18 Ιουν 2015

Απάντηση του Υπουργού Δικαιοσύνης στον Αρχιεπίσκοπο για το Σύμφωνο Συμβίωσης



Αθήνα, 18 Ιουνίου 2015
Α.Π. 2812 – 18/06/2015
Προς την Αυτού Μακαριότητα
Τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος
κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟ Β’
Μακαριώτατε,
Σας ευχαριστώ θερμά για τις ευχές για καλή ευόδωση της θητείας μου και για τους προβληματισμούς τους οποίους θέτετε υπόψη μου με την από 12/6/2015 επιστολή Σας.
Στους κρίσιμους αυτούς καιρούς η επικοινωνία των πολιτικών λειτουργών με την Εκκλησία της Ελλάδας, με την οποία η ελληνική Πολιτεία συνδέεται ιστορικά και θεσμικά, είναι ιδιαίτερα σημαντική. Τιμώντας τον μακρόχρονο αυτό δεσμό, αλλά και τους πολίτες εκείνους που με το λόγο σας εκπροσωπείτε ως πιστούς, επιθυμώ με τη σειρά μου να Σας απαντήσω, με ειλικρινές πάντοτε πνεύμα διαλόγου. 

Επιτρέψτε μου καταρχάς να Σας βεβαιώσω ότι η Πολιτεία σέβεται τη διαχρονική πρόταση ζωής που έχει η Εκκλησία για τον άνθρωπο και την προάσπιση εκ μέρους της μόνο του χριστιανικού γάμου. Η νομοθετική πρωτοβουλία της Πολιτείας για την επέκταση του ισχύοντος συμφώνου συμβίωσης με κανένα τρόπο δεν συνιστά εύνοια ή πολύ περισσότερο προτίμηση ενός άλλου τύπου γάμου ή υποτίμηση της οικογένειας. Ο γάμος και η οικογένεια αποτελούν πάντοτε βασικά κύτταρα της ιστορίας του τόπου μας και διαχρονικά ρυθμίζονται και προστατεύονται θεσμικά. Μια ένσταση περί προώθησης με το συγκεκριμένο θεσμό της πολυγαμίας ή της παλλακείας θα μπορούσε άλλωστε να διατυπωθεί και για την ίδια τη δυνατότητα διάλυσης του γάμου. Η δυνατότητα αυτή ωστόσο δεν αναγνωρίζεται μόνο από την Πολιτεία αλλά και από την ίδια την Εκκλησία, προκειμένου να μη συνεχίζονται δεσμοί που δεν ανταποκρίνονται πλέον στα αισθήματα των εμπλεκόμενων προσώπων. Η Πολιτεία οφείλει να σέβεται την επιλογή των ανθρώπων, πιστών ή όχι, να διαμορφώνουν και άλλες μορφές σχέσεων αγάπης και συνύπαρξης, πέραν του γάμου, παρέχοντας ένα πλαίσιο νομικών εγγυήσεων που θα διασφαλίζει την προστασία των ευάλωτων μερών και θα συμβάλλει σε μια αρμονική κοινωνική συμβίωση.  
Συμμερίζομαι επίσης την ανησυχία της Εκκλησίας για τον ατομικισμό που χαρακτηρίζει τις σύγχρονες κοινωνίες και που μπορεί να ευθύνεται για την ψυχική και κοινωνική απομάκρυνση των προσώπων από την κοινοτική και οικογενειακή συνύπαρξη και αλληλεγγύη. Ωστόσο, η θεσμοθέτηση του συμφώνου συμβίωσης, δηλαδή η θεσμική κατοχύρωση μιας πιο «χαλαρής» από το γάμο μορφής συμβίωσης δεν προωθεί τον ατομικισμό, αλλά την αυτονομία, δηλαδή την εντός πλαισίων ελεύθερη διαμόρφωση των σχέσεων και την ανάληψη της σχετικής διαπροσωπικής ευθύνης. Υπό την έννοια αυτή, συμβάλλει στη διαμόρφωση πολλών και διαφορετικών «εμείς», συνειδητών, ελεύθερων και συνάμα υπεύθυνων. Η αντίληψη που διαπνέει τη σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση του συμφώνου συμβίωσης είναι η εξής : η πρόταξη του παραδοσιακού τύπου γάμου και οικογένειας δεν επιτρέπεται να οδηγεί σε επιβολή. Επιβολή όμως θα συνιστούσε η αποστέρηση οποιουδήποτε ρυθμιστικού πλαισίου για τις προσωπικές και περιουσιακές σχέσεις εκείνων που συμβιώνουν με άλλους τρόπους και δεσμούς. Η πλήρης απουσία ρύθμισης θα ήταν επικίνδυνη για όλους, για την κοινωνική πραγματικότητα και τις ανάγκες της και ιδίως για το κράτος δικαίου: θα ανέκυπταν διαρκώς δυσκολίες στις επαφές με τις δημόσιες αρχές, στην εκπαίδευση, στην κοινωνική ασφάλιση, στην εργασία και γενικά αδικίες και ταλαιπωρίες που δεν θα μπορούσαν να γίνονται ανεκτές ουδέτερα ή τιμωρητικά από την οργανωμένη κοινωνία.
Με δυο λόγια, η έμμεση κρατική πίεση προς τους πολίτες να επιλέξουν ένα συγκεκριμένο τύπο για τη συμβίωσή τους δεν θα ταίριαζε ούτε με τα θεσμικά προτάγματα της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, ούτε, τολμώ να πω,  με τη χριστιανική φιλαλληλία και την αρχή ότι το πρόσωπο επιτυγχάνει τη σωτηρία του μέσα από επιλογές που πραγματώνει με ελεύθερη βούληση.
Η Πολιτεία οφείλει εξάλλου να ανταποκριθεί στη νομική και αξιακή της δέσμευση για το σεβασμό της ετερότητας κάθε προσώπου και για τη σταδιακή άρση των διακρίσεων λόγω φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού. Αναφορικά δε με τη θέσπιση της δυνατότητας σύναψης γάμου ανεξαρτήτως φύλου και μιας μεταρρύθμισης του θεσμού της υιοθεσίας, η σοβαρότητα αυτών των ζητημάτων επιβάλλει να μην υπάρξει βιασύνη. Προφανώς θα αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης στο πλαίσιο μιας συνολικής επανεξέτασης του οικογενειακού δικαίου, όπου η Εκκλησία και όλοι οι εμπλεκόμενοι κοινωνικοί φορείς θα μπορέσουν να εκθέσουν αναλυτικά τις απόψεις τους.  Αντιλαμβάνομαι ότι για την Εκκλησία η επαφή των ομοφύλων συνιστά αμαρτία, γνωρίζω όμως επίσης καλά ότι για την έννομη και δη τη συνταγματική τάξη συνιστά δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό και στη διαφορά. Άλλωστε, η χώρα μας σέβεται τους θεσμούς της Ευρώπης και μάλιστα τις σχετικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Δεν είναι καθόλου αμελητέο ζήτημα μάλιστα το γεγονός ότι η διεθνής κοινότητα, ιδίως τα περισσότερα κράτη της Ευρώπης, έχουν αναγνωρίσει ανάλογο θεσμό και καλούν τη χώρα μας να πράξει το ίδιο. 
Θα ήθελα τέλος να υπογραμμίσω ότι η ανάρτηση μιας σχετικής ρύθμισης στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Δικαιοσύνης δεν συνιστά τη θεσμικά προβλεπόμενη διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης, η οποία θα ακολουθήσει. Αποτελεί όμως ένα πιο έγκαιρο βήμα δημόσιου διαλόγου για τη μεταρρύθμιση του ήδη ισχύοντος από το 2008 συμφώνου συμβίωσης.
Κλείνοντας, θα ήθελα να Σας ευχαριστήσω ξανά για τους προβληματισμούς που μου κάνατε την τιμή να εκθέσετε και να εκφράσω την ελπίδα η δημόσια επικοινωνία να αποτελεί πάντοτε τη βάση των αρμονικών σχέσεων της Πολιτείας με την Εκκλησία.
Με σεβασμό
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ
Κοινοποίηση:
Κ. Αριστείδη Μπαλτά
Υπουργό Πολιτισμού,Παιδείας και Θρησκευμάτων
Δείτε και: -Επιστολή του Αρχιεπισκόπου στον Υπουργό Δικαιοσύνης για την προτεινόμενη επέκταση του "συμφώνου συμβιώσεως"

3 σχόλια:

Κυπριανός Χριστοδουλίδης είπε...

"Με δυο λόγια, η έμμεση κρατική πίεση προς τους πολίτες να επιλέξουν ένα συγκεκριμένο τύπο για τη συμβίωσή τους δεν θα ταίριαζε ούτε με τα θεσμικά προτάγματα της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, ούτε, τολμώ να πω, με τη χριστιανική φιλαλληλία και την αρχή ότι το πρόσωπο επιτυγχάνει τη σωτηρία του μέσα από επιλογές που πραγματώνει με ελεύθερη βούληση.
Η Πολιτεία οφείλει εξάλλου να ανταποκριθεί στη νομική και αξιακή της δέσμευση για το σεβασμό της ετερότητας κάθε προσώπου και για τη σταδιακή άρση των διακρίσεων λόγω φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού." (Αριστείδης Μπαλτάς, υπουργός Δικαιοσύνης)

κχ
Το να επιθυμούν τη νομική τους κατοχύρωση δυο άτομα ταυτόσημων ερωτικών προτιμήσεων δεν αποτελεί πρόβλημα, αν αυτό περιορίζεται σε αυστηρώς καθορισμένα νομικά πλαίσια. Όταν όμως τα πλαίσια αυτά διευρύνονται, στο βαθμό ώστε να επιτρέπεται η υιοθεσία και η απόκτηση τέκνων με κατά κανόνα έμμεσο τρόπο, τότε δημιουργείται πρόβλημα και μάλιστα εντονότατο.

Η αξιακή δέσμευση της Πολιτείας για το σεβασμό της ετερότητας, εφόσον ο κ. Αριστείδης Μπαλτάς επικαλείται τη "δέσμευση στο σεβασμό", σημαίνει ad hoc αποδεκτούς όρους και όρια. Όμως, ως γνωστόν, τα όρια έπαψαν υφιστάμενα, όταν διακηρύχθηκε η αγάπη άνευ όρων και ορίων, πράγμα το οποίο σαφώς γνωρίζει ο νυν υπουργός Δικαιοσύνης. Μένει όμως να μας απαντήσει προς ποιον αποτείνεται αυτή η δέσμευση, το δε ακόμη σοβαρότερο, ποίος ο αποδέκτης του σεβασμού ;

Κατά τη γνώμη του γράφοντος η μεν δέσμευση απευθύνεται σε προεκλογικές εξαγγελίες, που δεν συνηθίζεται να τηρούνται, ως προς δε τους αποδέκτες, αυτοί δεν είναι άλλοι από τους ψηφοφόρους με ταυτόσημες (του ιδίου φύλου) ερωτικές προτιμήσεις. Μήπως, λοιπόν, νομίζει ο κ. Αριστείδης Μπαλτάς ότι με την φιλαλληλία αυτού του είδους το πρόσωπο επιτυγχάνει την αξιακή αρχή της σωτηρίας ; Αν συμβαίνει αυτό, τότε θα πρέπει και η Εκκλησία να αναθεωρήσει τις δικές της αξιακές αρχές. Να βγάλει αυτές που έχει και στη θέση τους να τοποθετήσει αυτές των νομομαθών της Πολιτείας, οι οποίοι, το μόνο ενδιαφέρον τους είναι να μη κατηγορηθούν για διάκριση των φύλων, τουτέστιν, ότι είναι ρατσιστές ή "ομοφοβικοί".

Η Πολιτεία, με άλλα λόγια, να είναι υπεύθυνη για τη θεσμοθέτηση των αρχών και των αξιών, του σεβασμού συμπεριλαμβανομένου. Όσο για την Εκκλησία, αυτή ας ασχολείται με το πρόσωπο και την προσπάθεια επιτυχίας της σωτηρίας μέσω των επιλογών που πραγματώνει με ελεύθερη βούληση - πρωτίστως, και κυρίως, δημοκρατική και αντιρατσιστική, λόγω σεβασμού πολιτικών προδιαγραφών σημειωτέον.

Ανώνυμος είπε...

παραθετω"Σύμφωνα με το άρθρο 21, παράγραφος 1 του ισχύοντος Συντάγματος προβλέπεται ότι «η οικογένεια είναι το θεμέλιο της συντήρησης και της προαγωγής του Έθνους». Πως θα συντηρηθεί και θα προαχθεί το Έθνος από «γάμο» ατόμων του ιδίου φύλου; Μπορεί από το 1951 να έχουν αποποινικοποιηθεί οι (ανδρικές) ομοφυλοφιλικές σχέσεις, αλλά δεν παύουν να συνιστούν «παρά φύσιν ασέλγεια» σύμφωνα με το άρθρο 347 του Π.Κ. η οποία τιμωρείται με ποινή τρίμηνης φυλάκισης. Επίσης η απόφαση 700/1980 του Αρείου Πάγου χαρακτηρίζει την ομοφυλοφιλία «πάθος παρά φύσιν» και «ανώμαλον σεξουαλικόν προσανατολισμόν». Ας σημειωθεί πως ο πρώτος που θέσπισε «γάμο» ομοφυλοφίλων ήταν ο παράφρονας Ρωμαίος αυτοκράτορας Νέρων ο οποίος και τέλεσε τέτοιου είδους «γάμους» (Κάσιος Δίων, «Ρωμαική Ιστορία»). Αυτό είναι πρόοδος; Αυτό είναι διαφορετικότητα; Αντίθετα είναι αναβίωση των σχιζοειδών παραλογισμών του Νέρωνα!"

Κυπριανός Χριστοδουλίδης είπε...

Ζητώ συγγνώμη για την αβλεψία, να αναφερθώ στο όνομα του κ. Αριστείδη Μπαλτά και όχι στον υπογράφοντα κ. Νικόλαο Παρασκευόπουλο.

Ευχαριστώ για τη δημοσίευση του σχολίου, παρά το λάθος στην αντιγραφή του ονόματος του κ. υπουργού Δικαιοσύνης.
κχ

Oι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Η φωτογραφία μου
Για επικοινωνία : Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: aktinesblogspot@gmail.com