Τι είναι το πρωτείο του Πάπα;

Τί εἶναι τό πρωτεῖο τοῦ Πάπα;

Εἶναι αἵρεση τῆς Ρωμαϊκῆς ᾿Εκκλησίας ἀναφερόμενη στό διοικητικό σύστημα τῆς ᾿Εκκλησίας. ᾿Ενῶ κατά τήν ὀρθόδοξη διδασκαλία ὅλοι οἱ᾿Επίσκοποι εἶναι ἴσοι μεταξύ τους, τήν δέ ἀνώτατη ἀρχή καί ἐξουσία συγκεντρώνει τό σύνολο τῶν ἐπισκόπων της, οἱ ὁποῖοι εἶναι ὁ νόμιμος καί ἀλάθητος φορέας τῆς ἐξουσίας αὐτῆς, στή Ρωμαϊκή᾿ Εκκλησία φορέας ὅλων τῶν ἐξουσιῶν εἶναι ὁ ἐπίσκοπος Ρώμης. ῾Ο Πάπας κατέχει τήν πλήρη καί ὕψιστη δύναμη δικαιοδοσίας σ΄ ὁλόκληρη τήν ᾿Εκκλησία, ὄχι ἁπλῶς σέ ζητήματα πίστεως καί ἤθους, ἀλλά καί στήν πειθαρχία καί τή διοίκηση τῆς ᾿Εκκλησίας . Τήν πίστη τους αὐτή στηρίζουν στό ὅτι ὁ Πάπας εἶναι διάδοχος τοῦ᾿Απ. Πέτρου στόν ἐπισκοπικό θρόνο τῆς Ρώμης, σ΄ αὐτόν δέ μεταβιβάζει ἐκεῖνος ὅλες τίς προνομίες πού εἶχε ἀπό τό Διδάσκαλο.Τῷ ὄντι πιστεύουν ὅτι ὁ Χριστός κατέστησε τόν Πέτρο πρῶτο μεταξύ τῶν ἄλλων ᾿Αποστόλων καίὁρατή κεφαλή τῆς ὅλης ᾿Εκκλησίας, παραχωρήσας σ΄ αὐτόν ἄμεσα καί προσωπικά (στό πρόσωπό του) τό πρωτεῖο δικαιοδοσίας πάνω σέ ὅλη τήν ᾿Εκκλησία .
Τό πρωτεῖο αὐτό τοῦ ἐπισκόπου Ρώμης, στή διατύπωση τοῦ ὁποίου ὠθεῖτο ἡ Ρωμαϊκή᾿Εκκλησία ἀπό τό ἐξουσιαστικό καί ἀπολυταρχικό πνεῦμα της, στήν ἀρχή ἐκδιπλωνόταν ἐπί τῆς κοσμικῆς ἐξουσίας, βραδύτερα ὅμως καί ἰδίως ἀπό τόν θ´ αἰώνα ἄρχισε νά στοχεύει ἐμφανέστερα καί τήν πνευματική ἐπί τῆς ᾿Εκκλησίας κυριαρχία.
Τά δόγματα ὅμως αὐτά τῶν Παπικῶν κάθε ἄλλο παρά σωστά εἶναι. Τό χωρίο Ματθ. 16,18· «Σύ εἶ Πέτρος, καί ἐπί ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τήν ἐκκλησίαν» στό ὁποῖο στηρίζονται κυρίως οἱ παπικές ἀξιώσεις, δέν σημαίνει ὅ,τι συνήθως ἀντιλαμβάνονται οἱ Ρωμαιοκαθολικοί. ῾Η λέξη πέτρα μέ ὁποιαδήποτε ἔννοια κι ἄν νοηθεῖ, εἴτε σημαίνουσα τόν Πέτρο σάν βράχο τῆς πίστεως εἴτε τό κυριότερο τήν ὁμολογία πίστεως τοῦ μαθητῆ, σέ καμιά περίπτωση δέν μπορεῖ νά σημαίνει ὅτι ἡ᾿Εκκλησία τοῦ Χριστοῦ θά κτιζόταν ἐπί μόνου τοῦ᾿Αποστόλου Πέτρου. Καί ἡ ἐξουσία τοῦ «δεσμεῖν καί λύειν ἁμαρτίας», πού χορηγεῖται στή συνέχεια τοῦ χωρίου στόν Πέτρο (Ματθ. 16,19· «Καί δώσω σοι τάς κλεῖς τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, καί ὅ ἐάν δήσῃς ἐπί τῆς γῆς, ἔσται δεδεμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς...») χορηγεῖται ἐπίσης ἀπό τόν Κύριο καί στούς ἄλλους μαθητές· «ἄν τινων ἀφῆτε τάς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται», ὅπως καί ἡ ἐποικοδόμηση τῆς ᾿Εκκλησίας πάνω στόν Πέτρο σάν σέ λίθο μερικότερο (ἀκρογωνιαῖος εἶναι ὁ Χριστός· Α´ Κορ. 3,11), δέν ἀποκλείει τοῦ προνομίου αὐτοῦ καί τούς ἄλλους μαθητές· «Οὐκέτι ἐστέ ξένοι καί πάροικοι, ἀλλά συμπολῖται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ, ἐποικοδομηθέντες ἐπί τῷ θεμελίῳ τῶν ἀποστόλων καί προφητῶν, ὄντος ἀκρογωνιαίου αὐτοῦ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ» (᾿Εφεσ. 2,19-20).
῞Οπως ὅμως μαρτυροῦν οἱ Πράξεις τῶν ᾿Αποστόλων καί οἱ ἄλλες ἐπιστολές, ὁ Πέτρος δέν εἶχε λάβει ἀπό τόν Κύριο καμιά ὑπεροχή ἔναντι τῶν ἄλλων ᾿Αποστόλων. ᾿Αλλά καί ἄν συνέβαινε κάτι τέτοιο, οὐδέποτε τό προνόμιο αὐτό θά μεταβιβαζόταν στόν ἐπίσκοπο Ρώμης ὡς διάδοχο τοῦ Πέτρου, ἁπλούστατα γιατί ὁ Πέτρος μαρτύρησε μέν στή Ρώμη, ποτέὅμως δέν ἐχρημάτισε πρῶτος ἐπίσκοπος αὐτῆς. Καί βέβαια εἶχε πρεσβεῖα ὁ Ρώμης στήν ἀρχαία ᾿Εκκλησία· αὐτά ὅμως δέν ἦταν πρεσβεῖα ἐξουσίας καί ἐκκλησιαστικῆς δικαιοδοσίας, ἀλλ΄ ἁπλά πρεσβεῖα τιμῆς, ἐπειδήἦταν ἐπίσκοπος τῆς Ρώμης, τῆς λαμπρᾶς καί δοξασμένης πρωτεύουσας τῆς Ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας, τῆς μητέρας τῶν ἁγίων καί τῶν μαρτύρων152.
᾿Εάν πάλι ὁ ἐπίσκοπος Ρώμης εἶχε τήν ἐξουσία του ἐπί τῆς ᾿Εκκλησίας ὡς διάδοχος δῆθεν τοῦ Πέτρου στόν ἐπισκοπικό θρόνο τῆς Ρώμης, τότε καί ἄλλοι ἐπίσκοποι κατασταθέντες ἀπό τόν Πέτρο (μάλιστα ὁ᾿Αντιοχείας) ἔπρεπε μέ τό αὐτό σκεπτικό νά ἦταν μέτοχοι στήν ὑποτιθέμενη ἐξουσία καί τά πρωτεῖα τοῦ πάπα Ρώμης.
Τέλος, ἄν οἱ Πάπες, ἐκχριστιανίζοντες τά βάρβαρα φύλα τῆς Δυτικῆς Εὐρώπης εἶχαν ὄντως ἐξουσία ἐπ΄ αὐτῶν καί παράλληλα ηὔξαναν τήν κοσμική ἐπιρροή τους διά τῶν σχέσεων πού εἶχαν μέ τούς ἡγεμόνες τῆς Εὐρώπης, ἡ᾿Ανατολική᾿Εκκλησία ἔμενε πάντοτε ἐλεύθερη καί ἀνεξάρτητη ἀπό τή Ρώμη, ἀποκρούουσα πάντοτε τίς φίλαρχες ἀξιώσεις τῶν Παπῶν.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΜΑΣ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΚΟΝΙΑΣ