Κυριακὴ των Βαΐων – Πορεία προς το Πάθος (Μητροπολίτου Κυθήρων Σεραφείμ)

ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ

Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΑΘΟΣ

Η Κυριακή των Βαΐων σήμερα και εορτάζουμε την εις τα Ιεροσόλυμα θριαμβευτική είσοδο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Επίσης τιμάται και η μνήμη της Οσίας Ελισάβετ, Αγ. Σάββα του Στρατηλάτου και Νικολάου Νεομάρτυρος του εν Μαγνησία.

Αφού προηγουμένως ανέστησε τον τετραήμερο Λάζαρο στη Βηθανία ο Κύριός μας και Θεός, ο Νικητής του θανάτου, ο Αρχηγός της ζωής και καθαιρέτης του Άδου, την επομένη ημέρα εισόδευσε στα Ιεροσόλυμα και με την παρουσία ενός τόσου μεγάλου θαυματουργού και την είδησι του παραδόξου θαύματος σείσθηκε όλη η πόλις. Ο ένας ερωτούσε τον άλλο «ποιός είναι αυτός;» και όλος ο πολυάριθμος λαός, συγκεντρωμένος εκεί για την εορτή του Πάσχα, παρακινούμενος από το θείο Πεύμα, τον υποδέχεται με μία ένδοξη δορυφορία ως Βασιλέα του Ισραήλ. Άλλοι προπορεύονται, άλλοι κόβουν κλαδιά, άλλοι σείουν τα βαΐα, άλλοι στρώνουν τα ενδύματά τους στο δρόμο, όλοι με μια φωνή, όπως τα μικρά παιδιά κράζουν· «Ωσαννά· ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου».

Ο αείμνηστος εκκλησιαστικός διδάσκαλος Ηλίας Μηνιάτης, Επίσκοπος Κερνίτσης και Καλαβρύτων, λέγει τα εξής σχετικά με την Βαϊοφόρο:

«Τρία περιστατικά σημειώνω εγώ στη σημερινή Βαϊοφόρο πανήγυρι· πρώτο, τα ενδύματα, τα οποία ρίχνονται στη γη· δεύτερο, τα βαΐα των φοινίκων, που είναι σύμβολα νίκης και τρίτον, το χαροποιό εκείνο «Ωσαννά ευλογημένος ο ερχόμενος».

Τρία αναγκαιότατα πράγματα, που πρέπει να κάνουμε εμείς οι Χριστιανοί, όταν δεχώμεθα τον Κύριό μας Ιησού Χριστό στην Ιερή Μετάληψι των αχράντων Μυστηρίων. Πρώτο, με μία αληθινή εξομολόγησι να ρίπτωμε τα ενδύματα των αμαρτιών, που τόσο καιρό εφορέσαμε. Να αφήνωμε δηλαδή την παλιά κακή συνήθεια και να αποβάλωμε τον παλαιό άνθρωπο με τις πράξεις του (Γαλ. 5,24). Δεύτερο, με μια τέλεια επιστροφή (και ανάνηψι), να σηκώνωμε τα βαΐα της νίκης καταπατούντες τους τρεις μεγάλους εχθρούς, την σάρκα, τον κόσμο και τον διάβολο. Και τρίτο, με χαρά και αγαλλίασι πνευματική καρδιάς συντετριμμένης να πλησιάζωμε στην Αγία Τράπεζα του Άρτου της ζωής λέγοντες: «Ωσαννά ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου». (ενθ᾽ανωτ.).

Αυτά έλεγε ο αοίδιμος εκείνος εκκλησιαστικός διδάσκαλος για την πραγματικά μεγαλειώδη εκείνη υποδοχή του Θείου Διδασκάλου από το πλήθος του λαού.

Ο Ιερός Αυγουστίνος έλεγε ότι «οι κλάδοι των φοινίκων είναι επευφημιστικά σύμβολα της νίκης». Ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας σημειώνει ότι ο πολυάριθμος λαός ήταν αρκετά ευπειθής και αφού συγκλονίσθηκε από το θαυμαστό σημείο της αναστάσεως του Λαζάρου «υποδέχθηκε τον Χριστό με ύμνους και με τα βαΐα» γιατί είχε κατανικήσει τον θάνατο. Έχει έλθει «εν ονόματι Κυρίου».

Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος παρατηρεί ότι «πήραν στα χέρια τους τα βαΐα των φοινίκων δείχνοντας με το τρόπο αυτό ότι μεγαλύτερη γνώμη είχαν γι᾽αυτόν, παρ᾽ ο,τι θα είχαν για ένα προφήτη».

Ο δε ιερός Θεοφύλακτος, σχολιάζοντας την κραυγή του πλήθους «ευλογημένος», λέγει τα εξής: «Ο ερχόμενος, όχι ο αγόμενος. Γιατί το μεν δεύτερο είναι κάπως δουλικό, το δε πρώτο είναι εξουσιαστικό (έρχεται ως κυρίαρχος). Και το να ειπής ότι έρχεται «εν ονόματι Κυρίου» αυτό το ίδιο δείχνει, ότι αυτός είναι αληθινός Θεός. Διότι δεν είπε ότι έρχεται “εν ονόματι δούλου” αλλά Κυρίου. Και ακόμη φανερώνει ότι δεν είναι αντίθεος, αντίθετος με τον Θεό, αλλ᾽ότι ήλθε στο όνομα του Θεού Πατέρα. Και βασιλέα του Ισραήλ τον αποκαλούσαν, σαν να φαντάζονταν κάποια αισθητή βασιλεία». Και ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας προσθέτει ότι «τον αποκαλούσαν δικό τους βασιλέα, γιατί παραδέχονται την κυριότητα του Χριστού».

Συνεχίζοντας ο αείμνηστος Επίσκοπος Ηλίας Μηνιάτης, αναφέρεται   στο θέμα της προετοιμασίας, που πρέπει να έχωμε, όταν θέλουμε να μεταλάβωμε το φρικτό αυτό και μεγάλο Μυστήριο. «…..Ας δοκιμάση πρώτα ο καθένας καλά τον εαυτό του, ας εξετάση πρώτα τη συνείδησί του. Αν έχη κανένα εμπόδιο, ας το σηκώση, αν έχη κανένα δεσμό (αμαρτίας), ας τον λύση….

» Χριστιανέ, που θέλεις να μεταλάβης. Βλέπεις εκείνο τον άγιο Άρτο; Βλέπεις εκείνο το άγιο Ποτήριο, όπου είναι επάνω στην Ιερά Τράπεζα; Εκεί είναι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Εκεί είναι ο ίδιος ο Θεός σωματικώς. Εκεί είναι το πυρ της Θεότητος, που φωτίζει και καθαρίζει τους αξίους, που κατακαίει και καταφλέγει τους αναξίους. «Μη εγγίσης ώδε», μη πλησιάσης, πρώτα λύσε το υπόδημα των ποδών σου. Με μια αληθινή εξομολόγηση λύσε τους δεσμούς των αμαρτιών σου, που σου δένουν την ψυχή. Έχεις εχθρότητα με κάποιο; Λύσε πρώτα τον δεσμό της έχθρας και συμφιλιώσου με τον πλησίον σου. Αδίκησες κανένα; Έκλεψες, άρπαξες, κρατάς ξένο πράγμα; Λύσε τον δεσμό της αδικίας και αποκατέστησε την αδικία. Συνδέθηκες με πόρνη η μοιχαλίδα και έζησες στην αμαρτία τόσο καιρό σκανδαλίζοντας τους συνανθρώπους σου; Λύσε τον δεσμό της σαρκικής αμαρτίας και ελευθέρωσε τη σκλαβωμένη ψυχή από τα χέρια του διαβόλου… Διότι εκείνο το θυσιαστήριο, στο οποίο εισέρχεσαι, εκείνη η Αγία Τράπεζα που πλησιάζεις, εκείνος ο τόπος που στέκεις και που πλησιάζεις, και μεταλαβαίνεις είναι τα Άγια των Αγίων· «γη αγία εστί». Εκεί παραστέκουν αόρατα Άγιοι Άγγελοι και καλύπτουν τα πρόσωπα από φόβο, τρόμο και ευλάβεια…».

Μέχρι τώρα μιλήσαμε για την συγκινητική παλλαϊκή υποδοχή που επεφύλαξαν τα πλήθη του Ιουδαϊκού λαού προς τον Μεσσία Χριστό, κατά την τελευταία προ του Πάθους θριαμβευτική του είσοδο στα Ιεροσόλυμα και παραθέσαμε αποσπάσματα από την Διδαχή του Μηνιάτη για την σωστή προετοιμασία του πιστού για την Θεία Μετάληψι.

Στη συνέχεια θα διδαχθούμε από το παράδειγμα της θυσίας του πελεκάνου που δείχνει την μεγάλη αγάπη και θυσία του Σωτήρος μας Ιησού Χριστού για μας.

Ο πελεκάνος φημίζεται για την ιδιαίτερη αγάπη που τρέφει στα παιδιά του. Λέγεται μάλιστα χαρακτηριστικά ότι, όταν στην απουσία του φαρμακερό φίδι δηλητηριάση τα παιδιά του, ο πελεκάνος με το ράμφος του ανοίγει το στήθος του και κάνει μετάγγισι αίματος στα ετοιμοθάνατα παιδιά του. Και αυτά μεν διαφεύγουν τον κίνδυνο, αυτός δε πεθαίνει.

Αυτό έκαμε και ο Χριστός μας με την θυσία Του στον Γολγοθά. Άνοιξε την πλευρά Του, άνοιξε τις φλέβες Του και μετέδωσε το δικό Του αίμα στα φαρμακωμένα από την αμαρτία παιδιά. Και εκείνος μεν απέθανε με επονείδιστο θάνατο, εμείς δε ζωογονηθήκαμε και αναστηθήκαμε. Αυτό ψάλλει και η Εκκλησία μας όταν λέγη: «Ώσπερ πελεκάν τετρωμένος την πλευράν σου Λόγε, σους θανόντας παίδας εζώωσας, επιστάξας ζωτικούς αυτοίς κρουνούς».

* * *

Μετά από το διδακτικό και εύγλωττο παράδειγμα για τη θυσιαστική αγάπη του Θείου Λυτρωτού μας και τα πνευματικά οφέλη που αποκομίζουμε, το μήνυμα της σημερινής Κυριακής είναι να ετοιμασθούμε ψυχοσωματικά ούτως ώστε με τα βαΐα των αρετών να υποδεχθούμε τον Σωτήρα, Λυτρωτή και ευεργέτη μας Κύριο, καθώς πορεύεται προς το Πάθος, συσταυρούμενοι με Εκείνον, προκειμένου να συσταυρωθούμε πνευματικά και να απολαύσωμε το «Καινόν Πόμα», το ύδωρ της χάριτος και της αφθαρσίας, τη νέα ζωή της αναγεννημένης και ανακαινισμένης εν Χριστώ πνευματικής βιοτής και πολιτείας.

† Ο Κυθήρων Σεραφείμ

Ορθόδοξος Τύπος,15/04/2016