ολίγων ημερών  έναρξη των μαθημάτων. Λογικοί και οι έπαινοί του για τον Μητροπολίτη: «Απεδείχθη ένας συγκλονιστικός καπετάνιος, ένας Ιεράρχης από τον οποίον έμαθα εγώ πάρα πολλά πράγματα και νομίζω επιλύσαμε πολύ σύνθετα ζητήματα και λόγω της συμβολής του Μητροπολίτη μας. Και θέλω να τον ευχαριστήσω και γι’ αυτό». Παροιμία λέγει πως άμα σε επαινεί ο απέναντί σου στοχάσου πού έχεις κάνει λάθος...

Οικονομικά της Εκκλησίας. Είναι ο τομέας, τον οποίο γνωρίζει άριστα ο Αρχιεπίσκοπος. Η κρίση έχει πλήξει και την εκκλησιαστική περιουσία. Το εντυπωσιακό είναι ότι στη δεύτερη συνεδρίαση της ΔΙΣ, με τη νέα της σύνθεση, ο Αρχιεπίσκοπος έφερε σε αυτήν το θέμα της εγκρίσεως του Απολογισμού Εσόδων – Εξόδων της Ιεράς Συνόδου του διαχειριστικού έτους 2016. Οι Μητροπολίτες μόλις είχαν αναλάβει και δεν είχαν λάβει στις έδρες τους τον Απολογισμό να τον μελετήσουν και να μπορέσουν να εκφράσουν υπεύθυνα την άποψή τους. Μένει το ερώτημα: Γιατί τόση βιασύνη από τον Αρχιεπίσκοπο; Και γιατί δεν τον ενέκρινε η ΔΙΣ της προηγουμένης περιόδου, η οποία είχε τυπικά και την ευθύνη και όλη την άνεση να τον επεξεργασθεί; Το ότι κατά τη συνεδρίαση ο διευθυντής των Οικονομικών Υπηρεσιών της Συνόδου προφορικά ανέφερε κάποια στοιχεία για τον Απολογισμό δεν θεωρήθηκαν αρκετά από Μητροπολίτες. Αντίθετα θεωρήθηκε ένα άλλοθι στην βεβιασμένη κατάθεση και έγκριση του Απολογισμού του 2016.

Ως προς την εκκλησιαστική περιουσία έως σήμερα οι κινήσεις του Αρχιεπισκόπου  προς την πλευρά της Πολιτείας δεν έχουν κάποιο θετικό αποτέλεσμα. Για τις προθέσεις της κυβέρνησης στο θέμα της εκκλησιαστικής περιουσίας είναι χαρακτηριστικό το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Αυγή», μετά τη συνάντηση, τον περασμένο Ιούλιο, του Αρχιεπισκόπου με τον κ. Γαβρόγλου,: « Για πρώτη φορά με συμφωνία Εκκλησίας Πολιτείας – Η εκκλησιαστική περιουσία στο φως – Επιτροπή εμπειρογνωμόνων θα καταγράψει το “μυθικό”, πλην άγνωστο, εκκλησιαστικό ακίνητο κεφάλαιο και θα υποβάλει προτάσεις για διευθέτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος και αξιοποίησή του προς όφελος της κοινωνίας» («Η Αυγή», Κυριακή 23 Ιουλίου 2017, σελ. 1 και 5). Δηλαδή, με άλλα λόγια, ο ΣΥΡΙΖΑ σχεδιάζει «κοινωνικοποίηση» της εκκλησιαστικής περιουσίας...

Ιεραποστολική δραστηριότητα: Η Ιεραρχία δεν έχει καμία προς τα έξω εμφανή ιεραποστολική δραστηριότητα. Μόνο μερικοί Μητροπολίτες στις επαρχίες τους εργάζονται ποιμαντικά και ιεραποστολικά. Γενικά σε Μητροπόλεις, όπου υπάρχει πενία σε πνευματικές και ιεραποστολικές εκδηλώσεις, αυτή αναπληρώνεται με μεταφορές και προσκυνήματα Ιερών Λειψάνων και θαυματουργών Εικόνων. Προσφάτως συνηθίζονται  προσφορές και προσκυνήσεις αντιγράφων περιπύστων εικόνων και αντικειμένων συγχρόνων αγίων. Είναι ο εύκολος τρόπος να προσκαλείται ο λαός στην εκδήλωση της ευσεβείας του στα ιερά και στα όσια της Πίστης του.

Επικοινωνία - Ειδησεογραφία. Η Ιεραρχία τηρεί σιγή ιχθύος σε όλα τα ζητήματα. Τα στεγανά της είναι απόλυτα. Ουδεμία πληροφορία διαφεύγει, εκτός αυτών, που ηθελημένα διαρρέουν από το Γραφείο Τύπου. Η δικαιολογία είναι πως «οι κακοί δημοσιογράφοι ευκαιρία περιμένουν για να κτυπήσουν την Εκκλησία». Έπομένως «εκάς οι βέβηλοι»... Εκκλησιαστικό ρεπορτάζ ουσιαστικά δεν υπάρχει. Κυριαρχούν η επικοινωνία και οι δημόσιες σχέσεις. Ιστοσελίδα  εξειδικεύεται στη δημοσιοποίηση της τυπικής εκκλησιαστικής εργασίας  Μητροπολιτών. Βλέποντάς την  μαθαίνει κανείς πού έκαμαν Εσπερινό, σε ποιο πανηγύρι ήσαν ποιοι Αρχιερείς, ποιο – συνήθως συνήθη, πρόχειρο και τετριμμένο– λόγο εκφώνησαν.  Πληροφορείται έτσι και για το ποιοι είναι οι πιο «κινητικοί» και οι πιο «δημοσιοσχεσίτες» Μητροπολίτες. Είναι και αυτοί, που αυτοπροβάλλονται  ως υποψήφιοι για την Αρχιεπισκοπή... Τέτοιες «ειδήσεις» συνηθίζουν και κάποια εβδομαδιαία έντυπα. Άλλοτε υπήρχαν πενήντα περίπου δημοσιογράφοι στο εκκλησιαστικό ρεπορτάζ και,  ως Μητροπολίτης, ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος είχε τακτική μαζί τους επικοινωνία....

Σχέσεις με Οικουμενικό Πατριαρχείο. Αυτές βρίσκονται στο χειρότερο σημείο. Η με εγκύκλιο της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου απαγόρευση στους Αγιορείτες πατέρες (που ανήκουν στο κλίμα του Οικ. Πατριαρχείου), χωρίς την άδειά της, να ιερουργούν και να επιτελούν άλλες εκκλησιαστικές δραστηριότητες στα όρια της εκκλησιαστικής  Της δικαιοδοσίας, συμπεριλαμβανομένων και των «Νέων Χωρών» και η ενέργεια του Φαναρίου να αποδεχθεί την ιδιοκτησία και να τελεί ιεροπραξίες σε ναό εντός της δικαιοδοσίας της Αρχιεπισκοπής Αθηνών ενέτειναν την ήδη τεταμένη μεταξύ τους σχέση. Ένδειξη της κατάστασης είναι η μη μετάβαση του Αρχιεπισκόπου στη Ζάκυνθο για την εορτή του Αγίου Διονυσίου, όπου μετέβη ο κ. Βαρθολομαίος, και το γράμμα που απηύθυνε στον Μητροπολίτη Ζακύνθου, με το οποίο του εξήγησε τους λόγους της μη αποδοχής της πρόσκλησης του...-