24 Οκτ 2010

Μαρτυρία γιά τον μεγαλομάρτυρα Άγιο Δημήτριο

Στεργίου Ν. Σάκκου

Ὕμνοι κι ἐγκώμια πολλά ἔχουν γραφεῖ γιά τόν ἅγιο τοῦ Ὀκτωβρίου, τόν «συμπολίτη πολιοῦχο» τῆς Θεσσαλονίκης ἅγιο Δημήτριο. Ἀπό τόν πατριάρχη τῆς Κωνσταντινουπόλεως Φώτιο μέχρι τούς ἁγίους ἀρχιεπισκόπους Θεσσαλονίκης Γρηγόριο Παλαμᾶ καί Συμεών καί τόν ἐπίσης Θεσσαλονικέα πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Φιλόθεο Κόκκινο, πού ἔχει συντάξει κανόνα στόν ἅγιο, ἕνα πλῆθος ἐκκλησιαστικῶν ἀνδρῶν καί ἄλλων ἐπιφανῶν προσώπων, ὅπως π.χ. ὁ αὐτοκράτορας Λέων Στ΄ ὁ Σοφός καί ὁ χρονογράφος Ἰωάννης Καμενιάτης ἐγκωμίασαν καί ἐξύμνησαν τόν μυροβλύτη ἅγιο. Τό συντομότερο ὅμως καί ἐκφραστικότερο ἐγκώμιο, πού εἶναι συγχρόνως καί τό πιό βαρυσήμαντο, ἀφοῦ φέρει τήν ἐπικύρωση αὐτοῦ τοῦ ἁγίου Πνεύματος, εἶναι τό ἐγκώμιο πού καταγράφεται προφητικά στήν Καινή Διαθήκη.

Φαίνεται παράδοξο καί ἀσφαλῶς ἀπίθανο ὅτι ἡ Καινή Διαθήκη, πού γράφτηκε τόν 1ο μ.Χ. αἰώνα, εἶναι δυνατόν νά κάνει λόγο γιά τόν Δημήτριο, πού ἔζησε στό μεταίχμιο τῶν 3ου καί 4ου μ.Χ. αἰώνα. Εἶναι, ἐντούτοις, ἀληθινό ὅτι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ἔχει αἰώνια ἰσχύ κι ἀγκαλιάζει τόν κάθε ἄνθρωπο τῆς κάθε ἐποχῆς. Εἰδικά δέ ὁ πιστός, ὅπως ντύνεται τόν Χριστό κατά τό Βάπτισμα, ἔτσι τηρώντας τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ διαποτίζεται μέ τή χάρη τοῦ θείου λόγου.

Μέ τήν ἔννοια αὐτή μποροῦμε νά βροῦμε στήν Καινή Διαθήκη τή ζωή τοῦ κάθε χριστιανοῦ, ὁ ὁποῖος βέβαια ζῆ σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί ἔχει πυξίδα τῆς πορείας καί κανόνα τῆς ζωῆς του τόν κανόνα τοῦ εὐαγγελίου. Ἐξάλλου, εἶναι γνωστό πώς ἕνα ἀπό τά βιβλία τῆς Καινῆς Διαθήκης, οἱ Πράξεις τῶν ἀποστόλων, περιέχει ἀκριβῶς σελίδες ἀπό τό ἡμερολόγιο τῆς ζωῆς τῆς πρώτης Ἐκκλησίας. Ἐκεῖνοι πού στό πέρασμα τῶν αἰώνων κρατοῦν ἀναλλοίωτη καί καθοδηγητική στή ζωή τους τήν πίστη τῆς πρώτης Ἐκκλησίας, μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι δυνάμει περιέχονται στό βιβλίο τῶν Πράξεων, διότι σπάζουν τό φράγμα τοῦ χρόνου καί πολιτογραφοῦνται στήν αἰωνιότητα.

Ἐκτός ὅμως ἀπό τή γενική ἐφαρμογή πού βρίσκει στή ζωή τοῦ ἁγίου Δημητρίου ὁ λόγος τῆς ἁγίας Γραφῆς, ὑπάρχει μία συγκεκριμένη μαρτυρία, ὅπου εὔφημα μνημονεύεται τό ὄνομά του. Περιέχεται στήν Γ' Ἐπιστολή τοῦ ἁγίου εὐαγγελιστῆ Ἰωάννη.

Ὁ μαθητής τῆς ἀγάπης ἀπευθυνόμενος στόν πρεσβύτερο Γάιο γράφει· «Δημητρίῳ μεμαρτύρηται ὑπό πάντων καί ὑπ᾿ αὐτῆς τῆς ἀληθείας· καί ἡμεῖς δέ μαρτυροῦμεν, καί οἴδατε ὅτι ἡ μαρτυρία ἡμῶν ἀληθής ἐστι» (Γ' Ἰω 12). Μέ τά λόγια αὐτά ὁ ἀπόστολος προφανῶς συστήνει ἕναν ἀπό τούς μαθητές ἤ συνεργάτες του ὀνομαζόμενο Δημήτριο.

Τό ὄνομα εἶναι τό μόνο στοιχεῖο πού κατέχουμε γιά τόν Δημήτριο, τόν χριστιανό τοῦ 1ου αἰώνα. Ἡ πληροφορία ὅμως τοῦ ἁγίου Ἰωάννη καθίσταται ἡ καλύτερη καί ἡ πιό οὐσιαστική σύσταση γιά τό ἄξιο αὐτό μέλος τῆς Ἐκκλησίας, πού «μεμαρτύρηται ὑπό πάντων». Καταθέτουν γι᾿ αὐτόν καλή μαρτυρία ὅλοι: ὁ Θεός καί οἱ ἄνθρωποι, χριστιανοί καί μή, καί μάλιστα ὁ ἴδιος ὁ ἀπόστολος Ἰωάννης, τοῦ ὁποίου τή μαρτυρία ἐπιβεβαιώνει καί προσυπογράφει ὅλη ἡ Ἐκκλησία.

Τό καλό ὄνομα πού ἔχει ὁ Δημήτριος στήν κοινωνία εἶναι ὁ ἀπόηχος τῆς τίμιας καί ἅγιας ζωῆς του, ἡ ἀναγνώριση τῆς κόσμιας καί θεοπρεποῦς διαγωγῆς του, πού μεταφράζει στόν κόσμο τό νόμο καί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἐπιγραμματικά θά λέγαμε ὅτι ζῆ «ἐν ἀγάπῃ καί ἀληθείᾳ», ὅπως καί ἡ ἴδια ἡ Ἀλήθεια -ὁ Θεός καί ἡ Ἐκκλησία του- ἐπιβεβαιώνει.

Αὐτά τά στοιχεῖα τῆς ταυτότητας τοῦ ἀγνώστου μας Δημητρίου τῶν ἀποστολικῶν χρόνων μποροῦμε νά ποῦμε μέ βεβαιότητα ὅτι ἐφαρμόζονται ἄριστα στή γνωστή μας ζωή καί δράση τοῦ θεσσαλονικέα ἁγίου Δημητρίου.

  • Δέν χαράχτηκε τό ὄνομα τοῦ Δημητρίου σέ κάποιο ἀπό τά λεγόμενα «θαύματα τοῦ κόσμου». Ὁ ἴδιος ὅμως ἀποτελοῦσε τό μεγαλύτερο θαῦμα. Ἄνθισε σάν ἕνα ὁλόαγνο λουλούδι στή διεφθαρμένη κοινωνία τῆς ἐποχῆς του καί ἄναψε φῶς καθοδηγητικό μέ τήν παρθενική ζωή του.
  • Δέν γέμισε τίς ἀποθῆκες του μέ τά ἀγαθά τῆς γῆς, θησαύρισε ὅμως στήν καρδιά του τό λόγο τοῦ Θεοῦ κι αὐτό τό θησαυρό μοίρασε στόν ταλαίπωρο καί πονεμένο κόσμο.
  • Δέν ντύθηκε τηβέννους καί αὐτοκρατορικές πορφύρες. Μέ τόν ταπεινό διδασκαλικό τρίβωνά του ἐνέπνευσε ψυχές, πού τίς ἔβγαλε ἀπό τό σκοτάδι τῆς ἄγνοιας καί τῆς πλάνης καί τίς ὁδήγησε στήν ὁδό τῆς αἰώνιας Ἀλήθειας.
  • Δέν κατεύθυνε σέ πεδία μαχῶν ἐξοπλισμένες στρατιές. Χειραγώγησε ὅμως πλήθη χριστιανῶν, γιά νά συντρίψουν τίς σκοτεινές δυνάμεις καί νά ἀναδειχθοῦν νικητές στόν «καλόν ἀγῶνα τῆς πίστεως» (Α΄ Τι 6,12).

Ἡ ζωή του μία συνεχής μαρτυρία τῆς ἀφοσίωσής του στόν Θεό, σφραγίστηκε μέ τό μαρτύριό του. Κι αὐτό εἶναι πού τοῦ δίνει παρρησία ἐνώπιον τοῦ Κυρίου. Ἔτσι ὁ μεγαλομάρτυς Δημήτριος παραμένει ἀνά τούς αἰῶνες ὁ στοργικός σκεπαστής καί φρουρός τῶν πιστῶν.

Ὡς φίλος τοῦ Θεοῦ πρεσβεύει σ᾿ αὐτόν γιά ὅλους τούς ἀδελφούς του, τά παιδιά τοῦ Θεοῦ. Κι ἐκεῖνοι μαρτυροῦν γι᾿ αὐτόν τήν καλή μαρτυρία. Καταθέτουν ὑπέρ τοῦ Δημητρίου ὅλοι. Μπρός στήν ἀνθοστολισμένη εἰκόνα του συναντῶνται πλήθη χριστιανῶν: συμπολίτες του καί γενικά χριστιανοί Ἕλληνες ἀλλά καί Βούλγαροι καί Σέρβοι καί Ρῶσοι. Ὅλος ὁ χριστιανικός κόσμος ἀναγνωρίζει τιμή κι εὐγνωμοσύνη στόν μάρτυρα τοῦ Χριστοῦ.

Κάθε εὐσεβής ψυχή στέκει μέ σεβασμό καί εὐλάβεια μπρός στήν ἁγία προσωπικότητα τοῦ μυροβλύτη ἁγίου Δημητρίου. Μυριάδες εὐλαβεῖς νέοι ἀλλά καί ὥριμοι χριστιανοί στίς δυσκολίες πού συναντοῦν ἐπαναλαμβάνουν μέ ἐμπιστοσύνη στόν «σωζοπολίτη» ἅγιο τήν ἱκεσία τοῦ μάρτυρα μαθητῆ του, τοῦ Νέστορα: «Θεέ τοῦ Δημητρίου, βοήθει μοι!».

Ἑκατοντάδες ναοί ὑψώνονται πρός τιμήν του. Τό ὄνομά του φέρουν χιλιάδες ἀνθρώπων. Ἀλλά καί πολλές κωμοπόλεις, χωριά, δρόμοι καί πλατεῖες κάνουν γνωστό στά πέρατα τῆς οἰκουμένης τό ἄξιο τέκνο τῆς Θεσσαλονίκης, τόν φωτισμένο διδάσκαλο καί κατηχητή τῆς Νύμφης τοῦ Θερμαϊκοῦ ἀλλά καί λαμπρό μάρτυρα τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας. Ὁ μήνας τῆς γιορτῆς του, ὁ Ὀκτώβριος, παίρνει τό ὄνομά του· Ἁι-Δημήτρη τόν ὀνομάζει ὁ λαός. Ὅλα αὐτά -καί πόσα ἄλλα, μυστικά ψυχῶν εὐλαβῶν- ἀπαρτίζουν τή λαμπρή μαρτυρία τῆς ἀνά τούς αἰῶνες Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ γιά τό ἐκλεκτό της τέκνο, τόν ἅγιο Δημήτριο. Μαρτυρεῖ, τέλος, γιά τόν Δημήτριο ὁ ἴδιος ὁ Θεός τῆς ἀληθείας. Καί εἶναι ἡ μαρτυρία του ἔνδοξη καί αἰώνια, ὁλοφάνερη καί ἀδιαμφισβήτητη. Διότι ὁ Κύριος τοῦ οὐρανοῦ ἀντιδόξασε τόν πιστό δοῦλο του καθιστώντας τον συνεργό του στήν πνευματική ἀναγέννηση τῆς Θεσσαλονίκης. Μένει στήν ἱστορία ὡς ὁ κατηχητής καί δάσκαλος τοῦ εὐαγγελίου, πού μιμούμενος τόν πρῶτο δάσκαλο τῆς Θεσσαλονίκης, τόν ἀπόστολο Παῦλο, καί τόν μαθητή ἐκείνου Τιμόθεο, πότισε μέ τά νάματα τοῦ θείου λόγου τήν πόλη. Διέλυσε μέ τό φῶς τοῦ Χριστοῦ τά σκότη τῆς εἰδωλολατρίας καί ἀπομάκρυνε τήν πλάνη τῶν αἱρέσεων. Ἀλλά καί ἐξακολουθεῖ νά δοξάζει ὁ Θεός τόν Δημήτριο μέχρι σήμερα, χαρίζοντάς τον πολιοῦχο στή γενέτειρά του καί εἰσακούοντας τίς πρεσβεῖες του γιά ὅλους τούς χριστιανούς.

-Στέργιος Ν. Σάκκος, ομότιμος καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Oι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Η φωτογραφία μου
Για επικοινωνία : Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: aktinesblogspot@gmail.com