Γιώργος Ν. Παπαθανασόπουλος, Θλίψη για την εκκοσμίκευση μας

Θλίψη για την εκκοσμίκευση μας

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

            Θλίψη κατακλύζει τις καρδιές των πιστών από την εκκοσμίκευση στην οποία διολισθαίνουμε. Η ιστορία που θα διηγηθώ συνέβη προχθές, την ημέρα της εορτής των Εισοδίων της Θεοτόκου, σε ένα μεγάλο χωριό και ήμουν αυτόπτης και αυτήκοος μάρτυρας. Δεν χρειάζεται να πω το όνομα του χωριού, ούτε του παρόντος Μητροπολίτου. Σκοπός μου είναι  να δοθεί μόνο αφορμή περισσότερης  προσευχής, ειλικρινούς αυτοκριτικής  για τις αστοχίες μας και μετάνοιας.

            Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας την περασμένη Κυριακή είχε κατέβει από το Μοναστήρι  στο Μετόχι του κοντινού μεγάλου χωριού, του οποίου ο Ναός είναι αφιερωμένος στα Εισόδια της Θεοτόκου. Στην είσοδο του χωριού  της έγινε παλλαϊκή υποδοχή. Τη Δευτέρα, ημέρα της εορτής των Εισοδίων, πάλι οι περισσότεροι κάτοικοι προσήλθαν στο Μετόχι. Όλα τη Δευτέρα ήσαν κλειστά, τα σχολεία, τα καταστήματα και οι δημόσιες υπηρεσίες. Και κανείς στο σπίτι, όλοι στο Μετόχι… Η Θεία Λειτουργία προχωρούσε αργά, από τους ψάλτες κυρίως, λόγω του επίσημου της ημέρας. Ο λαός παρακολουθούσε με ευλάβεια και προσοχή τη Θεία Λατρεία. Ήρθε η ώρα της Θείας Κοινωνίας. Αν και υπήρχαν πολλοί κληρικοί να κοινωνήσουν και καθυστερούσε η Θεία Κοινωνία  δεν υπήρξε θείο κήρυγμα, αλλά ο χρόνος γέμισε με τα "τεριρέμ" των ιεροψαλτών. Κι όμως υπήρχε προσκαλεσμένος από τον Μητροπολίτη ιεροκήρυκας δόκιμος και ικανός, που θα μπορούσε να μιλήσει με επιτυχία στον τόσο  λαό για το νόημα της ημέρας…

Η ώρα πέρασε και ο Αρχιερέας εξήλθε στην Ωραία Πύλη και κάλεσε το λαό να προσέλθει για να λάβει το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου. Και ενώ οι πιστοί πήγαν να κοινωνήσουν ο Αρχιερέας έκανε στροφή και εισήλθε στο Ιερό Βήμα. Έμειναν αποσβολωμένοι οι πιστοί, κοιτάχτηκαν μεταξύ τους και περίμεναν να δουν πότε και πώς θα κοινωνήσουν… Τι άλλο θα μπορούσαν να κάνουν; Μέσα μου διερωτήθηκα, είναι δυνατό ο κληρικός να μας καλεί να πάρουμε το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου και ταυτόχρονα να μας γυρνά την πλάτη; Πολλοί κληρικοί παραπονούνται ότι υπάρχουν Κυριακές που καλούν στη Θεία Κοινωνία το λαό και ουδείς προσέρχεται και τώρα που ο λαός είχε τη θέληση να κοινωνήσει του γύρισαν την πλάτη;

            Περασμένη πια η ώρα, περίπου 11 το πρωί, και η Θεία Λειτουργία ήταν στο τέλος της. Για την Απόλυση όλοι οι κληρικοί στάθηκαν, ως συνήθως, μπροστά από την Ωραία Πύλη, στην οποία στεκόταν ο Μητροπολίτης.  Και ενώ οι πιστοί περίμεναν να ακούσουν το "Δι' ευχών" παίρνει το λόγο ένας αρχιμανδρίτης, κοντινός του Μητροπολίτη,  και αρχίζει ένα αρκετά μακρύ ύμνο προς αυτόν. Στη συνέχεια ανέφερε τις δωρεές της Μητρόπολης προς τον Δήμο της περιοχής και στο τέλος είπε με ιδιαίτερη έμφαση πως δεν θα επακολουθούσε γεύμα της Μονής προς τους προσκεκλημένους της, αλλά αποφασίστηκε τα χρήματα που θα ξοδεύονταν (900 Ευρώ) να δοθούν σε αριστούχους άπορους μαθητές και η χειρονομία αυτή θα καθιερωθεί ως ετήσιο έπαθλο που θα φέρει και το όνομα του Μητροπολίτου… Είχα την ελπίδα ότι ο Μητροπολίτης, αν θα μιλούσε, θα δίδασκε στον κληρικό του ταπείνωση και πνευματικότητα. Γελάστηκα. Ο Μητροπολίτης συνέχισε εκεί που έμεινε ο Αρχιμανδρίτης και ανέφερε και εκείνος ότι η Μητρόπολη έχει στο χωριό Ίδρυμα που περιθάλπει γέροντας και ότι θα δημιουργήσει παιδικό σταθμό για τα παιδιά των κληρικών και, αν υπάρχουν θέσεις, και για άλλα παιδιά κυρίως απόρων οικογενειών. Ακροατής των λόγων του Μητροπολίτη μου σημείωσε αργότερα ότι το Γηροκομείο στο χωριό υπάρχει εδώ και πάρα πολλά χρόνια και ότι η Μονή και παλαιότερα έδινε βοηθήματα σε μαθητές πολύ μεγαλύτερης αξίας… Ένας άλλος ακροατής μου είπε πως το ευκολότερο πράγμα είναι να δίνει η Εκκλησία χρήματα, ενώ το δυσκολότερο είναι με περισσή αγάπη και πνεύμα θυσίας εκ μέρους των κληρικών της. να θυσιάζεται, να διδάσκει, να δημιουργεί πρότυπα και να διαμορφώνει σωστές συνειδήσεις. Ο ίδιος πρόσθεσε πως όσοι κληρικοί δίνουν χρήματα χωρίς αυτά να συνοδεύονται από αγάπη μοιάζουν με τους αδιάφορους προς τα παιδιά τους γονείς,  που νομίζουν ότι κάνουν τα προς αυτά καθήκον τους με το να τους δίνουν χρήματα και να τους παίρνουν ρούχα ή παιχνίδια Αγάπη και ενδιαφέρον χρειάζονται τα παιδιά από τους γονείς τους και οι πιστοί από τους κληρικούς τους, είπε κάποιος άλλος και παρατήρησε  ότι  η Εκκλησία στο χωριό συντηρείται από την ευσέβεια των ηλικιωμένων. Η νεολαία μένει σε απόσταση και κανείς δεν υπάρχει να την καλέσει, ούτε το κάλεσμα γίνεται με χρηματικά έπαθλα…. 

            Ήρθε και η ώρα του "Δι' ευχών…" και ο Δεσπότης αμέσως προέτρεψε τους πιστούς να πάνε όλοι στη Λιτανεία της θαυματουργού Εικόνας. "Συγγνώμη…. Και η Θεία Κοινωνία;" ρώτησα έναν από τους εξερχόμενους από το Ναό κληρικούς. "Θα την βρεις κάπου έξω" μου απάντησε. Μου ήρθε ζαλάδα. Δηλαδή το Σώμα και το Αίμα του Ιησού Χριστού είναι κάπου έξω; Μα καλά όλη η Θεία Λειτουργία δεν τελέστηκε για να κοινωνήσουν οι κληρικοί και οι λαϊκοί και να προγευθούν της Επουρανίου Βασιλείας; Προηγούνται της Θείας Κοινωνίας  οι ύμνοι προς τον Μητροπολίτη και η Λιτανεία; Δεν είναι μια προσβολή προς τον Κύριο μας, δεν είναι βλασφημία; Όχι απαντά ο Ιερός Χρυσόστομος: " Ουδέ γαρ βλάβη τις εις τον Θεόν από της βλασφημίας εκβαίνει, ίνα θυμωθής. Ο βλασφημήσας αυτός και το τραύμα έλαβε". Τελικά ένας κληρικός που αντελήφθη το τι συνέβαινε δεν ακολούθησε τη Λιτανεία και κοινώνησε τους πιστούς από την Ωραία Πύλη, αρκετά λεπτά μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας και ενώ η πομπή ήταν ήδη σε απόσταση…

            Την ώρα της Θείας Λειτουργίας σε ένα στασίδι του Ναού στεκόταν με πολλή ευλάβεια ένας λιπόσαρκος κληρικός πολύ ηλικιωμένος, πάνω από 80 ετών. Μια αδιόρατη θλίψη παρατηρούσε κανείς στο πρόσωπο του, ίσως γιατί κανείς δεν του είπε να συμμετάσχει στη Θεία Λειτουργία. Υπηρέτησε για πενήντα και πάνω χρόνια τους συχωριανούς του, ήταν και Αρχιερατικός της περιοχής, και τους προσέφερε  σημαντικό   πνευματικό  έργο. Ο Μητροπολίτης για την μακρά του υπηρεσία στο ποίμνιο δεν τον τίμησε αλλά τον απομάκρυνε με μια επιτιμητική επιστολή. Τον ίδιο καιρό, που απέπεμψε τον κληρικό του,  ο Μητροπολίτης  τίμησε με τον Χρυσό Σταυρό της Μητροπόλεως πρωτοψάλτη, που υπηρέτησε με επιτυχία το ψαλτήριο για πολλά χρόνια. Και διερωτήθηκα:  ο καλύτερος, ο πιο διάσημος, ο  ευλαβέστερος ψάλτης, είναι άξιος μεγαλύτερης τιμής  εκ μέρους της  Εκκλησίας από τον κληρικό που υπηρέτησε για τόσα χρόνια με προσήλωση και ποιμαντική ευθύνη το λαό του Θεού;

            Η ώρα πέρασε, τα φώτα έσβησαν, ο Μητροπολίτης έφυγε για την έδρα του, φωτογραφίες βγήκαν στον Τύπο από τις βραβεύσεις των μαθητών και τη Λιτανεία, όλα επιφανειακά πήγαν καλά. Στην ουσία ο Χριστός παραμερίστηκε. Άλλοι προβλήθηκαν. Είναι να μην θλίβεται κανείς;