Νίκος Χειλαδάκης, Τι συμβαίνει στην Τουρκία; Παρασκηνιακός πόλεμος μεταξύ Ερντογάν και Νταβούτογλου;

ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ;

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΚΑΙ ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ ;

Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης, Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος

Πολύ «περίεργες» ειδήσεις έρχονται τις τελευταίες μέρες από δημοσιογραφικές και όχι μόνο πηγές από την τουρκική πρωτεύουσα, που αναφέρουν ότι εδώ και λίγο καιρό ένας εσωτερικός παρασκηνιακός πόλεμος μεταξύ του προέδρου της Τουρκίας Ταΐπ Ερντογάν και του πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου, δηλαδή ανάμεσα στο βασικό δίδυμο της νεοοθωμανικής νέας Τουρκίας βρίσκεται εν εξέλιξη με ότι είναι δυνατόν να σημάνει αυτό στην εξωτερική και όχι μόνο πολιτική της Τουρκίας.

Φαίνεται πως η ασκηθείσα τα τελευταία χρόνια εξωτερική πολιτική της Τουρκίας που έχει συσσωρεύσει πολλά προβλήματα, παρά την προώθηση από τον Ερντογάν του Νταβούτογλου στην πρωθυπουργία, (αν και υπήρχαν και άλλοι διεκδικητές όπως ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Μπουλέντ Αρίντς), έχει δημιουργήσει κάποια σοβαρά προβλήματα στις σχέσεις των δυο αντρών. Ενδεικτικό στοιχείο αυτής της κατάστασης είναι οι πρόσφατες αντιδιαμετρικές δηλώσεις από τις δυο πλευρές σχετικά με την κρίση του Κομπανί και την επιχείρηση προώθησης Κούρδων μαχητών από το βόρειο Ιράκ προς την Συρία μέσω Τουρκίας. Ενώ ο πρωθυπουργός Νταβούτογλου διαβεβαίωνε μέχρι τις 28 Οκτωβρίου ότι δεν έχει γίνει καμία συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Βορείου Ιράκ για την προώθηση των Πεσμεργκά, (Κούρδων μαχητών του βορείου Ιράκ), η Τουρκία είχε ήδη δώσει την άδεια να περάσει το κομβόι των Κούρδων από το τουρκικό έδαφος για να προωθηθεί στην Συρία. Αυτό έδειξε και φανερά μια υφιστάμενη διάσταση απόψεων μεταξύ του πρωθυπουργού και του Ερντογάν σε ένα πολύ σοβαρό θέμα.

Αλλά για πρώτη φορά νύξη για ένα παρασκήνιο κάποιας εσωτερικής διαμάχης φέρνει στην δημοσιότητα η πρώτη σε κυκλοφορία τουρκική εφημερίδα, Zaman, (29/10),σε άρθρο της αρθρογράφου, Lale Kemal, με τον πολύ χαρακτηριστικό τίτλο, «Erdoğan’ la Davutoğlu arasındakı güç savaşi kızışabilir», δηλαδή,  «Μπορεί να φουντώσει ο πόλεμος εξουσίας μεταξύ Ερντογάν και Νταβούτογλου». Το πραγματικά ενδεικτικό αυτό άρθρο περιγράφει για πρώτη φορά ένα παρασκηνιακό εσωτερικό πόλεμο που έχει αρχίσει εδώ και καιρό μεταξύ των δυο αντρών, σχεδόν αμέσως μετά την προώθηση του Ερντογάν στην προεδρία και την ανάδειξη του Νταβούτογλου στην τουρκική πρωθυπουργία. Είναι γνωστό πως η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας των τελευταίων ετών που ακολούθησε ο Ερντογάν, βασίστηκε στην νεοοθωμανική ιδεολογία του Νταβούτογλου. Τώρα διαπιστώνεται πως αυτή η πολιτική έχει συσσωρεύσει πολλά αδιέξοδα που είναι πλέον ορατά. Ήδη στο θέμα των Τζιχαντιστών η Τουρκία αντιμετωπίζει πολλαπλά προβλήματα από μια νεοοθωμανική και διπρόσωπη πολιτική που στήριξε με πολλούς τρόπους τους Τζιχαντιστές.

Η διαμάχη όμως των δυο αντρών, όσο και αυτό ακούγεται παράξενο για ανύποπτους παρατηρητές των εσωτερικών εξελίξεων στην Τουρκία, είχε αρχίσει πολύ πριν από την προτεινομένη προώθηση του αρχηγού της ΜΙΤ, Χακάν Φιντάν και έμπιστου προσώπου του Ερντογάν στο υπουργείο Εξωτερικών, μετά την αποχώρηση του Νταβούτογλου. Ο Αχμέτ Νταβούτογλου είχε έντονες αντιδράσεις και αντιτάχτηκε σθεναρά στην προτεινομένη αυτή αλλαγή γιατί ήθελε οπωσδήποτε στο υπουργείο Εξωτερικών ένα δικό του έμπιστο πρόσωπο όπως και τελικά τοποθετήθηκε πρόσωπο έκπληξη, ο Μεβλιούτ Τσαούσογλου. Η αντιπαλότητα φαίνετε πως τώρα επεκτείνεται και σε άλλα πεδία όπως στις εκλογές για την ηγεσία του δικαστικού σώματος της Τουρκίας, όπου υπήρξε μεγάλη  διαφωνία  μεταξύ των δυο πλευρών, όπως αναφέρει και η Zaman. Να προσθέσουμε σε αυτό το σημείο ότι «λάδι στην φωτιά» έριξε και η έντονη επίθεση που εξαπέλυσε πριν από λίγες μέρες ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας και πρώτος υπουργός Εξωτερικών της ισλαμικής κυβέρνησης, ο Γιασάρ Γιακίς, στην εξωτερική πολιτική που ακολουθείται τα τελευταία χρόνια και η οποία, κατά την άποψη του, συσσώρευσε πάμπολλα προβλήματα στην Τουρκία.

Όλα αυτά σίγουρα φανερώνουν για άλλη μια φορά το πόσο εύφλεκτο και πόσο ρευστό είναι το εσωτερικό πεδίο της Τουρκίας. Εκείνο που θα πρέπει να μας απασχολεί εμάς σε μόνιμη όπως φαίνεται βάση, είναι η εξέλιξη όλων αυτών των παρασκηνιακών διεργασιών και κυρίως οι επιπτώσεις τους στην εξωτερική πολιτική καθώς τα διδάγματα του παρελθόντος είναι πολύ πικρά σε σχέση με την τουρκική προκλητικότητα. Με όλα αυτά δεν φαίνεται παράδοξο που τον τελευταίο καιρό η τουρκική προκλητικότητα έχει χτυπήσει «κόκκινο» στο δίδυμο Ελλάδα- Κύπρος. Είναι φανερό πως οι Τούρκοι παρά τις μεγάλες δυσκολίες τους τόσο στο εσωτερικό όσο και στην εξωτερική τους πολιτική, βρίσκουν και κάνουν. Το άσχημο  είναι πως στην Αθήνα αντί να εκμεταλλευτούν όλα αυτά τα τουρκικά αδιέξοδα, κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου και έχουν την αρρωστημένη συνήθεια όταν κάποιος τους φτύνει, να… υποστηρίζουν πως άρχισε να βρέχει!