Ο Άγιος Αντώνιος ο Νέος ο εν Βεροία, πολιούχος Αγιάς Λάρισας (1/9)

Ο Άγιος Αντώνιος ο Νέος ο εν Βεροία, πολιούχος Αγιάς (1/9)

του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου δασκάλου του 32ου Δ. Σχ.

Εικόνα 1: Η κοίμηση του Αγίου Αντωνίου

Ο όσιος πατήρ Αντώνιος ο Νέος, ο οποίος γεννήθηκε στη Βέροια της Μακεδονίας περί το 1450 1, από γονείς ενάρετους και θεοσεβείς, ασκήτεψε στην σκήτη Βεροίας κοντά στις όχθες του ποταμού Αλιάκμονα. Η βαθειά θρησκευτικότητά του, η οποία αναπτύχτηκε και κυρίευσε την προσωπικότητά του από την παιδική του ηλικία, τον κατηύθυνε να στραφεί στον ασκητισμό.

Παρ’ όλον τον πλούτο τον οποίον διέθετε η οικογένειά του καμία αγάπη δεν ένιωθε προς την κοσμική ζωή και τις απολαύσεις της. Έτσι, εγκατέλειψε τα πάντα για να αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στο Χριστό. Αναχώρησε για τη μονή του Τιμίου Προδρόμου, που είναι κτισμένη στους πρόποδες των Πιερίων πώνω από τον Αλιάκμονα. Εκεί, αφού περιεβλήθη το μοναχικό σχήμα, επιδόθηκε με ζήλο στην ασκητική ζωή. Οι εξαιρετικές ασκητικές αρετές του προκάλεσαν τον θαυμασμό των συνασκητών του. Ήταν πράος, ταπεινός, εργατικός, νήστευε διαρκώς και προσευχόταν. Αλλ’ η ψυχή του φαίνεται πως ζητούσε κάτι ανώτερο: την τελεία απομόνωση από κάθε ανθρώπινη επαφή για να αφοσιωθεί τελείως στον Χριστό. Ζήτησε λοιπόν από τον Ηγούμενο της μονής να του επιτρέψει την αναχώρηση στην ερημική σκήτη για να είναι εκεί μόνος με μόνο τον Θεό. Εκείνος, μη θέλοντας να εμποδίσει τον Αντώνιο στην πραγματοποίηση της φλογερής αυτής επιθυμίας του, του επιτρέπει να αναχωρήσει. Ο Αντώνιος βρήκε ένα σπήλαιο, στη θέση Σταυρός πάνω από τον Αλιάκμονα, που το μετέβαλε σε σκήτη. Μέσα στο σπήλαιο αυτό έζησε περίπου πενήντα έτη σε αυστηρή άσκηση, τρώγοντας μόνο χόρτα από εκείνα που φύτρωναν κοντά στο σπήλαιο. Στην αρχή υπέστη φοβερά επίθεση των δαιμόνων για να εγκαταλείψει το σπήλαιο. Άλλοτε τον έδερναν, άλλοτε του παρουσίαζαν το ρεύμα του ποταμού διογκωμένο, που απειλούσε να παρασύρει και αυτόν και το σπήλαιο. Όμως ο άγιος επέμενε και με προσευχή και νηστεία τους νίκησε αναγκάζοντάς τους να φύγουν και να τον αφήσουν ήσυχο στη σκήτη του. Τα γεγονότα αυτά διηγούνταν, ένας ιερέας των γύρω χωριών, ο μόνος που γνώριζε το σπήλαιο και από καιρού εις καιρό επισκέπτονταν τον ασκητή Αντώνιο και μετέδιδε σ’ αυτόν τα άχραντα μυστήρια. Αφού λοιπόν, μέσα στο σπήλαιο αυτό έζησε πενήντα έτη, σε ηλικία ενενήντα και πλέον ετών παρέδωσε εν ηρεμία και γαλήνη την αγία ψυχή του, στον Αγαπημένο του Κύριο Ιησού Χριστό. Μία μέρα στην απέναντι του σπηλαίου όχθη του ποταμού, είχαν μεταβεί για κυνήγι κάποιο από τη Βέροια.

Σε μια στιγμή τα κυνηγετικά σκυλιά τους αρχίζουν να γαυγίζουν κοιτάζοντας προς την αντίπερα όχθη. Όταν οι κυνηγοί έστρεψαν τα βλέμματά τους προς τα κεί είδαν έναν άνθρωπο να κινεί το χέρι του και να τους καλεί να πάνε εκεί. Οι κυνηγοί νομίζοντας ότι πρόκειται περί άλλου κυνηγού, που τους καλούσε σε βοήθεια, σπεύδουν αμέσως και αφού πέρασαν τον ποταμό βρέθηκαν στο σημείο όπου είδαν τον άνθρωπο να τους καλεί.

Όμως εκεί δεν βρήκαν κανένα. Κι ενώ ερευνούσαν την περιοχή, μία θαυμάσια ευωδία τους προσελκύει στην είσοδο του σπηλαίου. Μπαίνοντας, βρήκαν το σώμα του Αγίου νεκρό, ξαπλωμένο, ενώ πάνω απ' αυτόν έκαιγε ένα καντήλι. Έτσι κατάλαβαν ότι επρόκειτο για σκήνωμα κάποιου αγίου, και με ευλαβεία το προσκύνησαν. Όταν επέστρεψαν στη Βέροια, κατευθύνθηκαν στον τότε Μητροπολίτη, στον οποίο ανέφεραν τα γεγονότα. Ο Μητροπολίτης, κρίνοντας τα θαυμαστά ταύτα περιστατικά, που του διηγήθηκαν οι κυνηγοί πείσθηκε ότι πρόκειται περί αγίου λειψάνου. Αμέσως συγκέντρωσε όλο τον ιερό κλήρο της Βεροίας και ακολουθούμενος υπό πλήθους λαού, μετέβη στην σκήτη για την παραλαβή του ιερού λειψάνου. Όταν έφθασαν εκεί βρήκαν το άγιο σκήνωμα όπως είχαν διηγηθεί οι κυνηγοί. Τότε με ψαλμούς και ύμνους, το παρέλαβαν για να το φέρουν στην Βέροια. Πριν όμως περάσουν τον Αλιάκμονα έγινε μεγάλη φιλονικία μεταξύ των κατοίκων της περιοχής και αυτων της Βέροιας. Οι ντόπιοι ήθελαν να κρατήσουν τον άγιο εκεί και να ανεγείρουν προς τιμή του ναό, ενώ οι Βεροιείς επιμένουν να μεταφέρουν αυτόν στην πόλη τους. Τότε ο Μητροπολίτης για να μην πάρει η φιλονικία μεγαλύτερες διαστάσεις προτείνει να τοποθετήσουν το σκήνωμα του αγίου σε άμαξα συρόμενη υπό βόδια, την οποία να αφήσουν ελεύθερη, να οδηγήσει ο άγιος όπου επιθυμεί να μείνει. Αυτό και έγινε. Τα βόδια έσυραν την άμαξα μόνα τους. Πέρασαν το ποτάμι και τα ενδιάμεσα χωριά, χωρίς να σταματήσουν και έφθασαν στην πόλη, χωρίς να οδηγούνται από κανέναν και κατευθύνθηκαν στον Ιερό Ναό της Υπεραγίας Θεοτόκου κοντά στην οποία βρισκόταν η οικία του αγίου. Εκεί σταμάτησαν, δείχνοντας ότι εκεί επιθυμούσε να μείνει ο άγιος. Τότε ο αρχιερέας και κληρικοί παρέλαβαν το άγιο σκήνωμα και το αποθησαύρισαν εντός του ναού της Υπεραγίας Θεοτόκου. Από τότε χιλιάδες πιστών συνέρεαν και συρρέουν σε τιμητική προσκύνηση του αγίου σκηνώματος, το οποίο έγινε πηγή πολλών θαυμάτων.

Όταν, μετά από πάροδο ετών καταστράφηκε ο Ναός της Υπεραγίας Θεοτόκου, ανεγέρθη στην θέση του νέος Ιερός Ναός εις τιμήν αυτού του Αγίου Αντωνίου. Αλλά και αυτός ο ναός τη νύκτα της 4ης Φεβρουαρίου 1898 αποτεφρώθηκε από πυρκαγιά, προξενηθείσα εξ απροσεξίας των νεωκόρων.

Στην θέση του ανεγέρθη νέος μεγαλοπρεπής ναός που σώζεται ως τις μέρες μας με δωρεά της ευλαβούμενης τον Άγιο, Ευδοξίας Μαλακούση, η οποία δώρησε όλη την περιουσία της εις τον Άγιο Αντώνιο το Νέο. Τα εγκαίνια του νέου μεγαλοπρεπούς ναού έγιναν την 12ην Σεπτεμβρίου 1904 επί Μητροπολίτου Βεροίας Κυρίου Κωνσταντίνου Ισαακίδη. Δύο φορές το χρόνο, την 1η Αυγούστου και την 17η Ιανουαρίου γίνεται μεγαλοπρεπής πανήγυρις. Χιλιάδες πιστών συρρέουν από όλα τα μέρη της Μακεδονίας, στα οποία έχει φτάσει η φήμη του Αγίου Αντωνίου, πάσχοντες από διάφορες ασθένειες παραμένουν στους γύρω ξενώνες, εκκλησιαζόμενοι και προσευχόμενοι για να λάβουν την θεραπεία. Ο Θεός, διά των πρεσβειών του Αγίου Αντωνίου, θαυματουργεί και θεραπεύει ανίατες ασθένειες, πολλών πιστών, που με αληθινή πίστη ζητούν με τις προσευχές τους την επέμβαση του Αγίου.

Σήμερα ο Άγιος Αντώνιος ο Νέος είναιο Πολιούχος της Βεροίας. Όμως, η μνήμη του Αγίου τιμάται και στην Αγιά της Λάρισας, της οποίας είναι πολιούχος, μαζί με τον Άγιο Αντώνιο τον Μέγα, την 1η Σεπτεμβρίου.

Εικόνα 2: Ο ΤΑΦΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΤΟΥ ΝΕΟΥ

1. Κατ΄άλλους Συναξαριστές ο Άγιος γεννήθηκε στις αρχές του 11ου αιώνα.