Ισλαμικά μαθήματα θρησκευτικών για μουσουλμάνους μαθητές στη Βόρεια Ρηνανία Βεστφαλία στη Γερμανία

Ένας χρόνος ισλαμικών μαθημάτων στα σχολεία

Ένας χρόνος συμπληρώνεται από την έναρξη των πρώτων ισλαμικών μαθημάτων θρησκευτικών σε δημοτικά της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας στη Γερμανία. Ο απολογισμός δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικός.

Ένα δημοτικό σχολείο στο Ντούισμπουργκ-Μάρξλο, στην καρδιά του πολυπληθέστερου κρατιδίου της Γερμανίας, της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας.

Οι 18 μαθητές της δεύτερης τάξης «εισβάλλουν» στην αίθουσα διδασκαλίας του Χουσεΐν Σετίν. Με ένα τραγούδι υμνούν καταρχήν τον Θεό, ο οποίος εδώ ονομάζεται Αλλάχ. Στη συνέχεια ο δάσκαλος θέλει να μάθει ποιος βοήθησε τελευταία τους γονείς του με τις δουλειές του σπιτιού. Από την έναρξη της σχολικής χρονιάς το μάθημα που διδάσκει ο Σετίν δεν ονομάζεται πλέον ισλαμική αγωγή, αλλά «ισλαμικό μάθημα θρησκευτικών». Η Βόρεια Ρηνανία Βεστφαλία ήταν το πρώτο κρατίδιο που εισήγαγε το συγκεκριμένο μάθημα στα σχολεία. Έκτοτε έχει περάσει ακριβώς ένας χρόνος. Οι αρχικές δυσκολίες ήταν μεγάλες και οι περισσότερες παραμένουν. Στην περιοχή ζουν περίπου 100.000 μουσουλμάνοι μαθητές, εντούτοις μόλις 2.000, δηλαδή το 2% του συνόλου, μπορούν να παρακολουθήσουν μαθήματα. Ο λόγος είναι η έλλειψη δασκάλων. Αυτό όμως ήταν αναμενόμενο.

Μέχρι να καλυφθούν όλες οι θέσεις, θα χρειαστεί ακόμη πολύς καιρός, παραδέχθηκε προ μηνών η υπουργός Παιδείας του κρατιδίου Σίλβια Λέρμαν: «Ποια θα ήταν η εναλλακτική επιλογή; Δεν μπορούσαμε να εκπαιδεύσουμε προσωπικό χωρίς να γνωρίζουμε εάν θα υπάρχει τελικά το μάθημα». Καταρχήν έπρεπε να δημιουργηθεί το κατάλληλο νομικό πλαίσιο. Το αποτέλεσμα ήταν να καθυστερήσει αρκετά η εισαγωγή του μαθήματος στα σχολεία. Κατά την νέα σχολική χρονιά που ξεκινά στις αρχές Σεπτεμβρίου, τα πράγματα αναμένεται να είναι καλύτερα. Εντούτοις η εκπαίδευση των δασκάλων στα γερμανικά πανεπιστήμια μόλις ξεκίνησε. Οι πρώτοι απόφοιτοι του Πανεπιστημίου του Μίνστερ δεν αναμένονται πριν το 2017.

Ο Χουσεΐν Σετίν διδάσκει σε παιδιά της δεύτερης τάξης. Ο ίδιος σπούδασε θεολογία και φιλολογία στην Τουρκία και από το 1999 συμμετείχε σε διάφορα πιλοτικά προγράμματα. Οι γνώσεις των μαθητών του για το Ισλάμ εξαρτώνται συνήθως από το εάν και σε ποιο βαθμό επισκέπτονταν μαθήματα σε κάποιο τζαμί. Εξαρτάται όμως και από τη χώρα καταγωγής τους, όπως λέει: «Η δουλειά μας είναι να ενώσουμε αυτές τις διαφορετικές γνώσεις και να διορθώσουμε τυχόν λανθασμένες πληροφορίες».

Αντιμετωπίζοντας την έλλειψη εκπαιδευτικών

Τι γίνεται όμως με το 98% των μουσουλμάνων μαθητών που δεν παρακολουθούν αντίστοιχα μαθήματα; Όπως υπολογίζεται, περίπου 10.000 μαθητές παρακολουθούν μαθήματα ισλαμικής αγωγής, τα οποία όμως, σε αντίθεση με το ισλαμικό μάθημα θρησκευτικών, προσφέρουν απλώς ορισμένες γενικές γνώσεις για το Ισλάμ. Και εδώ όμως λείπουν δάσκαλοι. Ο Μουχανάντ Κορχιντέ, από το Κέντρο Θρησκευτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Βεστφαλίας τάσσεται υπέρ μιας ενδιάμεσης λύσης για να καλυφθούν αυτές οι θέσεις. Στην παρούσα φάση προσφέρονται μαθήματα μετεκπαίδευσης και κατάρτισης τα οποία οδηγούν σε σταδιακή αύξηση του διδακτικού προσωπικού: «Πρόκειται για ανθρώπους άλλων κλάδων, δηλαδή μουσουλμάνους που έχουν σπουδάσει το ισλάμ και οι οποίοι μετεκπαιδεύονται για να διδάξουν στη συνέχεια το μάθημα των θρησκευτικών. Η άλλη ομάδα, που για μένα είναι πιο σημαντική, είναι οι μουσουλμάνοι δάσκαλοι που διδάσκουν άλλα μαθήματα».

Ένας από αυτούς είναι ο Ασίζ Φουλάντβαντ ο οποίος διδάσκει ισλαμική αγωγή σε διάφορα σχολεία της Βόννης, κυρίως όμως μεγαλύτερες τάξεις. «Μας λείπει διδακτικό υλικό», λέει ο ίδιος. Υπάρχει ένα βιβλίο για την 5η και 6η τάξη, ωστόσο όχι και για τις μεγαλύτερες τάξεις. «Για όλες τις τάξεις επιλέγω μόνος μου τα θέματα. Αυτό είναι κοπιαστικό και χρονοβόρο». Και προσθέτει: «Στο μάθημά μου προσπαθώ να μεταφέρω ορισμένα πράγματα και από κριτική σκοπιά, κάτι που οδηγεί συνήθως σε έντονες συζητήσεις. Είναι όμως πολύ παραγωγικό». Σε αντίθεση με τα σχολεία κορανίου, για παράδειγμα, όπου δεν γίνονται τέτοιες συζητήσεις.

Παρά την αρκετά δύσκολη αρχή πάντως, ο Μουχανάντ Κορχιντέ προχωρά σε έναν πρώτο θετικό απολογισμό. Το ενδιαφέρον των μαθητών είναι πολύ μεγάλο, όπως λέει. Από την άλλη, το ισλαμικό μάθημα θρησκευτικών χαιρετίζεται και από μουσουλμανικούς κύκλους. «Το βλέπουν και ως ένδειξη αναγνώρισης του Ισλάμ και των μουσουλμάνων ως ισότιμων μελών αυτής της κοινωνίας», όπως λέει.

Ulrike Ηummel / Κώστας Συμεωνίδης

Yπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη

www.dw.de

Θρησκευτικά