Δώρα απὸ τα ύψη του ουρανού (Κυριακή μετά τα Φώτα )

Δῶρα ἀπὸ τὰ ὕψη τοῦ οὐρανοῦ

«Ἀναβὰς εἰς ὕψος ᾐχμαλώτευσεν αἰχμαλωσίαν καὶ ἔδωκε δόματα τοῖς ἀνθρώποις.…ὁ καταβὰς αὐτός ἐστι καὶ ὁ ἀναβὰς ὑπεράνω πάντων τῶν οὐρανῶν»(Ἐφ. 4,8-10)

(Ομιλία του μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου)

Ο ἄνθρωπος, ἀγαπητοί μου, εἶνε ἕνα μυστήριο. Ἔχει περιέργεια,δίψα νὰ μαθαίνῃ. Μικρὸ παιδί, κουράζει τὴ μάνα του μὲ τὶς ἐρωτήσεις, τί εἶνε τοῦτο τί εἶν᾽ ἐκεῖνο… Μεγαλώνει, πηγαίνει σχολεῖο, γίνεται ἐπιστήμονας, κι ὅλο προβλήματα καὶ ἀπορίες εἶνε. Συνεχῶς ἐρευνᾷ· κοσκινίζει τὸ χῶμα, σπάει τὶς πέτρες, τρυπάει τὰ βουνά, σχίζει τὴ θάλασσα, ἐρευνᾷ τὰ βάθη τῶν βυθῶν, μελετᾷ τὸ σῶμα του, τὰ ζῷα, τὰ φυτά, τὰ ὀρυκτά, τὰ μέταλλα…

Τὴ νύχτα ὑψώνει τὰ μάτια στὸν οὐρανό, βλέπει τὰ ἄστρα, γεμίζει θαυμασμὸ ἀλλὰ καὶ ἀπορίες· τί νά ᾿νε ἆραγε πάνω ἐκεῖ;… Ἀνέκαθεν εἶχε ἐπιθυμία νὰ πετάξῃ καὶ προσπαθοῦσε νὰ κολλήσῃ φτερὰ στὴν πλάτη του.

Στὶς μέρες μας βρῆκε τρόπο. Καὶ ἂν γιὰ τὴ θάλασσα βρῆκε τὸ πλοῖο,γιὰ τὴν ξηρὰ τὸ αὐτοκίνητο καὶ γιὰ τὸν ἀέρα τὸ ἀεροπλάνο, τώρα βρῆκε μέσο νὰ διασχίζῃ καὶ τὸ διάστημα· ἔγινε ἀστροναύτης, ἄρχισε τὰ διαστημικὰ ταξίδια. Κι ὅταν ἐπιστρέφουν ἀστροναῦτες ἀπὸ κάποια ἀποστολή, ἡ περιέργεια κορυφώνεται. Τοὺς περικυκλώνουν δημοσιογράφοι καὶ τοὺς ρωτοῦν τι εἶδαν ἐκεῖ ποὺ πῆγαν καὶ τί φέρνουν ἀπὸ ᾽κεῖ! Δὲν ξέρω τί νέα φέρνουν οἱ ἀστροναῦτες.Ξέρω ὅμως, ὅτι ὑπάρχει μιὰ εἴδησις πολὺ πιὸσυνταρακτικὴ ἀπ᾽ αὐτὲς ποὺ γράφουν τὰ περιοδικὰ κ᾽ οἱ ἐφημερίδες. Εἴδησις, ποὺ ἂν τὴνπιστεύαμεὅλοι βαθειά,―μέχρι ἐδῶ ἀκούγατε μὲ ἐνδιαφέρον―, ἂν τὴν πιστεύαμεμὲ ὅλη τὴνψυχή μας, θὰ ἤμασταν οἱ εὐτυχέστεροι ἄνθρωποι. Ποιά εἶνε αὐτὴ ἡ συνταρακτικὴ εἴδησις; Τὴν εἶπε σήμερα ὁ ἀπόστολος. Τὸν ἀκούσατε; Τί λέει ὁ ἀπόστολος;

Ὅτι ἦρθε, λέει, – ποιός; Τί περιμένετε, ἀνόητοι ἄνθρωποι, πάνω ἀπὸ τὰ ἄστρα; Ἦρθε κάποιος. Τί, ἀστροναύτης; Τί, ἄνθρωπος; Τί, ἄγγελος ἢ ἀρχάγγελος; Κάτι παραπάνω. Ἦρθε ὁ Βασιλεὺς τῶν ἀγγέλων καὶ ἀρχαγγέλων, ἦρθε αὐτὸς ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός!

Αὐτὸ ἀκριβῶς λέει σήμερα, μὲ τὰ πυκνά του νοήματα, τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα·«ὁ καταβὰς αὐτός ἐστι καὶ ὁ ἀναβάς»(Ἐφ. 4,10). Ἦρθε ἀπὸ τὰ οὐράνια ὁ Κύριος, ἦρθε ὁ Θεός!

Ἔχετεδεῖ καμμιὰ φορὰ ἀετό; Ἐγὼ εἶδα. Ὁ ἀετὸς φτάνει χίλια - δυὸ χιλιάδες μέτρα καὶ φαίνεται ἐκεῖ σὰν μιὰ τελεία ποὺ γράφει τὸ μικρὸ παιδὶ στὸ τετράδιό του. Καὶ μετὰ τὸν βλέπεις νὰ διαγράφῃ κύκλους, νὰ χαμηλώνῃ, καὶ τέλος ν᾽ ἀγγίζῃ - νὰ πατάῃ τὴ γῆ, καὶ τὸν θαυμάζεις. Ἔτσι, σὰν χρυσάετος, παρομοιάζεται κι ὁ Χριστός· ἔτσι λέει τὸ ἱερὸ βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως (βλ. 12,14), ὅτι ὁ Χριστὸς εἶνε ὁ ἀετὸς ὁ «μεγαλοπτέρυγος» (Ἰεζ. 17,3) . Γι᾿ αὐτό, ἂν κοιτάξετε τὶς εἰκόνες τῶν εὐαγγελιστῶν, δίπλα στὸν εὐαγγελιστὴ Ἰωάννη ζωγραφίζεται ἀετός. Γιατὶ αὐτὸς ὀνομάζει ῥητῶς τὸν Χριστὸ Θεόν· «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος, καὶ ὁ Λόγος ἦν πρὸς τὸν Θεόν, καὶ Θεὸς ἦν ὁ Λόγος… Καὶ ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν» (Ἰω. 1,1,14). Σὰν χρυσάετος λοιπὸν ἦρθε ἀπὸ τὰ οὐράνια ἐδῶ κάτω στὴ γῆ.

Πῶς νὰ σᾶς τὸ παραστήσω; Λένε παλιὲς ἱστορίες, ὅτι κάποτε βασιλιᾶδες πονετικοὶ ποὺ νοιάζονταν τὸν κόσμο, γιὰ νὰ βρεθοῦν κοντὰ στοὺς φτωχοὺς καὶ ν᾽ ἀκούσουν τὸν πόνο τους,―γιατὶ οἱ αὐλοκόλακες ποὺ εἶχαν γύρω τουςδὲν ἄφηναν νὰ φτάσῃ στ᾽ αὐτιά τους ἡ φωνὴ τοῦ λαοῦ― ἔβγαζαν τὰ στέμματα καὶ τὰ μεταξωτὰ ροῦχα, πετοῦσαν τὰ σπαθιά, φοροῦσαν ροῦχα ζητιάνου, ἔπαιρναν ἕνα ῥαβδὶ καὶ πή-γαιναν ἀπὸ σπίτι σὲ σπίτι. Θαύμασε ἡ ἱστορία τέτοιους βασιλιᾶδες. Ἀλλ᾽ ἐγὼ δὲ θαυμάζω αὐτούς· θαυμάζω τὸν «βασιλέα τῶν βασιλευόν των καὶ κύριον τῶν κυριευόντων» (Β΄ Τιμ. 6,15), ποὺ ντύθηκε τὴ δική μας πτωχεία, φόρεσε τὴν ἀνθρωπίνη φύσι, ἔγινε ἄνθρωπος, «ἐπὶ τῆς γῆς ὤφθη καὶ ἐν τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη» (Βαρ. 3,38).

Γεννήθηκε σὲ σπηλιὰ ὁ Βασιλεὺς τῶν οὐρανῶν, κράτησε στὸ χέρι πριόνιακαὶ σκεπάρνια, ἐργάσθηκε, ἵδρωσε, ὑπέφερε τὰ πάντα. Μὲ τὸ θάνατο καὶ τὴν ταφή του ἔφθασε, ὅπως λέει σήμερα ὁ ἀπόστολος,«εἰς τὰ κατώτερα μέρη τῆς γῆς»(Ἐφ. 4,9),στὸν ᾅδη δηλαδή. Ὅλα γιὰ τὸν ἄνθρωπο! Καὶ κατόπιν, ὅπως ὁ ἀετὸς σηκώνεται καὶ πετάει κιἀνεβαίνει πρὸς τὰ πάνω, ἔτσι κι ὁ Χριστὸς ἀνέβη «εἰς ὕψος». Εἶνε ὁ «ἀναβὰς εἰς ὕψος»(ἔ.ἀ. 4,8).

Ποιό εἶνε τὸ ὕψος αὐτό; ποῦ ἀνέβηκε; Ὁ Χριστὸς ἀνέβηκε πρῶτα-πρῶτα στὸ σταυρό. Ἦρθε ὥρα («ἦν δὲ ὥρα τρίτη καὶ ἐσταύρωσαν αὐτόν»Μᾶρκ. 15,25), ποὺ ὁ Χριστὸς δὲν πατοῦσε πιὰ στὴ γῆ. Ἦταν ὑψηλότερα ἀπ᾽ ὅλους, κι ἀπὸτὸν Πιλᾶτο κι ἀπὸ τὸν Ἄννα καὶ τὸν Καϊάφα.Ἦταν ὁρατός· τὸν ἀτένιζε ἀπὸ κάτω ὅλος ὁ κόσμος.«Ἀνέβη εἰς ὕψος», στὸ ὕψος τοῦ σταυροῦ. Κ᾽ ἐκεῖ ἡ ἀγάπη, ἡ μακροθυμία, ἡ συγγνώμη, ἡ ἐπιείκεια, ἡ στοργή, τὰ λόγια ποὺ εἶπε,ὅλη ἡ ἀρετή του ποὺ«ἐκάλυψεν οὐρανούς»(Ἀβ. 3,3. Καταβ. Ὑπαπ.), κατέπληξαν.«Ἐὰν ὑψωθῶ ἐκ τῆς γῆς», εἶπε ὁ ἴδιος, «πάντας ἑλκύσω πρὸς ἐ μαυ τόν»(Ἰω.12,32). Ὁ Ἐσταυρωμένος ἔγινε ὁ μαγνήτης ποὺτράβηξε κοντά του κάθε ἐκλεκτὴ ψυχή.«Ἀνέβη εἰς ὕψος» ἀκόμα ὅταν ἀνέστη ἐκ νεκρῶν. Ἔσπασε τὶς σιδερένιες πόρτες, τὰ κάστρα τοῦ χάρου, θριάμβευσε ἐπὶ τῶν πυλωρῶν τοῦ κάτω κόσμου, ἀνέβηκε ἀπὸ τὸν ᾅδη.

«Ἀνέβη εἰς ὕψος» ἐπίσης τὴν ἁγία ἡμέρα τῆς ἀναλήψεώς του στοὺς οὐρανούς. Ἄφησε τότε τὴ γῆ, πέρασε τὴν ἀτμόσφαιρα, τὰ φεγγάρια, τοὺς ἥλιους, τὰ ἄστρα, τοὺς γαλαξίες, καὶ ποῦ ἔφτασε; Ὅταν κατέβηκε ἕνας ἀστροναύτης ἀπὸ τὸ πρῶτο διαστημικό του ταξίδι καὶ τὸν ρωτοῦσαν τί εἶδε, ἀπήντησε, ὅτι δὲν εἶδε οὔτεἄγγελο οὔτε φτερὸ ἀγγέλου. Οἱ ἀνόητοι θεωροῦν μεγάλο τὸ νὰ βγῇ κάποιος ἀπὸ τὴ γήινη ἕλξι καὶ εἰρωνεύονται τὴν πίστι μας. Μὰ ἂν διάβαζαν τὸ σημερινὸ ἀπόστολο, θὰ ἔπαιρναν τὴν ἀπάντησι. Τί λέει· ὅτι ὁ Κύριος ἀνέβηκε ὄχι μόνο ἀπὸ τὸ ἔδαφος τῆς γῆς στὸ ὕψος τοῦ σταυροῦ κι ἀπ᾽ τὸν πυθμένα τοῦ ᾅδου στὸ ὕψος τῆς ἀναστάσεως, ἀλλὰ παρακάτω λέει ὅτι διὰ τῆς ἀ-ναλήψεώς του ἀνέβηκε ὑπεράνω ὅλης τῆς κτίσεως, πιὸ ψηλὰ κι ἀπὸ τὸν οὐρανό, πάνω ἀπ᾽ὅλους τοὺς οὐρανούς· «ὁ καταβὰς αὐτός ἐ στι καὶ ὁ ἀναβὰς ὑπεράνω πάντων τῶν οὐρανῶν»(Ἐφ. 4,10). Ἀκοῦτε; Ἄρα δὲν ὑπάρχει ἕνας οὐρανός.Σὲ γελάσανε, ἀγαπητέ μου, ἂν νομίζῃς ὅτι κά-που ἀνέβηκες. Ἕνας οὐρανὸς εἶνε ἡ ἀτμόσφαιρα, δεύτερος οὐρανὸς εἶνε τὰ ἄστρα αὐτὰ τὰ ὑλικά, καὶ πάνω ἀπὸ τὸν οὐρανὸ αὐτὸν εἶνε ἄλ-λοι οὐρανοί, τρίτος καὶ τέταρτος καὶ πέμπτος…Ὅπως μιὰπολυκατοικία ἔχει πολλοὺς ὀρόφους, ἔτσι καὶ ὁ οὐράνιος κόσμος.

Ἐμεῖς οὔτε στὸ ὑπόγειο δὲν εἴμαστε·νὰ δοῦμε πότε ὁ ἄνθρωπος θ᾽ ἀνεβῇ στὸ ἰσόγειο· ποῦ νὰ φτάσῃ καὶστὸν τρίτο οὐρανό, ποὺ ἔφτασε ὁ ἀπόστολος Παῦλος! Ὁ Παῦλος ἀνέβηκε ἐκεῖ ποὺ δὲ φτάνει ἀστροναύτης, πάνω ἀπὸ τὰ ἄστρα, πάνω ἀπὸ τὸν ὑλικὸ κόσμο·«ἡρπάγη ἕως τρίτου οὐρανοῦ…, εἰς τὸν παράδεισον»(Β΄ Κορ. 12,2-4).

Ἂν πιστεύουμε, ἐκτὸς τοῦ ὑλικοῦ οὐρανοῦ, ὑπάρχει καὶ ἕνας πνευματικὸς οὐρανός, ὑπάρχουνοἱ οὐρανοὶ τῶν οὐρανῶν ποὺ λέει ὁ ψαλμῳδός·«Αἰνεῖτε αὐτὸν οἱ οὐρανοὶ τῶν οὐρανῶν…»(Ψαλμ. 148,4). Ὁ τρίτος οὐρανὸς εἶνε οἱ ἄγγελοι καὶ οἱ ἀρχάγγελοι, καὶ πάνω ἀπὸ αὐτοὺς εἶνε ὁ θρόνος ὁ «ὑψηλὸς καὶ ἐπῃρμένος», ποὺ τὸν εἶδε ὁ Ἠσαΐας καὶ ἔφριξε (βλ. Ἠσ. 6,1). Εἶνε ὁ θρόνος τοῦ μεγάλου Βασιλέως, ὁ θρόνος τῆς ἁγίας Τριάδος,τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος.

Στὰ ὕψη αὐτὰ ἀνέβηκε ὁ Χριστός. Κι ἀπὸ ᾽κεῖ τί μᾶς ἔφερε; Τὸ εἶπε ὁ ἀπόστολος σήμερα καὶ ἦταν προφητευμένο ἀπὸ αἰῶνες· «Ἀναβὰς εἰς ὕψος ᾐχμαλώτευσεν αἰχμαλωσίαν καὶ ἔδωκε δόματα τοῖς ἀνθρώποις» (Ψαλμ. 67,19 - Ἐφ. 4,8).Τί λόγια εἶν᾽ αὐτά! Ζαλίζομαι – δὲ ζαλίζεστε σεῖς; Θά᾿πρεπε νά ᾿σαι Βασίλειος, Χρυσόστομος, ἄγγελος, γιὰ νὰ πιάσῃς τὰ νοήματα ποὺ ἔχουν.«Ἔδωκε δόματα τοῖς ἀνθρώποις». Ἔδωσε δωρεές, ποὺ ἀξίζουν παραπάνω ἀπὸ τὰ διαμάντια· ἔδωσε χαρίσματα, ὅπως λένε οἱ πα-τέρες. Δὲ θὰ ξεχάσω ποτέ μιὰ γιαγιὰ ἀγράμματη, ποὺ ἔλεγε στὸ μικρὸ ἐγγονάκι της· Ἔλα, παιδί μου, νὰ πᾶμε στὴν ἐκκλησία νὰ κοινωνήσῃς.Κι ἅμα κοινωνοῦσε τὸ μικρὸ παιδάκι, τοῦ ἔλεγε· Τώρα, παιδάκι μου, πῆρες τὸ διαμάντι, τὸ σῶμα καὶ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ μας! Νά τὰ «δόματα», νά οἱ μεγάλες δωρεές.Εἴθε νὰ μᾶς ἀξιώνῃ ὁ Θεὸς νὰ κοινωνοῦμε ὅπως κοινωνοῦσαν οἱ μάρτυρες στὶς κατακόμβες, οἱ πραγματικοὶ Χριστιανοί, μὲ πίστι ἐλπίδα καὶ ἀγάπη. Τότε ἡ καρδιὰτοῦ κάθε πιστοῦ γίνεται οὐρανός. Ἂν πιστεύουμε, τὴν ὥρα ποὺλειτουργεῖ ὁ παπᾶς, τί κάνει· κατεβάζει τὸ Θεὸ πάνω στὴν ἁγία τράπεζα! «Θεὸς Κύριος καὶ επέφανεν ἡμῖν»(Ψαλμ. 117,27).

Ἂν πιστεύουμε· εἰ δὲμή, ἂς φύγουμε ἀπὸ τὴν ἐκκλησία. Ἂν λοιπὸν αὐτὰ ποὺ λέει τὸ Εὐαγγέλιο εἶνε ἀλήθεια, τότε γι᾽ αὐτὰ νὰ πέφτουμε καὶ στὴ φωτιά. Μπορεῖ ὅλα νά ᾿νε ψέμα· καὶ τὰ ἄστρα κι ὁ ἥλιος κ᾽ ἐγὼ κ᾽ ἐσεῖς κ᾽ ἡ ἐπιστήμη, τὰ πάντα. Ἕνα δὲν εἶ νε ψέμα· ὅτι «Εἷς ἅγιος, εἷς Κύριος, Ἰησοῦς Χριστός»(Φιλ. 2,11 καὶ θ. Λειτ.)· ὅν, παῖδες, ὑμνεῖτε καὶὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Περίοδος Δ΄ - Ἔτος ΚΗ΄Φλώρινα -«Κυριακή» ἀριθμ. φύλλου 1635

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Μαρκέλης Βοτανικοῦ - Ἀθηνῶν τὴν 13-1-1963.