Μεταμόρφωσις τοῦ Σωτῆρος. Τέσσερα ἐρωτήματα (+Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)

Μεταμόρφωσις τοῦ Σωτῆρος

Τέσσερα ἐρωτήματα

«Καὶ μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν» (Ματθ. 17,2)

(Ομιλία του †Επισκόπου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)

Ἡ σημερινὴ ἡμέρα, ἀγαπητοί μου, ἡ ἑορτὴ τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Χριστοῦ, εἶνε μία ἀπὸ τὶς μεγαλύτερες ἑορτὲς τῆς χριστιανοσύνης. Ἀλλ᾿ ἆραγε ποιά εἶνε ἡ σημασία της; τί ἑορτάζει σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας;

Τὸ μόνο ποὺ γνωρίζουν οἱ ἄνθρωποι ὅταν ἀκοῦνε Μεταμόρφωσι, εἶνε ὅτι σήμερα τρῶνε ψάρι. Γνωρίζουν δηλαδὴ τὴν ἑορτὴ ἀπὸ τὸ φαγητό, ἀπὸ τὸν …τέντζερη. Ἀλλ᾿, ἀγαπητοί μου, ἑορτὴ δὲν θὰ πῇ φαγοπότι καὶ διασκέδασι, νὰ κάνουμε ὅ,τι θέλουμε. Τέτοιες ἑορτές, λέει ὁ προφήτης Ἠσαΐας, τὶς «μισεῖ» ὁ Θεός (Ἠσ. 1,14). Ἑορτὴ εἶνε μνήμη Θεοῦ, μίμησις τῶν ἁγίων, ἀνέβασμα τῆς ψυχῆς.

Σήμερα λοιπὸν νὰ μιμηθοῦμε τοὺς  ἀποστόλους Πέτρο Ἰάκωβο καὶ Ἰωάννη. Νὰ  πάρουμε κ᾿ ἐμεῖς τὸ πνευματικό μας  ῥαβδὶ καὶ μαζὶ μὲ τὸ Χριστὸ ν᾿ ἀνεβοῦμε στὸ  Θαβώρ. Ν᾿ ἀφήσουμε τὴν πεζότητα μὲ τὶς  καθημερινὲς μέριμνες, νὰ ὑψωθοῦμε στὴν  κορυφὴ καὶ νὰ αἰσθανθοῦμε τὸ μεγαλεῖο  τῆς ἑορτῆς.

Ἡ ἡμέρα αὐτή, ἀγαπητοί μου, διδάσκει μεγάλες ἀλήθειες, ποὺ ἀποτελοῦν  θεμέλια τῆς πίστεώς μας. Ἀπαντᾷ σὲ  βαθειὰ ἐρωτήματα. Ἀπαντᾷ σὲ τέσσερα  ἐρωτήματα·

1. Τὸ πρῶτο ἐρώτημα εἶνε· τί εἶνε ὁ  Χριστός; Εἶνε γεγονὸς ὅτι, ἀφ᾿ ἧς στιγμῆς  ὁ Χριστὸς ἔλαβε ἀνθρώπινη σάρκα καὶ  γεννήθηκε ἀπὸ τὰ πάναγνα αἵματα τῆς  ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἔγινε τέλειος  ἄνθρωπος ὅπως ἐμεῖς ἐκτὸς μόνο ἀπὸ τὴν  ἁμαρτία. Ὁ Χριστὸς δηλαδὴ εἶχε τὶς  φυσικὲς καὶ ἀδιάβλητες ἀνάγκες τῆς  ἀνθρωπίνης φύσεως. Ὅταν λοιπὸν τὸν  ἔβλεπαν νὰ κουράζεται, νὰ ἱδρώνῃ, νὰ ζῇ  μὲ φτώχεια, μὲ ταπείνωσι καὶ ἀσημότητα,  ποιός μποροῦσε νὰ φανταστῇ ὅτι μέσα  του κρύβει τὸν ἀδάμαντα τῆς θεότητος; Ὁ  Χριστὸς ἔμοιαζε μὲ κάποιο βασιλιᾶ, ποὺ  θέλοντας νὰ γνωρίσῃ τοὺς ὑπηκόους του  ἔβγαλε τὴ βασιλικὴ στολὴ καὶ τὸ στέμμα,  φόρεσε ροῦχα ζητιάνου, καὶ ἔτσι  περιώδευσε ὅλο τὸ βασίλειό του χωρὶς  κανένας νὰ τὸν γνωρίσῃ. Ἔτσι καὶ ὁ  Χριστός. Αὐτός, ποὺ μπροστά του οἱ  βασιλιᾶδες τοῦ κόσμου εἶνε πελώρια  μηδενικά, παρουσιάστηκε στὴ γῆ σὰν ὁ  πιὸ φτωχὸς ἄνθρωπος. Ποιός μποροῦσε νὰ  φανταστῇ τί ἦταν; Ἀλλὰ σ᾿ αὐτὸ ἀκριβῶς  δίνει τώρα ἀπάντησι τὸ Θαβώρ. Ἐκεῖ  ἔγινε κάτι καταπληκτικό. Τὸ πρόσωπο τοῦ  Χριστοῦ ἔλαμψε σὰν τὸν ἥλιο. Τὰ φτωχικά  του ροῦχα ἔγιναν λευκὰ σὰν τὸ φῶς. Ἡ  κορυφὴ φωτίστηκε ἀπὸ φῶς οὐράνιο. Ἕνα  σύννεφο φωτεινὸ ἦρθε καὶ τὴν ἐκάλυψε.

Καὶ  μέσα ἀπὸ τὸ σύννεφο ἀκούστηκε φωνὴ  δυνατή, ἡ δια φωνὴ ποὺ ἀκούστηκε  ἄλλοτε στὸν Ἰορδάνη ποταμό. Καὶ ἡ φωνὴ  ἔλεγε· «Οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ  ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα» (Ματθ. 17,5). Τί  σημαίνουν ὅλα αὐτά; Σημαίνουν ὅτι ὁ  Χριστὸς εἶνε Θεός! «Δεῦτε  προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν αὐτῷ».

2. Ἀλλὰ ἡ σημερινὴ ἡμέρα ἀπαντᾷ καὶ στὸ  ἄλλο μεγάλο ἐρώτημα· Τί εἶνε ὁ  ἄνθρωπος; Ἄλλοι λένε, ὅτι ὁ ἄνθρωπος  εἶνε ἁπλῶς ἕνα ἐξελιγμένο κτῆνος, καὶ  ἄλλοι ἄλλα. Ἀλλὰ τὸ ὄρος Θαβὼρ ἀπαντᾷ·  ὁ ἄνθρωπος εἶνε ἀθάνατος. ―Μὰ πῶς; θὰ  πῆτε· ἐμεῖς ξέρουμε, ὅτι ὁ ἄνθρωπος  πεθαίνει· πῶς εἶνε ἀθάνατος;… Ναί, τὸ  σῶμα του πεθαίνει καὶ ἀποσυντίθεται.  Ἀλλὰ ὁ κυρίως ἄνθρωπος εἶνε ἡ ψυχή, τὸ  πνεῦμα ποὺ μένει ἀθάνατο. Τί εἶνε λοιπὸν  ὁ ἄνθρωπος; Ἡ Μεταμόρφωσις ἀπαντᾷ. Γιὰ  δέστε, πόσοι εἶνε πάνω στὸ Θαβώρ; Εἶνε ὁ  Χριστός, μετὰ εἶνε ὁ Πέτρος, ὁ Ἰωάννης  καὶ ὁ Ἰάκωβος. Τέσσερις εἶνε; Λάθος  κάνετε, δὲν εἶνε τέσσερις. Σὲ μιὰ στιγμὴ  οἱ τέσσερις γίνονται ἕξι. Ποιοί εἶνε  οἱ ἄλλοι δύο; Ὁ ἕνας εἶνε ὁ Μωϋσῆς καὶ ὁ  ἄλλος ὁ Ἠλίας. Μὰ ὁ Μωϋσῆς εἶχε πεθάνει  πρὶν 1.500 χρόνια, κι ὁ Ἠλίας εἶχε ἀνεβῆ μὲ  τὸ ἅρμα του στὸν οὐρανὸ πρὶν 1.000 περίπου  χρόνια. Κι ὅμως παρουσιάζονται τώρα  μπροστὰ στὸ Χριστὸ ὁλοζώντανοι. Τί  σημαίνει αὐτό; Ὅτι καὶ ὁ Μωϋσῆς ζῇ, καὶ  ὁ Ἠλίας ζῇ. Ὅλοι ζοῦν. Δὲν ὑπάρχει  θάνατος πραγματικός. Ὁ Χριστὸς εἶνε  Θεὸς ζώντων. Καὶ οἱ νεκροί μας ζοῦν. Ποῦ;  Στὸν παράδεισο. Κ᾿ ἔτσι ἐρχόμεθα στὸ  τρίτο ἐρώτημα·

3. Τί εἶνε ὁ παράδεισος; Ἂν ρωτήσουμε τὰ  ἄλλα θρησκεύματα καὶ τὶς διάφορες  φιλοσοφίες, θὰ μᾶς ποῦν· Παράδεισος  εἶνε ἕνα ὡραῖο τοπίο μὲ λουλούδια,  δέντρα, νερά, πουλιά…, τέτοια  πράγματα εἶνε ὁ παράδεισος. Ἡ  Μεταμόρφωσις ὅμως λέει· Ὄχι, ὁ  παράδεισος εἶνε κάτι ἀνώτερο.  Παραπάνω ἀπὸ κάθε ὑλικὸ καὶ εὐχάριστο,  ὁ παράδεισος τί ἄλλο εἶνε; Μιὰ στιγμή!  Ὅσο ἀξίζει αὐτὴ ἡ στιγμὴ δὲν ἀξίζουν  χίλια χρόνια. Ὦ ἀδελφοί μου, νὰ μᾶς  ἀξιώσῃ ὁ Θεὸς κ᾿ ἐμᾶς νὰ ζήσουμε αὐτὴ τὴ  στιγμή! Τόσο βάσταξε τὸ ὅραμα τῆς  Μεταμορφώσεως. Ὅταν ὁ ἀπόστολος  Πέτρος ἀντίκρυσε ἐκεῖνο τὸ οὐράνιο  φῶς καὶ ἄκουσε τὴν γλυκυτάτη φωνὴ τοῦ  Πατρός, τόσο ἐνθουσιάστηκε, ὥστε  ξέχασε καὶ τὴ γυναῖκα του καὶ τὰ παιδιά  του καὶ τὰ πάντα στὸν κόσμο αὐτό, καὶ  λέει· Χριστέ, ἐδῶ νὰ μείνουμε γιὰ  πάντα· νὰ στήσουμε μιὰ καλύβα καὶ νὰ  καθήσουμε, κι ἂς μᾶς δέρνῃ ὁ ἄνεμος, ὁ  ἥλιος, τὸ χιόνι. Μιὰ στιγμὴ ἔζησε τὴ θέα  τῆς δόξης τοῦ Χριστοῦ. Πόσο ἀξίζει νὰ  ζῇς μὲ τὸ Χριστό· νὰ τὸν βλέπῃς, νὰ τὸν  αἰσθάνεσαι, νὰ τὸν ἀγαπᾷς! Αὐτὸς λοιπὸν  εἶνε ὁ παράδεισος. Δὲν εἶνε αὐτὰ λόγια,  ἀδελφοί μου· εἶνε ζωή. Γεμάτη θαύματα  καὶ ὁράματα εἶνε ἡ ἁγία μας θρησκεία.

4. Ἀλλὰ γιὰ νὰ μᾶς ἀξιώσῃ ὁ Θεὸς νὰ πᾶμε κ᾿  ἐμεῖς στὸν παράδεισο καὶ ν᾿  ἀπολαύσουμε τὴ θέα τοῦ Χριστοῦ, ἂς  καθαρίσουμε τὰ αὐτιά μας ν᾿ ἀκούσουμε  μιὰ φωνή. Ποιά φωνή; Εἶνε ἡ φωνὴ τοῦ  οὐρανίου Πατρός, καὶ λέει· «Οὗτός ἐστιν  ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα·  αὐτοῦ ἀκούετε» (ἔ.ἀ.). Ἐδῶ εἶνε ἡ  σημασία τῆς ἑορτῆς. Πρέπει ὅλοι νὰ  δώσουμε μεγάλη προσοχὴ σ᾿ αὐτὰ ποὺ μᾶς  λέει ὁ Χριστός. Καὶ γεννᾶται τὸ ἐρώτημα·  Ἐμεῖς ὅλοι, μικροὶ καὶ μεγάλοι,  κληρικοὶ καὶ λαϊκοί, ὅσοι ε μεθα  βαπτισμένοι εἰς τὸ ὄνομα τῆς ἁγίας  Τριάδος, ἀκοῦμε τὸ Χριστό; Εἶσαι μάνα ἢ  πατέρας καὶ παραπονεῖσαι καὶ λές, Δὲ᾿ μ᾿  ἀκούει τὸ παιδί μου. Ἐσένα δὲ᾿ σ᾿ ἀκούει  τὸ παιδί σου, ἀλλὰ κ᾿ ἐσὺ δὲν ἀκοῦς τὸ  Χριστό· ποιά εἶνε πιὸ μεγάλη ἁμαρτία;  «Αὐτοῦ ἀκούετε». Οἱ σημερινοὶ  Χριστιανοὶ ἀκοῦμε τὸ Χριστό; Τί μᾶς λέει;  Τέσσερα – πέντε ἁπλᾶ πράγματα, ποὺ τὰ  καταλαβαίνουν ὅλοι.
 Μᾶς λέει πρῶτα – πρῶτα νὰ μὴ λέμε  ψέματα. Κ᾿ ἐμεῖς ὄχι μόνο ψέματα λέμε,  ἀλλὰ καὶ ψεύτικους ὅρκους στὰ  δικαστήρια δίνουμε. Θὰ μᾶς κάψῃ ὁ Θεός.  Μοῦ ᾿λεγε κάποιος δικαστικός, ὅτι ἀπὸ  τοὺς 100 ποὺ ὁρκίζονται ζήτημα ἂν οἱ 10  λένε τὴν ἀλήθεια. Εἶνε Χριστιανοὶ αὐτοί;

«Αὐτοῦ ἀκούετε». Ὁ Χριστὸς μᾶς λέει, τὰ  χέρια μας νὰ μὴν ἀγγίζουν ξένο πρᾶγμα.  Καὶ οἱ «Χριστιανοὶ» τί κάνουν; Ἅμα τοὺς  ζητήσῃ ἐλεημοσύνη ἕνας φτωχός, δὲν  ἔχουν χέρι νὰ δώσουν· ὅταν ὅμως  πρόκειται νὰ κλέψουν, τότε ὄχι ἕνα  ἀλλὰ ἑκατὸ χέρια ἔχουν.

 Ὁ Χριστὸς μᾶς λέει· «Τίμιος ὁ  γάμος» (Ἑβρ. 13,4), μακριὰ ἀπὸ τὴν πορνεία  καὶ τὴ μοιχεία! ἕνας ἄντρας μιὰ  γυναῖκα! Πόσοι τὸ τηροῦν;
 Τί ἄλλο λέει ὁ Χριστός· Ἑνώθηκε τὸ  ἀντρόγυνο, στεφανώθηκαν; δὲν χωρίζουν  πλέον. Κι ὅμως τώρα χιλιάδες τὰ  διαζύγια! Νά τ᾿ ἀποτελέσματα τῶν  πορνικῶν ἐντύπων καὶ θεαμάτων.

 «Αὐτοῦ ἀκούετε». Μᾶς λέει ἀκόμα ὁ  Χριστός· Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη,  Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο δουλειά!  σὰν τὸ μυρμήγκι. Ἀλλὰ τὴν Κυριακὴ πρωΐ,  χτύπησε ἡ καμπάνα; φτερὰ στὰ πόδια γιὰ  τὴν ἐκκλησία! Σήμερα ὅμως πόσοι  ἐκκλησιάζονται; Ποῦ εἶνε οἱ Χριστιανοί;

Ἀδελφοί μου, τελείωσα. Στὰ χρόνια ποὺ  ζοῦμε εἶνε ζήτημα, ἀπὸ τοὺς χίλιους  Χριστιανοὺς ἕνας ν᾿ ἀκούῃ καὶ νὰ  ἐφαρμόζῃ ὅ,τι λέει ὁ Χριστός. Οἱ ἄλλοι;  Ὤ οἱ ἄλλοι! Πραγματοποιεῖται μιὰ  προφητεία ποὺ εἶπε ὁ ἀπόστολος Παῦλος.  Θά ᾿ρθουν, λέει, χρόνια κατηραμένα· οἱ  ἄνθρωποι τ᾿ αὐτιά τους θὰ τά ᾿χουν  βουλώσει μὲ βουλοκέρι, γιὰ νὰ μὴν ἀκοῦνε  τὴν ἀλήθεια, καὶ θὰ τά ᾿χουν ἀνοίξει γιὰ ν ᾿ ἀκοῦνε ὅλα τὰ παραμύθια (βλ. Β΄ Τιμ. 4,4).  Σήμερα πόσοι ἀκοῦμε πιὰ τὸ Χριστό;  Λίγοι μένουν πιστοί.

Εὔχομαι, ἀδελφοί μου, νὰ ε μεθα ὄχι μὲ  τοὺς πολλοὺς ἀλλὰ μὲ τοὺς λίγους. Κι ἂν  ἀκόμη ἔρθῃ μέρα, ποὺ μέσα στὸ σπίτι σου  δὲν πιστεύει οὔτε ὁ πατέρας οὔτε ἡ  μάνα οὔτε ἄλλος κανεὶς καὶ μείνῃς  μόνος, ἐσὺ νὰ λές· Πιστεύω, Κύριε. Κι ἂν  ἔρθῃ μέρα ποὺ μέσα στὴν πόλι ἢ τὸ χωριό  σου μείνῃς ἕνας, νὰ μὴ λυγίσῃς. Κι ἂν  ἔρθῃ μέρα κατηραμένη ποὺ ὅλη ἡ Ἑλλάδα  γονατίσῃ στὸ διάβολο καὶ μείνῃς ἕνας,  ἐσὺ νὰ μὴ γονατίσῃς, ἀλλὰ νὰ λές·  Πιστεύω, Κύριε, καὶ ὁμολογῶ, ὅτι σὺ εἶσαι  ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου, σὺ εἶσαι ὁ Κύριος  ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός· ᾧ ἡ δόξα καὶ τὸ  κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Νικολάου Χαλανδρίου - Ἀθηνῶν τὴν 6-8-1961.