Πατριαρχική εγκύκλιος για την Κυριακή της Ορθοδοξίας με θέμα τους διαλόγους με τους ετεροδόξους

Ἀριθμ. Πρωτ. 213
+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ - ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ, ΧΑΡΙΣ ΕΙΗ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ,
ΠΑΡ’ HΜΩΝ ΔΕ ΕΥΧΗ, ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΩΡΗΣΙΣ

Ἡ Ἁγιωτάτη Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας ἑορτάζει σήμερον τὴν κυριώνυμον ἡμέραν της, καὶ ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἀπὸ τὸ ἱστορικὸν καὶ μαρτυρικόν της Kέντρον, τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον μας, ἀπευθύνει τὴν εὐλογίαν, τὴν στοργὴν καὶ τὴν ἀγάπην της πρὸς ὅλα τὰ ἀνὰ τὸν κόσμον πιστὰ καὶ ἀφωσιωμένα πνευματικά της τέκνα, καὶ τὰ καλεῖ νὰ ἑορτάσουν μαζί της νοερῶς.
Ἂς εἶναι τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου εὐλογημένον! Ὅσοι προσεπάθησαν διὰ μέσου τῶν αἰώνων νὰ ἐξαφανίσουν τὴν Ἐκκλησίαν μὲ ποικίλους φανεροὺς καὶ ἀφανεῖς διωγμούς˙ ὅσοι ἐπεχείρησαν νὰ τὴν νοθεύσουν μὲ τὴν αἱρετικὴν διδασκαλίαν των˙ ὅσοι ἐπεδίωξαν νὰ τὴν φιμώσουν καὶ νὰ τῆς στερήσουν τὴν φωνὴν καὶ μαρτυρίαν της εἰς τὸν κόσμον˙ ὅλοι αὐτοὶ ἀπέτυχαν. Τὰ νέφη τῶν Μαρτύρων, τὰ δάκρυα τῶν Ὁσίων καὶ αἱ προσευχαὶ τῶν Ἁγίων τὴν σκεπάζουν νοερῶς καὶ τὴν προστατεύουν, ὁ δὲ Παράκλητος, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, τὴν ὁδηγεῖ εἰς πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν.
Μὲ συναίσθησιν τοῦ χρέους καὶ τῆς εὐθύνης του, παρὰ τὰ ἐμπόδια καὶ τὰς δυσκολίας, τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον, ὡς ἡ πρωτόθρονος Ἐκκλησία τῆς Ὀρθοδοξίας, μεριμνᾷ διὰ τὴν διαφύλαξιν καὶ ἑδραίωσιν τῆς ἑνότητος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ὥστε μὲ ἕνα στόμα καὶ μίαν καρδίαν νὰ ὁμολογῆται ἡ Ὀρθόδοξος πίστις τῶν πατέρων μας εἰς κάθε ἐποχὴν καὶ εἰς τὰς ἡμέρας μας. Διότι ἡ Ὀρθοδοξία δὲν εἶναι μουσειακὸς θησαυρός, διὰ νὰ συντηρῆται, ἀλλὰ πνοή ζωῆς, διὰ νὰ μεταδίδεται καὶ ζωογονῇ τοὺς ἀνθρώπους. Ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι πάντοτε ἐπίκαιρος, ἀρκεῖ νὰ τὴν προβάλλωμε μὲ ταπεινοφροσύνην καὶ νὰ τὴν ἑρμηνεύωμε λαμβάνοντες ὑπ᾿ ὄψιν τὰς ἀναζητήσεις καὶ τὰς ὑπαρξιακὰς ἀνάγκας τοῦ ἀνθρώπου εἰς κάθε ἐποχὴν καὶ πολιτισμικὸν περίγυρον.
Πρὸς τὸν σκοπὸν αὐτὸν ἡ Ὀρθοδοξία πρέπει νὰ εὑρίσκεται εἰς διαρκῆ διάλογον μὲ τὸν κόσμον. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία δὲν φοβεῖται τὸν διάλογον, διότι καὶ ἡ ἀλήθεια δὲν τὸν φοβεῖται. Ἀντιθέτως, ἐὰν ἡ Ὀρθοδοξία κλεισθῇ εἰς τὸν ἑαυτόν της καὶ δὲν διαλέγεται μὲ τοὺς ἐκτὸς αὐτῆς, ὄχι μόνον θὰ ἀποτύχῃ εἰς τὴν ἀποστολήν της, ἀλλὰ καὶ θὰ μετατραπῇ ἀπό «καθολική» καί «κατὰ τὴν οἰκουμένην» Ἐκκλησία ποὺ εἶναι, εἰς μίαν ἐσωστρεφῆ καὶ αὐτάρεσκον ὁμάδα, εἰς ἕνα «γκέττο» εἰς τὸ περιθώριον τῆς ἱστορίας. Διὰ τὸν λόγον αὐτὸν καὶ οἱ μεγάλοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας οὐδέποτε ἐφοβήθησαν τὸν διάλογον μὲ τὸν πνευματικὸν περίγυρον τῆς ἐποχῆς των, ἀκόμη καὶ μὲ τοὺς εἰδωλολάτρας φιλοσόφους τῶν χρόνων των, καὶ μὲ τὸν τρόπον αὐτὸν ἐπηρέασαν καὶ διεμόρφωσαν τὸν πολιτισμὸν τῆς ἐποχῆς των καὶ μᾶς παρέδωσαν μίαν Ἐκκλησίαν ἀληθινὰ οἰκουμενικήν.
Τὸν διάλογον αὐτὸν μὲ τὸν ἔξω κόσμον καλεῖται νὰ συνεχίσῃ καὶ σήμερον ἡ Ὀρθοδοξία, διὰ νὰ δώσῃ καὶ πάλιν τὴν μαρτυρίαν της καὶ τὴν ζωογόνον πνοὴν τῆς πίστεώς της. Ὁ διάλογος αὐτὸς ὅμως δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ φθάσῃ εἰς τὸν ἔξω κόσμον, ἂν δὲν περάσῃ πρῶτα ἀπὸ ὅσους φέρουν τὸ ὄνομα τοῦ χριστιανοῦ. Ὀφείλομεν πρῶτον νὰ συνομιλήσωμεν οἱ χριστιανοὶ μεταξὺ μας καὶ νὰ λύσωμεν τὰς διαφοράς μας, διὰ νὰ εἶναι ἀξιόπιστος ἡ μαρτυρία μας πρὸς τὸν ἔξω κόσμον. Ἡ προσπάθεια διὰ τὴν ἑνότητα τῶν χριστιανῶν εἶναι θέλημα καὶ ἐντολὴ τοῦ Κυρίου, ὁ Ὁποῖος πρὸ τοῦ Πάθους Του προσηύχετο πρὸς τὸν Πατέρα «ἵνα πάντες (οἱ μαθηταί Του) ἓν ὦσιν, ἵνα ὁ κόσμος πιστεύσῃ ὅτι σύ με ἀπέστειλας» (Ἰωάν. 17, 21). Δὲν εἶναι δυνατὸν ὁ Κύριος νὰ ἀγωνιᾷ διὰ τὴν ἑνότητα τῶν χριστιανῶν καὶ ἡμεῖς νὰ μένωμεν ἀδιάφοροι. Τοῦτο θὰ ἀποτελοῦσε ἐγκληματικὴν προδοσίαν καὶ παράβασιν τῆς ἐντολῆς Του.
Ἀκριβῶς δι᾿ αὐτοὺς τοὺς λόγους, τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον μὲ τὴν σύμφωνον γνώμην καὶ συμμετοχὴν ὅλων τῶν κατὰ τόπους Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν διεξάγει ἀπὸ πολλῶν δεκαετιῶν πανορθοδόξους ἐπισήμους θεολογικοὺς διαλόγους μετὰ τῶν μεγαλυτέρων χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καὶ Ὁμολογιῶν. Σκοπὸς αὐτῶν τῶν διαλόγων εἶναι νὰ συζητηθοῦν μὲ πνεῦμα ἀγάπης ὅλα ὅσα χωρίζουν τοὺς χριστιανοὺς τόσον εἰς τὴν πίστιν των ὅσον καὶ εἰς τὴν ὀργάνωσιν καὶ ζωὴν τῆς Ἐκκλησίας.
Τοὺς διαλόγους αὐτοὺς καὶ κάθε προσπάθειαν εἰρηνικῶν καὶ ἀδελφικῶν σχέσεων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μὲ τοὺς ἄλλους χριστιανοὺς πολεμοῦν σήμερον, δυστυχῶς, καὶ μάλιστα μὲ φανατισμὸν ἀπαράδεκτον διὰ τὸ Ὀρθοδόξον ἦθος, ὡρισμένοι κύκλοι ποὺ διεκδικοῦν διὰ τὸν ἑαυτόν των ἀποκλειστικῶς τὸν τίτλον τοῦ ζηλωτοῦ καὶ ὑπερασπιστοῦ τῆς Ὀρθοδοξίας. Ὡσὰν νὰ μὴ ἦσαν Ὀρθόδοξοι ὅλοι οἱ Πατριάρχαι καὶ αἱ Ἱεραὶ Σύνοδοι τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, οἱ ὁποῖοι ὁμοφώνως ἀπεφάσισαν καὶ στηρίζουν αὐτοὺς τοὺς διαλόγους, οἱ πολέμιοι κάθε προσπαθείας ἀποκαταστάσεως τῆς ἑνότητος μεταξὺ τῶν χριστιανῶν ὑψώνουν τοὺς ἑαυτούς των ὑπεράνω τῶν Ἐπισκοπικῶν Συνόδων τῆς Ἐκκλησίας μὲ κίνδυνον νὰ δημιουργήσουν σχίσματα μέσα εἰς τὴν Ὀρθοδοξίαν.
Εἰς τὴν πολεμικήν των αὐτὴν οἱ ἐπικρίνοντες τὴν προσπάθειαν ἀποκαταστάσεως τῆς ἑνότητος τῶν χριστιανῶν δὲν διστάζουν ἀκόμη καὶ νὰ διαστρέφουν τὴν πραγματικότητα, διὰ νὰ παραπλανήσουν καὶ ἐξεγείρουν τὸν πιστὸν λαόν. Ἔτσι, ἀποσιωποῦν τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ θεολογικοὶ διάλογοι διεξάγονται μὲ ὁμόφωνον ἀπόφασιν ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, καὶ ἐπιτίθενται μόνον κατὰ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Διαδίδουν ψευδῶς ὅτι ἐπίκειται ἡ ἕνωσις μεταξὺ Ρωμαιοκαθολικῶν καί Ὀρθοδόξων, ἐνῶ γνωρίζουν ὅτι αἱ διαφοραὶ ποὺ συζητοῦνται εἰς τὸν θεολογικὸν διάλογον μεταξὺ αὐτῶν, εἶναι ἀκόμη πολλαί, καὶ θὰ ἀπαιτήσῃ μακρὸν χρόνον ἡ συζήτησίς των, καθὼς καὶ ὅτι τὴν ἕνωσιν τὴν ἀποφασίζουν αἱ σύνοδοι τῶν Ἐκκκλησιῶν, καὶ ὄχι αἱ Ἐπιτροπαὶ τῶν διαλόγων. Διατείνονται ὅτι ὁ Πάπας θὰ καθυποτάξῃ δῆθεν τοὺς Ὀρθοδόξους, διότι οὗτοι διαλέγονται μὲ τοὺς Ρωμαιοκαθολικούς! Κατηγοροῦν ὅσους διεξάγουν τοὺς διαλόγους ὡς δῆθεν «αἱρετικούς» καί «προδότας» τῆς Ὀρθοδοξίας, ἁπλῶς καὶ μόνον διότι διαλέγονται μὲ τοὺς ἑτεροδόξους, προβάλλοντες εἰς αὐτοὺς τὸν πλοῦτον καὶ τὴν ἀλήθειαν τῆς Ὀρθοδόξου πίστεώς μας. Ὁμιλοῦν ἀπαξιωτικὰ διὰ κάθε προσπάθειαν συνδιαλλαγῆς μεταξὺ τῶν διῃρημένων χριστιανῶν καὶ ἀποκαταστάσεως τῆς ἑνότητός των ὡς δῆθεν «παναίρεσιν τοῦ οἰκουμενισμοῦ» χωρὶς νὰ παρέχουν καμμίαν ἀπόδειξιν ὅτι κατὰ τὰς ἐπαφάς της μὲ τοὺς μὴ Ὀρθοδόξους ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἐγκατέλειψε ἢ ἀρνήθηκε τὰ δόγματα τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων καὶ τῶν πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας.

Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ πεφιλημένα,

Ἡ Ὀρθοδοξία δὲν ἔχει ἀνάγκην οὔτε φανατισμοῦ οὔτε μισαλλοδοξίας διὰ νὰ προστατευθῇ. Ὅποιος πιστεύει ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία ἔχει τὴν ἀλήθειαν δὲν φοβεῖται τὸν διάλογον, διότι ποτὲ ἡ ἀλήθεια δὲν ἐκινδύνευσεν ἀπὸ τὸν διάλογον. Ἀντιθέτως, ὅταν ὅλοι σήμερον προσπαθοῦν νὰ λύσουν τὰς διαφοράς των μὲ τὸν διάλογον, ἡ Ὀρθοδοξία δὲν ἠμπορεῖ νὰ πορεύεται μὲ μισαλλοδοξίαν καὶ φανατισμόν. Ἔχετε πλήρη ἐμπιστοσύνην εἰς τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν σας. Αὐτὴ ἐκράτησεν ἀνόθευτον ἐπὶ αἰῶνας καὶ μετέδωσε καὶ εἰς τοὺς ἄλλους λαοὺς τὴν Ὀρθοδοξίαν. Αὐτὴ καὶ σήμερον ἀγωνίζεται μέσα ἀπὸ ἀντιξόους συνθήκας νὰ κρατήσῃ τὴν Ὀρθοδοξίαν ζωντανὴν καὶ σεβαστὴν εἰς ὅλην τὴν οἰκουμένην.
Ἀπὸ τὸ Ἱερὸν αὐτὸ Κέντρον τῆς Ὀρθοδοξίας, τὸ ἱστορικὸν Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον, ἀσπαζόμεθα ἀδελφικῶς καὶ εὐλογοῦμεν πατρικῶς ὅλους σας, ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ, εὐχόμενοι νὰ διανύσετε μὲ ὑγιείαν καὶ ἱερὰν κατάνυξιν τὸ στάδιον τῶν ἀρετῶν καὶ τῶν πνευματικῶν ἀγώνων τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καὶ νὰ ἀξιωθῆτε μαζὶ μὲ ὅλους τοὺς ἀνὰ τὴν οἰκουμένην εὐσεβεῖς καὶ πιστοὺς Ὀρθοδόξους χριστιανοὺς νὰ προσκυνήσετε τὰ ἄχραντα πάθη καὶ τὴν ἔνδοξον Ἀνάστασιν τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ.

Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας ,βι´

+ Ὁ Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαῖος,

διάπυρος πρὸς Θεὸν εὐχέτης πάντων ὑμῶν.

+ ὁ Δέρκων Κωνσταντῖνος
+ ὁ Πέργης Εὐάγγελος
+ ὁ Λύστρων Καλλίνικος
+ ὁ Αὐστρίας Μιχαήλ
+ ὁ Ἀτλάντας Ἀλέξιος
+ ὁ Προικοννήσου Ἰωσήφ
+ ὁ Σεβαστείας Δημήτριος
+ ὁ Μυριοφύτου καὶ Περιστάσεως Εἰρηναῖος
+ ὁ Μύρων Χρυσόστομος
+ ὁ Γαλλίας Ἐμμανουήλ
+ ὁ Γορτύνης καὶ Ἀρκαδίας Μακάριος
+ ὁ Νέας Ζηλανδίας Ἀμφιλόχιος
ec-patr.org/docdisplay.php?lang=gr&id=1168&tla=gr