Μύρων Χρυσόστομος: «Η Εκκλησία σήμερα….πολλάκις παρεξηγείται από ακραία στοιχεία.»

ΚΗΡΥΓΜΑ τοῦ Μητροπολίτη Μύρων Χρυσοστόμου στή γιορτή τῆς Ὀρθοδοξίας στόν  Πατριαρχικό Ναό τοῦ Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου στό Φανάρι. ( Κυριακή, 4 Μαρτίου 2012).

« Μάθωμεν καλόν μάθημα, ἀγαπητοί, μή μόνο μή καταλαλεῖν, ἀλλά μηδέ ἀκούειν καταλαλιάς. Δεινόν γάρ κακόν ἡ καταλαλιά, ἀκατάστατον δαιμόνιον, μηδέποτε εἰρηνικόν τόν ἄνθρωπον ἀπεργαζόμενον.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 55,633δ΄.)

Παναγιώτατε Δέσποτα,
Θεῖε σύλλογε τῶν Ἀρχιερέων, 
Ἁγία συνάθρηση,
Ἱερέ Λαέ!

Σήμερα μέ τήν ἄδειά σας θά βάλουμε ὑποθετικά τόν «αἰώνιο Πατριάρχη», στό θρόνο Του, τόν Ἱερό Χρυσόστομο ἐννοῶ, γιά νά μᾶς ἐπαναλάβει μερικά πράγματα περί Ἐκκλησίας, τοὐτέστι δι’  ἡμᾶς περί Ὀρθοδοξίας, τοῦτο ἠννόει τοὐντεῦθεν, ὅταν λέγομεν περί Ἐκκλησίας, καί τῆς ἑνότητάς της. «Ἀνελλιπής γάρ ἡ χάρις τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 61,705). Γιατί τά κηρύγματα τοῦ Ἁγίου Πατέρα εἶναι ἀναμφισβήτητα πλήρη χριστιανικῆς Ὀρθοδοξίας! «Οὐ γάρ ἄν γένοιτο Ἐκκλησία μία, διεσπασμένων τῶν ἐν αὐτῷ, κάτ’ ἀλλήλων ἑστώτων.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 61,384 β’.). Γι’ αὐτό, παρακαλῶ, νά βάλουμε αὐτί καί νά Τόν παρακολουθήσουμε, τόν Ἱεράρχη τοῦ καθήκοντος καί μάρτυρα τῆς ἀληθείας!

Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, πρίν ἀπ’ ὅλα, πιστεύει ὅτι ἡ χριστιανική τελείωση εἶναι δυνατό καί στόν παρόντα κόσμο μας! Παρά τά προβλήματα πού δημιουργοῦμε ὅλοι μας καί πάντοτε! Ὅμως ὅποιος ἀγαπᾶ τό Θεό ἀγαπᾶ ὅ,τι ἀγαπᾶ ὁ Θεός! Ἡ δέ Ὀρθοδοξία, περί ἧς ὁ λόγος σήμερον, εἶναι ἡ Θεολογία τῶν πάντων!

«Διά τοῦτο μετ’ ἀλλήλων ἐσμέν καί πόλεις οἰκοῦμεν, καί ἐν ἐκκλησίαις συναγόμεθα, ἵνα τά ἀλλήλων ἁμαρτήματα διορθώμεθα.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 49,172στ’.). «Τό  δέ κήρυγμα, ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ, ἀντί θυσίας ἀναπέμπεται τῷ Θεῷ.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 55,623γ’.). Γι’ αὐτό καί λέγει ὁ ἴδιος Πατήρ «ἄν ἔχῃς κάτι καλό γιά κήρυγμα ἀνέβα στό Θρόνο, ἄν ὄχι καλύτερα νά σιωπᾶς!».

Καί συνεχίζει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, «ἀσθενής μέν εἰμί (ὡς κήρυκας ἐννοεῖ) καί πτωχός, καί διδασκαλικῶν ἄπειρος λόγων· ἀλλ’ ὅταν ἴδω τόν ὑμέτερον σύλλογον, ἐπιλανθάνομαι τῆς ἀσθενείας, ἀγνοῶν τήν πτωχείαν, οὐκ οἶδα τήν ἀπειρίαν· τοιαύτη γάρ τῆς ὑμετέρας ἀγάπης ἡ τυραννίς.» (Ἱ. Χρυσοστόμου PG 6,271α’). Καί μεῖς ἄρα  στή συνέχεια θά μιλήσουμε γιά τήν «τρυγόνα», ὅπως ἀποκαλεῖ τήν Ἐκκλησία, δηλαδή τήν ἀδιαίρετη Ἐκκλησία, τήν Ὀρθοδοξία, ὁ Ἱερός Χρυσόστομος. (PG 55,599α’).

Λιμένας, λοιπόν, γιά ὅλους μας, ἡ Ἐκκλησία καί φάρος ὁ Τίμιος Σταυρός! Ἐπί πλέον καί ἀπ’ ἀρχῆς σημειωθήτω ὅτι ἐμεῖς, ἡ Ἐκκλησία σήμερα δέν περιγράφει ἤ  δέν ἀπορρίπτει τούς πατέρας καί τήν διδασκαλίαν των περί Ὀρθοδοξίας, ἀλλά προσπαθεῖ νά μιλήσει μέ τήν σημερινή διάλεκτο στό λαό τοῦ Θεοῦ, ἐξ οὗ καί πολλάκις παρεξηγεῖται ἀπό ἀκραία στοιχεῖα. Ὅμως ὅπως λέγει καί ὁ Ἱερός Πατήρ «οὐδέ χρή πάντα τά ἐν ταῖς παραβολαῖς κατά λέξιν περιεργάζεσθαι, ἀλλά τόν σκοπόν μαθόντας, δι’ ὅν συνετέθη, τοῦτον δρέπεσθαι καί μηδέν πολυπραγμονεῖν περαιτέρω.» ( PG 58,613- στό κατά Ματθαῖον 64,3).

Ἀλλά πιθανόν, νά διερωτηθεῖ, τό εὐλαβές ἀκροατήριο, ὅλα τά ἀνωτέρω, διατί;  Διότι ἀδελφοί μου ἀγαπητοί, τελευταίως πληθαίνουν οἱ ἀμφισβητήσεις τῶν ὀρθοδοξούντων! Μ’ αὐτά πού ἀκούονται καί λέγονται εὐκαίρως ἀκαίρως, δεξιά καί ἀριστερά, ἐπίσημα καί ἀνεπίσημα, δίνεται ἡ ἐντύπωση διάθεσης ὀρθοδόξου ἀποσυνθέσεως!  Σκορποχώρι θυμίζει σήμερα ἡ κατάσταση τῆς σύγχρονης Ὀρθοδοξίας! Ἐδῶ δέν ἐννοῶ μόνο τά Διορθόδοξα, ἀλλά καί κυρίως τήν Ἑλληνόφωνη Ὀρθοδοξία, στούς κόλπους τῆς ὁποίας ὁ ἕνας μας προσπαθεῖ νά βγάλει τά μάτια τοῦ ἄλλου! Καί διερωτᾶται κανείς, μήπως μποροῦμε νά ἀποσυνθέσουμε, χωρίς βέβαια νά τό θέλουμε, τήν «κόρην τοῦ ὀφθαλμοῦ μας»!

Παραδείγματα οἱ συμπεριφορές ζηλωτῶν, παλαιοημερολογητῶν, «ὑπερμάχων τῆς Ὀρθοδοξίας» πανεπιστημιακῶν καθηγητῶν καί οἵτινων ἄλλων... Ὅλα αὐτά νομίζω ὑφέρπουν τήν ἁγίαν ἑνότητα τῆς Ὀρθοδοξίας μας!

Ἄρα, ἐδῶ ἔχουμε πρόβλημα – μία κρίση τῆς σύγχρονης Ὀρθοδοξίας. Ἐκεῖ πού ἀνεμένετο διακαῶς νά ἀποβεῖ ἡ Ὀρθοδοξία τό ἐνδιαφέρον καί τό μέλλον τῆς ἀρχόμενης νέας ἑκατονταετίας τοῦ εἰκοστοῦ πρώτου τρέχοντος αἰῶνα, ξαφνικά ξεσπᾶ καί διαφαίνεται στόν ὁρίζοντα κρίση τῆς σύγχρονης Ὀρθοδοξίας!

Εἶναι βέβαια γνώρισμα τῆς Ἑλληνικῆς ὕπαρξης ἡ ἐλεύθερη διακίνηση διαφόρων ἀκραίων ἀντιλήψεων ἐπενδυτικῶν τάσεων, πού τελευταίως ἀποτελοῦν πρόκληση καί στόν ἐκκλησιαστικό χῶρο, πρᾶγμα τό ὁποῖον ὅμως βλάπτει τήν  ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας!

Γι’ αὐτό σήμερα, τέτοια χρονιάρα μέρα πού εἶναι, στή γιορτή τῆς Ὀρθοδοξίας, ὁ Ἱερός Πατριαρχικός Ἄμβωνας, θεώρησε ἐπίκαιρο νά ἐπιχειρήσει μιά σκιαγράφιση τῆς διαφαινομένης κρίσης τῆς σύγχρονης Ὀρθοδοξίας καί τρόπους ἐξόδου ἀπ’ αὐτήν, μέσα στό πέλαγος τῶν ἄλλων παντοειδῶν κρίσεων, πού ταλαιπωροῦν τόν σύγχρονο ἄνθρωπο.

Εἶναι βεβαίως, εἶναι μεγάλη ἡ ὡφέλεια τῶν καλοπροαίρετων ἐλέγχων, τῶν καλοπροαίρετων μόνον ἐπαναλαμβάνω, αὐτό τό τονίζουμε, ὅταν γίνονται ἀπό καλούς καί συνετούς ἀνθρώπους, ὅπως τά χορηγούμενα φάρμακα ἀπό καλό καί ἔμπειρο γιατρό! «Ἄν μέν οὖν ἔχεις τί χρήσιμον εἰπεῖν, ἄνοιξον τά χείλη, ἄν δέ μηδέν ἀναγκαῖον ἦ, σίγει· βέλτιον γάρ.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 49,237).

«Τήν ἐπί τῆς οἰκουμένης μίαν δεῖ εἶναι Ἐκκλησίαν, καίτοι τόποις πολλοῖς κεχωρισμένην.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 61, 13α’). «Καθάπερ γάρ καί σῶμα καί κεφαλή εἷς ἐστιν ἄνθρωπος, οὕτω τήν Ἐκκλησίαν κατά Χριστόν ἕν ἔφησεν εἶναι.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 61,250α’).

«Ἡ ἐκκλησία ἡ παρ’ ὑμῖν (λέγει στήν πρός Κορινθίους ὁμιλία) μερίς ἐστί τῆς πανταχοῦ κειμένης Ἐκκλησίας, καί τοῦ σώματος τοῦ διά πασῶν συνισταμένου τῶν Ἐκκλησιῶν· ὥστε οὐχί πρός ἀλλήλους μόνον, ἀλλά καί πρός πᾶσαν τήν Ἐκκλησίαν εἰρηνεύειν ἄν εἴητε δίκαιοι, ἅ γε παντός ἐστέ μέλη τοῦ σώματος.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 61,264α’).

Ἐνῶ ἐμεῖς σήμερα δέν κάμουμε τίποτε ἄλλο παρά νά ἀκοῦμε καί νά διαβάζουμε αὐτά πού ἐκσφενδονίζουν προκατηλειμμένα ἄρρωστα μυαλά! Δέν  ἐπιτρέπεται, καίτοι ἔχει καταντήσει μόδα, νά ἐλέγχει καί νά ἐπιτιμᾶ ὁ οἱοσδήποτε τους θεσμούς, πρᾶγμα τό ὁποῖον καί αὐτό ἴσως θά ἐπετρέπετο μόνο σέ ἀνεπίληπτους κατά τόν βίον ἀνθρώπους, σέ ἔχοντας ἡλικίαν κατάλληλον, κῦρος σεβαστῆς προσωπικότητας κλπ.... Ἄλλωστε ὁ προσωπικός λόγος φανερώνει τό ποιόν τοῦ ἀνθρώπου! Ἀλλά τί νά κάμουμε ἀφοῦ ὁ Θεός ἐπιτρέπει νά συκοφαντοῦνται καί νά ἀδικοῦνται καί οἱ δίκαιοι;

Μάλιστα μέσα στήν Ἐκκλησία ὅλοι εἴμαστε ἕνα, «τό μέν σῶμα. τό δέ ὀφθαλμοί. τό δέ δάκτυλος, ἀλλά πάντες εἷς.». Ὑπάρχει ποικιλία μέσα στήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας. Κι’ ἄν δέν μπορεῖ κάποιος νά φτάσει σέ μεγάλα ὕψη ἀρετῆς, νά λάμψει σάν τόν ἥλιο, δέν ἀπορρίπτεται ἀπό τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Μπορεῖ νά γίνει σελήνη ἤ ἀστέρι, μικρό ἤ μεγάλο, φτάνει μόνο νά παραμένει στόν οὐρανό,  δηλαδή στήν Ἐκκλησία!

«Εὐκολώτερον τόν οὐρανόν ἀφανισθῆναι, καί τήν γῆν ἀπολέσθαι, ἤ τήν Ἐκκλησίαν τι παθεῖν.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 52,806). «Πέτραν τήν Ἐκκλησίαν ἐκάλεσε, δεχομένην κύματα καί μή σαλευομένην.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 52,807). «Καί οὐρανοῦ καί ἀγγέλων καί πάσης τῆς κτίσεως ἡ Ἐκκλησία τιμιωτέρα.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 52,806).

Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος θυσίαζε τόν ἑαυτό του γιά νά μή θήξει τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας! Ἄλλωστε ἐκεῖνοι πού ἀγαποῦν γνωρίζουν τά τῶν ἀγαπόντων τους, περισσότερο ἀπό ὅλους τούς ἄλλους. «Μή δάκνωμεν, λοιπόν, μηδέ κατεσθίωμεν τά ἀλλότρια τραύματα· μή τάς μύϊας μιμησώμεθα, ἀλλά τάς μέλιττας ζηλώσωμεν.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 56,192ι’).

«Ἄτοπον γάρ τόν μέν Ἰώβ ἐπί κοπρίας καθήμενον μή ναρκῆσαι πρός τήν εὐσέβειαν, ἡμᾶς δέ ἐν Ἐκκλησίᾳ χορεύοντας, ὀκνεῖν πρός τήν ἀλήθειαν.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 56,570α’). «Πέλαγος ἐστιν εὐσεβείας ἡ Ἐκκλησία, οὐ κυμάτων πεπληρωμένον, ἀλλά πίστεως γέμον.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 56,427⁄8η’).

«Ὥσπερ ἡ φαεσφόρος σελήνη τά τῆς νυκτός ἀμαυρά λευκαίνουσα, τοῖς τε κατά γῆν καί θάλατταν πλωτῆρσι τε καί ὁδοιπόροις τό κάλος δαδουχοῦσα, ἀνεμπόδιστον ἑκάστῳ τήν πορείαν κατεργάζεται· ὡσαύτως καί ὁ τῆς Ἐκκλησίας διδάσκαλος (ἔτσι τοὐλάχιστον θά ἀναμέναμε), δίκην σελήνης τάς τῆς θεογνωσίας λαμπιδόνας διά λόγων αὐγάζων, τούς τε ἐν τῷ πελάγει τοῦ βίου τούτου τήν ἀλμυρίδα τῶν ἡδονῶν παρατρέχοντας, καί τούς τήν χριστοφόρον ὁδόν βαίνοντας, ἐπί τήν ἀλήθειαν Χριστόν παραπέμπει.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 60,763).

Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, λοιπόν, κατά τόν Γεώργιο Φλορόφσκι ἐπεδίωκε καί ἐπιδιώκει ἕναν ὁλοκληρωμένο χριστιανισμό, ὅπου ἡ πίστη καί ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ εἶναι ὀργανικά δεμένες σέ μία δίχως ὅρους ὑποταγή τοῦ ἀνθρώπου στήν πλούσια ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ὅπως καί σέ μιά δίχως ὅρους ἐμπιστοσύνη στό ἔλεός Του, καθώς καί σέ μιά δίχως ὅρους στράτευση στήν ὑπηρεσία Του. Καί ἰδίως μιά ἀγάπη, ἕνα ἑνός εἴδους ἀγάπης «ἀγγέλων σύμβιον, ἀποστόλων σύγχορον, Ἐκκλησίας σύνδεσμον.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 60,775).

Παναγιώτατε!
Οὕτως, ἐπεχείρησε, νά ὁμιλήσει, ὁ ἀπό τοῦ Ἱεροῦ Πατριαρχικοῦ Ἄμβωνος καθορισθείς, διά τήν ἡμέραν τῆς Ὀρθοδοξίας, κατά τό παράδειγμα τοῦ οὐρανίου διδασκάλου, ὡς ἀσθενής μαθητής Του καί ὁμώνυμος. «Πᾶς γάρ ὁ φαῦλα πράσσων μισεῖ τό φῶς καί οὐκ ἔρχεται πρός τό φῶς, ἵνα μή ἐλεγχθῇ τά ἔργα αὐτοῦ· ὁ δέ ποιῶν τήν ἀλήθειαν ἔρχεται πρός τό φῶς, ἵνα φανερωθῇ αὐτοῦ τά ἔργα ὅτι ἐν Θεῷ ἐστιν εἰργασμένα».

Ἄς μή μοιάζουμε λοιπόν καί μεῖς μέ τούς τῆς ἐποχῆς τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου, ὁπότε ἔλεγε καί μεῖς ἐπαναλαμβάνουμε: «Ἐγώ ἐξηγῶ τήν Γραφήν καί σεῖς, ἐμεῖς δηλαδή ὅλοι, βλέπουμε τούς πολυελαίους! Ὁπότε ὁποία ἀμέλεια!». Ὄχι, ὄχι, ἀλλά ἄς ζοῦμε καί ἄς εἴμαστε μετά τοῦ Χριστοῦ, ἐν τῷ Χριστῷ καί διά τόν Χριστόν! Ἄς εὐχαριστήσουμε ὅμως καί τό Θεό πού μᾶς ἔμαθε νά ὑπομένουμε!

Πλήν ὅμως «μή ἀπέχομεν τῆς Ἐκκλησίας· οὐδέν γάρ τῆς Ἐκκλησίας ἰσχυρότερον. Ἡ ἐλπίς σου ἡ Ἐκκλησία, ἡ σωτηρία σου ἡ Ἐκκλησία, ἡ καταφυγή σου ἡ Ἐκκλησία. Τοῦ οὐρανοῦ ὑψηλοτέρα ἐστί, τῆς γῆς πλατυτέρα ἐστίν· Οὐδέποτε γηρᾶ, ἀεί δέ ἀκμάζει.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 52,427α’). «Καί γάρ οἰκία πάντων ἐστίν ἡ Ἐκκλησία.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 57,384στ’).

«Μαινέσθω ἡ θάλασσα, πέτραν δυαλῦσαι οὐ δύναται· ἐγειρέσθω τά κύματα, τοῦ Ἰησοῦ τό πλοῖον, τήν Ἐκκλησίαν, καταποντήσῃ οὐκ ἰσχύει.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 52,427α’). Ἔ, λοιπόν, «μή σχίζε καί μέριζε τής Ἐκκλησίαν!» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 60,652δ’).

«Δεῦρο τοίνυν, ὦ πιστή συνοδία καί ὁμόψυχε, ἡ τήν αὐτήν ὁδόν τῆς ζωῆς ἡμῖν ὁδεύουσα, ἡ ἐπί τό αὐτό σκάφος τῆς Ἐκκλησίας συνεκπλέουσα ἡμῖν τήν ἁλμυράν καί πικράν τοῦ βίου θάλασσαν, ἡ ἐν ἑνί πνεύματι καί μιᾷ ψυχῇ τήν Τριάδα δοξάζουσα, καί ἐπί τόν ἕνα λιμένα τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν σπεύδουσα· δανείσατέ μοι, παρακαλῶ, τήν τῆς προσευχῆς ὑμῶν ἄγκυραν.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 55,539α’).

«Καί γάρ ὡς μίαν δεῖ τήν Ἐκκλησίαν οἰκεῖν, ὡς σῶμα ἕν, οὕτω διακεῖσθαι πάντας· ὥσπερ οὖν καί βάπτισμα ἕν ἐστί, καί τράπεζα μία, καί πηγή μία, καί Πατήρ εἷς.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 61,528γ’).

Καί ἐάν τά πράγματα οὕτως ἔχουν, ἐρωτᾶ ὅ Ἅγιος Πατέρας «μέχρι τίνος διατρώγομεν τῆς Ἐκκλησίας, τήν ρίζαν σκωλήκων δίκην;» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 61,588δ’). Ἐάν συνεχίσουμε τήν ἐπιπόλαια τακτική μας «καταγέλαστοι γεγόναμεν ( γινόμαστε οἱ Ὀρθόδοξοι σήμερα) καί Ἰουδαίοις καί Ἕλλησιν, εἰς μυρία τῆς Ἐκκλησίας σχιζομένης.» (PG  61,623στ’). Ἄς μή μᾶς διαφεύγει λοιπόν ὅτι «τείχη τῷ χρόνῳ παλαιοῦνται, Ἐκκλησία δέ ούδέποτε γηρᾶ, τείχη βάρβαροι καταλύουσιν, Ἐκκλησία δέ οὐδέ δαίμονες περιγίνονται.» (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 62,627).

Καί τέλος καί πάλιν κατά τόν Ἱερό Χρυσόστομο «οὐκ ἤθελον ἀσχημονεῖν ὑπέρ τοιούτων διαλεγόμενος, ἀλλ’ ἠναγκάσθην». (Ἱ. Χρυσοστόμου, PG 62,351α’). Διά τήν ἀγάπην τῆς Ἐκκλησίας καί διά τήν ἁγίαν ἑνότητα  τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἀμήν.