«Ως βασιλικόν παλάτιον…» χαρακτηρίζει τον Ιερό Ναό του Αγίου Λαζάρου, στη Λάρνακα, ο Μοναχός Βασίλειος Μπάρσκυ.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΙ ΤΟΝ  ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ ΣΤΗ ΛΑΡΝΑΚΑ, Ο ΜΟΝΑΧΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΜΠΑΡΣΚΥ

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

Ο Ιερός Ναός του Αγίου Λαζάρου, αποτελεί ένα πιο τα μεγαλύτερα προσκυνήματα της Κύπρου.  Χρονολογείται από τον 10ον αιώνα. Παλιά χρόνια οι προσκυνητές από διάφορες χώρες, το ιερό τούτο προσκύνημα το συμπεριελάμβαναν στα προσκυνήματα των Αγίων Τόπων.  Πλήθος προσκυνητών επισκέπτονται τον Ναό του Αγίου.   Έρχονται από όλο τον κόσμο, ιδιαιτέρως από την Ρωσία, καθότι οι σχέσεις  με την ομόδοξη Ρωσία μαρτυρούνται από πολύ παλαιά.  Μεγάλος  Ναός του Αγίου Λαζάρου, υπάρχει και στο Μοναστήρι του Πσκωφ στη Ρωσία.

«Παρά την αποβάθρα ευρίσκεται ο ναός του Αγίου Λαζάρου, ευρύχωρος και υψηλός, στερεά ωκοδομημένος, ως βασιλικόν παλάτιον…», γράφει ο Μοναχός Βασίλειος Μπάρσκυ, για τον Ιερό Ναό του Αγίου Λαζάρου, στη Λάρνακα της Κύπρου.  Αυτό το σπουδαίο βυζαντινό κόσμημα επισκέπτεται  καθημερινά πλήθος προσκυνητών από διάφορες χώρες.

Ο Ιερός Ναός του Αγίου Λαζάρου, λειτούργησε και ως Μοναστήρι.  Πάμπολλα θαύματα μαρτυρούνται στο προσκύνημα τούτο του Αγίου Λαζάρου. Το μαρτυρεί εξάλλου και το Συναξάριον του Αγίου Λαζάρου. «Κακείσαι δε θάπτεται πολλά θαύματα κατεργασάμενος…»  γράφει το Συναξάριον. Σήμερα μέρος του ιερού λειψάνου του Αγίου Λαζάρου βρίσκεται στο Ναό του στη Λάρνακα.  Ήταν εξάλλου φυσικό η Πόλις στην οποία είχε ταφεί, να φιλοξενεί μέρος του Αγίου λειψάνου του. 

Σύμφωνα με τις πηγές εκεί τάφηκε ο Άγιος Λάζαρος, μάλιστα υπήρχε επιγραφή που έγραφε «Λάζαρος ο τετραήμερος και φίλος του Χριστού».  «Μνημείον δεύτερον όπου ο Άγιος Λάζαρος τέθαπται». Χωρίς λόγο υπερβολής θα μπορούσαμε να πούμε ότι η πόλη των Κιτιαίων «δευτέρα Βηθανία γέγονε».

Ο πρώτος τάφος του Αγίου Λαζάρου, βρίσκεται στη Βηθανία Ο Άγιος Λάζαρος ως γνωστό καταγόταν από το χωριό Βηθανία, κοντά στην Ιερουσαλήμ, και το συναντάς πηγαίνοντας προς την Ιεριχώ.  Ακόμα και η αραβική ονομασία του χωριού, Αζαρίε από την ελληνική λέξη Λαζαρείο, έλκει την καταγωγή της, καθότι κατά τα βυζαντινά χρόνια υπήρχε ναός του Αγίου Λαζάρου, πάνω από τον πρώτο τάφο του.

Όπως διαβάζομε στο Ευαγγέλιο «εβουλεύσαντο δε οι αρχιερείς ίνα και τον Λάζαρον αποκτείνωσιν, ότι πολλοί δι’ αυτόν υπήγον των Ιουδαίω και επίστευον εις τον Ιησούν» (Ιω. 12, 10-11).  «Οι μεν ουν διασπαρέντες από της θλίψεως της γενομένης επί Στεφάνω διήλθον έως Φοινίκης και Κύπρου και Αντιοχείας» (Πραξ. 11, 19).  Οι Απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας χειροτόνησαν τον Άγιο Λάζαρο, πρώτο Επίσκοπο Κιτίου.  Όπως αναγράφεται στο Συναξάριον του Αγίου Λαζάρου, «Οι δε Αρχιερείς και τον Λάζαρον αποκτείναι διενοήθησαν · διότι πολλοί αυτόν ορώντες Χριστώ διατρίβων, εσύστερον παρά των Αποστόλων Αρχιερεύς της Κιτιαίων αναδεικνύεται πόλεως.  Καλώς δε και θεοφιλώς πολιτευσάμενος μετά τριακονταετή χρόνον της αυτού αναβιώσεως θνήσκει και πάλιν».

Στο εξωτερικό μέρος του Ναού ευχαριστήριος εντοίχεια ανάγλυφη πλάκα, αναφέρει τη χορηγία του Βυζαντινού Αυτοκράτορος Λέοντος Στ΄, η οποία δόθηκε ως αντάλλαγμα για τη μεταφορά των ιερών λειψάνων του Αγίου στην Κωνσταντινούπολη.  Τη μεταφορά καθώς την υποδοχή στην Κωνσταντινούπολη των ιερών λειψάνων του Αγίου Λαζάρου, λεπτομερέστατα την περιγράφει ο Επίσκοπος Καισαρείας Αρέθας.

«Ίκεσίαις Λαζάρου, Μάρθας και Μαρίας τε, ημάς αξίωσον, θεατάς γενέσθαι, του Σταυρού και του Πάθους σου Κύριε, και της λαμπροφόρου, των ημερών και της λαμπροφόρου, των ημερών και βασιλίδος, Αναστάσεως της σης φιλάνθρωπε» (Από την Ορθρινή ακολουθία στης εορτής του Αγίου και Δικαίου Λαζάρου - Κανών β΄, Ωδή ε΄).  Διάπυρος ευχή τις Άγιες τούτες μέρες, ας είναι να γίνομε όντως θεατές των Παθών του Χριστού μας και να αξιωθούμε της λαπροφόρου Αναστάσεώς του.