Πρωτοπρ. Βασίλειος Ι. Καλλιακµάνης, Η «ευρυχωρία» της φυλακής των Φιλίππων

Η «ευρυχωρία» της φυλακής των Φιλίππων

Γράφει ο π. Βασίλειος Ι. Καλλιακµάνης

α) Μετά τη ζωηρή διαφωνία και τον «παροξυσµό»  µεταξύ των Αποστόλων Παύλου και Βαρνάβα στην Αντιόχεια, οι δρόµοι τους χώρισαν. Κι αυτό έγινε προφανώς κατά πρόνοια Θεού. ΟΒαρνάβας πήρε το Μάρκο και πήγε µε πλοίο στην Κύπρο, ενώ ο Παύλος µε συνοδό το Σίλα, αφού περιόδευσε σε διάφορα µέρη της Συρίας, Κιλικίας, Φρυγίας, Γαλατίας κ. ά., έφθασε στην Τρωάδα. Εκεί είδε σε όραµα ένα  Μακεδόνα να τον καλεί για βοήθεια: «∆ιαβάς εις Μακεδονίαν βοήθησονηµίν» (Πράξ. 16,9). Το όραµα αυτό θεωρήθηκε θεία πρόσκληση για τη µεταφορά του λυτρωτικούµηνύµατος στην Ευρώπη. 

β) Από την Τρωάδα οι Απόστολοι Παύλος και Σίλας µε πλοίο µέσω Σαµοθράκης έφθασαν στη Νεάπολη,  τη σηµερινή Καβάλα,  και στη συνέχεια επισκέφθηκαν τη σπουδαιότερη πόλη της περιοχής,  τους Φιλίππους.  Εδώ ιδρύεται η πρώτη Εκκλησία της Ευρώπης.  Η Λυδία δέχεται το ελπιδοφόρο ευαγγελικό κήρυγµα και βαπτίζεται χριστιανή µε την οικογένειά της.  Αλλά η παραµονή του Αποστόλου Παύλου στους Φιλίππους δεν ήταν ακίνδυνη και ανέφελη.  Κι αυτό φαίνεται από τις πληροφορίες που διασώζει ο ευαγγελιστής Λουκάς στο σηµερινό αποστολικό ανάγνωσµα (Πράξ. 16,16-34).  Όµως,  ο άνθρωπος του Θεού δε δειλιάζει µπροστά στους κινδύνους.  ∆ιαθέτει πνευµατικό σθένος, που πηγάζει από την ελπίδα του στον Θεό, και µεταβάλλει ακόµη καιτη δυσχερέστερη κατάσταση σε ευλογία, όπως θα φανεί στη συνέχεια!  

γ) Στους Φιλίππους µια µέρα που οι Απόστολοι Παύλος και Σίλας πήγαιναν στον τόπο της προσευχής,  τους ακολουθούσε µια δούλη που είχε µαντικό πνεύµα,  αποφέροντας πολλά κέρδη στους κυρίους της,  και φώναζε: «Αυτοί οι άνθρωποι είναι δούλοι του υψίστου Θεού,  που σας κηρύττουν οδό σωτηρίας». Το ίδιο συνέβαινε   για πολλές ηµέρες. Ο Παύλος καταπονήθηκε από αυτή την κατάσταση και γυρίζοντας είπε στο ακάθαρτο πνεύµα: «Σε προστάζω στο όνοµα του Ιησού Χριστού να βγεις απ’ αυτήν». Αλλά ενώ η γυναίκα θεραπεύτηκε, οι κύριοί της βλέποντας ότι χάθηκε η ελπίδα του κέρδους που είχε από την εργασία της,  έπιασαν τους Αποστόλους και τους παρέδωσαν στους άρχοντες της πόλης. 

δ)  Ακολούθησαν ραβδισµοί και φυλάκιση σε εσωτερικό κελί.  Γύρω στα µεσάνυχτα,  οι Απόστολοι έψελναν ύµνους στο Θεό και οι φυλακισµένοι τους άκουγαν. Ξαφνικά έγινε µεγάλος σεισµός,  σαλεύτηκαν τα θεµέλια της φυλακής,  άνοιξαν οι πόρτες και λύθηκαν τα δεσµά των φυλακισµένων. Ξύπνησε ο δεσµοφύλακας κι όταν είδε τις πόρτες της φυλακής ανοιχτές, τράβηξε το σπαθί του και ήθελε να σκοτωθεί,  νοµίζοντας ότι οι φυλακισµένοι είχαν δραπετεύσει.  Τον πρόλαβε ο Παύλος φωνάζοντας δυνατά: «Μην κάνεις κανένα κακό στον εαυτό σου,  γιατί όλοι είµαστε εδώ». 

ε) Το γεγονός αυτό συγκλόνισε το δεσµοφύλακα, ο οποίος δέχθηκε το ευαγγελικό κήρυγµα, βαπτίσθηκε ο ίδιος και η οικογένειά του, ενώ παράλληλα φρόντισε τις πληγές των Αποστόλων καιτους παρέθεσε τραπέζι. Είναι χαρακτηριστικό ότι, η αποστολική ιδιότητα δεν ατονεί ούτε κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες. Ο Απόστολος Παύλος µετέβαλε µε την προσευχή και τον τρόπο του σε Εκκλησία ακόµη και τη φυλακή. Ενώ άλλοι µετατρέπουν την Εκκλησία σε φυλακή, εκείνος κάνει ακριβώς το αντίθετο. Αποκαλύπτει ότι κάθε χώρος µπορεί να γίνει άµβωνας ιερός και τόπος φανερώσεως της χάριτος.

στ) Γράφει χαρακτηριστικά ο ιερός Χρυσόστοµος ερµηνεύοντας την περικοπή: Εισήλθαν στο δεσµωτήριο οι αλυσίδες του Παύλου και όλα εκεί έγιναν Εκκλησία, «και σώµα Χριστού πάντας εποίησε, και τράπεζαν έθηκε πνευµατικήν, και ωδίνας έτεκεν, εφ αις άγγελοι χαίρουσι». Ο άνθρωπος του Θεού είναι ευρύχωρος και αφήνει χώρο και για τους άλλους.  Επειδή έχει την αναφορά του στον Άρχοντα της αγάπης και από εκείνον εµπνέεται,  δε γίνεται µικρόψυχος και µικροπρεπής.  Αποκαλύπτει την ευρυχωρία κάθε φυλακής,  αλλά και τα χαρακτηριστικά της χριστιανικής ελευθερίας.

ζ)  Αυτό φαίνεται εναργέστατα,  όταν µελετήσει κάποιος προσεκτικά την επιστολή του Αποστόλου Παύλου προς Φιλιππησίους. Η επιστολή αυτή γράφεται από τη φυλακή της Ρώµης,  αλλά το περιεχόµενός της αποπνέει την ελευθερία των τέκνων του Θεού. Κεντρικές έννοιες,  το µυστήριο της κενώσεως και θείας συγκαταβάσεως, η χριστιανική χαρά αλλά και η εσχατολογική προοπτική του χριστιανού. Γράφει µε πνευµατική λεπτότητα και διάκριση ο Παύλος: Οι σκέψεις όσων αρνούνται τον Σταυρό του Χριστού   είναι προσκολληµένες στα επίγεια.  Εµείς όµως,  αντίθετα, είµαστε πολίτες του ουρανού, απ’ όπου περιµένουµε να έρθει ο σωτήρας µας, ο Κύριος Ιησούς Χριστός. Αλήθεια, µήπως χρειάζεται να λάβουµε σοβαρά υπόψη την αποστολική διδαχή, κι αφήνοντας στην άκρη τον παραλογισµό και την απελπισία των ηµερών να εµπνευσθούµε από τη δηµιουργική ελπίδα της Αναστάσεως;